Εναρκτήρια ομιλία στη συνεδρία της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας
Χωρὶς τὶς τυπικὲς φιλοφρονήσεις, μὲ αἴσθημα ἰδιαίτερης τιμῆς πρὸς τὴν ἐπιστημονικὴ ἔφεση καὶ ἱκανότητα ἀλλὰ καὶ πρὸς τὴν ἀνθρωπιὰ ποὺ σᾶς διακρίνει, ἐγκαινιάζω τὸ ἐκπαιδευτικὸ πρόγραμμα τοῦ 2007.
Φαίνεται περίεργο νὰ ἀρχίζουν τὰ μαθήματα μὲ δική μου ὁμιλία. Ἐπὶ τέλους, ὅπως σωστὰ ἔχει λεχθεῖ, οὔτε ὁ ἰατρὸς κρατᾶ ποιμαντικὴ ράβδο, οὔτε ὁ Ἐπίσκοπος κρατᾶ στὰ χέρια του ἰατρικὸ ὄργανο.(1) Ἀσύμβατη φαίνεται, λοιπόν, ἡ παρουσία μου σὲ αὐτὸ τὸ βῆμα. Ἀλλὰ δὲν εἶναι. Ποτὲ δὲν ἦταν μακριὰ ἡ Ἐκκλησία ἀπὸ τὴν ἰατρική, καὶ μάλιστα μιλᾶ γι αὐτὴν μὲ θαυμασμό, τιμώντας την ὡς ὑπερτέρα κάθε ἄλλης ἐπιστήμης. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος χαρακτηρίζει τὴν ἰατρικὴ ἐπιστήμη «θαυμασία»(2) - χαρακτηρισμὸς μὲ ἰδιαίτερο βάρος στὰ χείλη ἑνὸς Γρηγορίου. Σὲ ἄλλη περίσταση, ἐπανερχόμενος στὸ θέμα ἐξηγεῖ τὸν λόγο αὐτῆς του τῆς μεγάλης ἐκτίμησης: ἡ ἰατρική, λέγει, εἶναι «καρπὸς φιλοσοφίας καὶ φιλοπονίας»,(3) ποὺ σημαίνει καρπὸς δύο μεγάλων ἀρετῶν, μιᾶς πνευματικῆς καὶ μιᾶς ψυχικῆς.
Καὶ αὐτὸς ὅμως ὁ θαυμασμός, δὲν εἶναι ἀρκετὸς ὥστε νὰ δικαιολογεῖ τὴν παρουσία μου ἐδῶ. Ἀποδέχθηκα τὴν εὐγενικὴ πρόσκληση τῆς λαμπρῆς καὶ κατὰ τὴν ἐπιστημοσύνη καὶ κατὰ τὸ ἦθος Ἑταιρείας σας, διότι οἱ ἐπιστημονικὲς καὶ τεχνολογικὲς ἐξελίξεις τῶν ἡμερῶν μας ἀπειλοῦνται ἀπὸ ἕναν θανάσιμο ἐναγκαλισμὸ μὲ οἰκονομικὰ συμφέροντα. Ἀνέκαθεν οἱ ἐξελίξεις αὐτὲς ἐνδιέφεραν τὴν ἐπιχειρηματικὴ ζωή - ἀκόμη καὶ τὰ χειρουργικὰ γάντια ἀποτελοῦν πηγὴ σοβαρῶν ἐσόδων γιὰ κάποιους ἐπιχειρηματίες. Ἀλλὰ δὲν πρόκειται περὶ αὐτοῦ. Μιλοῦμε πλέον γιὰ οἰκονομικὰ συμφέροντα τὰ ὁποῖα ἐπωφελούμενα τῶν ἐπιστημονικῶν ἐξελίξεων τῆς ἰατρικῆς καὶ τῆς χειρουργικῆς, στήνουν τὸν χορὸ τοῦ θανάτου πάνω στὸ κορμὶ τῆς βασανισμένης ἀνθρωπότητας.
