Περί των νεωτέρων εξελίξεων στο ζήτημα των λεγομένων «Νέων Χωρών»

Ἀθήνα τῇ 28ῃ Μαΐου 2004

Συνῆλθε σήμερα σέ ἔκτακτη Συνεδρία ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ὑπό τήν Προεδρία τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. Χριστοδούλου στήν Αἴθουσα Συνεδριῶν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου μέ θέμα :

"Νεώτεραι ἐξελίξεις ἐπί τοῦ θέματος τῆς τηρήσεως τοῦ Τόμου τοῦ 1850 καί τῆς Πατριαρχικῆς Πράξεως τοῦ 1928 ὑπό τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος".

Πρό τῆς Συνεδρίας ἐτελέσθη Ἀρχιερατική Θεία Λειτουργία στό Καθολικό τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Πετράκη, ἱερουργοῦντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ζιχνῶν καί Νευροκοπίου κ. Ἱεροθέου.

Ἐντός τῆς αἰθούσης τῶν Συνεδριῶν ἐψάλη ἡ Ἀκολουθία γιά τήν ἔναρξη τῶν ἐργασιῶν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου. Ἀναγνωσθέντος τοῦ Καταλόγου τῶν συμμετεχόντων Ἱεραρχῶν, διεπιστώθη ἡ ἀπουσία τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν Κορίνθου κ. Παντελεήμονος, Αἰτωλίας καί Ἀκαρνανίας κ. Θεοκλήτου, Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ. Θεοφίλου, Μαρωνείας καί Κομοτηνῆς κ. Δαμασκηνοῦ, Μεγάρων καί Σαλαμῖνος κ. Βαρθολομαίου, Θεσσαλονίκης κ. Ἀνθίμου, Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου κ. Νικοδήμου, Ἐλευθερουπόλεως κ. Χρυσοστόμου, Σερβίων καί Κοζάνης κ. Παύλου καί Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς κ. Νικολάου, τήν δικαιολογημένη ἀπουσία τῶν ὁποίων ἐνέκρινε ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας.

Ἀκολούθως, συνεκροτήθη ἡ Ἐπιτροπή Τύπου ἀπό τούς Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ. Εὐστάθιο, Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεο καί Θεσσαλιώτιδος καί Φαναριοφερσάλων κ. Θεόκλητο.

Στή συνέχεια ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. Χριστόδουλος ἀνέγνωσε τήν πολύ προσεγμένη Εἰσήγησή του πρός τήν Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος στήν ὁποία παρουσίασε ὅλα τά γεγονότα τά ὁποῖα ἔγιναν ἀπό τήν προλαβοῦσα Ἱεραρχία μέχρι σήμερα.

Στήν Εἰσήγησή του ὁ Μακαριώτατος ἀνέγνωσε τήν κατ' ἀρχήν συμφωνία ἡ ὁποία ἔγινε μεταξύ τῶν δύο Προκαθημένων καί τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως ἡ ὁποία ἔχει ὡς ἑξῆς: " Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἐν ἀγάπῃ Χριστοῦ καί σταθερῷ πόθῳ ἑνότητος μετά τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας διακηρύσσει τόν σεβασμόν καί τήν τήρησιν τοῦ Πατριαρχικοῦ Τόμου τοῦ 1850 καί ὅλων τῶν διατάξεων τῆς Πατριαρχικῆς καί Συνοδικῆς Πράξεως τοῦ 1928 ".

