του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος
κ.κ. Ι ε ρ ω ν ύ μ ο υ στην Ημερίδα της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής επί Ειδικών Ποιμαντικών θεμάτων και Καταστάσεων στην Θεσσαλονίκη
12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2009
Με ιδιαίτερη χαρά παρίσταμαι στην Ημερίδα αυτή διότι συναντώ τους αγαπητούς αδελφούς μου Αρχιερείς, αλλά και τους αγαπητούς Κληρικούς που διακονούν στις Μητροπόλεις της Μακεδονίας και της Θράκης. Δοξάζω τον Θεό γι' αυτήν την δωρεά.
Ιδιαιτέρως θα ήθελα να εκφράσω την χαρά μου για την επικοινωνία μου με τον αγαπητό αδελφό Παναγιώτατο Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμο, με τον οποίο συνδεόμαστε πολλά χρόνια και αγωνισθήκαμε, με διαφόρους τρόπους, για το καλώς εννοούμενα δίκαια της. Εκκλησίας μας. Βεβαίως, κάθε πρόσωπο έχει τα δικά του χαρακτηριστικά γνωρίσματα την δική του ειδοποιό διαφορά, τα δικά του χαρίσματα, τον δικό του τρόπο εκφράσεως. Άλλωστε, όταν κάνουμε λόγο για πρόσωπα πάντοτε εννοούμε τα κοινά γνωρίσματα, αλλά και τις ιδιαιτερότητες του κάθε προσώπου.
Έτσι, ούτε απολυτοποιούμε τα πράγματα, αλλά ούτε και τα υποβιβάζουμε, αρκεί να συντελούν όλοι στην δόξα του Θεού και την ενότητα της πίστεως εν τη Εκκλησία. Τον ευχαριστώ ιδιαιτέρως γιατί ανέλαβε ευχαρίστως την πραγματοποίηση αυτής της Ήμερίδος στην Μητροπολιτική του περιφέρεια.
Η παρουσία και άλλων αγαπητών Αρχιερέων στην παρούσα Ημερίδα αυξάνει την χαρά μου, γιατί με όλους τους Μητροπολίτας συσκεπτόμαστε και συνεργαζόμαστε εν πνεύματι αγάπης και ελευθερίας μέσα στο συνοδικό σύστημα και το ιεραρχικό πολίτευμα της. Εκκλησίας, για την δόξα του Θεού και τον έπαινο της Εκκλησίας μας.
Η παρούσα "Ημερίδα την όποια διοργανώνει η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, με την ευθύνη της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής. Ειδικών Ποιμαντικών Θεμάτων και Καταστάσεων, της όποιας προεδρεύει ο Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος, θα ασχοληθή με ένα σοβαρό θέμα για την αρτιότερη, κατά τον δυνατόν, ποιμαντική καθοδήγηση των Χριστιανών.
Βεβαίως η Εκκλησία της Ελλάδος ασκεί την διοίκηση της Εκκλησίας, αλλά δεν υποκαθιστά η αντικαθιστά την ποιμαντική μέριμνα και καθοδήγηση των Χριστιανών που γίνεται με τις άοκνες προσπάθειες των εκασταχού Μητροπολιτών.
Με άλλα λόγια η ποιμαντική καθοδήγηση γίνεται από τους Μητροπολίτας και τους Κληρικούς, οι οποίοι διακονούν με την άδεια των Αρχιερέων, αλλά η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της. Ελλάδος στο πλαίσιο των Ιερών Κανόνων των Οικουμενικών και Τοπικών Συνόδων μελετά τα μείζονα θέματα και δίδει τις δέουσες οδηγίες.
Τα πορίσματα της παρούσης Ήμερίδος, όπως και των άλλων Ημερίδων και Συνεδρίων, καταλήγουν στην Διαρκή Ιερά Σύνοδο και την Σύνοδο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, όπου όλα το Συνοδικά μέλη συζητούν με υπευθυνότητα και διάκριση τα μείζονα θέματα που απασχολούν το πλήρωμα της Εκκλησίας της Ελλάδος. Θα ληφθούν σοβαρώς υπ' όψη τα όσα θα αποφασίσετε στην παρούσα Ημερίδα.
