Σεβασμιώτατε Μητροπολῖτα
Πατρῶν κ. Χρυσόστομε,
Ἐντιμότατοι Ἄρχοντες,
Ἀγαπητοί Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Λαέ τοῦ Θεοῦ ἠγαπημένε,
Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, μετά βαθείας συγκινήσεως καί αἰσθημάτων εὐγνωμοσύνης πρός τήν ἡρωϊκή καί ἀκτινοβόλο μορφή τοῦ Ἱεράρχου τῶν Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανοῦ, ἀποστέλλει τό παρόν Μήνυμα γιά νά ἀναγνωσθεῖ ὑπό τοῦ Ἐκπροσώπου Αὐτῆς, Σεβασμιωτάτου Συνοδικοῦ Μητροπολίτου Νέας Ἰωνίας, Φιλαδελφείας, Ἡρακλείου καί Χαλκηδόνος κ. Γαβριήλ, κατά τήν σημερινή Θεία Λειτουργία, στόν περικαλλῆ Ἱερό Ναό τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, τόν ὁποῖο ἀνήγειρε ἡ πατροπαράδοτος εὐλάβεια τῶν Πατρέων, ἀλλά καί τῶν Πανελλήνων.
Συγχαίρουμε κατ’ ἀρχάς θερμῶς καί ἐπαινοῦμε ἐγκαρδίως τόν φιλόκαλο, δραστήριο καί θεοσεβέστατο Μητροπολίτη Πατρῶν κ. Χρυσόστομο, ὁ ὁποῖος εἶχε τήν ἐμπνευσμένη πρωτοβουλία νά διοργανώσει τίς ἑορταστικές Ἐκδηλώσεις εἰς τιμήν καί μνήμην τοῦ ἀοιδίμου ἀγωνιστοῦ τῆς ἐθνικῆς μας Παλιγγενεσίας, Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανοῦ, μέ ἀφορμή τήν συμπλήρωση 200 ἐτῶν ἀπό τῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821.
Μάλιστα, εἶναι ἰδιαιτέρως συγκλονιστικό τό γεγονός ὅτι ἀπό τῆς περασμένης Παρασκευῆς ἔχουν μεταφερθεῖ ἐδῶ, στήν λαμπρά πόλη τοῦ Πρωτοκλήτου, τά ὀστᾶ τοῦ σεπτοῦ Ἱεράρχου, τά ὁποῖα εὐλαβῶς φυλάσσονται στήν γενέτειρά του Δημητσάνα.
Τοιουτοτρόπως, ὁ Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανός ἐπισκέπτεται, μέσῳ τῶν ἱερῶν του Λειψάνων, τήν φιλόχριστο καί φιλόπατρι πόλη τῶν Πατρῶν καί ἐπιδαψιλεύει, μέ ἱεραρχική παρρησία, πρός αὐτήν καί τούς εὐλαβεῖς Πατρέας τήν εὐλογία καί τήν χάρι τοῦ ἐν δόξῃ Ἀναληφθέντος ἀφ’ ἡμῶν εἰς τούς οὐρανούς καί ἐν δεξιᾷ καθίσαντος τοῦ Θεοῦ καί Πατρός, Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ· καί ἐμπνέει πρός ἅπαντες τήν σπουδή γιά τήν διατήρηση, διαφύλαξη καί κραταίωση τῆς Ἐλευθερίας, ὑπέρ τῆς ὁποίας ἀγωνίσθηκε σθεναρῶς· καί ὑπενθυμίζει πρός ὅλους ὁ ἀθάνατος νεκρός, μέ τό ἦθος, τήν ἀγάπη πρός τήν Ἑλλάδα καί τούς ἐνδόξους ἀγῶνες του γιά τήν ἀνάσταση τοῦ Ἔθνους μας, τήν διαπίστωση τοῦ ἀρχαίου μας ἱστορικοῦ, τοῦ Ἡροδότου, ὅτι οἱ Ἕλληνες ἔχουν ἀρετή, ἔκγονη σοφίας, καί μέ αὐτήν κατοχυρώνεται ἡ Ἐλευθερία τους (VII, 102).
