Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
«Οἶδα δέ ἀκριβῶς», παρατηρεῖ Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, «ὅτι ὁ Κύριος ἡμῶν οὐχί τόν λέγοντα μακαρίζει μόνον, ἀλλά τόν πρό τοῦ εἰπεῖν καί πράξαντα. “Μακάριος γάρ”, φησίν “ὁ ποιήσας καί διδάξας∙οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανών”. Τοῦ γάρ τοιούτου διδασκάλου καί οἱ μαθηταί ἀκούοντες, μιμεῖσθαι αὐτόν γίνονται πρόθυμοι καί οὐ τοσοῦτον ἐκ τῶν ἐκείνου λόγων δέχονται τήν ὠφέλειαν, ὅσον ἀπό τῶν καλῶν αὐτοῦ πράξεων διεγείρονται καί τά αὐτά ποιεῖν ἀναγκάζονται» (Ματθ. 5, 19). Δηλαδή, συνοπτικά, ἀξία ἔχουν οἱ πράξεις καί ὄχι μόνον τά λόγια.
Ὁ Χριστιανισμός δέν ἦρθε νά προσθέσει νέο σύστημα. Ἀποβλέπει στήν ψυχή καί ὄχι στά εὐδαιμονικά ἀγαθά, δέχεται τή θεία Πρόνοια, καθιερώνει τήν προσωπική ἀθανασία γιά τούς δικαίους καί ἀπαξιώνει τήν ἐπίγεια ζωή. Ψυχικό κάλλος, θεία ἡδονή, οὐράνια εὐτυχία καί μακάριότητα εἶναι αὐτά στά ὁποῖα ἀποβλέπει ὁ Χριστιανός. Τελικά ἡ φιλοσοφία πιθανῶς νά προοδοποιεῖ τήν ἀλήθεια τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά οἱ φιλόσοφοι καί ὅσοι ἀποδέχονται τή σκέψη τους «σφάλλονται κατ’ ἄνθρωπον κατά τά σημεῖα εἰς ἅ ἀντιτίθενται εἰς τήν Ἐκκλησίαν». Αὐτός ὁ λόγος εἶναι καί ἡ οὐσία τοῦ Χριστιανισμοῦ.
Τοῦτο τό εἶχαν συνειδητοποιήσει οἱ Θεσσαλονικεῖς ἀδελφοί Κύριλλος καί Μεθόδιος, ὅταν ἀναχωροῦσαν γιά τή χώρα τοῦ Ρατισλάβου, ἡγούμενοι ἱεραποστολικῆς ὁμάδας μέ σκοπό τόν ἐκχριστιανισμό τῆς Μοραβίας σύμφωνα μέ τά ἑλληνορθόδοξα πρότυπα.
Ἡ ἐπινόηση νέου ἀλφαβήτου, τοῦ σλαβικοῦ (ἤ κυριλλικοῦ), καί ἡ μετάφραση στή σλαβική γλώσσα τῶν κειμένων τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῆς Θείας Λειτουργίας ἔδωσαν τή δυνατότητα στούς σλαβικούς λαούς πού δέν διέθεταν δικό τους ἀλφάβητο νά μποροῦν νά διαβάζουν, νά γράφουν καί νά γνωρίσουν τή χριστιανική διδασκαλία. Ἐπιβεβαίωσαν μέ τόν τρόπο αὐτόν τό γεγονός ὅτι ἡ γραπτή γλώσσα εἶναι σημαντικό στοιχεῖο κάθε πολιτισμοῦ, διότι δέν διέδωσαν μόνο τό Εὐαγγέλιο, ἀλλά βοήθησαν πολύ καί στήν ἀνάπτυξη τοῦ πολιτισμοῦ τῶν λαῶν αὐτῶν καί τόν ἰδιαίτερο χαρακτῆρα του.
