ὁμιλία στὸ διεθνὲς πολιτικὸ συνέδριο Nations-Religions, Orthodoxy & the New European Reality
Ἐξοχώτατοι κύριοι Πρόεδροι, Ἐξοχώτατοι κυρίες καὶ κύριοι βουλευταὶ καὶ εὐρωβουλευταί, Ἐντιμότατοι κυρίες καὶ κύριοι σύνεδροι,
Χαιρετίζω μὲ ἐνθουσιασμὸ τὸ συνέδριό σας, διότι φανερώνει τὴ ζωντάνια τῆς ὀργάνωσής σας, τῆς Διακοινοβουλευτικῆς Συνέλευσης Ὀρθοδοξίας, ἀλλὰ καὶ τὴν τόλμη της νὰ θέτει πρὸς συζήτησιν ὀδυνηρὰ προβλήματα. Τὸ θέμα τοῦ προκειμένου Συνεδρίου βρίσκεται, πράγματι, στὸ ἐπίκεντρο ζωηρῶν προβληματισμῶν καὶ πολλῶν συζητήσεων, στὶς ὁποῖες ὁ Ὀρθόδοξος κόσμος δὲν φαίνεται, δυστυχῶς, νὰ πρωτοστατεῖ. Τὸ ἀντίθετο, μάλιστα∙ γι αὐτὸ καὶ κυριαρχεῖ ἡ ἐντύπωση ὅτι ἡ θρησκεία ἀνήκει στὰ κατάλοιπα τοῦ παρελθόντος, ὅτι εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ μὴ ἀκέραια ὄντα τὰ προοριζόμενα γιὰ τὸν Καιάδα τοῦ «γενναίου καινούργιου κόσμου». Εἴθε τὸ Συνέδριό σας αὐτὸ νὰ ἀποτελέσει τὴν ἀπαρχὴ ἑνὸς γόνιμου διαλόγου, ἑνὸς προβληματισμοῦ στὸν ὁποῖο ἡ Ἐκκλησία τῶν πιστῶν θὰ ἔχει τὸν κυρίαρχο λόγο.
Γιὰ νὰ γίνει αὐτό, νομίζω ὅτι θὰ πρέπει νὰ δοῦμε τὸν κόσμο μας ὄχι μόνον ὡς χῶρο στὸν ὁποῖο βασιλεύει τὸ κακό, ἀλλὰ ἐπίσης ὡς χῶρο ποὺ ἀνετέθη στὸν ἄνθρωπο , καὶ τὸν ὁποῖο ὁ ἄνθρωπος δὲν χαρίζει στὸ κακό. Θὰ πρέπει νὰ δοῦμε τὴν ἱστορία ὄχι μόνον ὡς πεδίο καταγραφῆς τῆς πτώσεως καὶ τῆς συναφοῦς ἀμαρτίας τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλὰ ἐπίσης ὡς οἶκον προσευχῆς τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἄρα μερίμνης του .
Ἔτσι, ἡ Ἐκκλησία δὲν ἔχει λόγους νὰ μένει ἄναυδος μπροστὰ σὲ λέξεις ὅπως «ἱστορικὴ ἀναγκαιότητα», «δεδομένο», «ἀναπόφευκτο», «ἀναπότρεπτο», «κυρίαρχη τάση» κ.τ.ὅ. Ἡ Ἐκκλησία γνωρίζει ὅτι αὐτὰ εἶναι φαντάσματα ποὺ καταδιώκουν τοὺς ὀπαδοὺς τοῦ ντετερμινισμοῦ, τὰ θύματα τῆς αἰτιοκρατίας. Ἡ Ἐκκλησία διδάσκει ὅτι ἀκόμη καὶ ἡ ὑπὸ τοῦ ἰδίου τοῦ Θεοῦ καθορισμένη καταστροφὴ τοῦ κόσμου μπορεῖ νὰ μὴ γίνει, διότι, καθὼς ὁ Προφήτης λέγει, «ἤξερα πὼς εἶσαι Θεὸς ποὺ ἀγαπᾶς, Θεὸς σπλαχνικός, ὑπομονετικός, πὼς ἔχεις καλωσύνη ἀπεριόριστη καὶ εἶσαι πάντα πρόθυμος νὰ ἀλλάξεις γνώμη καὶ ν’ ἀναστείλεις τὴν τιμωρία σου» .