Ὥστε τό ὕψιστο ἀγαθό τῆς Ἐλευθερίας, χάριν τοῦ ὁποίου ἀξίζει κάθε θυσία, προέρχεται ἀπό τήν σοφία καί ἀποκτᾶται μέ «ἀρετήν καί τόλμην», θά προσθέσει ὁ ποιητής (Ἀνδρέα Κάλβου, Ὠδή Τετάρτη, Εἰς Σάμον).
Ἀρετή γιά νά δυνηθεῖ ὁ ἄνθρωπος νά βιώσει τήν Ἐλευθερία ὄχι ὡς ἀνεξέλεγκτη μορφή ἀσυδοσίας, ἀλλά ὡς Ἀλήθεια καί Εὐθύνη γιά τήν ἐπιλογή τῶν στόχων καί ἐπιδιώξεών του ἔναντι τοῦ ἑαυτοῦ του, τῶν συνανθρώπων του, τῆς Πατρίδος, τῆς Ἱστορίας καί αὐτοῦ ἀκόμη τοῦ Θεοῦ.
Στό ἄθλημα αὐτό τῆς Ἐλευθερίας, ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά ἔχει ὡς σύμμαχο τήν τόλμη καί τήν ἀφοβία, γιά νά ὑπερβεῖ τήν παράλογη φιλαυτία, τήν ἰδιοτέλεια καί τήν ἀδιαφορία γιά τό κοινό καλό. Φρονοῦμε ὅτι ὑπό τό πρίσμα αὐτό θεωροῦσε καί ὁ Παλαιῶν Πατρῶν τό μέγιστο ἀγαθό τῆς Ἐλευθερίας.
Ἱεράρχης διαπρεπής ὁ Γερμανός, μέ τόλμη καί σθένος, μέ διάκριση καί ἀρετή, μέ σοφία καί σύνεση, γεννήθηκε στήν Δημητσάνα, τό 1771, τήν ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, ἡ ὁποία συνέπεσε κατά τό ἔτος ἐκεῖνο τήν Μεγάλη Παρασκευή. Ὁ Μητροπολίτης Ἀργολίδος τόν προσέλαβε γραμματέα καί τόν χειροτόνησε διάκονο. Σύντομα, ὅμως, μετέβη στήν Σμύρνη, ὅπου συνδέθηκε μέ ἀρρήκτους δεσμούς μέ τόν συμπολίτη του Γρηγόριο τόν Ε’, ὁ ὁποῖος τότε ἦταν Μητροπολίτης Σμύρνης. Τόν ἀκολούθησε στήν Κωνσταντινούπολη, ὅταν ἐκεῖνος ἐξελέγη Πατριάρχης, καί τόν Μάρτιο τοῦ 1806 ἔγινε Μητροπολίτης Παλαιῶν Πατρῶν. Ὁ ἔγκριτος ἱστορικός τῆς Ἐπαναστάσεως Ἰωάννης Φιλήμων χαρακτηρίζει τόν Γερμανό ὡς ἑξῆς: «Εὐμαθής τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων, μεγαλόκαρδος ἐσωτερικῶς καί μεγαλοπρεπής ἐξωτερικῶς, φιλόφρων, πολύπειρος, ἐχέμυθος καί εὔγλωττος ... Περιβεβλημένος τήν πανοπλίαν τῆς πίστεως πρός τόν Θεόν ... κατέστη δύναμις ἠθική τοιαύτη, οἵαν πολλοί θηριεύουσιν ἀλλ’ ὀλίγοι κτῶνται ...».
Στήν ἔνδοξη πόλη τῶν Πατρῶν μυήθηκε στήν Φιλική Ἑταιρεία καί ἀντιμετώπισε μετά σωφροσύνης, περισκέψεως, σοβαρότητος καί εὐθύνης τό θέμα τῆς διοργανώσεως τοῦ Ἀγῶνος, ὥστε τό Ἔθνος νά μή βρεῖ τόν ὄλεθρο ἀντί τῆς ποθουμένης Ἐλευθερίας.
