Πανοσιολογιώτατε κ. Καθηγούμενε τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Bose,
Ἐλλογιμώτατοι κύριοι Καθηγητές καί Ἀξιότιμοι κύριοι Σύνεδροι,
Ἀγαπητοί ἀδελφοί,
Χαίρομαι ἰδιαιτέρως, γιατί δίδεται ἡ ἀγαθή εὐκαιρία στήν πολύτιμη θεολογική σας συνάντηση, νά πραγματευθεῖ, σέ ἐξαιρετικά δυσχειμέρους καιρούς, ἕνα σπουδαῖο θεολογικό ζήτημα. Εἶμαι βέβαιος ὅτι ἡ παρουσία ἐκλεκτῶν ὁμιλητῶν, οἱ ἐπισταμένες εἰσηγήσεις καί ἡ γόνιμη συζήτηση θά συντελέσουν πολύ ὥστε νά φωτίσουμε τό πολύπτυχο αὐτό θέμα.
Διανύουμε δύσκολη περίοδο, κατά τήν ὁποία τόσο ἡ χώρα μας, ὅσο καί πολλές ἄλλες χῶρες ἀνά τόν κόσμο, τραυματίζονται ἀπό μίαν οἰκονομική καί πνευματική κρίση μέ παραμέτρους ἠθικές καί κοινωνικές. Τό γεγονός ὅτι ἡ κρίση αὐτή ἔχει βαθιά πνευματικά αἴτια τό ἔχουμε ἐπισημάνει κατ’ ἐπανάληψη τόσον ἐμεῖς προσωπικῶς, ὅσο καί πολλοί ἄλλοι ἀδελφοί Ἱεράρχες, θεολόγοι καί φιλόσοφοι κατά τό παρελθόν. Καθώς ὁ σημερινός κόσμος βρίσκεται ἀντιμέτωπος μέ τήν ἀπειλή αὐτῶν τῶν τραγικῶν συνθηκῶν, ἀναδύεται ἡ πνευματική ἔνδεια καί ὅλες ἐκεῖνες οἱ προβληματικές πτυχές πού ὁδήγησαν σέ κρίση τήν σύγχρονη κοινωνία μας.
Εἶναι γεγονός ὅτι ὁ Χριστιανισμός ἔδωσε μία νέα στροφή στήν πορεία τοῦ πνεύματος, καί ταυτόχρονα ἕνα νέο μεγάλο ἅλμα στήν ἀποκάλυψη τῆς πνευματικῆς του ὑπόστασης. Ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας δέν εἶναι μία στοχαστική ἤ διανοητική λειτουργία, ἀλλά εἶναι κυρίως ἐμπειρία πνευματική. Αὐτή τήν κοινή ἐμπειρία ἀποτύπωσαν οἱ μεγάλοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μέσα στά γραπτά τους καί μέσα ἀπό τήν ζωή τους: οἱ Γρηγόριος Νύσσης, Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, Μέγας Βασίλειος, Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, Γρηγόριος Παλαμᾶς καί τόσοι ἄλλοι ἀσκητικοί Πατέρες, σέ Δύση καί Ἀνατολή.
Ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ «ξεκινᾶ ἀπό τόν Θεό Πατέρα, κατέρχεται διά τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου, καί τελειοῦται ἀπό τό Πανάγιο Πνεῦμα», γράφει ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης, καί «γεννᾶ καί πλάθει πνευματικά τόν ἄνθρωπο», συμπληρώνει ὁ ἱερός Καβάσιλας. Ὁ Χριστός μᾶς παρέχει πλουσίως τήν Χάρη Του. Ἐμεῖς ὅμως τή διαφυλάττουμε; Αὐτό εἶναι τό μεγάλο ἐρώτημα. Πράγματι, εἶναι θέμα προσωπικοῦ ἀγώνα, ἀθλήματος ψυχῆς τοῦ καθενός να διατηρήσει στήν ὕπαρξή του τήν ἄμεση σχέση μέ τήν θεία Χάρη.
Μελέτη, σκέψη, διάλογος, ταπεινότητα, θάρρος, προσευχή καί πνεῦμα μαθητείας πρός αὐτούς τούς ἁγίους Πατέρες θά δώσουν σωστικές ἀπαντήσεις ἐπ’ αὐτοῦ, ὥστε νά καρποφορήσει ὁ λόγος τους καί στήν ἐποχή μας, πρός δόξαν Θεοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας Του. Θά ἤθελα νά χαιρετίσω ἐν ἀγάπῃ Χριστοῦ τούς ἐκλεκτούς συνέδρους καί συντελεστές αὐτῆς τῆς πολύτιμης συνάντησης, ἀναμένοντας μέ ἐνδιαφέρον τά πορίσματά της. Εὔχομαι, μέ τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ, οἱ ἐργασίες της νά διευρύνουν γόνιμα καί ἐποικοδομητικά τή μελέτη καί τήν ἀποτίμηση τῶν σταδίων τῆς πνευματικῆς ζωῆς, προσφέροντας νέα πνοή καί ἐφόδια στήν διακονία μας πρός τόν σύγχρονο δοκιμαζόμενο ἄνθρωπο.
Μετ’ ἐγκαρδίων εὐχῶν
† Ὁ Ἀθηνῶν Ἱερώνυμος