Γι αὐτὸ καὶ ἡ Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ νὰ ἀπορρίψουμε τὸ κύριο ἐπιχείρημα τῆς παγκοσμιοποίησης, ὅτι δηλαδὴ εἶναι μιὰ τάση ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ παρεμποδισθεῖ ἢ νὰ ἀνατραπεῖ. Ἀσφαλῶς, δὲν μπορῶ νὰ βεβαιώσω ὅτι θὰ ἐπαναληφθεῖ μιὰ Νινευή, μπορῶ ὅμως νὰ βεβαιώσω ὅτι προσευχόμεθα νὰ ζήσει ὁ κόσμος ἐν εἰρήνη καὶ μετανοία, μὲ φιλαλληλία καὶ προκοπή, καὶ ἄρα ἐργαζόμεθα γιὰ μιὰ Νινευή.
Θὰ πρέπει ἐπίσης, νὰ ξεκαθαρίσουμε ὅτι ἡ παγκοσμιοποίηση δὲν εἶναι τὸ προϊὸν τῆς ἀνάπτυξης τοῦ παγκοσμίου ἐμπορίου καὶ τῶν νέων τεχνολογιῶν. Ἡ ἀνάπτυξη τῆς τεχνικῆς καὶ τοῦ ἐμπορίου εἶναι σύμφυτα μὲ τὴν ἀνθρώπινη κοινωνία. Ἀκόμη καὶ στοὺς προϊστορικοὺς χρόνους, τὸ ἀγκίστρι γιὰ τὸ ψάρεμα, ἡ βελόνα γιὰ τὸ ράψιμο ρούχων ἀπὸ προβιές, ἡ ἀγγειοπλαστική κλπ, διαδόθηκαν μὲ ἀστραπιαῖες ταχύτητες σὲ ὅλο τὸν πλανήτη. Τὸ διεθνὲς ἐμπόριο ἀναπτύχθηκε ἐπίσης ἀμέσως, πρὶν ἀκόμη ἐμφανισθεῖ τὸ νόμισμα, καὶ οἱ εἰδικοὶ ἐπιστήμονες μιλοῦν γιὰ τὴν ἀνάπτυξη τοῦ ἐμπορίου σὲ ὅλη τὴν Εὐρώπη καὶ τουλάχιστον τὴν Ἀνατολὴ κατὰ τὴν πρωτοϊστορικὴ περίοδο ἤδη, ἢ ἀκόμη γιὰ τὸ διηπειρωτικὸ ἐμπόριο κατὰ τὴν Ἀναγέννηση. Ἀσφαλῶς, ἡ διάδοση τῆς τεχνικῆς καὶ τοῦ ἔμπορίου ἔχει πάρει πλέον διαστάσεις ποὺ δὲν ὑπῆρξαν ποτέ, ἀλλὰ πάντως, τὸ ζήτημα δὲν εἶναι ἂν Ἀμερικανοὶ καὶ Εὐρωπαῖοι θὰ πουλᾶνε ἀσιατικοὺς ὑπολογιστὲς στὴν Ἀφρική∙ αὐτὸ δὲν δημιουργεῖ μεῖζον πολιτιστικὸ πρόβλημα, καὶ ἐν πάσῃ περιπτώσει δὲν περίμενε τὴν παγκοσμιοποίηση γιὰ νὰ γίνει.
Θὰ πρέπει ἄρα νὰ θέσουμε τὸ ἐρώτημα τί λοιπὸν τελικῶς εἶναι ἡ παγκοσμιοποίηση. Ἀντὶ ὅμως δικῆς μου ἀπαντήσεως, ἐπιτρέψετε νὰ θέσω κάποια ἐρωτήματα, στὰ ὁποῖα ἐλπίζω ὅτι τὸ Συνέδριό σας θὰ δώσει πειστικὲς ἀπαντήσεις.
