Οι αποφάσεις της Ιεραρχίας για το ζήτημα των σχέσεων με το Οικ. Πατριαρχείο

Συνῆλθε σήμερα, 6 Νοεμβρίου 2003, στήν τρίτη ἔκτακτη Συνεδρία Αὐτῆς ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ὑπό τήν Προεδρία τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. Χριστοδούλου. Μετά τήν προσευχή καί ἀφοῦ ἀναγνώσθηκε ὁ Κατάλογος τῶν Ἱεραρχῶν, ἐπικυρώθηκαν τά Πρακτικά τῆς προηγουμένης Συνεδρίας.

Στή συνέχεια ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ κ. Δανιήλ συνέχισε τήν ἀνάγνωση τῆς Εἰσηγήσεώς του. Ἀκολούθησε συζήτηση στήν ὁποία ἔλαβαν μέρος οἱ Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Ναυπάκτου, Μεγάρων, Περιστερίου, Ἰωαννίνων, Ἠλείας, Τριφυλίας, Νικοπόλεως, Λαγκαδᾶ, Ζακύνθου, Πατρῶν, Νέας Σμύρνης, Θηβῶν, Φιλίππων, Καλαβρύτων, Ἱερισσοῦ, Σπάρτης, Καρυστίας, Κοζάνης, Ἀλεξανδρουπόλεως, Ἄρτης, Βεροίας, Σύρου, Θεσσαλιώτιδος, Καστορίας καί Φθιώτιδος.

Μετά τήν ἐξάντληση τῶν προβλεπομένων ἀπό τό πρόγραμμα εἰσηγήσεων καί συζητήσεων, τόν λόγο ἔλαβε ἐκ νέου ὁ Μακαριώτατος Πρόεδρος, συγκεφαλαιώνοντας σέ γενικές γραμμές τίς ἀπόψεις πού ἀναπτύχθηκαν. Εἰδικότερα ὁ Μακαριώτατος ἐπισήμανε ὅτι:

1. Ἐπιβεβαιώθηκε ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας ὁ σεβασμός τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος πρός τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο.

2. Τονίσθηκε ὅτι ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, παραλλήλως πρός τούς Ἱερούς Κανόνες, εἶναι ὑποχρεωμένη νά τηρεῖ καί τούς νόμους τοῦ Κράτους προκειμένου νά μήν εἶναι ἀκυρωτέες οἱ ἀποφάσεις τῶν Διοικητικῶν Της Ὀργάνων.

3. Ὑπογραμμίσθηκε τό γεγονός ὅτι δέν ὑπάρχει πρόθεση ἐκ μέρους τῆς Ἐκκλησίας μας περί ἀλλαγῆς τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ καθεστῶτος τῶν λεγομένων Νέων Χωρῶν.

4. Ἔγινε γνωστό ἀπό τίς Εἰσηγήσεις ὅτι, ὅπως βεβαίωνε ἡ Ἐπιτροπή ἡ ὁποία ἔλαβε μέρος στίς διμερεῖς συνομιλίες μεταξύ τῶν Ἐκκλησιῶν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ἑλλάδος τό 1993 : "Ἀπό τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1992 εἶχεν ἐπέλθει σκλήρυνσις τῆς στάσεως τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἔναντι τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἐξαιτίας τῶν Ἐπαρχιῶν τῶν λεγομένων Νέων Χωρῶν, ἐπί τῶν ὁποίων παρά τήν Πατριαρχικήν Πρᾶξιν τοῦ 1928 φαίνεται νά διεκδικῇ διοικητικάς ἁρμοδιότητας" (Ἔκθεση τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς ἐπί τῶν Διορθοδόξων καί Διαχριστιανικῶν Σχέσεων πρός τήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος).

5. Διακηρύχθηκε ὅτι ἐπειδή ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος δέν ἐπιδιώκει ἀλλαγή τοῦ ὑφισταμένου νομοκανονικοῦ καθεστῶτος γιά τίς Ἐπαρχίες τῶν λεγομένων Νέων Χωρῶν, γιά τοῦτο καί ἡ Πατριαρχική καί Συνοδική Πράξη τοῦ 1928 τηρεῖται ἀπό αὐτήν μέσα στά πλαίσια ἀφ' ἑνός μέν τῶν τροποποιήσεων πού μέ κοινή συμφωνία τῶν δύο Ἐκκλησιῶν ἐπιτεύχθηκαν ἀπό τό 1929 καί μετά, καί ἀφετέρου τῶν κατά καιρούς Καταστατικῶν της Χαρτῶν καί μάλιστα τοῦ Ν. 590/1977.

6. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἐπιθυμεῖ νά ἐξακολουθήσει νά ἰσχύει ὡς ἴσχυσε ἀπό τό 1929 καί ἑξῆς ἡ Πατριαρχική καί Συνοδική Πράξη τοῦ 1928. Λύση ἡ ὁποία ἀποδείχθηκε λειτουργική καί βιώσιμη. Ἄλλωστε μονομερεῖς ἀποφάσεις καί ἐνέργειες ἐπί τοῦ προκειμένου δέν εἶναι δυνατές.

7. Οἱ ἄτυπες μεσολαβητικές προσπάθειες οἱ ὁποῖες ἀνελήφθησαν καλῇ τῇ πίστῃ ἀπό τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πειραιῶς κ. Καλλίνικο, τόν ὁποῖο συνόδευε ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος καί Ἁλμυροῦ κ. Ἰγνάτιος καί ἀπό τόν ἔγκριτο δημοσιογράφο κ. Σταῦρο Ψυχάρη, τόν ὁποῖο συνόδευε ὁ κ. Ἀρίστος Κασμίρογλου, ἄν καί ἄτυπες, ὑπῆρξαν εὐπρόσδεκτες καθ' ὅσον ἀπέβλεπαν στήν ἀναζήτηση εὐκταίας λύσεως κοινῆς ἀποδοχῆς.

