Ἐξοχωτάτη κυρία Πρόεδρε τῆς Δημοκρατίας,
Σᾶς εὐχαριστοῦμε ἐγκαρδίως γιά τήν ὑποδοχή πού μᾶς ἐπιφυλάξατε στό Προεδρικό Μέγαρο. Βρισκόμαστε ἐδῶ ἐκ μέρους τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἔχοντας ἀναλάβει νά σᾶς παραδώσουμε τούς δέκα τόμους, ἀντίστοιχους τῶν δέκα Ἐπιστημονικῶν Συνεδρίων τῆς Ἐκκλησίας μας, τά ὁποῖα πραγματοποιήθηκαν κατ’ ἔτος ἀπό τό 2012 μέχρι καί φέτος, μέ ἀφορμή τήν ἐπέτειο τῶν 200 χρόνων ἀπό τήν ἔναρξη τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τό 1821.
Ἡ σημερινή ἐπίσκεψη μᾶς προσδίδει ἰδιαίτερη χαρά διότι ὁλοκληρώνει μέ τόν καλύτερο τρόπο μία δεκαετῆ προσπάθεια ἀντικειμενικῆς ἐπιστημονικῆς μελέτης, μέ μοναδικό σκοπό τήν ἀνάδειξη τῆς ἱστορικῆς ἀλήθειας καί τήν ἐνίσχυση τῆς ἐθνικῆς συνείδησης τῶν ἑπομένων γενεῶν.
Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος διά τῆς Εἰδικῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Πολιτιστικῆς Ταυτότητος, ὑπό τήν προεδρία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Δημητριάδος καί Ἁλμυροῦ κ. Ἰγνατίου, μερίμνησε ὥστε, στά Συνέδρια αὐτά, νά κληθοῦν κορυφαῖοι ἐπιστήμονες ἀνά τομέα, προκειμένου νά ὑπάρξει σφαιρική ἀντιμετώπιση καί πλήρης ἀνακεφαλαίωση ὅλων τῶν ἱστορικῶν συμπερασμάτων σχετικά μέ τό καθοριστικότερο γεγονός τῆς σύγχρονης ἑλληνικῆς ἱστορίας. Οἱ συνεδρίες ἦταν ἀνοικτές στό κοινό, ἐκτός τῶν δύο τελευταίων, οἱ ὁποῖες μεταδόθηκαν διαδικτυακῶς, λόγῳ τῆς πανδημίας.
Δεκάδες ἐπιστήμονες καί ἐρευνητές ὅλων τῶν εἰδικοτήτων (ἱστορικοί, νομικοί, θεολόγοι, φιλόλογοι, λαογράφοι, διπλωμάτες, ἐκπρόσωποι τῶν Τεχνῶν καί τῶν Γραμμάτων) παρουσίασαν ἀνακοινώσεις μέ τά πλέον πρόσφατα πορίσματα τῆς ἱστορικῆς ἐπιστήμης καί μέ πλήρως ἐπικαιροποιημένη βιβλιογραφία. Ὡς ἐκ τούτου, τά πορίσματα εἶναι ἄκρως ἐνδιαφέροντα, ἀλλά καί προσιτά στόν μέσο ἀκροατή καί νῦν ἀναγνώστη. Κάθε χρόνο ἐπελέγη μία διαφορετική ἑνότητα, μέ ἀποτέλεσμα νά γίνουν ἀναφορές στήν ἐπιβίωση τοῦ Ἑλληνισμοῦ ἐπί Τουρκοκρατίας, στά πολεμικά γεγονότα, στούς Φιλέλληνες, στά δημοκρατικά Συντάγματα τῶν Ἐθνικῶν Συνελεύσεων, στίς ἐμφύλιες διαμάχες, στά οἰκονομικά τοῦ Ἀγώνα, στήν ἐπίδραση τῆς Ἐπαναστάσεως στήν Τέχνη, καθώς καί στόν ρόλο τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, στή σημασία τῆς θυσίας τῶν Νεομαρτύρων, ὅπως τοῦ Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, ἀλλά καί τῶν ἐθνομαρτύρων, ὅπως τοῦ Ρήγα Βελεστινλῆ, καθώς ἐπίσης καί στή συμβολή τῶν μεγάλων Διδασκάλων τοῦ Γένους καί τοῦ πρώτου κυβερνήτη Ἰωάννη Καποδίστρια.
Θά ἤθελα ὅμως νά ἐπισημάνω στήν ἐξοχότητά σας πώς οἱ σκοποί, ὄχι μόνο τῶν Συνεδρίων αὐτῶν, ἀλλά καί ὅλων τῶν ἐπετειακῶν ἐκδηλώσεων πού διοργάνωσε ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος σέ ὅλες σχεδόν τίς περιοχές τῆς πατρίδας μας εἶχαν σκοπούς εὐρύτερους ἀπό τήν ἐπιστημονική ἱστορική ἔρευνα. Ἀπώτερος σκοπός ὑπῆρξε ἡ συμβολή στή διαμόρφωση τῆς ταυτότητας τοῦ σύγχρονου Ἕλληνα, ἡ ἀνάδειξη τῶν πολιτικῶν, κοινωνικῶν, πολιτιστικῶν καί φιλοσοφικῶν δεσμῶν μέ τούς ἄλλους Εὐρωπαϊκούς λαούς καί κυρίως ἡ μύηση τῆς νέας γενιᾶς στά ἰδεώδη καί τίς θυσίες τῶν ἡρώων του ‘21, οἱ ὁποῖες μποροῦν καί πρέπει νά ἀποτελέσουν ὁδοδεῖκτες τοῦ μέλλοντος.
Οἱ δέκα καλαίσθητοι τόμοι, μέ ἐπιμέλεια τῶν ἐκδόσεων «Ἀρχονταρίκι», εἶναι ἡ σημαντικότερη καί ἡ πλέον φιλόδοξη συμβολή τῆς Ἐκκλησίας μας στήν ἐπετειακή αὐτή χρονιά. Μέ τήν ἔκδοση αὐτή ἀπευθυνόμαστε σέ κάθε Ἕλληνα καί ξένο μελετητή, ἰδίως δέ στούς νέους μας. Ἀφήνουμε μιά σειρά βιβλίων γιά μελέτη, ὡς παρακαταθήκη ἀλλά καί βάση μελλοντικῶν ἱστορικῶν πορισμάτων. Ἀναζητοῦμε τήν σύγχρονη Ἑλλάδα, στήν ὁποία παραδίδουμε ἱστορικά τεκμήρια ὡς τιμή στούς ἥρωες πατέρες μας, ὡς συμβολή στήν ἀλήθεια καί ὡς διδαχή γιά τό παρόν καί τό μέλλον.
Ἐξοχωτάτη κυρία Πρόεδρε,
Ἡ σημερινή παράδοση πρός ἐσᾶς τοῦ δεκάτομου αὐτοῦ ἔργου ἐμπεριέχει καί ἕνα βαθύτατο συμβολισμό: Ἡ Ἐκκλησία, ὡς ἡ ἐπί αἰῶνες πνευματική τροφός τοῦ Γένους τῶν Ἑλλήνων, συναντᾶ σήμερα στό πρόσωπό σας τήν ἡγεσία ἑνός ἐλεύθερου καί δημοκρατικοῦ Ἑλληνικοῦ κράτους μέ σεβαστή θέση στήν κοινωνία τῶν σύγχρονων δημοκρατικῶν λαῶν, ἀκμαία τήν πολιτιστική του ταυτότητα καί αἰσιοδοξία, παρά τίς πρωτόγνωρες δυσκολίες, γιά τήν πορεία του στό μέλλον. Τό σημερινό γεγονός ἀποτελεῖ δικαίωση τῶν ἀγώνων τοῦ λαοῦ μας καί τῆς σθεναρῆς πατριωτικῆς στάσης τῆς Ἐκκλησίας στούς αἰῶνες τῆς σκλαβιᾶς καί ἰδιαίτερα κατά τήν περίοδο τῆς Ἐπανάστασης. Τό γεγονός τῆς Ἐθνικῆς Παλιγγενεσίας πέρασε, τό ὅραμα ὅμως παραμένει τό ἴδιο: Μία Ἑλλάδα ἐλεύθερη καί δημοκρατική, μέ ἀξίες καί ἰδανικά πού ἐνισχύουν τούς διαπροσωπικούς καί κοινωνικούς δεσμούς καί μέ πίστη γιά μία πορεία πρός ἕναν κόσμο πού διαρκῶς θά ἐνισχύει τόν σεβασμό πρός τόν συνάνθρωπο καί τήν Κτίση.
Στήν πορεία πρός ἕναν τέτοιον κόσμο, ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος θά συνεχίσει νά ἀναλώνεται, νά διακονεῖ καί νά ἐμπνέει, ἀκολουθώντας τό πνεῦμα τῶν Νεομαρτύρων, οἱ ὁποῖοι ἀνάλωσαν τήν ζωή τους γιά πίστη καί πατρίδα. Οἱ μορφές κάποιων ἐξ αὐτῶν ἀποτελοῦν καί τό θέμα τοῦ ἐπετειακοῦ μεταλλίου τοῦ ὁποίου τήν κοπή ἀποφάσισε ἡ Ἱερά Σύνοδος καί ὑλοποίησε ἡ ὑπό τήν Προεδρίαν τοῦ Αἰδεσιμολογιωτάτου Πρωτοπρεσβυτέρου π. Θωμᾶ Συνοδικοῦ Εἰδική Συνοδική Ἐπιτροπή ἐπί τῆς Ἀκαδημίας Ἐκκλησιαστικῶν Τεχνῶν, τό ὁποῖο ἔχουμε τήν τιμή σήμερα νά σᾶς παραδώσουμε.
Σᾶς εὐχόμεθα ὑγεία καί δύναμη, ὑπό τήν σκέπη τοῦ Δωροδότου Κυρίου, στό τόσο σημαντικό λειτούργημά σας. Ἐλπίζουμε δέ, σύν Θεῷ, νά σᾶς κομίσουμε καί τούς τόμους τῶν τριῶν Ἐπιστημονικῶν Συνεδρίων, τά ὁποία ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἔχει ἤδη προγραμματίσει, γιά νά τιμήσει τόν ξεριζωμό τῶν Μικρασιατῶν, τῶν Ποντίων καί τῶν Ἀνατολικοθρακιωτῶν Ἑλλήνων.
Σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά καί σᾶς προσφέρουμε τόσο τούς Τόμους, ὅσο καί τό Μετάλλιο.