Αὐτὴ ἡ ἀπρόβλεπτη καὶ ἄκρως ὀδυνηρὴ πραγματικότητα δικαιολογεῖ τὴν παρουσία μου στὸ ἰατρικὸ βῆμα. Διότι ἐδῶ δὲν πρόκειται γιὰ βιοηθικὴ ἀλλὰ γιὰ τὴν ἀνατροπή της∙ δὲν πρόκειται γιὰ τὴν ἐπιστημονικὴ ἢ ἰατρικὴ δεοντολογία ἀλλὰ γιὰ τὸν ἐκφυλισμὸ καὶ διασυρμό της. Ἂς μὴ μᾶς χειραγωγοῦν λοιπὸν οἱ λέξεις, ὅταν αὐτὲς χρησιμοποιοῦνται γιὰ νὰ καλύπτουν πραγματικότητες ὠμὲς καὶ δυσώδεις.
Μπροστά σας δὲν βρίσκονται ἐπιχειρήματα, ἀλλὰ εἶναι παρατεταγμένα καὶ σᾶς παρακολουθοῦν ἀπορημένα τὰ παιδάκια τῆς Τουρκίας ποὺ οἱ γονεῖς τους πουλᾶνε γιὰ 5.000 δολλάρια τὸ νεφρό τους. Δὲν σᾶς κοιτοῦν ἰδέες «γιὰ μιὰν ἀνεμπόδιστη ἀπὸ παπάδες ἔρευνα», ἀλλὰ τὰ χιλιάδες μονόφθαλμα παιδάκια τῆς Σρὶ Λάνκα, ποὺ οἱ γονεῖς τους πουλᾶνε τά ματάκια τους.
Μπροστὰ καὶ σὲ σᾶς ὡς ἐπιστήμονες καὶ σὲ μᾶς ὡς ἱερωμένους δὲν βρίσκονται ἰσχυρισμοί, ἀλλὰ τὰ χιλιάδες ἀθῶα θύματα τοῦ πλέον φρικτοῦ ἐμπορίου ἀπὸ καταβολῆς κόσμου, τοῦ ἐμπορίου ὀργάνων.
Παρακαλῶ νὰ ἐστιάσουμε τὴν προσοχή μας σὲ αὐτὴ τὴν ὄχι δὰ καὶ φοβερὴ φράση, τὸ ἐμπόριο ὀργάνων. Γνωρίζετε τί σημαίνει: οἱ πλούσιοι ἀγοράζουν τὰ ὄργανα ποὺ χρειάζονται, πληρώνοντας ὄχι λίγα χρήματα. Καὶ ἐπειδὴ δὲν μποροῦν βέβαια νὰ ψάχνουν οἱ ἴδιοι τὴν ὑδρόγειο προσπαθῶντας νὰ βροῦν τὸ ὄργανο ποὺ θέλουν, ἀναθέτουν αὐτὴ τὴ δουλειὰ σὲ εἰδικούς. Οἱ εἰδικοί, ἐν προκειμένῳ, δὲν εἶναι βέβαια φιλάνθρωποι ἀλλὰ μέλη συμμοριῶν ποὺ ἀγοράζουν εἴτε ὄργανα εἴτε ὁλόκληρο τὸ σῶμα ἑνὸς παιδιοῦ ἢ ἐφήβου. Καὶ ἐπειδή, ὅπως σᾶς εἶναι πολὺ καλὰ γνωστό, ἡ ζήτηση εἶναι ἀσυγκρίτως μεγαλύτερη τῆς προσφορᾶς, οἱ ἔμποροι ὀργάνων δὲν μποροῦν νὰ περιμένουν πότε θὰ χτυπήσει κάποιο αὐτοκίνητο ἕνα παιδί, γι αὐτὸ καὶ σπεύδουν νὰ ἐξασφαλίσουν τὸ ἐμπόρευμα ἄλλοτε μὲ δολοφονίες κι ἄλλοτε μὲ ἀπαγωγές. Θὰ ἔχετε πληροφορηθεῖ καὶ ἐσεῖς, εἰκάζω, ὅτι καὶ ἐδῶ στὴ γειτονιά μας, στὰ Βαλκάνια, λειτουργοῦν παράνομες «κλινικὲς» ὅπου κατατεμαχίζονται παιδιὰ καὶ ἔφηβοι, θύματα ἀπαγωγῆς ἢ ἄχρηστα πιὰ θύματα ἐμπορίου παιδοφιλίας, ἢ θύματα ναρκωτικῶν, τὰ ὁποῖα διακινοῦν συνήθως οἱ ἴδιοι οἱ ἔμποροι ὀργάνων.