8. Ὁρισμένοι Ἀρχιερεῖς ἐξέφρασαν ἄποψη εἴτε ὑπέρ τῆς ὑποβολῆς τοῦ Καταλόγου στό Πατριαρχεῖο πρός ἔγκριση εἴτε ὑπέρ τῆς ἀποστολῆς τοῦ Καταλόγου πρός γνώση ἤ "διά τά καθ' ὑμᾶς", δηλαδή γιά ἄσκηση τοῦ δικαιώματός του πρός ὑπόδειξη ὑποψηφίων πρός ἐγγραφή μόνον γιά τίς Ἱερές Μητροπόλεις τῶν Νέων Χωρῶν, σύμφωνα μέ τόν Καταστατικό Χάρτη.

9. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, ἐπιδιώκοντας τήν ἐπίλυση τοῦ ἀνακύψαντος ζητήματος, παρακαλεῖ τόν Παναγιώτατο Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο νά συγκατατεθεῖ ὥστε, ὅ,τι σέ σχέση μέ τήν Πράξη τοῦ 1928, ἴσχυσε ἐπί 74 χρόνια, αὐτό νά ἐξακολουθήσει νά ἰσχύει καί στό μέλλον.

10. Τήν ἀπόφασή της ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας θά ἀποστείλει πρός τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο μέ Ἐπιτροπή ἀπό Ἀρχιερεῖς.

Ἀκολούθως ὁ Μακαριώτατος πρότεινε στό Σῶμα νά ἱκανοποιηθεῖ τό αἴτημα τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου ὅπως ἡ ἀναφορά τοῦ ὀνόματός του κατά τή Θεία Λειτουργία ἀπό μέρους τῶν Μητροπολιτῶν τῶν λεγομένων Νέων Χωρῶν γίνεται κατά τόν ἑξῆς τύπο: "Ἐν πρώτοις μνήσθητι Κύριε τοῦ Ἀρχιεπισκόπου καί Πατριάρχου ἡμῶν (δεῖνος)" προστιθέμενης καί τῆς πάγιας ἤδη ἀπό τό 1929 φράσης "καί τῆς Ἱερᾶς ἡμῶν Συνόδου τῶν ὀρθοτομούντων τόν λόγον τῆς Σῆς ἀληθείας". Ἡ πρόταση αὐτή, ὡς χειρονομία καλῆς θελήσεως ἐγκρίθηκε ὁμοφώνως.

Τέλος ὁ Μακαριώτατος Πρόεδρος παρουσίασε στήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας τίς προτάσεις τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου, ὅπως ἀποφασίσθηκαν ὁμοφώνως κατά τήν ἔκτακτη Συνεδρία της τῆς παρελθούσης Δευτέρας, 3 Νοεμβρίου 2003, καί ἐπακολούθησε μυστική, κατόπιν σχετικοῦ αἰτήματος Ἱεραρχῶν καί ἀποφάσεως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας, ψηφοφορία, στήν ὁποία ἔλαβαν μέρος 63 Ἱεράρχες. Τά θέματα πού τέθηκαν σέ μυστική ψηφοφορία ἦσαν:

Πρῶτον: "Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος σέβεται, ἀναγνωρίζει καί τηρεῖ τό διαμορφωθέν διά τῆς Πράξεως τοῦ 1928 καθεστώς, ὡς τοῦτο ἰσχύει μέχρι σήμερον, μέ πλήρη σεβασμόν ὡσαύτως τῶν διατάξεων τοῦ Καταστατικοῦ Χάρτου".

Καί δεύτερον : "Ὁ Κατάλογος τῶν ἐκλογίμων θά ἀποστέλλεται πρός τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον πρός ἄσκησιν ὑπ' αὐτοῦ τῶν δικαιωμάτων του, περί ὑποδείξεως ὑποψηφίων πρός ἐγγραφήν μόνον διά τάς Ἱεράς Μητροπόλεις τῶν Νέων Χωρῶν, τηρουμένων τῶν διατάξεων τῶν ἄρθρων 17-22 τοῦ Καταστατικοῦ Χάρτου".

Ἐπί παρόντων 63 ψήφισαν σχετικά μέ τό πρῶτο θέμα 51 ΝΑΙ, 10 ΟΧΙ καί 2 ΛΕΥΚΑ.

Ἐπί τοῦ δευτέρου θέματος καί παρόντων 63 ψήφισαν 50 ΝΑΙ, 12 ΟΧΙ καί 1 ΛΕΥΚΟ.

Πρό τῆς ψηφοφορίας ἀποχώρησαν οἱ Μητροπολίτες: Θηβῶν, Νικοπόλεως, Ἰωαννίνων, Μεγάρων, Περιστερίου, Ζακύνθου, Γουμενίσσης, Φιλίππων καί Μυτιλήνης.

Ἐπίσης τρεῖς Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες, ὁ Γόρτυνος Θεόφιλος, ὁ Μαρωνείας Δαμασκηνός καί ὁ Νεαπόλεως Διονύσιος, ἐξουσιοδότησαν τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο νά χειριστεῖ τό θέμα ἐν λευκῷ.

Ἔτσι ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος τοποθετεῖται ὑπεύθυνα ἀπέναντι στό Ἐκκλησιαστικό ζήτημα πού προέκυψε καί ἐπιδιώκει τήν ἐπίλυσή του μέ σεβασμό τοῦ νομικοῦ καί λειτουργικοῦ καθεστῶτος τῶν Νέων Χωρῶν.


Ἡ Ἐπιτροπή Τύπου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας