Λευκωσία, 29 Μαΐου 2011
Τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου
Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος
κ.κ. Ἱερωνύμου
ἀναγνωσθέν ὑπό τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σάμου καί Ἰκαρίας κ. Εὐσεβίου Ἀντιπροέδρου τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος εἰς τό Μέγαρον τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Κύπρου
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ !
Χρέος ἔναντι τῆς Ἱστορίας καί ἐκκλησιαστική τάξη συνάγουν ὅλους ἐμᾶς ἀπόψε σ’ αὐτή τήν ἐπίλεκτον χορεία τῶν ἁγίων Ἀρχιερέων, τοῦ Κλήρου καί τοῦ ἑλληνωνύμου λαοῦ τῶν Ἐκκλησιῶν τῆς Κύπρου καί τῆς Ἑλλάδος, γιά νά ἀποτίσουμε τήν ἀξιόχρεον τιμή καί τό ἐποφειλόμενο σέβας στήν ἐξέχουσα φυσιογνωμία, τήν ἐπιφανῆ μορφή καί τή μακαριστή μνήμη τοῦ ἀοιδίμου Ἀρχιεπισκόπου καί Ἐθνάρχου τῆς ἱερᾶς καί πολυπάθου Νήσου, κυροῦ Μακαρίου τοῦ Γ΄. Προσερχόμαστε μέ συγκίνηση καί θαυμασμό πρός τόν ἀνύστακτο Ποιμενάρχη καί ἀκαταμάχητο πρόμαχο τοῦ Κυπριακοῦ λαοῦ, ἀγαθό φίλο καί στέρεο στηριγμό του στίς δοκιμασίες, τόν ὑψηλό ἐμπνευστή τοῦ πολιτικοῦ του ὁράματος καί δαψιλῆ πλουτιστή του ἀνάμεσα στά ἔθνη. Περί τούτου ἐνθυμούμαστε τούς λόγους τοῦ σοφοῦ Σειράχ, ὅτι «τό ὄνομα αὐτοῦ ζήσεται εἰς γενεάς ..., διηγήσονται ἔθνη καί τόν ἔπαινον αὐτοῦ ἐξαγγελεῖ ἐκκλησία» (λθ΄ 9-10· πρβλ. μδ΄ 14-15).
Ἡ σκέψη μας στρέφεται μέ εὐλάβεια πρός τίς προηγηθεῖσες χαλεπώτατες, ἀλλά καί ἡρωικές ἐποχές τοῦ ἀγῶνος καί τῶν δοκιμασιῶν, καθώς καί τῆς συγχρόνου ἀγωνίας γιά τήν ἀποκατάσταση τῆς ἀκεραιότητος τῆς Μεγαλονήσου. Φέρνουμε στή μνήμη μας τόν ἀνηφορικό δόλιχο τῆς ὁδοῦ τῆς ἀνεξαρτησίας, τόν ὁποῖον οἱ πατέρες σας διήνυσαν ὡς σκαπανεῖς πού ὑπέσκαψαν τόν κολοσσό τῆς τυραννίας, τό ὄνομα τῆς Ἑλλάδος ἔχοντας πάντοτε διά στόματος. Οἱ ἀθάνατοι αὐτοί, μέ προεξάρχοντα τόν ἀείμνηστο Ἀρχιεπίσκοπο Μακάριο, τά λοιπά πάντα ἀψήφησαν γιά τήν ἱερότητα καί τό δίκαιον τοῦ ἀγῶνος, καί μέ τήν ἐπιμονή καί τήν ἀρετή τους καθυπέταξαν καί αὐτήν τήν ἄσπλαχνη διπλωματία κατά τό δυνατόν, καταλείποντας στά παιδιά τους πατρίδα ἐλεύθερη, λαμπρά διδάγματα καί μνήμη ἀθάνατη.
Ἔφτασαν ὅμως καί οἱ ἐποχές τῶν δεινότατων κοινωνικῶν διαχωρισμῶν, τῶν πονηρῶν καί θανατηφόρων σχεδίων τῆς ἐκτουρκιστικῆς κατοχῆς, τῆς θηριώδους ἐπιβουλῆς καί ἐν τέλει τῆς καταλύσεως τῆς ἐδαφικῆς ἀκεραιότητος τῆς χώρας, ἀλλά καί τῆς συνακόλουθης λεηλασίας τῆς κυπριακῆς ψυχῆς καί τῆς ἁρμονικῆς κοινωνικῆς εὐτονίας καί συνυπάρξεως στήν Νῆσο. Ἡ ἄμεση σχέση πού συνεῖχε ποίμνιον καί ποιμένα, κατά τήν περίοδο πού τό ἱερό σχῆμα διευρύνθηκε γιά νά περιλάβει στούς κόλπους του καί τόν πολιτικό βίο, ἐν ὥρᾳ δεινῶν καί καταδρομῆς, μέ τήν Ἐκκλησία ἄγκυρα σωτηρίας τῆς κλυδωνιζόμενης Νήσου, ἀπό τήν Κιβωτό τῆς Χάριτος, τῆς καρτερίας καί τῆς ἐλπίδος ἀντλοῦσε τό νᾶμα τῆς παραμυθίας καί περιέρραινε τίς πληγές καί τίς πρόρριζα ἐκχερσωθεῖσες ἀπό τήν καταπάτηση περιοχές τοῦ ταλαιπωρούμενου Κυπριακοῦ Ἑλληνισμοῦ κατά τίς προσπάθειες ἀπομακρύνσεώς του ἀπό τήν φυσική ἱστορική τροχιά του.
