Προς
Τους ελλογιμωτάτους καθηγητάς των ΑΕΑ
Εις τας έδρας των
28 Αυγ. 2007
Ελλογιμώτατοι και αγαπητοί μου,
Επέλεξα , από τη μακρινή Φλώριδα των ΗΠΑ ,όπου ευρίσκομαι για λόγους υγείας, αυτόν τον τρόπο επικοινωνίας μου μαζί σας, τώρα πού το νέο ακαδημαϊκό έτος 2007 - 2008 ανοίγει τις πύλες του. Και μαζί του άρχεται επίσημα και η πρώτη λειτουργία των νέων Ανώτατων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών (ΑΕΑ) στις οποίες έχετε την τιμή να είσθε εκ των πρώτων καθηγητών. Γνωρίζετε ασφαλώς το ζωηρό μου ενδιαφέρον για την ίδρυση των νέων τούτων ΑΕΑ καθώς και τους αγώνες πού κατεβλήθησαν επί 9 χρόνια, έως ότου ένα όραμα οδηγηθεί, μέσα από οδυνηρές Συμπληγάδες, στην πραγμάτωσή του. Γνωρίζετε επίσης τη λαχτάρα και τον πόνο μου να αποκτήσει και η Εκκλησία της Ελλάδος θεολογικά σπουδαστήρια, μακράν κείμενα από την εκκοσμικευμένη και αλλοτριωμένη γνώση, μεταδίδοντας στους νεοσσούς της το «άδολον γάλα» της ορθοδόξου πίστεως, λειτουργική αγωγή, παραδοσιακότητα και αγιοπνευματικότητα, βιωματική μέθεξη στην αγιότητα, και πατερική σοφία.
Όλα τα ανωτέρω καθώς και η ιδιότητά μου ως Προκαθημένου της Αγιωτάτης Εκκλησίας μας μου εξασφαλίζουν το δικαίωμα να απευθυνθώ σε σας, με πολλή αγάπη, για να σας καταστήσω κοινωνούς μερικών σκέψεών μου, πού αναφέρονται στην ομαλή διεξαγωγή των σπουδών στις ΑΕΑ. Τούτο ας μη εκληφθεί ως παρέμβαση σε αλλότρια ζητήματα, αφού γίνεται με μεγάλη διακριτικότητα αλλά και με παρρησίαν, ώστε το επιχειρηθέν με την ίδρυση των Ακαδημιών τελικά να κατακτήσει τον υψηλόν επιθυμητόν του στόχο.
1. Οι ΑΕΑ δεν συνεστήθησαν ασφαλώς για να προστεθούν άλλες 4 Θεολογικές Σχολές στις δύο λειτουργούσες παλαίφατες τροφούς μας. Συνεστήθησαν ως παραγωγικές Σχολές της Εκκλησίας, δηλαδή ως φυτώρια από τα οποία η Εκκλησία θα διαλέγει τα μελλοντικά της ιερατικά στελέχη, και τα οποία, ως εκ τούτου, θα πρέπει να έχουν διδαχθεί τα απαραίτητα για να ανταποκριθούν στις ανάγκες κυρίως και τις σύγχρονες απαιτήσεις του όλου ποιμαντικού της έργου. Γι αυτό και τα μαθήματα έχουν, ιδιαίτερα στο Τμήμα Ιερατικών Σπουδών, σαφή ιερατικό προσανατολισμό, δηλ. στοχεύουν όχι απλά στη μετάδοση ξηρών γνώσεων εν πολλοίς αχρήστων, αλλά στον εφοδιασμό των μελλοντικών μας ιερέων με τα «μυστικά» της ιερατικής διακονίας, με το γνήσιο εκκλησιαστικό ήθος, με την απαραίτητη θεολογική κατάρτιση, με την παραδοσιακή ευσέβεια, και παράλληλα με την αναγκαία γνώση των σημερινών δεδομένων του κοσμικού περιγύρου, χωρίς συγκρητιστικές αλλοιώσεις και αποκλίσεις.
