Συναισθήματα χαράς και συγκίνησης κυριαρχούν στην καρδιά μου, σήμερα, με την ολοκλήρωση του Α΄ Κύκλου των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τους Εθελοντές της Υπηρεσίας Εθελοντικής Διακονίας Ασθενών της Ιεράς Αρχιεπισκοπής μας. Ευχαριστώ όλους όσοι συνέβαλαν εις την υλοποίηση αυτού του προγράμματος με πρώτους τους Παν. Μητροπολίτη Αχελώου και τον π. Βασίλειο καθώς και όλους και όλες όσοι και όσες θελήσατε να συμμετάσχετε στο εν λόγω πρόγραμμα.
Όπως εσείς όλοι γνωρίζετε το πρόγραμμα της Εθελοντικής Διακονίας Αθηνών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων έχει σκοπό να παρέχει εθελοντική στοιχειώδη νοσηλευτική, κοινωνική και πνευματική συμπαράσταση εις τους εμπερίστατους αδελφούς μας ασθενείς των Νοσοκομείων της πρωτευούσης. Το πρόγραμμα αυτό της Ι. Αρχιεπισκοπής προβλέπει την εκ μέρους της Εκκλησίας αξιοποίηση των αισθημάτων της εν Χριστώ Αγάπης των εθελοντών, οι οποίοι θυσιάζοντες χρόνο και κόπο επιθυμούν να προσφέρουν ανιδιοτελώς τις υπηρεσίες τους στους πάσχοντες συνανθρώπους μας, που έχουν ανάγκη από συντροφιά, παρηγοριά και εξυπηρέτηση σε στοιχειώδεις ανάγκες τους.
Με την ευκαιρία αυτή και αφού σας επαινέσω και πάλι για την εθελοντική προσφορά σας θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι με όλα όσα κάνουμε σε έργα αγάπης και συμπαράστασης στους αδελφούς μας μιμούμεθα τον Κύριό μας, εκτελώντας τις εντολές Του. Και να πω και κάτι άλλο. Στην υλόφρονα εποχή μας σπανίζουν οι άνθρωποι της θυσίας, κάτι που θα έπρεπε να ήταν φυσικό για κάθε άνθρωπο και σε όλες τις εποχές. Γράφει σχετικά ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: «Η αγάπη προς τον πλησίον είναι κάτι το φυσικό, όπως φυσική είναι η αγάπη των γονέων που ευεργετούν και ελεούν τα παιδιά τους, όπως φυσικό είναι οι μητέρες να ξενυχτούν στο προσκέφαλο του άρρωστου παιδιού τους. Όπως οι γονείς δεν αισθάνονται ότι κάνουν κάτι το υπερβολικό θυσιαζόμενοι για τα παιδιά τους έτσι και ο Χριστιανός πρέπει να σκέπτεται για τον συνάνθρωπό του, που είναι κατά Θεόν αδελφός του». Και προσθέτει ο Μέγας Πατήρ της Εκκλησίας μας: «Η αγάπη προς τον συνάνθρωπο και η φιλαλληλία είναι κάτι που βρίσκεται μέσα στη φύση μας και μας το έχει δώσει ο Θεός. Εκ της αγάπης μας αγανακτούμε όταν κάποιος αδικείται, εκ του ενδιαφέροντός μας επισκεπτόμαστε τους ασθενείς αδελφούς μας και συμπάσχουμε μαζί τους και δακρύζουμε μαζί τους και σφουγγίζουμε τον ποταμό των δακρύων τους» (Migne, 58,524). Η αγάπη και η συμπόνια είναι στοιχεία του ανθρωπισμού μας και υλοποίηση της εντολής του Θεού «Γίνεσθε ουν οικτίρμονες, ως ο πατήρ υμών (Λουκ. στ΄ 36). Και στις Παροιμίες της Παλαιάς Διαθήκης γράφεται: «Μέγα γαρ άνθρωπος και τίμιον ανήρ ελεήμων» (Παρ., κ΄ 6).
Σε εμάς τους Χριστιανούς η έμπρακτη και ανιδιοτελής αγάπη είναι ξεδίπλωμα των βιωμάτων μας και προς τους αναξιοπαθούντας συνανθρώπους μας. Και το βίωμά μας είναι πως στο πρόσωπο του πλησίον μας βλέπουμε την εικόνα του Θεού. Όσοι είναι μακριά από το Θεό δε σκέπτονται έτσι. Αυτοί εξηγούν τα πάντα με τη λογική και με ένα παράλογο εγωισμό αποκτούν την πλάνη της παντοδυναμίας. Κι ακόμη για να αποφύγουν την πραγματικότητα του Θεού επιλέγουν να ζουν στα πλαίσια ενός σκηνικού που οι ίδιοι έχουν στήσει. Η περίπτωσή τους μου θυμίζει μια κινηματογραφική ταινία που μου διηγήθηκαν. Το σενάριο ήταν ότι μια τηλεοπτική εταιρεία πήρε ένα αγοράκι σε βρεφική ηλικία και το μεγάλωσε σε ένα κινηματογραφικό στούντιο που ήταν μια πολιτεία με όλα, σπίτια, μαγαζιά, σχολεία, πανεπιστήμια, γήπεδα, στην οποία άλλαξε ο καιρός, και με δάση που πήγαιναν εκδρομή… Όλοι οι κάτοικοι ήσαν ηθοποιοί και κομπάρσοι και ο μόνος που δεν ήξερε τίποτε ήταν ο ακούσιος πρωταγωνιστής που ζούσε στην εικονική Πολιτεία και που ήταν βορά της τηλεθέασης και της πετυχημένης εισπρακτικά σειράς, αφού επί 24ώρου βάσεως παρακολουθούσαν οι τηλεθεατές την ψεύτικη ζωή του. Κάποια στιγμή αυτός ο άνθρωπος άρχισε να προβληματίζεται και αυτός του ο προβληματισμός τον οδήγησε έξω από το στούντιο, στην ελευθερία, με το άνοιγμα του κελύφους που τον περιέβαλε. Με θλίψη λέγω ότι σε ένα τέτοιο κέλυφος έχουν κλεισθεί οι λογικοκράτες.
Σας περιέγραψα το πώς σκέπτονται οι άνθρωποι που έχουν θεοποιήσει τη λογική τους, γιατί οι αντιλήψεις τους έχουν επιπτώσεις στην ανθρωπιά της κοινωνίας μας. Με την επικράτηση της αντίληψής τους γίνεται σπάνιο είδος ο άνθρωπος, σαν κι εσάς, που αγαπά και θυσιάζεται για τον συνάνθρωπό του, ο αλτρουιστής, αυτός που δεν έχει ανυψώσει τείχος γύρω του. Με το να γίνουν άθεοι και λογικοκράτες έπαυσαν να έχουν σεβασμό πρώτα στον εαυτό τους, ύστερα στον συνάνθρωπο και μετά στο περιβάλλον. Αποτέλεσμα; Παθαίνουν μια φυσίωση και αισθάνονται κυρίαρχοι και υπερέχοντες έναντι των άλλων και όχι ταπεινόφρονες διάκονοι και συμπαραστάτες. Δεύτερον παύουν να έχουν συναίσθημα, που το θεωρούν ξεπερασμένο και κυριαρχούνται από τον ωφελιμισμό και το συμφέρον. Και τρίτο λόγω της λογικοκρατίας και της αθεΐας τους δεν αναγνωρίζουν την ύπαρξη ψυχής στον άνθρωπο και τον καταντούν μια έμβια μηχανή και παράλληλα οι ίδιοι διολισθαίνουν στην απανθρωπιά. Οι χωρίς Θεό λογικοκράτες φαίνονται ότι έχουν έντονα συναισθήματα ανθρωπισμού για τους δυνατούς και ευημερούντες, αλλά οι ίδιοι αντιμετωπίζουν με αδιαφορία, αν όχι με αυταρχισμό και σκληρότητα τους αδύναμους, τους περιθωριοποιημένους και τους ανίσχυρους της ζωής.
Θέλετε αποδείξεις; Οι λογικοκράτες γενετιστές με τη δικαιολογία ότι θέλουν να βοηθήσουν ζώντες ασθενείς είναι πρόθυμοι να θυσιάσουν χιλιάδες έμβρυα και οι γηρίατροι της ίδιας αντίληψης δεν διστάζουν να προβούν στην ενεργό ευθανασία… Οι γενετιστές αν εκτιμούσαν την αναντικατάστατη και μοναδική αξία του ανθρώπου θα μπορούσαν να βοηθήσουν χρησιμοποιώντας άλλες τεχνικές Γενετικής, χωρίς να θυσιάζουν έμβρυα. Όπως επίσης οι γηρίατροι αν διέθεταν πραγματικό ενδιαφέρον θα μπορούσαν να βοηθούν και να ανακουφίζουν τους γέροντες, για να ζήσουν με αξιοπρέπεια και αγάπη όσα χρόνια ο Θεός τους έχει ορίσει.
Εσείς αδέλφια μου δεν έχετε καμία σχέση με όλα αυτά. Εσείς υποτάσσετε το συμφέρον, την καλοπέραση, την άνεση στην διακονία της αγάπης, στον συνάνθρωπο, όποιος κι αν είναι, ό,τι κι αν πιστεύει, όπου κι αν διαμένει, όσα κι αν έχει. Εσείς δεν κάνετε απλά το καθήκον σας, κάνετε πράξη τα βιώματά σας. Θέλω να σας επαινέσω και να σας ευλογήσω διότι μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον που όλο και επεκτείνεται, εσείς δείχνετε εμπράκτως τις αρετές του Χριστιανού, να τις επαναλάβω, την αγάπη και την αυτοθυσία και είσθε το αλάτι της κοινωνίας. Ουδείς σας υποχρέωσε να χάνετε ώρες που θα μπορούσατε να χρησιμοποιείτε για την ευχαρίστησή σας, για τα παιδιά σας, για το συμφέρον σας, ουδείς σας επέβαλε να μιμηθείτε τον καλό Σαμαρείτη της Παραβολής του Κυρίου μας. Να θυμηθούμε ορισμένα σημεία της; Τυχαία βρέθηκε μπροστά σε έναν άγνωστό του ξένο και λαβωμένο συνάνθρωπό του. Δεν τον προσπέρασε. Ξέχασε τις δουλειές του, τις υποχρεώσεις του και ασχολήθηκε μαζί του για να γίνει καλά. Θυσίασε χρόνο, θυσίασε τα όσα είχε μαζί του για να επουλώσει τις πληγές, θυσίασε χρήματα για να αμείψει τον ξενοδόχο, για τον άγνωστο που δεν επρόκειτο ίσως ποτέ να ξαναδεί…
Αγαπητοί εθελοντές και αγαπητές εθελόντριες,
Προ ολίγων ημερών και μετά την Ιεραρχία που συνεκλήθη εμπράκτως δήλωσα ότι οι καιροί είναι κρίσιμοι και πρέπει όλοι μας, από την θέση που τον καθένα έχει τάξει ο Θεός, να κοιτάξουμε τα μείζονα και να περιορίσουμε τα ελάσσονα. Και μείζων πάντων είναι η έμπρακτη αγάπη. Και γι’ αυτήν θα τελειώσω με μια σύντομη ιστορία. Κάποτε κάποιοι πιστοί ρώτησαν ένα ασκητή μοναχό ποια η διαφορά μεταξύ των έργων της ψυχής και των έργων του σώματος και γιατί τα πρώτα είναι μείζονα. Κι εκείνος τους απάντησε με ένα παράδειγμα: Αν ένας άλλος ασκητής ακούσει πως είμαι βαριά άρρωστος και σκεφτεί λογικά και πει να τελειώσει πρώτα το εργόχειρό του και μετά να με επισκεφθεί, κι αν βρεθεί κι άλλη αιτία μπορεί και να μην έρθει καθόλου… Αγάπη γι’ αυτόν που πιστεύει στην ύπαρξη της ψυχής θα ήταν να ερχόταν πρώτα στον άρρωστο αδελφό του και μετά να συνέχιζε το εργόχειρό του…
Εσείς είσθε ευλογημένοι γιατί κάνετε πράξη το έργο του Καλού Σαμαρείτου και τη συμβολή του Αγίου ασκητή. Σας ευχαριστώ και σας ευλογώ για μιαν ακόμη φορά. Ο Θεός να είναι πάντοτε μαζί σας.