Πρῶτ’ἀπ’ὅλα, σὲ ποιό βαθμὸ ἡ παγκοσμιοποίηση εἶναι μιὰ οἰκονομικοτεχνολογικὴ τάση, καὶ σὲ ποιό βαθμὸ εἶναι ἰδεολογία; Περαιτέρω, ὡς οἰκονομικοτεχνολογικὴ τάση, ἐπιφέρει ἄραγε μιὰν ἀναβάθμιση τῶν φτωχῶν λαῶν στὸ ἐπίπεδο ζωῆς, μόρφωσης καὶ ὑγείας στὸ ὁποῖο μὲ πολλοὺς ἀγῶνες καὶ δάκρυα ἔφθασε ἡ εὐρωπαϊκὴ κοινωνία, ἢ ὅλως ἀντιθέτως, ἐπιφέρει τὴν κατακρήμνιση τοῦ εὐρωπαϊκοῦ ἐπιπέδου ζωῆς στὸ ἀνταγωνιστικὸ ἐπίπεδο τῆς φτώχειας καὶ τῆς ἔλλειψης πρόνοιας καὶ παιδείας; Ἐὰν αὐτὸ συμβαίνει, τότε ἀσφαλῶς κανείς μας δὲν ἔχει περιθώρια ἀποστασιοποίησης, ἀφοῦ οὔτε μπορεῖ οὔτε πρέπει νὰ νοήσουμε τὸν ἑαυτό μας ξένον πρὸς τὶς ἀνάγκες τῶν ἀδελφῶν μας .
Ὁ πιστὸς λαὸς σὲ ὅλες τὶς εὐρωπαϊκὲς χῶρες, καὶ μαζί του οἱ φτωχοὶ καὶ ἀδύναμοι ὅλου τοῦ κόσμου, περιμένουν ἀπὸ σᾶς, τοὺς κοινοβουλευτικοὺς ἄνδρες ποὺ ἔχουν ζωντανὴ μέσα τους τὴν Ὀρθοδοξία, νὰ δώσετε μαρτυρία γιὰ τὴν παγκοσμιοποίηση καὶ νὰ μὴ δεχθεῖτε τὴν ἐξαθλίωση των λαῶν, μὲ πρόσχημα τὸ λεγόμενο ἱστορικῶς ἀναπόφευκτο.
Ἐρωτᾶται ἀκόμη: ὡς ἰδεολογία, ἡ παγκοσμιοποίηση ἀποβλέπει ἄραγε στὴν ἐπιβολὴ τοῦ διεθνοῦς δικαίου καὶ τῆς δημοκρατίας σὲ ὅλο τὸν κόσμο, ἢ μήπως στὴ μετατροπὴ ὅλου τοῦ κόσμου σὲ στρατόπεδο χωρῶν πρόθυμων νὰ ὑπακούει τὸ φαραωνικὸ ἐπιτελεῖο; Σημαίνει πράγματι ἐμπέδωση τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων, ἢ μήπως τὴν περιθωριοποίηση τῆς θρησκείας καὶ τῆς ἠθικῆς στὴν ἰδιωτικὴ σφαῖρα, καὶ τὴν ἐπιβολὴ ἀκόμη καὶ μὲ πόλεμο τοῦ λαϊκοῦ κράτους;
Στὴν ἰδιωτικοποίηση τῆς θρησκείας καὶ τῆς ἠθικῆς, ἡ Ἐκκλησία ἀσφαλῶς θὰ ἀντιταχθεῖ, ἀφοῦ εἶναι κοινωνία πιστῶν. Δὲν εἶναι σύνολο ἀτόμων μὲ τὶς ἴδιες ἀπόψεις σὲ κάποια θέματα, ἀλλὰ κοινότης τῶν πιστῶν μεταξύ των καὶ κοινωνία τοῦ σώματος τῶν πιστῶν μὲ τὴν κεφαλή της, τὸν Χριστό. Ἡ Ἐκκλησία θὰ ἀντιταχθεῖ, ὄχι μὲ διαδηλώσεις καὶ ἀπείθεια πρὸς τὶς ἀρχές, ἀλλὰ μὲ μόνη τὴν ὕπαρξή της. Θὰ ἀντιταχθεῖ, καὶ εἶναι βέβαιον ὅτι θὰ νικήσει. Διότι «οὐδὲν Ἐκκλησίας ἰσχυρότερον. Τοῦ οὐρανοῦ ὑψηλοτέρα ἐστί, τῆς γῆς πλατυτέρα ἐστίν. Οὐδέποτε γηρᾷ, ἀεὶ δὲ ἀκμάζει» .
