(Διορθόδοξο Κέντρο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, 6 Φεβρουαρίου 2014)
Σεβασμιώτατοι Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς,
Ἐλλογιμώτατοι κύριοι Καθηγητές,
Ἀγαπητοί ἀδελφοί,
Ἰδιαίτερη ἀξία ἔχουν συναντήσεις ὅπως ἡ σημερινή, μέ τήν ὁποία τιμοῦμε ἀπό κοινοῦ τή σεπτή μνήμη τοῦ μεγάλου καί ἱεροῦ Φωτίου, προστάτου τῆς Ἱερᾶς ἡμῶν Συνόδου. Εἶναι πολύ σημαντικό ἕνας τέτοιος ἱερός στόχος νά πλησιάζει τούς ἀνθρώπους, νά τούς ἑνώνει καί νά τούς ἀλληλοστηρίζει μέ λόγους οὐσίας καί ζωῆς, καί μέ αὐτόν τόν τρόπο νά συμπληρώνει ὁ ἕνας τόν ἄλλον. Δυστυχῶς, συμβαίνει νά ζοῦμε σέ κόσμο χωρίς ἐπικοινωνία, μέ ἀποτέλεσμα συχνά νά διατυπώνονται λόγοι στό κενό καί τά προβλήματα νά μήν ἐπιλύονται.
Ὁ ἱερός Φώτιος ὑπῆρξε, κατά τή διατύπωση ἑνός ἐπιφανοῦς βυζαντινολόγου, «μιά προσωπικότητα πού ξεπερνᾶ τό κοινό μέτρο καί ταυτόχρονα ἕνας ἀντιπροσωπευτικός ἄνθρωπος τῆς ἐποχῆς του».
Πανθομολογουμένη τυγχάνει ἡ σοφία τοῦ ἱεροῦ ἀνδρός, ἡ χαρισματικότητα καί ὁ ἔνθερμος ζῆλος του γιά τήν στερέωση τῆς πίστεως, τή διάδοση τοῦ εὐαγγελικοῦ λόγου, τήν καλλιέργεια τῶν γραμμάτων, τήν πνευματική ἄνθηση. Χειρίστηκε φλέγοντα ζητήματα μέ σοφή οἰκονομία καί ἀποτελεσματικότητα σέ συνθῆκες πού ἄλλαζαν.
Ἀπό ὅλα αὐτά τά χαρίσματα δέν θά μποροῦσε νά λείπει ἡ ἀντίληψη τῆς εὐθύνης καί ἡ πρόνοια γιά τόν ἄνθρωπο. Ὁπωσδήποτε, ἀκόμη κι ἄν διαθέτουμε ὅλα τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά στερούμαστε τῆς ἀγάπης, δέν εἴμαστε τίποτα. Ἡ ἀγάπη εἶναι πού δίνει νόημα καί ἀξία καί στά ἄλλα χαρίσματα. Οἱ ἀρετές καί τά πνευματικά ἀγαθά ἀπό μόνα τους εἶναι λειψά, ἄν δέν καλλιεργηθοῦν ὀρθά καί μέ τήν προοπτική νά κοινωνηθοῦν. Ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι ποτέ δυνατόν νά ἐφησυχάζει, νά ἀδιαφορεῖ καί νά ἀποστασιοποιεῖται ἀπό τήν κοινωνία. Δέν νοεῖται Ἐκκλησία χωρίς κοινωνική διάσταση, χωρίς ὑπέρβαση τῆς ἀτομικότητας.
Κοινό γνώρισμα τῶν ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας ὑπῆρξε ἡ βαθιά συναίσθηση τῶν πνευματικῶν τους εὐθυνῶν, ὁ πόνος καί ὁ παλμός τους γιά τήν κοινή ὠφέλεια τῶν πιστῶν, ἡ ἀγάπη ἀκόμη καί πρός ὅσους βρίσκονταν μακριά ἀπό τήν Ἐκκλησία. Ὅποιος κινεῖται τόσο κοντά στόν Χριστό, ἀντιλαμβάνεται τή ζωή του ὡς θυσία καί διακονία. Ἡ ζωή του συνιστᾶ ταυτοχρόνως καί ἔκφραση τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας – ἔκφραση τῶν πόθων, τῶν ἀγωνιῶν καί τῶν ἐλπίδων τῶν ἀνθρώπων τῆς ἐποχῆς του. Γι’ αὐτό καί ἅγιοι Πατέρες ὅπως ὁ μέγας Φώτιος ἐξακολουθοῦν νά εἶναι ἡ συνείδηση τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος στήν ὁλότητά του.
Ὀφείλουμε, μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ, νά διασώζουμε αὐτή τήν πολύτιμη ζύμη πού δημιουργήθηκε ἀπό τέτοιες φωτισμένες μορφές καί νά τήν ἀξιοποιοῦμε μέ ἀγάπη. Εἰσηγητής κατά τήν ἐφετινή μας σύσκεψη ἔχει ὁρισθεῖ ὁ ἐλλογιμώτατος Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, κ. Ἀπόστολος Νικολαΐδης, ὁ ὁποῖος θά ἀναπτύξει τό θέμα: «Ἡ Κοινωνική εὐθύνη τῆς Ἐκκλησίας κατά τόν Ἅγιον Φώτιον». Μέ χαρά τόν καλοῦμε στό βῆμα καί τόν εὐχαριστοῦμε ἐκ προοιμίου γιά τόν πνευματικό μόχθο τόν ὁποῖον κατέβαλε.