Καὶ δεῖτε, ἔστω σὲ παρένθεση, πῶς ἀπαντᾶ τὸ ἀγαθὸ στὸ κακό: στὸ ἔχθιστο ἐμπόριο ἀπαντᾶ μὲ τὴ φιλάνθρωπο δωρεά. Αὐτὴ ἡ πράξη, ἡ δωρεὰ ὀργάνων, εἶναι ἀνθρωπιὰ ποὺ ἔγινε δυνατὴ χάρις στὴν πράγματι πρόοδο τῆς ἐπιστήμης. Εἴθε νὰ πορευόταν ἔτσι ἡ ἐπιστήμη, νὰ ὑπηρετοῦσε δηλαδὴ τὸν ἄνθρωπο καὶ νὰ μὴν τὸν ἀναιροῦσε.
Ἂς δοῦμε τώρα μιὰν ἄλλη κάπως κομψὴ φράση: παρέμβαση στὸ DNA. Στὸν Τύπο δημοσιεύονται κάθε τόσο νέοι παιᾶνες πρὸς τὴν πρόοδο αὐτὴν τῆς ἐπιστήμης, χάρις στὴν ὁποία, μᾶς λένε, θὰ θεραπεύονται πολλὲς παθήσεις, καὶ μάλιστα ἐκ γενετῆς ἢ καὶ πρὶν τὴ γέννα∙ δὲν θὰ περιμένουμε πιὰ νὰ ἐκδηλωθεῖ τούτη ἢ ἐκείνη ἡ φοβερὴ νόσος γιὰ νὰ τὴ θεραπεύσουμε. Ἂς μὴ φοβόμαστε λοιπόν, ἡ παρέμβαση στὸ DNA θὰ μᾶς ἀπαλλάξει ἀπὸ ὅλα τὰ ἰατρικὰ προβλήματα, καὶ θὰ μᾶς μείνουν μόνο τὰ ἀτυχήματα νὰ φροντίζουμε. Καὶ γι αὐτά, βέβαια, θὰ βρεθεῖ μιὰ κάποια λύση ὥστε νὰ μὴν ὑποφέρουμε. Ποιὸς ἄφρων θὰ ἤθελε ἢ θὰ τολμοῦσε νὰ ὑψώσει ἐμπόδια σ’αὐτὴ τὴ «φιλάνθρωπη προοπτική»;
Ἐσεῖς ὅμως εἶστε ἐπιστήμονες, καὶ ἀσφαλῶς δὲν γοητεύεστε τόσον εὔκολα ἀπὸ κατασκευασμένες σειρῆνες. Ἐσεῖς γνωρίζετε πολὺ καλά, ὅτι πίσω ἀπὸ τὴ φανταχτερὴ προθήκη ἐπιχειρημάτων κρύβεται ὁ ἴδιος ὁ παλαιὸς ἐχθρὸς τῆς ἰατρικῆς, ἡ εὐγονική.
Γνωρίζετε πολὺ καλὰ καὶ τὴν ἱστορία καὶ τὶς προθέσεις τῆς εὐγονικῆς. Γνωρίζετε ὅτι ὁ ἀρχαῖος Καιάδας ἐμφανίστηκε πάλι τὸν 19ο αἰώνα, ὅταν ἡ θριαμβεύουσα βιολογία ὑπέκυψε στὴν ἀλαζονεία καὶ ὁ ἐξάδελφος τοῦ Δαρβίνου βιολόγος Φράνσις Γκάλτον ζήτησε ἐφαρμογὴ τῆς εὐγονικῆς (ὅρον ἄλλωστε ποὺ ὁ ἴδιος εἰσήγαγε), βέβαιος ὅτι δι΄ αὐτῆς ἡ ἐπιστήμη θὰ κατασκευάσει ἄψογους σὲ ἐμφάνιση, εὐφυΐα καὶ ὑγεία ἀνθρώπους.
Γνωρίζετε ἐπίσης ὅτι τὸν 20ο αἰώνα, πρὶν τὸν Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ἐπιβλήθηκε διὰ νόμου ἡ εὐγονικὴ στὶς Ἡνωμένες Πολιτεῖες, τὴ Δανία, τὴ Σουηδία καὶ ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες. Ἔγιναν τότε πολλὲς παρεμβάσεις καὶ ἐκτεταμένες στειρώσεις, διότι τὸ ἰδεῶδες τῆς εὐγονικῆς ἦταν ὁ λεγόμενος Βόρειος τύπος, ὁ ψηλὸς καὶ ξανθὸς Ἄρειος. Σᾶς θυμίζω ἀκόμη ὅτι τὸ 1935, ἡ Ἀμερικανικὴ Νευρολογικὴ Ἑταιρεία σὲ διακήρυξή της ὑπεστήριξε ὅτι ναὶ μὲν μὲ τὴν εὐγονικὴ θὰ ἀντιμετωπισθοῦν πολλὲς ἀσθένειες, τόνισε ὅμως ὅτι ἡ εὐγονικὴ ἐνῶ ἐμφανίζεται ὡς ἰατρικὴ μέθοδος καταλήγει σὲ κοινωνικὴ διάκριση.
Ἡ εὐγονικὴ θριάμβευσε στὰ χιτλερικὰ στρατόπεδα συγκέντρωσης, καὶ γιὰ λίγο φάνηκε ὅτι χάθηκε καὶ αὐτὴ στὶς ἀναθυμιάσεις τοῦ ναζισμοῦ. Καὶ ὅμως ἐπανῆλθε στὴ δεκαετία τοῦ ΄50, καὶ μάλιστα ἔκανε στὴν Ἀμερικὴ τὴν ἐπανεμφάνισή της μὲ τὴν ἵδρυση τῆς πρώτης Τράπεζας Σπέρματος «μὲ σπέρμα ἀπὸ ὡραίους, ὑψηλοὺς καὶ ὑγιεῖς ἄνδρες», ὅπως διαφημίστηκε.
Δὲν νομίζω ὅτι χρειάζεται νὰ ἐξηγήσω σὲ σᾶς τὸ γιατί οἱ σημερινὲς ἔρευνες μὲ σκοπὸ τὴν παρέμβαση στὸ DNA συνιστοῦν ἀναβίωση τῆς εὐγονικῆς. Δὲν μπορεῖ ἕνας ἐπιστήμων νὰ μὴν καταλαβαίνει ὅτι οἱ ἔρευνες αὐτὲς καὶ τὸ ζητούμενό τους συνιστοῦν στὴν πράξη εὐθεία ἄρνηση τῆς ἰατρικῆς, ἀπόρριψή της. Διότι ὁ ἰατρὸς ἀγωνίζεται νὰ θεραπεύσει τὸν ἀσθενῆ, ὄχι νὰ ἀνακατασκευάσει τὴν ἀνθρωπότητα.
Δὲν μπορεῖ νὰ μὴ γίνεται ἀπὸ ἐπιστήμονες ἀντιληπτὸ ὅτι τὸ νὰ βρεῖς τρόπους παρέμβασης στὸ DNA μπορεῖ νὰ περιορίζει δραματικὰ τὴν ἐμφάνιση περιπτώσεων Συνδρόμου Down, π.χ., ἀλλὰ πρὶν ἀκόμη τὸ ἐπιτύχεις αὐτὸ ἔχεις ἤδη δώσει σὲ ἀνεξέλεγκτους παράγοντες τὴν ἐξουσία νὰ κατασκευάζουν τὴν προσωπικότητα τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὰ δικά τους κριτήρια, μὲ τὰ κριτήρια ποὺ ὑπηρετοῦν ὄχι τὸν ἄνθρωπο ἀλλὰ τοὺς ἐξουσιαστές.
Δὲν μπορεῖ νὰ μὴ συνειδητοποιοῦμε ὅλοι ὅτι ἡ εὐγονική, ὅπως καὶ ἂν ὀνομάζεται ἀπὸ τοὺς σημερινοὺς θεράποντές της, εἶναι ὁ τρόπος ἀντικατάστασης τοῦ homo ἀπὸ τὸ homunculus. Ἡ «κλωνοποίηση ἀνθρώπου» μάλιστα, εἶναι ἡ ὑπέρτατη ὕβρις, τὸ σημεῖο στὸ ὁποῖο ἡ ἀλαζονεία φανερώνει ἀπροκάλυπτα τὴ δαιμονική της καταβολή.
Ἂν οἱ ἐπιστήμονες δὲν τιθασσεύσουν τὴν ἀλαζονεία καὶ θελήσουν νὰ προχωρήσουν στὴν πορεία τροποποίησης καὶ ἀνακατασκευῆς τοῦ ἀνθρώπου, ἡ Ἐκκλησία φυσικὰ δὲν θὰ τοὺς ἐμποδίσει, θὰ προσεύχεται ὅμως πρὶν μποῦν οἱ ἴδιοι καὶ ὁδηγήσουν τὸν ἄνθρωπο μέσα στὴ φρίκη, νὰ δοῦν κατὰ πῶς ὁ Δάντης λέει, ὅτι στὸ κατώφλι τῆς Κόλασης ὑπάρχει ἡ ἐπιγραφή: «τὴν πᾶσα ἐλπίδα σας ἀφῆστε ὅσοι διαβῆτε».(4)
Θὰ μποροῦσα νὰ συνεχίσω παρουσιάζοντας τοὺς κινδύνους καὶ τὶς ἀπειλὲς ποὺ σκοτεινιάζουν τὸν ὁρίζοντα τοῦ ἐπιστημονικοῦ ἐργαστήριου σήμερα. Ὅμως, δὲν θὰ προχωρήσω πρὸς αὐτὴ τὴν κατεύθυνση. Προτιμῶ νὰ στρέψω τὴν προσοχή μας πρὸς τὴν imago mundi, πρὸς τὸ κοσμοθεωρητικὸ πλαίσιο ποὺ ἐπιτρέπει αὐτὲς τὶς ἔρευνες, φορώντας τους μάλιστα τὸν μανδύα τῆς προόδου.
Ἂς μὴ γελοιόμαστε: ἐδῶ ἀναφερόμαστε στὸ ἔργο ἐπιστημόνων, καὶ μάλιστα ἱκανότατων καὶ πεποισμένων ὅτι διαμορφώνουν ἕνα καλύτερο κόσμο. Ἐπὶ πλέον, δὲν πρόκειται γιὰ ἀπομονωμένες μικροομάδες, γιὰ περιπτώσεις ποὺ δροῦν ἐρήμην τῆς κοινωνίας. Δὲν ἔχουμε νὰ κάνουμε μὲ κυνηγημένους ἀλχημιστές, μὲ μικροὺς Φάουστ, γνωστοὺς μόνο σὲ κάποιους σκοτεινοὺς κύκλους. Τὸ ἀκριβῶς ἀντίθετο: εἶναι ἐπιστήμονες ποὺ ἐργάζονται σὲ μεγάλα ἐρευνητικὰ κέντρα, ἐπιστήμονες ποὺ ἀπολαμβάνουν τιμῶν καὶ διακρίσεων ἀπὸ τὴν πολιτεία καὶ τὴν κοινωνία.
Κατὰ συνέπειαν, τὸ θέμα δὲν εἶναι, δὲν πρέπει νὰ εἶναι, ἡ ἠθικὴ καταδίκη κάποιων ἐπιστημόνων ἢ ἔστω κάποιων τάσεων τῆς ἔρευνας, ἀλλὰ ἡ ἐπισήμανση τοῦ αἰτίου ἐκείνου ποὺ ἐπιτρέπει, ὑποθάλπει καὶ μάλιστα ἐνισχύει μὲ κάθε τρόπο τὶς ἀπειλητικὲς τοῦ ἀνθρώπου ἔρευνες. Σκεφθεῖτε: μεγάλοι εἰρηνιστὲς ὅπως ὁ Ἀλβέρτος Ἀϊνστάϊν καὶ ὁ Ρόμπερτ Ὀπενχάϊμερ ἔγιναν οἱ πατέρες τῆς ἀτομικῆς βόμβας, βυθίζοντας τὸν κόσμο στὸν ἐφιάλτη τῆς πυρηνικῆς ἀπειλῆς. Δὲν ἦταν ἀνακόλουθοι πρὸς τὶς ἀρχές τους∙ ἦταν καὶ αὐτοὶ θύματα τῆς κυρίαρχης ἀντίληψης ποὺ ἀπαιτοῦσε τὴν κατασκευὴ ὑπερόπλων μὲ ψευδεπίγραφο σκοπὸ τὴ λήξη τοῦ πολέμου. Ἂν ἦταν πιστοὶ χριστιανοί, ἴσως θὰ ἤξεραν ὅτι ἔτσι κινεῖται ὁ ἀρχαῖος Ὄφις: πείθοντάς μας ὅτι ἡ ζητουμένη παράβαση ἀρχῶν θὰ ἔχει ἀγαθὲς συνέπειες σὲ μᾶς καὶ πρωτίστως στοὺς ἄλλους.