Καί πρότεινε τήν ἀποδοχή της ἀπό τήν Ἱεραρχία λέγοντας χαρακτηριστικά : " Ἐπιθυμῶν νά γνωρίζετε ὅτι ναί μέν μέ αἴσθημα εὐθύνης καί πρός ἀποτροπήν μείζονος ζημίας εἰς βάρος τῆς Ἐκκλησίας, καί μέ τό ὅραμα ἀποκαταστάσεως τῆς εἰρήνης καί τῆς ἀγάπης ἀναλαμβάνω νά εἰσηγηθῶ εἰς τήν Ι.Σ.Ι. τήν ἀποδοχήν τῆς προτεινομένης λύσεως, μέ τάς προλαβούσας ἐπεξηγήσεις, ἀλλά τήν τελικήν εὐθύνην ἔχει ἡ Ι.Σ.Ι. ἡ ὁποία καί καλεῖται νά τοποθετηθῆ ἐπ' αὐτῆς μέ τήν διακρίνουσαν αὐτήν περινουστάτην σύνεσιν καί φρόνησιν εἰς τό μεῖζον τῆς Ἐκκλησίας συμφέρον ἀποβλέπουσα, τήν εἰρήνην διώκουσα, τήν ἑνότητα τοῦ λαοῦ παραφυλάττουσα, τήν διαίρεσιν τοῦ σώματος τῆς Ἱεραρχίας ἀποτρέπουσα καί πᾶσαν ἀνεπιθύμητον ἐκτροπήν ἀποκρούουσα".

Ἀκολούθησε συζήτηση, κατά τήν ὁποία ἔλαβαν τό λόγο οἱ Σεβασμιώτατοι Ἱεράρχες Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος, Καλαβρύτων κ. Ἀμβρόσιος, Πειραιῶς κ. Καλλίνικος, Θηβῶν κ. Ἱερώνυμος, Ναυπάκτου κ. Ἱερόθεος, Λαγκαδᾶ κ. Σπυρίδων, Περιστερίου κ. Χρυσόστομος, Φιλίππων κ. Προκόπιος, Σπάρτης κ. Εὐστάθιος, Ζακύνθου κ. Χρυσόστομος, Θεσσαλιώτιδος κ. Θεόκλητος, Τριφυλίας κ. Στέφανος κ.ἄ.. Οἱ Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες ἐκφράσθηκαν θετικά καί μέ λόγους ὑπευθύνους ἐπήνεσαν τόν Μακαριώτατο γιά τήν ἐμπεριστατωμένη Εἰσήγησή του, μάλιστα ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἰωαννίνων κ. Θεόκλητος ἀπευθυνόμενος πρός τόν Μακαριώτατο εἶπε: "Σήμερα Μακαριώτατε ἐνεδύθητε τόν μανδύα τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Ἡγέτου, ἰδιότητα τήν ὁποία δέν εἶχα ἀμφισβητήσει καί κατά τό παρελθόν".

Ἡ πρότασις τοῦ Μακαριωτάτου ὑπερψηφίστηκε ὑπό συμπάσης τῆς Ἱεραρχίας πλήν τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καλαβρύτων κ. Ἀμβροσίου.

Μετά τή λήξη τῶν ἐργασιῶν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας, ὁ Μακαριώτατος κατά τήν ἔξοδό του ἀπό τό Συνοδικό Μέγαρο ἔκανε τήν ἀκόλουθη δήλωση: " Θά ἤθελα νά τονίσω μέ τήν εὐκαιρία τῆς λήψεως αὐτῆς τῆς ἀποφάσεως, ὅτι ἡ σημερινή ἀπόφαση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας στοχεύει καί ἐπιδιώκει ἕνα πρᾶγμα. Στό νά ἀνοίξει μιά νέα σελίδα στίς σχέσεις τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος μέ τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο. Αὐτός ἄλλωστε εἶναι καί ὁ λόγος πού ὅπως ξέρετε στή διάρκεια αὐτῆς κρίσεως ἐτήρησα πολύ χαμηλούς τόνους. Βεβαίως σήμερα μπροστά στήν κρίση πού διέρχεται καί ὁ Ἑλληνισμός καί ἡ Ὀρθοδοξία τό ζητούμενο εἶναι νά προτάξουμε ὅλοι μας τά μεγάλα ἔναντι τῶν μικροτέρων. Καί τοῦτο προκειμένου μέ τόν τρόπο αὐτό νά ὑπηρετήσουμε καί νά ἀνταποκριθοῦμε στό αἰτημα ὅλου τοῦ Ἑλληνισμοῦ γιά ἑνότητα, εἰρήνη, ἀγάπη καί σύμπνοια ".


Ἡ Ἐπιτροπή Τύπου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας