Σεβασμιώτατε ἅγιε ἀδελφέ, Μητροπολῖτα Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας, κ. Παντελεήμονα,
Θερμῶς χαιρετίζω τή Μοναχική Σύναξη ἡ ὁποία διεξάγεται ὑπό τή μέριμνά σας στό πλαίσιο τῶν Παυλείων. Δίδεται ἔτσι μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ ἡ πολύτιμη εὐκαιρία στούς Ὁσιωτάτους ἀδελφούς μας νά πραγματευθοῦν τό θέμα τῆς βαθειά πνευματικῆς καί οὐσιαστικῆς σχέσεως μεταξύ Μοναχισμοῦ καί Ἱεραποστολῆς.
Ὁ ὀρθόδοξος Μοναχισμός ἀπό τήν ἴδια του τή φύση συμβάλλει οὐσιαστικά στό ἱερό ἔργο τῆς Ἱεραποστολῆς. Ζώντας τήν πλήρη ἀφιέρωσή τους στόν Θεό, οἱ Μοναχοί μέ τή λατρευτική ζωή τους καί τήν πνευματική ἄσκηση ἀγκαλιάζουν «τόν σύμπαντα κόσμον» καί μέ τρόπο ἀόρατο συντελοῦν στήν εὐόδωση τῆς διαδόσεως τοῦ Εὐαγγελίου σέ ὅλη τήν οἰκουμένη. Ὅμως συγχρόνως ὁ Μοναχισμός εἶναι παρών καί στήν ἐμπροσθοφυλακή τῶν ἱεραποστολικῶν ἀγώνων. Ἀξιοσημείωτη καί συγκινητική, ἀθόρυβη ἀλλά κεφαλαιώδης εἶναι ἡ παρουσία τῶν ὀρθοδόξων Μονῶν καί ἡ ἀφοσίωση τῶν Μοναχῶν στόν χῶρο τῆς Ἱεραποστολῆς τόσον ἐπί τῶν ἡμερῶν μας ὅσο καί στή διάρκεια τῆς ἱστορίας τῆς Ἐκκλησίας μας.
Ὁ Μοναχισμός ἀφ’ ἑνός συνιστᾶ τήν ἀνώτερη ἔκφραση τῆς ἀσκητικῆς πνευματικότητας, ἀφ’ ἑτέρου συμβάλλει κατ’ ἐξοχήν στήν ὑπέρβαση ἐθνικῶν καί ἄλλων ἐπαχθῶν φορτίσεων. Μία ἁρμονική καί ἄρρηκτη συζυγία συνδέει τόν μοναχικό βίο μέ τήν ἱεραποστολική δράση, τά ἀσκητικά ἀγωνίσματα μέ τό εὐαγγελικό κήρυγμα, ἡ ὁποία καθόρισε καί τή βαθύτερη πνευματική σχέση του μέ τόν εὐλαβῆ λαό ἀλλά καί κάθε ἄνθρωπο καλῆς θελήσεως πού προστρέχει στή γαλήνη καί τίς διδαχές του.
Θά ἤθελα νά σημειώσω ἕνα πολύ διδακτικό χωρίο τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου, τό ὁποῖο κινεῖται στά ἴχνη τῆς μακραίωνης ἱερᾶς πορείας πού χάραξε ὁ «πρῶτος μετά τόν Ἕνα» Ἀπόστολος Παῦλος: «Θά σέ ρωτήσει ὁ εἰδωλολάτρης: Ἀπό ποῦ θά βεβαιωθῶ ὅτι τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ εἶναι δυνατό νά τίς ἐφαρμόσω; Νά, ἐσύ πού εἶσαι Χριστιανός ἀπό γεννησιμιοῦ σου καί ἀνατράφηκες μέ τά νάματα τῆς καλῆς αὐτῆς θρησκείας, δέν τίς ἐφαρμόζεις.
Τί θά τοῦ ἀπαντήσεις τότε; Βέβαια, μπορεῖς νά τοῦ πεῖς: Νά σοῦ δείξω ἄλλους πού τίς ἐφαρμόζουν, μοναχούς πού περνοῦν τή ζωή τους στήν ἔρημο. Δέν ντρέπεσαι, ὅμως, τήν ὥρα πού διακηρύττεις πώς εἶσαι Χριστιανός, νά παραπέμπεις σέ ἄλλους, ἐπειδή ὁ ἴδιος δέν εἶσαι σέ θέση νά ἀποδείξεις πώς ζεῖς χριστιανικά; Ἀμέσως ὁ εἰδωλολάτρης θά σοῦ πεῖ: Γιά ποιό λόγο νά τρέχω στά βουνά καί νά βάζω πλώρη γιά τίς ἐρημιές; Ἄν δέν εἶναι δυνατό διατρίβοντας μές στήν ἀντάρα τῶν πόλεων νά ἐφαρμόζει κανείς τόν Χριστιανισμό, εὔλογα θά μποροῦσε νά κατηγορηθεῖ αὐτό τό ἦθος ζωῆς, ἐφόσον πρέπει νά ἐγκαταλείψουμε ὅλοι τίς πόλεις καί νά τρέχουμε στίς ἐρημιές. Δεῖξε μου ἕναν ἄνθρωπο μέ οἰκογένεια, μέ παιδιά, πού νά ἐφαρμόζει τό Χριστιανισμό. Τί θά τοῦ ἀπαντήσουμε; Δέν θά εἴμαστε ὑποχρεωμένοι νά κατεβάσουμε τό κεφάλι καί νά φύγουμε ντροπιασμένοι; Ἀλλ’ ὅμως ὁ Χριστός δέν μᾶς ζήτησε αὐτό• τί μᾶς ζήτησε; "Λαμψάτω τό φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων" (Ματθ. ε΄, 16), ὄχι "ἔμπροσθεν" τῶν βουνῶν ἤ τῆς ἐρημίας καί τῶν ἀπροσίτων βράχων. Γι’ αὐτό, σᾶς παρακαλῶ, τό ἀσκητικό φρόνημα πού ὑπάρχει στίς ἐρήμους ἄς τό μεταφυτεύσουμε κι ἐδῶ, γιά νά γίνουν οἱ πόλεις πραγματικοί χῶροι κοινωνίας• κάτι τέτοιο θά μποροῦσε νά ἐγκαρδιώσει τόν εἰδωλολάτρη νά ἐγκαταλείψει τά εἴδωλα, κάτι τέτοιο θά μᾶς ἀπάλλασσε ἀπό μύρια σκάνδαλα» (PG 60, 643-644).
Θά ἤθελα μέ αὐτές τίς σκέψεις νά χαιρετίσω ἐν ἀγάπῃ Χριστοῦ τήν ὁμηγύρη τῶν ἐκλεκτῶν συνέδρων, εὐχόμενος, μέ τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ οἱ ἐργασίες αὐτῆς τῆς Μοναχικῆς Συνάξεως νά ἐφοδιάσουν ὅλους μέ νέα πνοή καί λόγους οὐσίας. Εὐχαριστίες ὀφείλονται πρός ὑμᾶς, Σεβασμιώτατε, γιά ὅσα προσφέρετε μετά συνέσεως διά τῆς παρούσης διοργανώσεως. Σέ χρόνους κατά τούς ὁποίους ὁ κόσμος μας δοκιμάζεται ἀπό ποικίλα πνευματικά ἀδιέξοδα, δικαίως ἀποζητοῦμε τή μοναχική μαρτυρία τῆς ἀγάπης καί τῆς ἐλπίδος.
Μετά θερμῶν εὐχῶν