Το θέμα της Ήμερίδος αυτης «Η αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών στα πλαίσια του Μυστηρίου της Ιεράς Εξομολογήσεως είναι αρκετά ενδιαφέρον, κυρίως από ποιμαντικής πλευράς. Η. Εκκλησία με το Μυστήριο της Εξομολογήσεως θεραπεύει τις πνευματικές ασθένειες των ανθρώπων. Ο Χριστός επανειλημμένως στα αγιογραφικά, πατερικά και λειτουργικά κείμενα χαρακτηρίζεται ιατρός των ψυχών και των σωμάτων, η Εκκλησία ονομάζεται θεραπευτήριο- ιατρείο και οι Κληρικοί τιτλοφορούνται πνευματικοί ιατροί-θεραπευτές.
Στην Ορθόδοξη Εκκλησία δεν έχει θέση ο δυτικός σχολαστικισμός και ηθικισμός. Μια δε διαφορά της Ορθοδόξου Εκκλησίας από τις άλλες Χριστιανικές Ομολογίες είναι η διαφορά μεταξύ δικανικής και θεραπευτικής αντιμετωπίσεως των προβλημάτων του ανθρώπου. Στην δύση ερμηνεύουν την ενανθρώπηση του Χρίστου μέσα από δικανικές - νομικές διαδικασίες, ως μια. εξιλέωση της θείας δικαιοσύνης, ενώ στην Ορθόδοξη Εκκλησία η ενανθρώπηση του Χριστού ερμηνεύεται μέσα από την αγάπη Του και την ίαση της πεπτωκυίας ανθρωπίνης φύσεως. Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος λέγει ότι ο Χριστός με την ενανθρώπηση Του προσέλαβε όλη την ανθρώπινη φύση για να την θεραπεύση, διότι «το απρόσληπτον και άθεράπευτον».
Αν οι άνθρωποι αντιλαμβάνονταν πλήρως τα θεραπευτικό αυτό έργο της Ορθοδόξου Εκκλησίας, θα λύνονταν πάρα πολλά προβλήματα σε προσωπικό, οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο. Η Ενορία στην πλήρη έκφραση της μπορεί να λειτουργήση ως μια θεραπευτική κοινότητα, της οποίας κέντρο είναι το μυστήριο της θείας. Ευχαριστίας.
Επειδή, όμως, στην Εκκλησία δεν ζούμε μονοφυσιτικά, γι' αυτό δεχόμαστε και την βοήθεια της ιατρικής Επιστήμης όπου και όταν αυτή μπορη να βοηθήση. Άλλωστε ο άνθρωπος. είναι μια ψυχοσωματική οντότητα και δέχεται ποικίλες επιδράσεις, αφού τα ψυχικά προβλήματα αντανακλούν και στο σώμα και οι σωματικές ασθένειες. επηρεάζουν κατά διαφόρους βαθμούς και την ψυχή.
Σε μία εποχή στην οποία παρατηρείται ή διεπιστημονική μέθοδος επιλύσεως διαφόρων προβλημάτων, καθώς επίσης και η επιστήμη αναγνωρίζει τον ρόλο της πίστεως των ανθρώπων για την θεραπεία τους, γίνεται αντιληπτό ότι χρειάζεται συνεργασία μεταξύ Εκκλησίας και επιστήμης, χωρίς όμως να καταργούνται τα όρια μεταξύ τους και οι προϋποθέσεις με τις οποίες εργάζεται η καθεμιά.
Είμαι σίγουρος ότι ή Ημερίδα αυτή θα στεφθεί από επιτυχία, πράγμα το οποίο επιβεβαιώνει ή παρουσία ικανών Εισηγητών και πεπειραμένων πνευματι¬κών πατέρων πού εργάζονται στον ευαίσθητο χώρο της εξομολογητικής και ποιμαντικής των Χριστιανών.
Εύχομαι καλή δύναμη στο ποιμαντικό σας έργο, το οποίο πρέπει να γίνε¬ται μέσα σε θεολογικά και εκκλησιολογικά πλαίσια, κάτω από την ποιμαντική αρμοδιότητα των κατά τόπους Επισκόπων.