Αὐτὸ δὲν τὸ ἀντιλαμβάνονται οἱ ἄφρονες, καὶ στὴν Ἑλλάδα μάλιστα τὸ θεωροῦν ἔπαρση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου. Ἀλλὰ θὰ τὸ μάθουν καὶ αὐτοί, ὅπως τὸ ἔμαθαν καὶ τόσοι ἄλλοι ἄφρονες ἀνὰ τοὺς αἰῶνες. Θὰ μάθουν καὶ αὐτοί, ὅτι Ἐκκλησία δὲν εἶναι ἕνας ἐνοχλητικὸς Ἀρχιεπίσκοπος τὸν ὁποῖο μποροῦμε νὰ παρακάμψουμε, ἀλλὰ Ἐκκλησία εἶναι τὸ σῶμα τοῦ Δεσπότη, Δεσπότης της δέ, εἶναι ὁ ἀναστημένος Χριστός .
Οἱ τροβαδοῦροι τῆς παγκοσμιοποίησης ἐπικαλοῦνται, μεταξὺ ἄλλων, καὶ τὴν ἀνάπτυξη τῶν τεχνολογιῶν. Δὲν σπεύδω ὅμως νὰ δεχθῶ τὴν ἄμεση συνάρτηση τῶν δύο αὐτῶν παραγόντων. Οἱ νέες τεχνολογίες καὶ ἡ ἐπιστημονικὴ ἔρευνα ἀποτελοῦν μέγιστο πρόβλημα, καὶ θὰ συνεχίσουν νὰ ἀποτελοῦν, ἀκόμη κι ὅταν ἡ ἰδεολογία τῆς παγκοσμιοποίησης ἀφεθεῖ στὰ ἀζήτητα ἀπὸ τοὺς κατασκευαστές της – ὅπως δὲν θὰ ἀργήσει νὰ συμβεῖ, διότι ὁ κυνισμὸς ἐπεκράτησε, καὶ δὲν ἐνδιαφέρεται πλέον γιὰ ἰδεολογικὲς ἐπικαλύψεις.
Ἀλλὰ πέρα καὶ ἄσχετα μὲ τὴν παγκοσμιοποίηση, οἱ νέες τεχνολογίες ὀφείλουν νὰ γίνουν κεντρικὸ θέμα τοῦ προβληματισμοῦ μας.
Πρῶτο καὶ πλέον ἐπικίνδυνο θέμα εἶναι ἡ ἀπομάκρυνση τῆς ἠθικῆς ἀπὸ τὸ ἐπιστημονικὸ ἐργαστήριο. Ἡ Ἐκκλησία στὸ σύνολό της πρέπει νὰ συνεγερθεῖ μπροστὰ στὸν κίνδυνο νὰ ξυπνήσουμε ἕνα πρωὶ καὶ νὰ βαδίζουμε δίπλα σὲ ἀνθρωποειδή, σὲ ψευδανθρώπους κατασκευασμένους σὲ ἐπιστημονικὰ ἐργαστήρια, μὲ ρυθμισμένα γονίδια, μὲ προγραμματισμένα χαρακτηριστικὰ καὶ νοητικὲς δυνατότητες. Ἡ συζήτηση γιὰ τὴ βιοηθική, δὲν μπορεῖ νὰ ἀποτελεῖ θέμα συζητήσεως ἀποκλειστικῶς καὶ μόνο στὰ ἐπιστημονικὰ ἐργαστήρια. Οὔτε μπορεῖ νὰ ἐπιτραπεῖ ἡ παραγωγὴ ψευδανθρώπων μὲ τὸ γελοῖο ἐπιχείρημα ὅτι αὐτοὶ θὰ εἶναι προγραμματισμένοι δότες ὀργάνων στοὺς ἀνθρώπους. Ἂν ὑιοθετηθεῖ ἡ λογικὴ τῶν ἐργαστηρίων καὶ οἱ ἐπιστήμονες μετατραποῦν σὲ Δόκτορες Φράνκενστάϊν, τότε θὰ συμφέρει νὰ ἀντικατασταθοῦν οἱ ἄνθρωποι ἀπὸ τοὺς ψευδανθρώπους, ποὺ δὲν θὰ χρειάζονται καθόλου δότες ὀργάνων...
Ἡ Ἐκκλησία ἔχει λόγους νὰ προσέχει, ὄχι ὅμως νὰ ἀνησυχεῖ γιὰ τὶς νέες τεχνολογίες πληροφόρησης. Ἀσφαλῶς, αὐτὲς θὰ ἀλλάξουν πολλὰ στὶς μεθόδους ἐκπαίδευσης ἀλλὰ καὶ στὴ ζωή μας, ὅπως εἶχε γίνει καὶ μὲ τὴν ἐφεύρεση τῆς τυπογραφίας. Βεβαίως εἶναι ἄλλης τάξεως ἡ ἀλλαγή, ἀλλὰ καθαυτή ἡ νέα τεχνολογία πληροφόρησης δὲν βλέπω νὰ ἀποτελεῖ κίνδυνο. Τὸ ἀντίθετο, σωστὰ χρησιμοποιούμενη, μπορεῖ νὰ μᾶς βοηθήσει στὸ ἔργο μας προστασίας τῆς ἐθνικῆς κληρονομιᾶς.
