Η τέταρτη ημέρα εργασιών της Δ.Ι.Σ. Μαρτίου

Ἐν Ἀθήναις τῇ 8ῃ Μαρτίου 2002

Συνῆλθε σήμερα σέ τακτική Συνεδρία ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ὑπό τήν Προεδρία τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. Χριστοδούλου καί συνέχισε τήν συζήτηση ἐπί τῶν θεμάτων τῆς Ἡμερησίας Διατάξεως.

Ἐκ τῆς Συνεδρίας ἀπουσίαζαν οἱ Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Μαρωνείας κ. Δαμασκηνός καί Κερκύρας κ. Τιμόθεος.

Μετά τήν προσευχή ἀνεγνώσθησαν τά Πρακτικά τῆς Συνεδρίας τῆς προηγουμένης ἡμέρας, τά ὁποῖα καί ἐνεκρίθησαν.

Ἀκολούθως ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἀλεξανδρουπόλεως κ. Ἄνθιμος εἰσηγήθη τό θέμα «περί τῆς καύσεως τῶν νεκρῶν». Τό θέμα αὐτό προέκυψε ἀπό τήν κατάθεση προτάσεως ὀκτώ Βουλευτῶν στήν Βουλή τῶν Ἑλλήνων, γιά νά ἐπιτραπῆ ἡ καῦσις τῶν νεκρῶν στούς ἑτεροδόξους καί στούς ἑτεροθρήσκους. Ἐπίσης τό θέμα ἐτέθη δημοσιογραφικά, ἐξ ἀφορμῆς τῆς ἐπιθυμίας τῆς Πριγκηπίσσης Μαργαρίτας τῆς Μεγάλης Βρετανίας, νά καεῖ τό σῶμα της, μετά τήν Θρησκευτική Τελετή. Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἀλεξανδρουπόλεως κ. Ἄνθιμος, ἀνεφέρθη εἰσαγωγικά στήν ἐπικαιρότητα τοῦ θέματος καί ἀκολούθως, παρουσίασε τήν ὑποχρεωτική Ταφή τῶν νεκρῶν σέ ὁλόκληρο τόν Ἑλλαδικό χῶρο, κατά τήν Προϊστορική Περίοδο, κατά τήν Γεωμετρική Περίοδο καί κατά τήν Ἱστορική Περίοδο, γεγονός τό ὁποῖον ἀποδεικνύεται ἀπό τίς ἀρχαιολογικές ἔρευνες, μέχρι καί προχθές μέ τό ἀνάκτορο τοῦ Μενελάου, σέ ὅλες τίς περιοχές τῆς Πατρίδος μας. Κατά τήν Χριστιανική Περίοδο καί σύμφωνα μέ τήν διδασκαλία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καί τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἐπεκράτησε ἡ Ταφή τῶν νεκρῶν μέσα στή γῆ, ὅπως ἀκριβῶς τηρεῖται μέχρι σήμερα. Ἡ Ἐκκλησία μέ τήν Ταφή τῶν νεκρῶν, διακηρύσσει τήν πίστη της στήν αἰωνιότητα τῆς ψυχῆς, στην μέλλουσα Ἀνάσταση τῶν νεκρῶν, τιμᾶ τούς νεκρούς καί παρηγορεῖ τούς οἰκείους των.