2. Ως εκ τούτου επί των ώμων σας έχει επιτεθεί η μεγάλη αποστολή να μεταδώσετε στους φοιτητές σας όχι «την γνώσιν την απολλυμένην» αλλά τον σεβασμό στην παράδοση και στους εκκλ. θεσμούς, την καταξίωση του εκκλ. φρονήματος, την εμπειρία της εν Χριστώ ζωής, τη λειτουργική αγωγή, την ποιμαντική τέχνη, την ιεροκανονική τάξη, την ορθόδοξη πνευματικότητα, τους ανοικτούς ορίζοντες. Καλείσθε να δείξετε στους νέους φοιτητές σας ότι οφείλουν μεν να είναι παραδοσιακοί, αλλά ταυτόχρονα και ανοιχτά μυαλά, πού δεν έχουν πάρει διαζύγιο από τη ζωή του κόσμου. Σήμερα μας χρειάζονται ιερείς ελεύθεροι, ικανοί, μπροστάρηδες στους κοινωνικούς αγώνες, διδακτοί Θεού, πού να μπορούν να φέρουν στη δυστυχισμένη ανθρωπότητα το μήνυμα της σωτηρίας, της αγάπης του Θεού, της ανεκτικότητος στους τρίτους. Δεν θέλουμε πια ιερείς με παρωπίδες, δήθεν ευσεβείς με κακότητα και μίσος εναντίον όσων δεν συμφωνούν με αυτούς. Δεν μας χρειάζονται ιερείς κλεισμένοι στους εαυτούς των, έτοιμοι να κατασπαράξουν κάθε αμαρτωλό. Θέλομε ιερείς αληθινούς Πατέρες, γεμάτους αγάπη για τα πλάσματα του Θεού, καλούς Σαμαρείτες. Θέλομε ιερείς μορφωμένους σε σύγχρονα θέματα όπως την οικολογία, τη βιοηθική, τα κομπιούτερ, τις ξένες γλώσσες . Θέλομε ιερείς διαλεκτικούς, να έχουν την δυνατότητα του διαλόγου με τους αντιφρονούντες, πού ολονέν και πληθαίνουν. Και πρωτίστως βέβαια -το επαναλαμβάνω- θέλομε ιερείς πού να πιστεύουν, να φοβούνται τον Θεό, να «μυρίζουν λιβάνι» και όχι κολώνια…
3. Τα δεύτερα τμήματα (Συντήρησις ι. εικόνων κλπ. και βυζ. μουσική) αναφέρονται στις εκκλ. τέχνες πού αναπτύσσονται στις παρυφές της εκκλησιαστικής ζωής. Για τις τέχνες αυτές η Εκκλησία δεν είχε διατυπώσει μέχρι τώρα τις απόψεις της, η εάν τις διετύπωσε αυτές έμειναν κτήμα ελαχίστων ειδικών, και το αποτέλεσμα υπήρξε να αναπτυχθούν μέσα και γύρω από την Εκκλησία ανεξέλεγκτες μορφές των τεχνών αυτών, πού αντί να περισώζουν και να προβάλλουν την παράδοσή μας, αντιθέτως λόγω αγνοίας την υπέτασσαν στην εμπορευματικότητα. Έτσι φθάσαμε στη σημερινή εποχή όπου κατασκευάζονται και εισάγονται στη θ. λατρεία μας λειτουργικά είδη ευτελή, άλλα πού απέχουν πολύ από τις παραδοσιακές δημιουργίες, οι οποίες είχαν όλες ένα σταθερό θεολογικό υπόβαθρο και άλλες πού συνιστούν προκλητικές παρεμβάσεις αλλοίωσης της παραδοσιακότητος.
Για να μπει ένας φραγμός στην ασυδοσία αυτή ιδρύθησαν τα τμήματα αυτά όπου ελπίζομε να καλλιεργείται ό,τι το παραδοσιακό και γνήσιο, ώστε οι εκκλ. τέχνες να ξαναγίνουν εκφράσεις θεολογικών αρχών όπως ήσαν στο παρελθόν. Επομένως αυτή την ανάγκην εξυπηρετεί η επί 4 εξάμηνα διδασκαλία και στα τμήματα αυτά θεολογικών μαθημάτων, εις τρόπον ώστε οι μέλλοντες τεχνίτες να έχουν κάποια γνώση θεολογίας, πού αποτελεί τη βάση κάθε εκκλ. Τέχνης.
Νομίζω ότι αντιλαμβάνεσθε την ευθύνη σας εις ό,τι αφορά στην καλή εκπαίδευση των φοιτητών σας. Από εσάς εξαρτάται να μεταδώσετε στα νέα αυτά παιδιά ένα κομμάτι του εαυτού σας. Αρκεί να το διαθέτετε. Κανείς δεν μπορεί να μεταδώσει κάτι πού δεν διαθέτει. Δεν θα ήθελα κανένας από σας να θεωρήσει ότι με το να καταλάβει μία επίζηλη θέση σε μια ΑΕΑ έλυσε κάποιο πρόβλημά του και τίποτε άλλο. Περιμένω από όλους και από τον καθένα σας να ανταποκριθείτε στις ανάγκες πού περιέγραψα. Γι αυτό και σας ευλογώ με την καρδιά μου, σας εύχομαι καλή ακαδημαϊκή χρονιά και καλή επιτυχία. Ο Θεός να είναι μαζί σας.
