12 Μαΐου
Επισκόπων Επιφανίου (1) εν Κωνσταντία Κύπρου (†403) και Θεοφάνους. Γερμανού πατριάρχου Κων/πόλεως (†740) και Ευθυμίου επισκόπου Ιεροσολύμων. Νεομάρτυρος Ιωάννου του εκ Βλαχίας (2) (†1662). Οσίου Θεοδώρου του εν τη νήσω Κυθήρων τον ασκητικόν βίον διανύσαντος. Οσίας Καλλιτρόπου, αδελφής του αγίου Επιφανίου.
(1) Ο άγιος Επιφάνιος γεννήθηκε από πάμπτωχη οικογένεια Ιουδαίων αγροτών, στο χωρίο Βησαυδούκη, κοντά στην Ελευθερούπολη της Παλαιστίνης το 310. Χάρη στη διδασκαλία δύο περίφημων για τη γραμματική τους κατάρτιση και το ασκητισμό μοναχών, του Λουκιανού και του Ιλαρίωνα, μετεστράφη στον Χριστιανισμό. Στη συνέχεια πήγε στην έρημο της Παλαιστίνης και έζησε κοντά στους επιφανέστερους ασκητές, ασκούμενος στην εγκράτεια, την άσκηση και στη μελέτη των Θείων Γραφών. Η φήμη του και οι αρετές του δεν άργησαν να διαδοθούν και γρήγορα αναδείχθηκε επίσκοπος Κωνσταντίας της Κύπρου. Από τη θέση αυτή, ο άγιος άρχισε τον ευαγγελισμό του ποιμνίου του και αγωνίστηκε με θερμότατο ζήλο για την διατήρηση και ενίσχυση των ορθοδόξων δογμάτων, καταπολεμώντας όλες τις αιρετικές δοξασίες και πλάνες της εποχής του και ιδιαίτερα εκείνες του Ωριγένη. Κάνοντας συνεχή χρήση των λόγων της Αγίας Γραφής και γράφοντας πλήθος αντιαιρετικά συγγράμματα, αγωνίστηκε για να κρατήσει τους πιστούς στην ανόθευτη χριστιανική πίστη. Μετά από 36 έτη γόνιμης και εποικοδομητικής αρχιερατικής διακονίας και προσφοράς, εκοιμήθη ειρηνικά το 403.
(2) Ο άγιος Ιωάννης, γεννήθηκε στη Βλαχία και καταγόταν από επιφανή και αριστοκρατική γενιά. Επί Σουλτάνου Μεχμέτ και σε ηλικία 15 ετών τον άρπαξαν οι Τάταροι που εισέβαλαν στη Βλαχία για να καταπνίξουν την επανάσταση του άρχοντα Μιχ. Βοεβόδα Τζιβάν Μπέτι. Προσπάθησε να αποδράσει, σκοτώνοντας ένα στρατιώτη, συνελήφθη όμως από άλλους και παραδόθηκε στη σύζυγο του στρατιώτη που σκότωσε στην Κων/πολη. Εκείνη τον οδήγησε στον Βεζίρη, ο οποίος μετά την ανάκριση τον παρέδωσε πάλι σ` εκείνη για να τον μεταχειρισθεί όπως εκείνη ήθελε. Επειδή όμως απέτυχε να τον εξισλαμίσει, τον παρέδωσε στον έπαρχο, ο οποίος αφού απέτυχε να τον πείσει διέταξε τον δι` απαγχονισμού θάνατό του στις 12 Μαΐου 1662 στο Παρμάκ Καπί της Κων/πολης.