Ἀντίθετα ἡ καῦσις τῶν νεκρῶν, εἶπε ὁ Εἰσηγητής, εἶναι πράξη βίας, πράξη μηδενισμοῦ, πράξη προσβολῆς τῆς ἀνθρωπίνης ὑπάρξεως καί πράξη προσβολῆς τῶν κεκοιμημένων. Ὅλοι οἱ προβαλλόμενοι λόγοι γιά νά γενικευθεῖ ἡ καῦσις τῶν νεκρῶν, ἀποδεικνύονται ἀστήρικτοι, ἀφοῦ τά ἀποτεφρωτήρια θά ἀποδειχθοῦν ἐνοχλητικοί χῶροι μολύνσεως τοῦ περιβάλλοντος. Ἐπίσης ὁ Εἰσηγητής ἀνεφέρθη στούς Λογοτέχνες Διονύσιο Σολωμό, Κωστῆ Παλαμᾶ καί Κωνσταντῖνο Καβάφη, πού ὁμιλοῦν μέ εὐσέβεια γιά τά ὀστᾶ, γιά τά Κοιμητήρια καί γιά τούς κεκοιμημένους. Ἀναφερθείς δέ στή σημασία τοῦ Τάφου, τοῦ Σταυροῦ, τῶν κεριῶν, τῶν εὐχῶν, τοῦ λιβανωτοῦ, τῶν Ὀστῶν καί τῆς Ἀνακομιδῆς αὐτῶν, ἐσημείωσε χαρακτηριστικά : «Ὁ Μωάμεθ ὁ Πορθητής κατέσκαψε τούς Τάφους τῶν Αὐτοκρατόρων στήν αὐλή τοῦ Ναοῦ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καί ἔρριξε τά ὀστᾶ των στόν Κεράτιο Κόλπο, λέγοντας στούς σκλαβωθέντες, ὅτι "ἀφοῦ δέν ὑπάρχουν στό χῶμα τῆς Πόλης οἱ Πατέρες σας, εἶστε ξένοι σ' αὐτόν τόν τόπο". Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ», συνέχισε, «παραμένει ἀμετακίνητη στίς ἀρχές της περί τῆς Ταφῆς τῶν νεκρῶν, ἡ ὁποία τελικά μπορεῖ νά μήν ἔχει διατυπωθεῖ σέ Δόγμα, ἀλλά ἐπειδή συνδέεται μέ τήν ἀλήθεια τῆς διδασκαλίας τῆς Ἐκκλησίας γιά τήν αἰωνιότητα καί τήν Ἀνάσταση τῶν νεκρῶν, εἶναι τελικά ἀπαράβατο θέσμιο». Ἐπί τῆς Εἰσηγήσεως ἐπηκολούθησε εὐρεῖα συζήτηση, ἐπαναδιατυπώθηκε ἡ ἀμετακίνητη θέση τῆς Ἐκκλησίας στήν Ταφή τῶν νεκρῶν καί ἡ ἀπόρριψη τῆς ἐπιδιωκομένης καύσεως αὐτῶν, τά δέ ἐπιμέρους ποιμαντικά θέματα τοῦ ζητήματος αὐτοῦ, παρέπεμψε στήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας.

Στήν συνέχεια, Ἐπιτροπή ἐκ τῶν Συνοδικῶν Μητροπολιτῶν Ἀλεξανδρουπόλεως, Γρεβενῶν καί Θηβῶν, συνηργάσθη μετά τοῦ Ἡγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Ναυπάκτου, Ἀρχιμανδρίτου π. Σπυρίδωνος Λογοθέτη καί τριῶν Μοναχῶν συνεργατῶν του, προκειμένου νά ἐξευρεθοῦν οἱ προϋποθέσεις διευθετήσεως τῶν προβλημάτων πού ἔχουν ἀνακύψει μεταξύ τῆς Ἱερᾶς αὐτῆς Μονῆς καί τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ναυπάκτου. Ἡ Ἐπιτροπή τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν, λαβοῦσα ὑπ' ὄψει καί τίς ἀπόψεις τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ἱεροθέου, τίς ὁποῖες ἔχει ἐκθέσει ἐγγράφως καί αὐτοπροσώπως, κατέληξε σέ μία μορφή συμφωνίας, ἡ ὁποία θά ἀρχίσει ἄμεσα, μέ τήν συνάντηση τοῦ Ἡγουμένου καί τῶν Μοναχῶν μετά τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναυπάκτου. Βασική ἀρχή τῆς ἐπιδιωκομένης διευθετήσεως τῶν διαφορῶν, ὑπῆρξε ἡ πατροπαράδοτη καί κανονική καί κατά νόμον τηρουμένη Τάξη τῆς Ἐκκλησίας γιά τήν ὑπακοή καί τήν ἔμπρακτη ἔκφραση σεβασμοῦ τῶν Ἱερῶν Μονῶν καί τῶν Μοναστικῶν Ἀδελφοτήτων πρός τόν Πνευματικό καί Διοικητικό Προϊστάμενο τῆς Τοπικῆς Ἐκκλησίας, πού εἶναι ὁ οἰκεῖος Ἐπίσκοπος καί ὁ ὁποῖος πατρικῶς μεριμνᾶ περί αὐτῶν. Ἡ Ἱερά Σύνοδος θά παρακολουθήσει τήν ἐξέλιξη τῆς προσπαθείας αὐτῆς καί εὔχεται ὅπως ὁ Θεός τῆς εἰρήνης καί τῆς ἀγάπης ἐμπνεύσει τό καλύτερο ἀποτέλεσμα.

Ἐκ τοῦ Γραφείου Τύπου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.