Ὑποχρεώνει, ὁπωσδήποτε, τὴν Ἐκκλησία νὰ ἀναπτύξει τὴ διακονία της σὲ νέους χώρους καὶ μὲ νέους τρόπους. Ἐπιτρέψτε μου νὰ φέρω ἕνα τεκμήριο τῆς νέας ἐποχῆς. Ἴσως γνωρίζετε ὅτι ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος διαθέτει τὴ μεγαλύτερη βιβλιοθήκη Ὀρθοδοξίας καὶ Νεοελληνικῆς γραμματείας στὸ διαδίκτυο. Περιέχει ἤδη περισσότερα ἀπὸ 700 κείμενα, πολλὰ ἀπὸ αὐτὰ σὲ 9 ξένες γλῶσσες, καὶ συνεχίζει νὰ ἐμπλουτίζεται, δέχεται δὲ ἐπισκέψεις σὲ σημαντικὸ ποσοστὸ μὴ Ἑλλήνων. Στὴ βιβλιοθήκη μας αὐτή, καταγράφηκαν τὸ μήνα Μάρτιο περισσότερα ἀπὸ 1.200.000 hits, ποὺ ἀντιστοιχοῦν περίπου σὲ 250-300.000 ἐπισκέπτες. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι, ἡ Ἐκκλησία μας δημιουργεῖ, χωρὶς τὴ βοήθεια τοῦ κράτους, τὸ μεγαλύτερο πολιτιστικὸ γεγονός, ἀξιοποιώντας τὶς δυνατότητες τῆς νέας τεχνολογίας. Οἱ ἀριθμοὶ ἐπισκέψεων στὸν ἐπίσημο, καὶ εἰδησεογραφικὸ ἰστοχῶρο τῆς Ἐκκλησίας μας, εἶναι βέβαια πολὺ μεγαλύτεροι. Τὸ ἐνδιαφέρον αὐτὸ τοῦ κοινοῦ, δείχνει ὅτι χρειαζόμαστε ὄχι ἀνησυχίες ἀλλὰ προσαρμογές – κάτι ποὺ δυστυχῶς δὲν ἰσχύει γιὰ τὶς ἔρευνες τῆς ἰατρικῆς καὶ τῆς μοριακῆς βιολογίας.
Ἀναφέρθηκα στὰ στοιχεῖα αὐτά, θέλοντας νὰ δείξω ὅτι οἱ νέες τεχνολογίες πληροφόρησης δὲν καταργοῦν τὸ ἐνδιαφέρον γιὰ τὴν ἐθνικὴ καὶ τὴ θρησκευτικὴ κληρονομιά. Θὰ προσέθετα μάλιστα, ὅτι οἱ νέες τεχνολογίες βοηθοῦν τὴν ἐπαφὴ τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὶς καταβολικὲς ρίζες του. Ἡ ἐμπειρία μας ἀπὸ τοὺς ἰστοχώρους τῆς Ἐκκλησίας δείχνει ὅτι μεγάλο μέρος τῶν ἐπισκεπτῶν εἶναι ὁμογενεῖς, ποὺ δὲν ἦταν εὔκολο νὰ ἔλθουν σὲ ἐπαφὴ μὲ τὴν κληρονομιά τους, ποὺ εἶχαν ἀποκοπεῖ ἀπὸ τὶς ρίζες τους. Πέραν ὅμως ἀπὸ τὴν ἐπαφὴ μὲ τὴν πατρίδα, χάρις στὸ ἴντερνετ μποροῦμε τώρα νὰ ἔχουμε διδασκαλία τῶν ἐθνικῶν γλωσσῶν καὶ ἱστοριῶν. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι κάθε ἔθνος μπορεῖ πιὰ νὰ διδάσκει ὅλα τὰ παιδιά του στὴ διασπορά, χωρὶς νὰ εἶναι ἀναγκαία γι αὐτὸ ἡ ὕπαρξη διδασκάλων καὶ ἡ ἵδρυση σχολείων. Τὴ χρηματοδότηση τῶν προγραμμάτων διδασκαλίας γλώσσας καὶ ἱστορίας μέσω ἴντερνετ, μπορεῖ καὶ πρέπει νὰ ἀναλάβουν οἱ κυβερνήσεις μὲ συγχρηματοδότηση τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης – καὶ θὰ πρέπει ἡ ὀργάνωσή σας νὰ πρωτοστατήσει σὲ αὐτὸ τὸ ἔργο.
Ἐπιτρέψτε μου ὅμως νὰ προσθέσω ἐδῶ ὅτι οἱ νέες τεχνολογίες πληροφόρησης, ὅπως τὸ ἴντερνετ, μπορεῖ νὰ βοηθήσουν στὴ μάθηση, ὄχι ὅμως στὴ δημιουργία ἐκκλησιαστικῆς συνείδησης. Τὴ συνείδηση ὅτι εἶσαι μέλος τῆς Ἐκκλησίας, ὅτι μετέχεις στὴν κοινωνία τῶν πιστῶν, δὲν τὴ μαθαίνεις, ἀλλὰ τὴ βιώνεις. Καὶ τὸ βίωμα, δὲν τὸ προσφέρει ἡ τεχνική.
Μένει, λοιπόν, ἀνοικτὸ τὸ ἐρώτημα: πῶς μπορεῖ νὰ διατηρήσει σχέσεις μὲ τὶς ἐκκλησιαστικές του ρίζες ἕνας ἄνθρωπος ποὺ ἐγκαθίσταται σὲ μιὰν ἐπαρχιακὴ πόλη τῆς Εὐρώπης, ὅπου στὴν καλύτερη περίπτωση θὰ συναντήσει ἐκεῖ μόνον ἐλάχιστους ὁμογενεῖς, χωρὶς ἐκκλησιὰ ποὺ νὰ μιλάει στὴ γλώσσα του;
Τὸ πρόβλημα εἶναι ὀξύ, κυρίως στὶς μικρὲς πόλεις, ὅπου δὲν σχηματίζονται ἰκανὲς ἀριθμητικὰ καὶ δραστήριες παροικίες. Εἶναι ὅμως καὶ στὶς μεγάλες πόλεις, διότι ἐκεῖ δύσκολα συγκεντρώνονται οἱ ἄνθρωποι στὴν ἐκκλησιά τους, δοθέντος ὅτι ἡ μετακίνηση στὶς μεγαλουπόλεις εἶναι συνήθως πολύωρη ταλαιπωρία, καὶ μάλιστα γιὰ ἀνθρώπους ποὺ ἔχουν μόνο μιὰ Κυριακὴ γιὰ νὰ ξεκουραστοῦν καὶ νὰ διασκεδάσουν.
Στὸ σημεῖο αὐτὸ ἀγγίζουμε τὸ μεγαλύτερο ποιμαντικὸ πρόβλημα τῆς ἐποχῆς μας. Καὶ θὰ πρέπει νὰ ὁμολογήσουμε ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία δὲν εἶναι ἔτοιμη νὰ τὸ ἀντιμετωπίσει. Ἡ ἐκκλησιαστικὴ δομὴ τῶν Ὀρθοδόξων στὴν Εὐρώπη, ὑποφέρει ἀπὸ ἐγκόσμιες διαμάχες καὶ ἀμαρτωλοὺς ἡγεμονισμούς. Θὰ ἦταν καθοριστικῆς σημασίας ἡ ὑπέρβασή τους, ὥστε νὰ ὁδηγηθοῦμε τὸ ταχύτερο σὲ μιὰ ποιμαντικὴ τῆς διασπορᾶς. Ἂν δὲν γίνει αὐτὸ κατανοητό, τότε πρέπει νὰ θεωρήσουμε βέβαιον ὅτι ἡ ἐνδοευρωπαϊκὴ μετανάστευση θὰ μετατραπεῖ σὲ χοάνη ἀπορρόφησης τῶν Ὀρθοδόξων.
Ὁ Σύνδεσμός σας θὰ πρέπει νὰ ἐργασθεῖ πρὸς αὐτὴ τὴν κατεύθυνση, βοηθώντας καὶ τοὺς λαοὺς καὶ τὶς ἐκκλησιαστικὲς ἡγεσίες νὰ συνειδητοποιήσουν ὅτι ἐπέρχεται ἡ ἀπορρόφηση τῶν μελῶν τους στὴ διασπορά, ἐὰν ἡ ἐκκλησιαστικὴ διοίκηση δὲν κατορθώσει νὰ συνθέσει μιὰ ποιμαντικὴ τῆς διασπορᾶς, μιὰ ἐκκλησιαστικὴ πρακτικὴ σύμφωνη μὲ τοὺς ὅρους καὶ τρόπους ζωῆς τοῦ ποιμνίου.
Στὴν κατανόηση τῆς ἀνάγκης γιὰ μιὰ νέα ποιμαντικὴ στὴν Εὐρώπη, ὁδηγεῖ ἡ ἀγωνία ποὺ διατυπώνουν πολλοὶ καὶ ἔγκυροι πολιτικοὶ καὶ διανοούμενοι. Αὐτοὶ μᾶς εἰδοποιοῦν γιὰ τοὺς κινδύνους, καὶ μᾶς καλοῦν νὰ πάρουμε ἀμέσως μέτρα σωτηρίας τοῦ πολιτισμοῦ μας. Τὸ ἐρώτημα ὅμως εἶναι: μποροῦμε ἀλήθεια νὰ ἐμποδίσουμε τὴν κατακρήμνιση τοῦ πολιτισμοῦ μας, μποροῦμε νὰ ἐμποδίσουμε τὴν ἀντικατάσταση τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὸν προγραμματισμένο καὶ κλωνοποιημένο ψευδάνθρωπο, χωρὶς νὰ δοῦμε προηγουμένως ποιὸ στοιχεῖο τοῦ πολιτισμοῦ μας, ἢ ἀκόμη σωστότερα, ποιὲς ἀμαρτίες μᾶς ἔφεραν στὸ χεῖλος τοῦ γκρεμοῦ;
Πολλοὶ διορατικοὶ πολιτικοί, πολλοὶ ἐπιστήμονες καὶ διανοούμενοι, ζητοῦν να πάρουμε ἀμέσως μέτρα. Ἐμεῖς, ὡς ἄνθρωποι τῆς Ἐκκλησίας, γνωρίζουμε πολὺ καλὰ ὅτι δὲν μποροῦμε νὰ ἀποφύγουμε τὸν ὄλεθρο ἂν δὲν δοῦμε κατάματα τὴν ἀμαρτία μας κι ἄν δὲν μετανοήσουμε. Ἡ μετάνοια τοῦ ἀνθρώπου ἀνοίγει τὸ δρόμο στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. «Καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ παρρησία ἣν ἔχομεν πρὸς αὐτόν͵ ὅτι ἐάν τι αἰτώμεθα κατὰ τὸ θέλημα αὐτοῦ ἀκούει ἡμῶν» .
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. «Αὐξάνεσθε καὶ πληθύνεσθε καὶ πληρώσατε τὴν γῆν»: Γένεσις, 8,9
2. Τούτου δοθέντος, ὁ Προφητάναξ συμβουλεύει: «καὶ νῦν͵ βασιλεῖς͵ σύνετε· παιδεύθητε͵ πάντες οἱ κρίνοντες τὴν γῆν. δουλεύσατε τῷ κυρίῳ ἐν φόβῳ καὶ ἀγαλλιᾶσθε αὐτῷ ἐν τρόμῳ. δράξασθε παιδείας͵ μήποτε ὀργισθῇ κύριος καὶ ἀπολεῖσθε ἐξ ὁδοῦ δικαίας.» Ψαλμοί, 2, 10-12
3. «ἔγνων ὅτι σὺ ἐλεήμων καὶ οἰκτίρμων͵ μακρόθυμος καὶ πολυέλεος καὶ μετανοῶν ἐπὶ ταῖς κακίαις.» Ἰωνᾶς, 4,2
4. «Μηδενὶ μηδὲν ὀφείλετε͵ εἰ μὴ τὸ ἀλλήλους ἀγαπᾶν· ὁ γὰρ ἀγαπῶν τὸν νόμον πεπλήρωκεν.» Ρωμαίους, 13,8
5. Ἰωάννου Χρυσοστόμου, «Ὅτε τῆς Ἐκκλησίας ἔξω εὐρεθεὶς Εὐτρόπιος», 142 52.402.3 -7
6. «αὐτὀς ἐστιν ἡ κεφαλὴ τοῦ σώματος, τῆς ἐκκλησίας»: Κολ. 1.18
7. ’Ιωάννου α΄, 5, 14
