Σεβασμιώτατοι ἅγιοι Ἀρχιερεῖς,
Ἐλλογιμώτατοι κύριοι Καθηγητές,
Ἀγαπητοί ἀδελφοί,
Μέ αἰσθήματα χαρᾶς καί εὐθύνης στρέφω τήν προσοχή μου πρός τήν ἔγκριτη θεολογική σας συνάντηση, γιά νά ἀπευθύνω χαιρετισμό πρός τίς ἐργασίες τοῦ Συνεδρίου, τό ὁποῖο διοργανώνεται στό πλαίσιο τῶν ἐφετινῶν Παυλείων. Χάρις στήν εὐλογητή καί ἀδιάλειπτη μέριμνα τοῦ ἐκλεκτοῦ μας ἐν Χριστῷ ἀδελφοῦ καί συλλειτουργοῦ κ. Παντελεήμονος καί τήν ὑψηλή διοργάνωση τῆς εὐλογημένης του Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας, μᾶς δίδεται ἡ ἀγαθή εὐκαιρία, σέ δύσκολους καιρούς, νά πραγματευθοῦμε ἕνα σπουδαῖο καί καίριο θεολογικό ζήτημα. Εἶμαι βέβαιος ὅτι ἡ παρουσία τῶν σπουδαίων ὁμιλητῶν, οἱ ἐμβριθεῖς εἰσηγήσεις καί ἡ γόνιμη συζήτηση θά συντελέσουν ὥστε νά φωτίσουμε τό πολύπτυχο αὐτό θέμα.
Κατά τόν Ἀπόστολο Παῦλο, ὁλόκληρη ἡ ζωή καί ἡ ὕπαρξή μας ὀφείλουν νά εἶναι προσανατολισμένες στό δίπτυχο τῆς ἐλευθερίας καί τῆς εὐθύνης στό πλαίσιο τῆς εὐαγγελικῆς ἐντολῆς τῆς ἀγάπης. Ὅπως σημειώνει, «Ὑμεῖς γὰρ ἐπ' ἐλευθερίᾳ ἐκλήθητε, ἀδελφοί· μόνον μὴ τὴν ἐλευθερίαν εἰς ἀφορμὴν τῇ σαρκί, ἀλλὰ διὰ τῆς ἀγάπης δουλεύετε ἀλλήλοις» (Γαλ. 5, 13).
Ἡ μετάβασή μας στήν ὄντως ἐλευθερία δέν εἶναι βεβαίως οὔτε εὔκολη οὔτε ἁπλή ὑπόθεση. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ὑφίσταται κάποιον ἐξωτερικό καταναγκασμό, ἁλλοτριώνεται καί ἐξουθενώνεται. Ὁ Χριστός ὅμως δέν ἦρθε στόν κόσμο γιά νά ἐπιβάλει κάποια νέα αὐθεντία, ἀλλά νά ἐλευθερώσει τόν ἄνθρωπο ἀπό κάθε μορφή δουλείας, κατευθύνοντάς τον πρός τήν πληρότητα τῆς ζωῆς καί τῆς ὕπαρξης.
Ὡστόσο, ἡ ἐλευθερία, γιά τήν ὁποία μιλοῦν ὁ Χριστός καί ὁ κλειτός Του Ἀπόστολος, δέν γίνεται πάντοτε δεκτή ἀπό τόν κόσμο οὔτε ὁλοκληρώνεται μέσα σ’ αὐτόν. Ἀκόμη, ἡ ἀπαλλαγή ἀπό τήν δουλεία τῆς ἁμαρτίας κηρύσσεται ἀπό τούς χριστιανούς, χωρίς ἡ ἐν Χριστῷ ἐλευθερία νά βιώνεται πάντοτε σωστά ἀπό τούς ἴδιους. Γι’ αὐτό καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἀλλοῦ σοφά ἐπισημαίνει: «Πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ’ οὐ πάντα συμφέρει» (Α΄ Κορ. 6, 12): ὅλα μοῦ ἐπιτρέπεται νά τά κάνω, ἀλλά ὅλα δέν εἶναι πρός τό πνευματικό μου συμφέρον.
