21 Μαΐου
Αγίων Κωνσταντίνου (†337) και Ελένης (†327). Οσιομάρτυρος Παχωμίου, του εν Φιλαδελφεία (†1730). Αγίων Βόρου, Θεοδώρου και Ισιδώρου.
Ο Μέγας Κωνσταντίνος γεννήθηκε το 247. Γονείς του ήταν ο Κωνστάντιος ο Α` ο Χλωρός και μητέρα του η Ελένη από το Δρέπανο της Βιθυνίας. Ο Κωνσταντίνος σε ηλικία 18 ετών έγινε στρατιωτικός και χάρη στην ανδρεία και το αγέρωχο φρόνημά του, προήχθη γρήγορα στα ανώτατα αξιώματα του στρατού. Ο Κύριος θέλοντας να τον βοηθήσει στον αγώνα του κατά του Μαξεντίου και του Λικίνιου, σχημάτισε στον ουρανό το σημείο του Σταυρού με την επιγραφή « Εν τούτω Νίκα», προσφέροντάς του ένα ισχυρότατο όπλο για να κατατροπώσει τούς εχθρούς του. Ήταν ο πρώτος αυτοκράτορας ο οποίος ευνόησε την Εκκλησία μετά από τρεις αιώνες απηνών διωγμών. Μετέφερε την πρωτεύουσα του κράτους του στο αρχαίο Βυζάντιο και έκτισε τη Βασιλίδα των πόλεων, την Κωνσταντινούπολη. Λίγο πριν πεθάνει αξιώθηκε και του Αγίου Βαπτίσματος. Εκοιμήθη σε ηλικία 63 ετών, την 21 Μαΐου 327. Ο Κωνσταντίνος ενδιαφέρθηκε πολύ και για τα ιερά σεβάσματα των χριστιανών, για το λόγο αυτό απέστειλε στα Ιεροσόλυμα την μητέρα του, για να βρει τον Τίμιο Σταυρό. Μετά την εύρεσή του, η Αγία Ελένη, αφού διχοτόμησε τις κεραίες του δημιούργησε δύο Σταυρούς εκ των οποίων τον ένα μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη. Εκοιμήθη ειρηνικά το 327 σε ηλικία 83 ετών.