Περί του σχεδίου λύσεως του Κυπριακού

Εν Αθήναις τη 20ῇ Νοεμβρίου 2002

1. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος συμπαρίσταται εἰς τούς Κυπρίους ἀδελφούς μας, ἀφ' ἧς ἐτέθη θέμα ἀπελευθερώσεώς των. Ἡ συμπαράστασις αὕτη δέν εἶχε ποτέ πολιτικήν διάστασιν, διότι δι' ὅλους τούς Ἕλληνας, ὅπου γῆς, τό Κυπριακόν εἶναι ὄχι πολιτικόν ἀλλ' ἐθνικόν θέμα. Τάς στιγμάς αὐτάς, κατά τάς ὁποίας δοκιμάζονται αἱ διεθνεῖς δικαιακαί ἀρχαί, οἱ διεθνεῖς θεσμοί καί ἡ ἀξιοπιστία τῶν ἀποφάσεών των, ἀνακαλοῦμεν εἰς τήν μνήμην μας μέ σεβασμόν καί δέος τάς θυσίας καί τούς ἀγῶνας δεκαετιῶν τοῦ μαρτυρικοῦ Κυπριακοῦ Ἑλληνισμοῦ.
   
   
2. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος σημειοῖ μέ ἱκανοποίησιν ὅτι ἡ Κύπρος καλεῖται, ὡς φαίνεται, νά εἰσέλθῃ εἰς τήν Εὐρωπαϊκήν Ἕνωσιν. Ἀναμένομεν ὅτι εἰς τήν Σύνοδον τῆς Κοπεγχάγης, ἡ πολιτική ἡγεσία τῆς Ἑνώσεως θά ἐπιβεβαιώσῃ τήν ἀπόφασίν της, ἀποδεικνύουσα ὅτι ἐμμένει εἰς τήν εὐρωπαϊκήν παράδοσιν, ἡ ὁποία καί ἐδημιούργησε τό Διεθνές Δίκαιον ἀντιτάσσοντάς το εἰς τό θράσος τοῦ ἰσχυροτέρου.
   
   
3. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος σημειοῖ ἐπίσης μέ ἱκανοποίησιν τήν ἀπόφασιν τοῦ Γενικοῦ Γραμματέως τοῦ Ο.Η.Ε. νά ἀναλάβῃ τήν πρωτοβουλίαν διά τήν ἐπίλυσιν τοῦ Κυπριακοῦ. Διαπιστώνει ἐν τούτοις ὅτι τό προταθέν σχέδιον λύσεως τοῦ Γενικοῦ Γραμματέως δέν ἐμμένει,ὡς θά ὤφειλε, εἰς τάς ἀποφάσεις τοῦ Ὀργανισμοῦ τόν ὁποῖον ἐκπροσωπεῖ. Διαπιστώνει ἐπίσης ὅτι τό ὑποβληθέν σχέδιον δέν ἔχει ὡς πολικόν ἀστέρα του τό δίκαιον τῆς Ἑνωμένης Εὐρώπης, εἰς τήν ὁποίαν θά κληθῇ ἡ Κυπριακή Δημοκρατία νά εἰσέλθῃ καί νά προοδεύσῃ. Ὑποκρύπτει, ἀντιθέτως, παρά τάς ἐπικλήσεις τῶν συγκυριῶν καί τῶν ἰσορροπιῶν, σαφῆ τά ἐνδεχόμενα μακροχρονίου δοκιμασίας καί ἐμπλοκῶν, θύματα τῶν ὁποίων θά εἶναι διά μίαν ἀκόμη φοράν, δυστυχῶς, ἀμφότεραι αἱ κοινότητες τῆς Κύπρου. Τούτων δοθέντων, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος δέν συγχαίρει τόν Γενικόν Γραμματέα τοῦ Ο.Η.Ε., διά τό σχέδιον καί δέν θεωρεῖ ὅτι εἶναι σχέδιον πράγματι λύσεως τοῦ Κυπριακοῦ.
   
   
4. Ἀληθές εἶναι ὅτι αἱ συγκυρίαι καί αἱ πιέσεις τοῦ ρεαλισμοῦ ἐξαναγκάζουν. Ἡ λογική, ὅμως, καί αἱ συνειδήσεις ἀνθίστανται. Ὁ μέσος δρόμος τοῦ μέτρου, ἀλλ' ὄχι καί τοῦ ἐνδοτισμοῦ, ὑποχρεώνει τήν ἔνοχον γενεάν τῶν λαθῶν, δηλαδή ὅλους ἡμᾶς, νά σκεφθῶμεν τό αὔριον τῶν νέων τῆς Κύπρου καί νά προσφέρωμεν εἰς αὐτούς, τήν ἐλπίδα καί τήν προοπτικήν τῆς εἰρηνικῆς συμβιώσεως, τῆς ἀξιοπρεπείας καί τῆς προκοπῆς.
   
   
5. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἐπικαλεῖται τόν φωτισμόν τοῦ Θεοῦ ἐπί τήν ἡγεσίαν τῆς Πατρίδος μας, καί τιμᾶ σύνολον τόν πολιτικόν κόσμον, δεομένη ὑπέρ αὐτοῦ εἰς Κύριον. Ἡ Ἐκκλησία ἔχουσα ἐπίγνωσιν τοῦ ρόλου της, δέν δίδει κατευθύνσεις εἰς τήν πολιτικήν Ἡγεσίαν. Ἔχει ὅμως τήν ὑποχρέωσιν νά καταθέτῃ τήν μαρτυρίαν της, εἴτε «πόνος τε καὶ ἀγών πατρίδος πρόκειται», εἴτε «περὶ σωτηρίας προκειμένου», ὡς τοῦτο ἔπραξεν ἡ Ἁγιωτάτη Ἐκκλησία τῆς Κύπρου. Ὥστε ἡ Ἐκκλησία ἔχει ὑποχρέωσιν νά στηρίζῃ τό πάσχον γένος ὅσον καί τόν πάσχοντα ἄνθρωπον. Τούτου καλῶς νοουμένου, ἀπευθύνει ἔκκλησιν πρός τήν πολιτικήν Ἡγεσίαν τοῦ Ἑλληνισμοῦ, νά παραμείνῃ σταθερά καί ἀταλάντευτος εἰς τάς ἀξίας καί τάς ἀρχάς τάς ὁποίας τό γένος τῶν Ἑλλήνων ἐπί αἰῶνας σώζει καί δι' αὐτῶν σώζεται. Προτάσεις καί σχέδια εἶναι ὑπό διαπραγμάτευσιν. Αἱ ἀρχαί ὅμως καί αἱ ἀξίαι δέν εἶναι διαπραγματεύσιμοι. Ὑπερτάτη δέ ἀξία τοῦ Ἑλληνισμοῦ εἰς τήν ἱστορικήν του πορείαν εἶναι ἡἘλευθερία. Ὁ ὑπέρ αὐτῆς ἀγών εἶναι ἀδιαπραγμάτευτος, παρά τάς περιστάσεις, παρά τάς συνθήκας, παρά τάς προτάσεις.
   
   
6. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος θά προσεύχεται ὥστε νά ἐπικρατήσῃ δι' ὅλα τά μέρη τό δίκαιον καί ὑπόσχεται νά στηρίξῃ τάς καλάς προθέσεις ἀπ' ὅπου καί ἄν αὗται προέρχονται, προκειμένου νά γίνουν σεβασταί αἱ προσδοκίαι ὅλων τῶν Κυπρίων.

Ἐκ τοῦ Γραφείου Τύπου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.