Με ιδιαίτερη χαρά και τιμή καλωσορίζω την κοινότητά σας, κοινότητα φιλοσόφων, κοινότητα που εκφράζει ένα από τα θεμέλια του πολιτισμού μας, κοινότητα που δεν περιορίζεται στο να συντηρεί αλλά κρατάει σταθερή τη δημιουργική της άνοιξη.
Η χαρά και η τιμή που αισθάνομαι, ενισχύεται από το γεγονός ότι το συνέδριό σας γίνεται στη γαλλική γλώσσα, γλώσσα που από το έπος του Ρολάνδου έως εσάς σήμερα και τους μαθητές σας αύριο, μένει πηγή πλούτου του ευρωπαϊκού πολιτισμού, στην οικουμενική του διάσταση.
Το θέμα του συνεδρίου σας, συγκεντρώνει την ιδιαίτερη προσοχή όχι μόνο των φιλοσόφων αλλά και όσων στοχάζονται πάνω στην ταυτότητα του ευρωπαϊκού πνεύματος. Ιδιαίτερα όμως, ενδιαφέρει όσους μελετούν τη διαμόρφωση της χριστιανικής συνείδησης. Διότι στην περίοδο στην οποία θα αναφερθείτε, η χριστιανική Εκκλησία εκλήθη να αντιμετωπίσει τρείς μεγάλους πειρασμούς, για να μιλήσω θεολογικά, ή τρείς μεγάλες προκλήσεις για να χρησιμοποιήσω τη γλώσσα της σύγχρονης φιλοσοφίας της ιστορίας.
Η πρώτη πρόκληση ήταν η ανάγκη να απορρίψει τον εγκιβωτισμό στο ιουδαϊκό πνεύμα, χωρίς να απορρίψει την Παλαιά Διαθήκη. Η δεύτερη, δεύτερη όχι σε σημασία, ήταν να απορρίψει τον φιλοσοφικοθρησκευτικό συγκρητισμό του Ελληνορωμαϊκού κόσμου, χωρίς να απορρίψει τη φιλοσοφική παιδεία. Ο τρίτος από τους πειρασμούς, ήταν η ανάγκη να αντισταθεί στον ρελατιβισμό, κρατώντας όμως το πνεύμα της ανοιχτό στον κόσμο.
Δεν θα παρουσιάσω εδώ τις δικές μου απόψεις για την εποχή και την αγωνία της, για το τί και πως επέζησε, έτσι ώστε να μην έχουμε ένα ησιόδειο χάσμα αλλά μιάν θεμελιώδη ενότητα του αρχαίου με τον έκτοτε χριστιανικό μας κόσμο. Δεν θα σχολιάσω καν με ποιό τρόπο και πόση ένταση εμφανίζονται πάλι στις μέρες μας ερωτήματα για την ταυτότητα του ευρωπαϊκού μας κόσμου, η απάντηση στα οποία βρίσκεται μέσα στο πεδίο έρευνας του προκειμένου συνεδρίου. Εύλογη λοιπόν είναι η αδημονία μου να διαβάσω με προσοχή τα πρακτικά του συνεδρίου σας.
Είναι σπουδαίο το γεγονός ότι το συνέδριό σας γίνεται στην Αθήνα, την καθέδρα της φιλοσοφίας, ακριβώς 400 χρόνια μετά την ημέρα που ο ιδρυτής της νεώτερης φιλοσοφίας, ο René Descartes, εισήχθη όντας 8 ετών στο σχολειό. Τούτες τις ώρες που η ευρωπαϊκή αυτοσυνειδησία τίθεται και πάλι ως θέμα, είναι αναγκαίο να κρατήσουμε στο νου μας τον μικρούλη που τέτοιες μέρες έμπαινε στην ιησουητική σχολή La Flèche, στο Anjou. Νομίζω λοιπόν ότι το Συνέδριό σας βρίσκεται σε μιαν εκπληκτική συζυγία.
Από του βήματος τούτου θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου προς το Πανεπιστήμιο Αθηνών, προς τους «Φίλους της Ι. Αρχιεπισκοπής» και προς τους λοιπούς διοργανωτές του Συνεδρίου. Αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω ειδικά τον Ακαδημαϊκό και καθηγητή της φιλοσοφίας κ. Ευάγγελο Μουτσόπουλο για την συμβολή του στην επιτυχία του Συνεδρίου, συμβολή που συνίσταται στη συνέχιση της ζωής του της αφιερωμένης στη φιλοσοφία και στη μουσική.
Με βαθειά τιμή προς το έργο σας, ανοίγω τις εργασίες του Συνεδρίου σας, το οποίο έθεσα υπό την αιγίδα μου, βέβαιος ότι θα προσφέρετε πολλά σε όλους όσοι αισθάνονται ότι η ιστορία δεν είναι δωμάτιο αναμνήσεων αλλά εργαστήριο δημιουργίας.