Ἀναδείχθηκε πρωταγωνιστής τῆς Ἐπαναστάσεως ὅταν, κατά τήν ἡμέρα τῆς ἐνάρξεως τοῦ Ἀγῶνος, ὕψωσε τό ἱερό λάβαρο, τό ὁποῖο ἔκτοτε κατέστη στήν ἑλληνική συνείδηση ἡρωϊκό σύμβολο τῶν συμβόλων, καί εὐλόγησε τά ἐπαναστατημένα ὅπλα. Ἀπέβη δέ «τοῖς πᾶσι τά πάντα» (Κορ. Α’, 9, 22) γιά τήν ἐπιτυχία τοῦ ἀπελευθερωτικοῦ Ἀγῶνος.
Ὁ Γερμανός κατά τά ἔτη 1822 - 1824 ἐξελέγη ὁμοθύμως, ὡς ὁ πλέον κατάλληλος, ἐκπρόσωπος τοῦ Ἔθνους πρός διαφώτιση τῆς Αὐλῆς τῆς Ρώμης καί τοῦ πάπα περί τοῦ διεξαγομένου Ἀγῶνος, γενόμενος ἡ ἔγκυρη φωνή τῆς Ἑλλάδος πρός κάθε κατεύθυνση καί κάθε παράγοντα.
Ἐπανερχόμενος στήν Ἑλλάδα δοκίμασε καί αὐτός, ὅπως ὅλοι οἱ ἀγωνιστές, πικρίες καί ταλαιπωρίες. Συμμετέσχε στήν Γ’ Ἐθνική Συνέλευση τῆς Ἐπιδαύρου, ἐνῶ, τήν 30ή Μαΐου 1826, ἐξεμέτρησε τό ζῆν, εὑρισκόμενος στό Ναύπλιο, ἀφοῦ ἀσθένησε ἀπό λοιμικῆς νόσου. Τά Ἀπομνημονεύματα, τά ὁποῖα κατέλιπε, θεωροῦνται πολύτιμη ἱστορική πηγή γιά τόν ἀπελευθερωτικό Ἀγῶνα τοῦ Ἔθνους.
Ἀγαπητοί μου, πατρικῶς καί ἐκ βάθους καρδίας εὐχόμεθα ἡ σημερινή ἡμέρα νά ἀποτελέσει σταθμό γιά τήν ζωή τῆς Πατρίδος μας, πηγή ἐμπνεύσεως γιά τήν ἐπικράτηση τῆς Ἐλευθερίας, τῆς Δικαιοσύνης καί τῆς Ἀγάπης, σέ ἕνα κόσμο ὁ ὁποῖος ἀλληλοσπαράσσεται καί αὐτοκαταστρέφεται. Νά ἀποτελέσει ἔκφραση εὐχαριστίας καί δοξολογίας πρός τόν Θεό τῶν πατέρων ἡμῶν, ὁ Ὁποῖος δέν παύει νά μᾶς ἀπελευθερώνει ἀπό τήν δουλεία τῆς ἁμαρτίας, τήν φθορά καί τόν θάνατο καί δέν σταματᾶ νά μᾶς χαρίζει θεοπρεπῶς τήν «ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ» (Ρωμ. 8, 21).
Ἡ Χάρις καί τό ἄπειρον ἔλεος τοῦ ἐν Τριάδι προσκυνουμένου Θεοῦ ἡμῶν εἴησαν μετά πάντων ὑμῶν, διά πρεσβειῶν τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου καί πάντων τῶν Ἁγίων.
Μετά πατρικῆς ἀγάπης
καί εὐχῶν διαπύρων
† Ὁ Ἀθηνῶν Ι Ε Ρ Ω Ν Υ Μ Ο Σ, Πρόεδρος
