Περί Εκκλησιαστικής εκπαιδεύσεως και προσκύνησης των Ιερών εικόνων

Ἐν Ἀθήναις τῇ 16ῃ Ἰανουαρίου 2003

Συνῆλθε σήμερα, Πέμπτη 16 Ἰανουαρίου, ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος τῆς 146ης Συνοδικῆς Περιόδου, ὑπό τήν Προεδρία τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. Χριστοδούλου, στήν δεύτερη Συνεδρίασή της γιά τό μῆνα Ἰανουάριο. Μετά τήν προσευχή συζητήθηκαν τά θέματα τῆς Ἡμερησίας Διατάξεως.

Πρῶτον θέμα ἦταν τό νέο Νομοσχέδιο περί Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαιδεύσεως μέ τίτλο "Δομή καί λειτουργία τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαιδεύσεως". Ἀνεγνώσθη τό Νομοσχέδιο καί ἔγινε συζήτηση κατ' ἄρθρον. Τό Νομοσχέδιο αὐτό καταρτίσθηκε ἀπό μικτή Ἐπιτροπή Ἐκκλησίας καί Πολιτείας ὑπό τήν Προεδρία τοῦ Γενικοῦ Γραμματέως Θρησκευμάτων τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας καί Θρησκευάτων κ. Ἰωάννου Κονιδάρη. Ἡ Ἐπιτροπή ἄρχισε τό ἔργο της στίς 9.4.2002 καί ἀφοῦ πραγματοποίησε εἴκοσι πέντε περίπου συνεδριάσεις παρέδωσε τό Νομοσχέδιο στόν Ὑπουργό Παιδείας.

Μέ τό νέο Νομοσχέδιο περί Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαίδευσης ἱδρύονται τέσσερις Ἐκκλησιαστικές Ἀκαδημίες, τῶν ὁποίων τά προγράμματα σπουδῶν εἶναι διαρκείας ὀκτώ ἑξαμήνων καί ἡ φοίτηση σέ αὐτά εἶναι ὑποχρεωτική. Ἐπίσης ἱδρύονται Σχολές Ἱερατικῶν Σπουδῶν πού ἀνήκουν στήν Δευτεροβάθμια Ἐκπαίδευση.

Ἀπό τά λειτουργοῦντα Ἑνιαῖα Ἐκκλησιαστικά Λύκεια διατηροῦνται ὅσα ἐξ αὐτῶν συμπληρώνουν τόν ἀριθμόν τῶν πενήντα μαθητῶν κατά τήν τελευταία τριετία.

Σκοπός τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαίδευσης τῶν Σχολῶν αὐτῶν εἶναι "ἡ ἀνάδειξη καί κατάρτιση Κληρικῶν καί Λαϊκῶν στελεχῶν τῆς Ἐκκλησίας, ὑψηλοῦ μορφωτικοῦ ἐπιπέδου καί χριστιανικοῦ ἤθους". Θεωροῦνται ὡς οἱ "παραγωγικές Σχολές τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας".

Τό Νομοσχέδιο περιλαμβάνει 27 ἄρθρα καί διαρθρώνεται σέ ἕξι κεφάλαια ἤτοι: Α´, γενικές διατάξεις, διάρθρωση καί σκοπός τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαίδευσης. Β´, Ἐκκλησιαστικές Ἀκαδημίες, Λειτουργία καί διδακτικό Προσωπικό. Γ´, Δευτεροβάθμια Ἐκκλησιαστική ἘκπαίδευσηΣχολές Ἱερατικῶν Σπουδῶν, Ἑνιαῖα Ἐκκλησιαστικά Λύκεια. Δ´, Προσωπικό καί Συλλογικά ὄργανα Δευτεροβάθμιας Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαίδευσης. Ε´, Δικαιώματα καί ὑποχρεώσεις σπουδαστῶν καί ἀποφοίτων καί ΣΤ´, μεταβατικές τελικές διατάξεις.

Κατά τήν κατά ἄρθρο συζήτηση τοῦ Νομοσχεδίου διατυπώθησαν μερικές παρατηρήσεις οἱ ὁποῖες θά ἀποσταλοῦν στό Ὑπουργεῖο Παιδείας καί Θρησκευμάτων.

Ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος ἐξέφρασε τήν εὐαρέσκειά Της στά Μέλη τῆς μικτῆς Ἐπιτροπῆς πού κατήρτησαν τό Νομοσχέδιο αὐτό, ὑπεγράμμισε τή σημαντική συμβολή τοῦ Ὑπουργοῦ Ἐθνικῆς Παιδείας καί Θρησκευμάτων κ. Εὐθυμίου καί εὔχεται νά ψηφισθεῖ τό Νομοσχέδιο ὥστε νά ἀρχίσει νά ἐφαρμόζεται γιά τήν ἀναβάθμιση καί τόν ἐκσυγχρονισμό τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαίδευσης. Ἐν ὄψει τῶν νέων δεδομένων πού διαμορφώνονται καί στή χώρα μας ἀπαιτεῖται οἱ Κληρικοί νά ἔχουν τά ἀνάλογα προσόντα, πνευματικά καί τυπικά, γιά νά ἀνταποκριθοῦν στίς πολλές καί ὑψηλές ἀπαιτήσεις τῶν καιρῶν.

Τό δεύτερο θέμα πού ἀπησχόλησε τή Δ.Ι.Σ. ἦταν ὁ θόρυβος πού προκλήθηκε ἀπό τίς δηλώσεις τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἰωαννίνων κ. Θεοκλήτου σχετικά μέ τίς Ἱερές Εἰκόνες.

Διαπιστώθηκε ὅτι μερικές ἐκφράσεις τοῦ Σεβασμιωτάτου ἦταν ὑπερβολικές, ἄστοχες καί ἀσαφεῖς, διότι ἡ τιμητική προσκύνηση τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων ἀνάγεται στό πρωτότυπο καί γιά τόν λόγο αὐτό ὁ ἀσπασμός τους δέν μπορεῖ γιά κανένα λόγο νά θεωρηθεῖ εἰδωλολατρεία. Βεβαίως παρατηροῦνται μερικές ὑπερβολές στό θέμα αὐτό ἀλλά οἱ Ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας ἔχουν ὑποχρέωση νά διδάσκουν ὀρθοδόξως τόν λαό γιά τόν ἀληθινό τρόπο προσεγγίσεως τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων καί Ἱερῶν Λειψάνων.

Τελικῶς ἀποφασίσθηκαν τά κάτωθι:

1. Στό ἑξῆς θά ἐφαρμοσθεῖ παλαιοτέρα Συνοδική Ἐγκύκλιος σύμφωνα μέ τήν ὁποία θά προσκαλοῦνται οἱ Ἱερές Εἰκόνες καί τά Ἱερά Λείψανα ἀπό τίς κατά τόπους Ἱερές Μητροπόλεις γιά νά τίθενται σέ τιμητική προσκύνηση ἀπό τό λαό, ὕστερα ἀπό σχετική ἔγκριση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.

2. Θά ἐκδοθεῖ Ἀνακοινωθέν στό ὁποῖο ἀφ' ἑνός μέν θά ἐκτίθεται ἡ θεολογία τῆς Ἐκκλησίας γιά τίς Ἱερές Εἰκόνες, ἀφ' ἑτέρου δέ θά τονίζεται ἡ ἀποφυγή διαφόρων ἐκτρόπων.

3. Θά ἀποσταλεῖ πρός τόν Κλῆρο καί τόν Λαό Ἐγκύκλιος, τῆς ὁποίας τό περιεχόμενο θά εἶναι ἀνάλογο μέ τό περιεχόμενο τοῦ Ἀνακοινωθέντος.

4. Θά ἀποσταλεῖ στόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ἰωαννίνων κ. Θεόκλητο κείμενο, τοῦ ὁποίου τό περιεχόμενο θά συνταχθεῖ στήν αὐριανή Συνεδρίαση.

Ὅλη ἡ Συνεδρίαση τῆς Δ.Ι.Σ. ἐξαντλήθηκε στά δύο αὐτά σοβαρά θέματα.


Ἐκ τοῦ Γραφείου Τύπου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.