20 Σεπτεμβρίου

Μεγαλομάρτυρος Ευσταθίου  (†118) και της συνοδείας αυτού: Θεοπίστης, Αγαπίου και Θεοπίστου. Μαρτύρων Αρτεμιδώρου και Θαλλού. Οσιομαρτύρων Ιωάννου του Αιγυπτίου και Ιλαρίωνος του Κρητός (†1804). Μαρτίνου πάπα Ρώμης, Υπατίου επισκόπου, Ανδρέου πρεσβυτέρου, Αναστασίου, Θεοδώρου, Ευπρεπίου καί Μαξίμου του σοφωτάτου. Οσίων Μελετίου επισκόπου Σίτης και Ιωάννου του εν Κρήτη. Ιλαρίωνος Κρητός († 1804).


Ήταν αρχικά ειδωλολάτρης και ονομαζόταν Πλακίδας. Διετέλεσε αρχιστράτηγος στο ρωμαϊκό στρατό επί αυτοκρατορίας Τραϊανού. Όταν ο Χριστός παρουσιάσθηκε μπροστά του μια μέρα στο δάσος με τη μορφή ελαφιού, ο Ευστάθιος πίστεψε και βαπτίσθηκε μαζί με τη σύζυγό του Θεοπίστη και τα παιδιά τους Αγάπιο και Θεόπιστο. Μόλις πληροφορήθηκε ο αυτοκράτορας ότι ο αξιωματικός του έγινε χριστιανός, τον απέμπεψε από το στρατό και τον εξόρισε μαζί με την οικογένειά του. Μάλιστα, στο δρόμο για την εξορία τον χώρισαν από τη σύζυγό του και τα παιδιά του. Έπειτα από κάποια χρόνια, ο Τραϊανός χρειάσθηκε ξανά την πολύτιμη προσφορά του Ευσταθίου και τον ανακάλεσε στο στράτευμα του. Οι πολεμικές ικανότητες του Αγίου χάρισαν στον αυτοκράτορα μεγάλες νίκες. Μάλιστα ο Ευστάθιος σε μια από τις εκστρατείες του βρήκε ξανά την οικογένειά του, η οποία όλα αυτά τα χρόνια είχε περάσει πολλές κακουχίες. Λίγο καιρό αργότερα ο Ανδριανός, διάδοχος του Τραϊανού, ζήτησε από τον Ευστάθιο να παραστεί σε θυσία που θα γινόταν σε ειδωλολατρικούς θεούς. Ο Ευστάθιος αρνήθηκε και ο αυτοκράτορας διέταξε να τον θανατώσουν, κλείνοντάς τον σε πυρακτωμένο χάλκινο βόδι.