ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ (1874-1956)

Διευθυντὴς τῆς «Θεολογίας»
1923-1939 / 1956

Ὁ Γρηγόριος Παπαμιχαήλ, πρῶτος διευθυντὴς τῆς «Θεολογίας» ὑπῆρξε διαπρεπὴς Καθηγητὴς τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν καὶ Ἀκαδημαϊκός. Γεννήθηκε στὸ χωριὸ Ἵππειος τῆς Λέσβου καὶ παρακολούθησε τὶς ἐγκύκλιες σπουδὲς τοῦ Γυμνασίου στὴ Μυτιλήνη, στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ στὴ Σάμο. Σπούδασε Θεολογία στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ τῆς Χάλκης. Ἐργάστηκε ὡς δάσκαλος στὴν ἑλληνικὴ κοινότητα τῆς Σόφιας στὴ Βουλγαρία καὶ κατόπιν συνέχισε τὶς θεολογικές του σπουδὲς στὴ Θεολογικὴ Ἀκαδημία τῆς Ἁγίας Πετρούπολης, ὅπου ἀνακηρύχθηκε Μάγιστρος τῆς Θεολογίας μὲ τὴν βραβευμένη ἐναίσιμο διατριβή του «Ὁ ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς, ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης». Τὸ 1905 καὶ γιὰ μία διετία δίδαξε ὡς καθηγητὴς στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ τοῦ Σταυροῦ στὰ Ἱεροσόλυμα, δημοσιεύοντας μελέτες του στὸ περιοδικό «Νέα Σιών». Στὴ συνέχεια ἀνέλαβε τὴ διεύθυνση τῶν δύο περιοδικῶν τοῦ Πατριαρχείου Ἀλεξανδρείας, «Ἐκκλησιαστικὸς Φάρος» καί «Πάνταινος», στὰ ὁποῖα προσέδωσε σημαντικἠ αἴγλη, δημοσιεύοντας ἀξιόλογα κείμενα καὶ μελέτες του. Τὸ 1918 ἐξελέγη παμψηφεὶ τακτικὸς Καθηγητὴς τῆς Ἀπολογητικῆς καὶ τῆς Ἐγκυκλοπαιδείας τῆς Θεολογίας στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, ἐνῶ παράλληλα δίδασκε καὶ στὴ Ριζάρειο Ἐκκλησιαστικὴ Σχολή, στὴν ὁποία διετέλεσε διευθυντὴς κατὰ τὰ ἔτη 1937-1940. Διετέλεσε ἐπανειλημμένα Κοσμήτωρ τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς καὶ Πρύτανης τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν (1936-1937), ὀργανώνοντας τὶς γιορτὲς γιὰ τὴν ἑκατονταετηρίδα του. Τὸ 1945 ἐξελέγη τακτικὸ μέλος τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν, στὴν ὁποία διετέλεσε καὶ Πρόεδρος τὸ 1954. Παράλληλα πρὸς τὴ διδακτικὴ καὶ συγγραφική του ἐργασία ὁ Γρηγόριος Παπαμιχαὴλ ἀνέπτυξε ἐκκλησιαστικὴ καὶ κοινωνικὴ δράση, ἀναλαμβάνοντας τὴ διεύθυνση τῶν περιοδικῶν «Ἐκκλησιαστικὸς Κήρυξ» καί «Καινὴ Διδαχή» καὶ κατόπιν τῆς «Ἐκκλησίας» καὶ τῆς «Θεολογίας», δημοσιεύοντας πολλὰ κείμενα καὶ μελέτες. Ἡ συγγραφική του παραγωγὴ ὑπῆρξε πλούσια καλύπτοντας πολλοὺς θεολογικοὺς κλάδους. Δημοσίευσε ἑβδομήντα μείζονα θεολογικὰ ἔργα (ἀπολογητικά, ἠθικά, ἁγιογραφικά, πατρολογικά, ἱστορικά κ.ἄ.) καὶ πάνω ἀπὸ χίλια μικρότερα δημοσιεύματα, ἐκκλησιαστικὰ ἄρθρα καὶ βιβλιοκρισίες. Ὡς θεολόγος καὶ ἀκαδημαϊκός διδάσκαλος ὁ Γρηγόριος Παπαμιχαὴλ συνδύαζε τὴν ἐπιστημονικὴ ἐμβρίθεια καὶ τὴ λογοτεχνικὴ χάρη. Ἡ ἐκκλησιαστικὴ ἀρθρογραφία του στὰ θεολογικὰ περιοδικὰ καὶ κυρίως στὴ Θεολογία μαρτυρεῖ τὴ μεγάλη ἀγάπη καὶ ἀφοσίωσή του στὸ ἔργο καὶ στὴν ἀποστολὴ τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας.