Ἡ χαρά μου εἶναι μεγάλη γιά τή συνάντησή μας αὐτή μέ νέους ὀρθοδόξους θεολόγους από διαφορετικές χώρες και παραδόσεις, οἱ ὁποῖοι συνεχίζετε τίς μεταπτυχιακές σας σπουδές στήν ἱερή ἐπιστήμη τῆς Θεολογίας καί προετοιμάζεσθε γιά νά προσφέρετε τίς πολύτιμες ὑπηρεσίες στή σύγχρονη πολυδιάστατη ἀποστολή τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας σέ μία ἐποχή πολλαπλῶν ἰδεολογικῶν καί πνευματικῶν συγχύσεων. Ἡ χαρά μου γίνεται μεγαλύτερη, γιατί οἱ θεολογικές σας σπουδές συνδέονται μέ τό σημαντικό αὐτό Ὀρθόδοξο Κέντρο γιά τίς διορθόδοξες καί τίς διεκκλησιαστικές σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἀξιοποιοῦν τά θεολογικά ἐρεθίσματα τῆς ρωμαιοκαθολικῆς καί τῆς προτεσταντικῆς παραδόσεως καί συνθέτουν τά κριτήρια τῆς ὀρθοδόξου παραδόσεως γιά τήν ἀξιόπιστη προβολή τῆς ὀρθοδόξου μαρτυρίας στόν σύγχρονο οἰκουμενικό διάλογο γιά τήν ἑνότητα τῶν χριστιανῶν.
Τό Ὀρθόδοξο Κέντρο ἱδρύθηκε, ὅπως εἶναι γνωστό, γιά νά γίνη καί πράγματι εἶναι ἕνα σημαντικό ἐπιτελικό ὄργανο γιά τήν προώθηση τόσο τῶν διορθοδόξων, ὅσο καί τῶν διεκκλησιαστικῶν σχέσεων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖες ἀναπτύχθηκαν μέ ἐντυπωσιακό τρόπο κυρίως μετά τό πέρας τοῦ Β' Παγκοσμίου πολέμου.
Πράγματι, τό Ὀρθόδοξο Κέντρο ἀναδείχθηκε κατά τήν περίοδο αὐτή ὄχι μόνο μία ἀνοικτή γέφυρα συνεχοῦς ἐπικοινωνίας τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μέ τόν λοιπό χριστιανικό κόσμο, ἀλλά καί ἕνα λειτουργικό βῆμα κατάλληλης προετοιμασίας καί ἀξιόπιστης προβολῆς τῆς ὀρθοδόξου μαρτυρίας στόν σύγχρονο κόσμο. Οἱ θεσμοθετημένες δραστηριότητες, ὅπως αὐτές ὁρίσθηκαν στήν ἱδρυτική πράξη καί στά σχετικά πατριαρχικά σιγίλλια, καλύπτουν ἕναν εὐρύτατο κύκλο τῶν προοπτικῶν αὐτῶν, ἰδιαίτερα μετά τίς ἀποφάσεις τῆς Δ' Πανορθοδόξου Διασκέψεως (Σαμπεζύ 1968) τόσο γιά τήν προετοιμασία τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου, ὅσο καί γιά τήν ἵδρυση τῆς Γραμματείας ἐπί τῆς προπαρασκευῆς τῶν θεμάτων στό Ὀρθόδοξο Κέντρο.
Ἡ παράλληλη συμβολή τοῦ Ὀρθοδόξου Κέντρου στήν προώθηση τῶν διμερῶν καί τῶν πολυμερῶν Θεολογικῶν Διαλόγων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μέ τόν λοιπό χριστιανικό κόσμο συνδυάσθηκε τόσο μέ τή φιλοξενία τῶν συνελεύσεων πολλῶν Μεικτῶν Θεολογικῶν Ἐπιτροπῶν τῶν Διαλόγων, ὅσο καί μέ σειρά Θεολογικῶν Συνεδρίων, ἰδιαίτερα δέ τῶν σπουδαίων ἐτησίων Θεολογικῶν Σεμιναρίων τοῦ Σαμπεζύ ἀπό τό 1980 καί ἑξῆς. Οἱ σημαντικές αὐτές δραστηριότητες καλύφθηκαν μέ μία σπουδαία σειρά ἀξιόλογων ἐκδόσεων (Ἐπίσκεψις, Συνοδικά, Θεολογικαί Μελέται τοῦ Σαμπεζύ κ.λπ.), οἱ ὁποῖες ἀποτυπώνουν τήν εὐρύτητα καί τήν ποιότητα τῆς προσφορᾶς του.
Εἶναι λοιπόν ὀφειλετική ὑποχρέωση ἡ ἀναγνώριση τῆς πολύτιμης συμβολῆς γιά τέσσαρες περίπου δεκαετίες σέ ὅλες αὐτές τίς δραστηριότητες τοῦ μεγαλόπνοου Προϊσταμένου τοῦ Ὀρθοδόξου Κέντρου Μητροπολίτου Ἑλβετίας καί σήμερον Ἀδριανουπόλεως κ. Δαμασκηνοῦ, τό ἔργο τοῦ ὁποίου συνεχίζεται μέ τόν ἴδιο ζῆλο ἀπό τόν διάδοχό του καί ἔμπειρο Σεβ. Μητροπολίτη Ἑλβετίας κ. Ἱερεμία, μέ τή διακριτική ἀλλά πάντοτε ὁλόθυμη συμπαράσταση τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Λαμψάκου κ. Μακαρίου.
Συνεπῶς, ἡ ἵδρυση τοῦ Μεταπτυχιακοῦ Ἰνστιτούτου Ὀρθοδόξου Θεολογίας στά ἤδη διαμορφωμένα αὐτά διορθόδοξα καί διεκκλησιαστικά πλαίσια, καί μάλιστα σέ ἐπίσημη ἀκαδημαϊκή συνεργασία μέ τή ρωμαιοκαθολική Θεολογική Σχολή τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Φριβούργου καί τήν προτεσταντική Θεολογική Σχολή τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Γενεύης, ἀφ' ἑνός μέν διευρύνει τίς θεσμοθετημένες δραστηριότητες τοῦ Ὀρθοδόξου Κέντρου, ἀφ' ἑτέρου δέ ἀνοίγει νέες σημαντικές προοπτικές γιά τήν κατάλληλη προετοιμασία στελεχῶν τῶν κατά τόπους Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν γιά μία συνεπῆ, ἀξιόπιστη καί ἐποικοδομητική μαρτυρία τῆς ὀρθοδόξου παραδόσεως στόν σύγχρονο οἰκουμενικό διάλογο γιά τήν ἑνότητα τῶν χριστιανῶν.
Οἱ ἤδη ἀξιόλογοι καρποί τῆς πρώτης ὀκταετίας τοῦ Μεταπτυχιακοῦ Ἰνστιτούτου εἶναι ὁρατοί καί ἀξιοποιοῦνται ἀμέσως ἀπό τίς κατά τόπους Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, οἱ ὁποῖες ἀγκάλιασαν μέ τήν πρέπουσα ἐμπιστοσύνη καί μέ εὔλογες προσδοκίες τόν ἐξαιρετικά χρήσιμο αὐτό θεσμό γιά τίς συνεχῶς διευρυνόμενες σύγχρονες ἀνάγκες μας. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος καί εἰδικώτερα ἐγώ προσωπικῶς περιβάλαμε ἤδη (1996) ἀπό τήν ἵδρυσή του τό Μεταπτυχιακό Ἰνστιτοῦτο μέ μεγάλη ἐμπιστοσύνη τόσο γιά τό ἐπιτελούμενο σημαντικό θεολογικό ἔργο, ὅσο καί γιά τήν κατάλληλη προετοιμασία καταρτισμένων στελεχῶν τῶν κατά τόπους Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, γιά τήν κάλυψη τῶν ἐσωτερικῶν τους ἀναγκῶν, καί τήν ἀξιόπιστη προβολή τῶν ὀρθοδόξων προτάσεων στόν σύγχρονο οἰκουμενικό διάλογο. Ἡ καθοδήγηση τῶν ὀρθοδόξων Καθηγητῶν, καί δή τοῦ ἀγαπητοῦ καί ἀξίου ἐργάτου τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς θεολογικῆς ἐπιστήμης κ. Βλασίου Φειδᾶ, Καθηγητοῦ καί Κοσμήτορος τοῦ ἐνταῦθα Μεταπτυχιακοῦ Ἰνστιτούτου, ὁ ὁποῖος διακονεῖ μέ πνεῦμα θυσίας καί προσφορᾶς, τόσο τήν Ἁγιωτάτη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, ὅσο καί σύμπαση τήν Ὀρθοδοξία, ἐγγυῶνται τήν οὐσιαστική καί σέ βάθος γνώση τῶν θεολογικῶν γραμμάτων καί τῶν νέων προοπτικῶν στή σύγχρονη κοινωνία. Ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ, λοιπόν, ἐδῶ, νά εὐχαριστήσω ἐκ βάθους καρδίας τόν ἀγαπητόν σας καί λίαν ἀγαπητόν μου Διδάσκαλο Βλάσιο Φειδᾶ, δι΄ ὅσα ἔχει ἀνιδιοτελῶς προσφέρει εἰς τό ἐν γένει ἔργο τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Θεολογίας γενικώτερα.
Ἀγαπητοί φοιτητές,
Σέ μία ἐποχή πολλαπλῶν ἰδεολογικῶν, κοινωνικῶν καί πνευματικῶν συγχύσεων σέ παγκόσμια κλίμακα ἡ ἀποστολή τῆς θεολογίας δέν ἐξαντλεῖται πλέον σέ μία ὑπεύθυνη μελέτη τῆς παραδεδομένης πίστεως, ἀφοῦ εἶναι πλέον ἀναγκαία καί ἡ κατάλληλη προβολή της στόν δεινῶς δοκιμαζόμενο ἀπό τίς συγχύσεις αὐτές σύγχρονο ἄνθρωπο. Δέν φθάνει δηλαδή μόνο ἡ μελέτη τοῦ τύπου τῆς ὀρθοδόξου παραδόσεως, ἄν αὐτή δέν συνδυασθῆ μέ τή μελέτη καί τοῦ τρόπου προσφορᾶς της σέ ἕνα κόσμο, ὁ ὁποῖος "ἐν τῷ πονηρῷ κεῖται". Ἡ θεολογία εἶναι στήν οὐσία της μία κατ' ἐξοχήν ἐκκλησιαστική λειτουργία, γιατί πηγάζει ἀπό τό ὅλο ἔργο τῆς ἐν Χριστῷ θείας οἰκονομίας, καθοδηγεῖται ἀπό τόν φωτισμό τοῦ ἁγίου Πνεύματος, τρέφεται πάντοτε ἀπό τή μυστηριακή ἐμπειρία τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος, τροφοδοτεῖ συνεχῶς τήν ἱστορική μνήμη τῆς Ἐκκλησίας μέ τά αὐθεντικά κριτήρια γιά τήν ἑρμηνεία τοῦ λυτρωτικοῦ της μηνύματος καί προσαρμόζει τό περιεχόμενο τῆς παραδεδομένης πίστεως στά συγκεκριμένα αἰτήματα καί τίς πνευματικές ἀνάγκες κάθε ἐποχῆς.
Ὑπό τήν ἔννοια αὐτή, αἰσθάνομαι ἰδιαίτερη συγκίνηση γιά τή συνάντησή μας αὐτή ἀφ' ἑνός μέν γιατί βλέπω στά πρόσωπά σας τόν ζῆλο γιά μία βαθύτερη κατανόηση τοῦ ἀνεξάντλητου πλούτου τῆς ὀρθοδόξου παραδόσεως καί μάλιστα μέσα ἀπό μία διαλεκτική προσέγγισή της πρός τίς ἄλλες χριστιανικές παραδόσεις, ἀφ' ἑτέρου δέ γιατί διαβλέπω ὅτι ὁ ἁρμονικός συνδυασμός θεολογικῶν σπουδῶν καί ἐκκλησιαστικῆς ἐμπειρίας θά ἐμπνεύση τόν λειτουργικό ρόλο τῆς Θεολογίας στή σύγχρονη πολυδιάστατη πνευματική ἀποστολή τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Σᾶς εὔχομαι λοιπόν νά ἀξιοποιήσετε τήν εὐρύτητα τῶν προοπτικῶν, οἱ ὁποῖες σᾶς προσφέρονται σέ ἕνα τόσο συγκροτημένο καί τόσο φιλόξενο Ὀρθόδοξο Κέντρο, γιά νά ἀναλάβετε καί σεῖς τή σκυτάλη τῆς ἀξιόπιστης μαρτυρίας τῆς Ὀρθοδοξίας καί τῆς ἐν ἡμῖν ἐλπίδος πρός τούς ἐγγύς καί πρός τούς μακράν.