Αὐτήν τήν πολυπράγμονα γενεά, πού κραταιώθηκε διά πολλῶν θλίψεων καί δοκιμασιῶν, σφράγισε μέ τήν προσηνῆ, χαρισματική μορφή του καί τήν εὐρύτατη προσφορά στήν ἀνά μέσον ὕδατος καί πυρός πορεία τῆς Μεγαλονήσου, ὁ Μακάριος, ὁ ὁποῖος αἰσθάνθηκε τήν ἀφιέρωσή του στή διακονία τοῦ Θεοῦ ἕως «τοῦ βαστάσαι τό ὄνομα Κυρίου ἐνώπιον ἐθνῶν καί βασιλέων» (Πράξ., θ΄ 15), ἐπωμιζόμενος τήν ἐθναρχική εὐθύνη ὑπό τόν παλμό τῶν ἱστορικῶν συνθηκῶν, ἀνταποκρίθηκε στήν δίψα τοῦ ἀγωνιζόμενου λαοῦ γιά εὐλογία, ἐλευθερία, ἀγάπη καί δικαίωση, καταδαπανώμενος στό καθῆκον τῆς ἀγάπης αὐτῆς καί συνδυάζοντας μέ ἁρμονία τά ἐκκλησιαστικά καί τά ἐθνικά καθήκοντα, πέραν φανατισμοῦ ἤ ἰδιοτελείας, ἀλλά μέ ἀκατάβλητη ἀποφασιστικότητα.
Ὁ ἀοίδιμος Ἀρχιεπίσκοπος διύφανε τήν πολιτεία του ὡς ὑπόδειγμα ἀγωνιστικότητας καί ἀφοσίωσης στήν Ὀρθόδοξη Πίστη καί τήν Πατρίδα, εὔτολμης καί ἀκαταπόνητης δράσης σέ σκληρόν ἀγώνα καί ἀδιάκοπη σύγκρουση μέ δόλια συμφέροντα, ὡς ἄμυνα σέ πολυμέτωπη πάλη. Διαποιμαίνοντας τήν Πολιτεία καί Ἐκκλησία τῆς Κύπρου μέ ζῆλο καί αὐταπάρνηση, κατέλιπε φήμη μεγίστου ἀνδρός, γιά τόν ὁποίο σεμνύνονται ὁ Ἑλληνισμός καί ἡ Ὀρθοδοξία, καί τήν ὁποία ὄχι μόνον ἡ οἰκεία Πατρίδα ὁμολογεῖ, ἀλλά καί στή σύμπασα Οἰκουμένη ἡ συλλογική μνήμη καί ὁ ἔγγραφος λόγος φέρουν ἀναγνωρισμένη.
Ἐμεῖς οἱ περιλειπόμενοι, ταπεινῶς ἀποδίδοντας ἀδιάλειπτη τιμή πρός τόν μεγάλο τοῦτο Ἀρχιεπίσκοπο καί Ἐθνάρχη, προσευχόμαστε ὁ Ἀναστάς Κύριος ἡμῶν νά ἀξιώσει Αὐτόν νά γευθῇ ἀπό «τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς, ὅ ἐστίν ἐν τῷ Παραδείσῳ», ὅπου «καθάπερ ἀνδριαντοποιός ἄριστος» (Ἱερός Χρυσόστομος, Κατά Ἀνομοίων, Ὁμιλία 10, PG 48, 789) «ὁ τῶν ὅλων δεσπότης Θεός τόν ἔμψυχον ἐκ γῆς ἀνδριάντα ποιῶν» ἔπλασε ἄνθρωπον (Γρηγόριος Νύσσης, Περί τοῦ βίου Μωυσέως· πρβλ. καί Περί κατασκευῆς ἀνθρώπου), ὁ δέ φωτουργός Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης καί τῆς Ἀναστάσεως νά διαυγάσει ἀπ’ ἄκρου σ’ ἄκρο στήν ἱερά Μεγαλόνησο, χαρίζοντας φῶς λυτρώσεως καί ζωῆς ἀπερίσταλτης, μέ τήν ἐλπίδα τῆς ὁποίας ἀγωνιζόμαστε «ἐν παντί συνιστῶντες ἑαυτούς ὡς Θεοῦ διάκονοι, ἐν ὑπομονῇ πολλῇ, ἐν θλίψεσιν, ἐν ἀνάγκαις, ἐν στενοχωρίαις, ἐν πληγαῖς, ... ἐν ἀκαταστασίαις, ἐν κόποις, ... ἐν λόγῳ ἀληθείας, ἐν δυνάμει Θεοῦ» (Β΄ Κορ. ς΄ 4-7).
† Ὁ Ἀθηνῶν Ι Ε Ρ Ω Ν Υ Μ Ο Σ Β΄