Ἡ διδασκαλία καί ἡ θυσία τοῦ Χριστοῦ, ἡ ἀπάρνηση τῶν κοσμικῶν φροντίδων ἀπό μάρτυρες, ἀσκητές καί ἱεράρχες, κατατείνουν ἀκριβῶς στήν ἐν Χριστῷ ἐλευθερία, ὅπως ἐκφράστηκε μέσα στή ζωή τῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι ἐνστερνίστηκαν τό παύλειο «οὐ πάντα συμφέρει». Ἡ κίνηση αὐτή ξεκινᾶ καί ἀντλεῖ ἀδιάκοπα τήν δύναμή της ἀπό τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, συντελεῖται ὅμως μέσα στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία συνεχίζει τό ἔργο τοῦ Σωτῆρος, ὡς καρπό τοῦ Σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεως. Συγχρόνως, αὐτή ἡ ἀλλαγή δέν πραγματοποιεῖται μέ τήν βία, ἀλλά συνιστᾶ γεγονός ὑψίστης ἐλευθερίας καί ἀγάπης. Ἀξίζει νά παρατηρήσουμε πόσο διαφέρει αὐτή ἡ ὀπτική ἀπό ζοφερά κοσμικά καί διανοητικά συστήματα, ὅπου ὁ μέν ἄνθρωπος θεωρεῖται ἀποκλειστικά ὑποχείριος τῶν φυσικῶν δυνάμεων, ὄντας αἰχμάλωτος σέ ἀπρόσωπους νόμους, ἡ δέ φύση ἀντιμετωπίζεται ἁπλῶς ὡς ἕρμαιο τῶν ἀναγκῶν καί τῆς ἀπληστίας του. Τήν εὐθύνη αὐτή τοῦ ἀνθρώπου σχετικά μέ τήν διαχείριση τῆς Κτίσεως τοῦ Θεοῦ δηλώνει ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν, σημειώνοντας ὅτι «ἡ γὰρ ἀποκαραδοκία τῆς κτίσεως τὴν ἀποκάλυψιν τῶν υἱῶν τοῦ Θεοῦ ἀπεκδέχεται ... ἐπ᾿ ἐλπίδι ὅτι καὶ αὐτὴ ἡ κτίσις ἐλευθερωθήσεται ἀπὸ τῆς δουλείας τῆς φθορᾶς εἰς τὴν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ» (Ῥωμ. 8, 19-21).
Ἡ ἀποστολή μας ὡς κληρικῶν καί μελῶν τῆς Ἐκκλησίας εἶναι νά μαρτυροῦμε μέ λόγια καί μέ ἔργα στόν κόσμο αὐτό τό σωτήριο καί ἐλπιδοφόρο μήνυμα τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας καί ζωῆς. Ἀπαιτεῖται λοιπόν βαθειά περισυλλογή καί ἐνδελεχής ἐπίγνωση τῶν δεδομένων πού καλούμαστε νά διαχειριστοῦμε, ὥστε νά σταθοῦμε μέ συνέπεια στό ὕψος τῆς ἀποστολῆς πού μᾶς ἐμπιστεύθηκε ὁ Θεός.
Μέ αὐτές τίς σκέψεις καί μέ τή συνοδεία τῆς εὐλογίας τοῦ Κυρίου μας, σᾶς εὔχομαι νά «πλεονάσῃ ἡ χάρις» τοῦ πολύτιμου αὐτοῦ Συνεδρίου, καί οἱ ἐργασίες του, μέ τόν σπόρο τοῦ ἀποστολικοῦ λόγου, νά διευρύνουν καρποφόρως τή μελέτη τῶν ἐπίκαιρων αὐτῶν θεμάτων, καθιστώντας τα ἐπωφελῆ γιά τήν Ἐκκλησία μας.
Μετά πατρικῶν εὐχῶν
† Ὁ Ἀθηνῶν Ἱερώνυμος