Στήν Α΄ Ἐπιστολή του, ἡ ὁποία ἔχει χαρακτῆρα διακήρυξης, ὁ Ἀπόστολος Πέτρος ἔγραφε: «Νά εἶστε πάντοτε ἕτοιμοι νά δώσετε τή σωστή ἀπάντηση σ’ ὅλους ὅσοι ζητοῦν νά τούς δικαιολογήσετε τήν χριστιανική σας ἐλπίδα. Αὐτό ὅμως νά τό κάνετε μέ πραότητα καί φόβο Θεοῦ, ἔχοντας καθαρή τή συνείδηση. Ἔτσι, αὐτοί πού δυσφημοῦν τήν καλή σας χριστιανική συμπεριφορά θά καταντροπιαστοῦν γι’ αὐτά πού σᾶς κατηγοροῦν» (Πέτρου Α΄ 3, 15-16).
Τά λόγια τοῦτα τοῦ Μαθητῆ ἐπαναφέρουν στόν νοῦ τό κάλεσμα τοῦ Δασκάλου του: «Δεῦτε ὀπίσω μου καί ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων» (Ματθ. δ', 19). Ἡ πάλη μεταξύ πίστης καί ἀπιστίας στή Δυτική Εὐρώπη ὑπῆρξε ζωηρή καί πεισματώδης. Ἀντίθετα, στήν Ἑλλάδα, καί γενικότερα στήν Ἀνατολή, δέν παρατηροῦνται ἀντίστοιχα φαινόμενα. Στή χώρα μας σιωπή, ἀδιαφορία καί καμιά ἀποτελεσματική ἀντίδραση. Ἡ ἀσθένεια ἐδῶ δέν ἔχει ἔντονα συμπτώματα, κινδυνεύει ὅμως νά γίνει χρόνια, ἀθεράπευτη καί φονική.
Τούτου δεδομένου, τό ἔργο τῶν σήμερον τιμωμένων Θεσσαλό-νικέων αὐταδέλφων ἀποκτᾶ ἐξιδιασμένη σημασία. Ἡ διδασκαλία τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας καί τῆς διδασκαλίας τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, χαρακτηριστικά στοιχεῖα τῆς ἰδιοσυστασίας καί τῆς ἱστορικῆς πορείας τοῦ Ἑλληνισμοῦ βάλλονται τόσο ἀπό κέντρα τοῦ ἐξωτερικοῦ μέ προφανεῖς σκοπούς ὅσο καί ἀπό τόν ἐσωτερικό μιμητισμό, πού τείνει κατά ἕνα τρόπο νά ἀπεμπολίσει τήν ἀρίφνητη Παράδοση τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί νά τήν προσφέρει βορά στούς ἰσοπεδωτικούς δυτικόπληκτους νεωτερισμούς. Καιρός τοῦ ποιῆσαι!
Εὔχομαι οἱ ἐργασίες τῆς Θεολογικῆς Ἡμερίδας, πού πραγματοποιοῦνται σήμερα ὑπό τήν αἰγίδα τῆς Διεθνοῦς Ἀκαδημίας Θεολογικῶν καί Φιλοσοφικῶν Σουδῶν «Οἱ Ἅγιοι Κύριλλος καί Μεθόδιος» καί εἶναι ἀφιερωμένη στή διαχρονική ἀξία τοῦ ἔργου τῶν Θεσσαλονικέων Ἁγίων Ἀδελφῶν, νά δώσει τήν εὐκαιρία γιά περαιτέρω ἀνάδειξη καί οὐσιαστική κατανόηση τοῦ μεγέθους, τῆς ἀξίας καί τῆς σημασίας γιά τήν ἐποχή μας τοῦ ἔργου τους, πού συνιστᾶ ὑπόδειγμα σεβασμοῦ τοῦ πολιτισμοῦ κάθε ἔθνους καί πρωταρχικοῦ μελήματος τῆς βαθύτερης κατανόησης τῆς Διδασκαλίας τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἀποτελεῖ πρώτιστη εὐθύνη καί ὑποχρέωσή μας πρός τίς νεώτερες γενεές, τήν ἐλπίδα τοῦ μέλλοντός μας.
Καλή ἐπιτυχία στίς ἐργασίες τῆς Ἡμερίδας σας.
Μετά πατρικῶν εὐχῶν καί ἀγάπης