Ἰδού, λοιπόν, τί εἰσηγεῖται ὁ ἀρχαῖος Ὄφις σήμερα: ἀπόλαυσε τὴ ζωή σου, δὲν πρόκειται νὰ πληρώσεις κανένα τίμημα γι αυτό.Ἡ ἀπόλαυση εἶναι δικαίωμά σου, τὸ τίμημα εἶναι ἕνας ἐφιάλτης σου ποὺ ξυπνᾶς καὶ φεύγει μακριά σου.
Ἔτσι ὁδηγούμεθα σὲ κατάργηση τῆς κοινωνίας καὶ τὴν ἀντικατάστασή της ἀπὸ ἕνα ἄθροισμα, ἕνα ὅσο γίνεται εὔτακτο σύνολο. Στὴν κατάργηση τῆς ἠθικῆς καὶ τὴν ἀντικατάστασή της ἀπὸ κανόνες λειτουργίας. Στὴν κατάργηση τοῦ ἀφιερωμένου βίου καὶ τὴν ἀντικατάστασή του ἀπὸ τὴν ἐπικυριαρχία τοῦ ἐπωφελοῦς. Στὴν ἀντικατάσταση τῆς μόρφωσης ἀπὸ τὴ μάθηση, τῆς οἰκογένειας ἀπὸ τὴ συμβιωτικὴ μονάδα, τῆς ἀγάπης ἀπὸ τὴν ἀπόλαυση. Ὁδηγούμεθα σὲ ἕναν ἄνθρωπο ποὺ δὲν θὰ ἐνδιαφέρεται καὶ δὲν θὰ μπορεῖ πλέον νὰ νοηματοδοτήσει τὸν βίο του, σὲ ἕναν ἄνθρωπο ποὺ ἡ ζωή του θὰ διανύει τὸ ἄσκοπο.
Ὅταν λοιπὸν μέσα στὸν ὁρίζοντα αὐτοῦ τοῦ κοσμοείδωλου ἀναπτύσσεται ἡ ἐπιστήμη, καὶ βεβαίως ὄχι μόνο ἡ βιολογία καὶ ἡ ἰατρική, τί ζητοῦμε ἐμεῖς ἀπὸ σᾶς;
Ζητοῦμε νὰ ἔχετε πλήρη συνείδηση καὶ ὡς ἰατροὶ καὶ ὡς ἄνθρωποι ὅτι τὴν ἀνθρωπιά μας δὲν τὴν ἔχουμε δεδομένη ἀλλὰ τὴ διεκδικοῦμε, τὴ χτίζουμε βῆμα τὸ βῆμα, μέρα τὴ μέρα, μὲ κάθε μας ἐπιλογή. Ὅτι δὲν μποροῦμε νὰ διατηρήσουμε τὴν ἀνθρωπιά μας ὅσο καὶ νὰ νοιαζόμαστε γι αὐτήν, παρὰ μόνον ἐὰν προτάσσουμε τὴν ἀφοσίωση ἀπὸ τὴν ἀπόλαυση, τὴν ὑπέρβαση τοῦ ἑαυτοῦ μας ἀπὸ τὴν προσφορά.
Θὰ σᾶς πῶ ἀκόμη τί ζητοῦμε: τὸ ἐξήγησε ὁ ἀπερχόμενος πλέον Πρόεδρός σας, ὁ ἀγαπητός μου καὶ σεβαστὸς κ. Θεόφιλος Πολυμερόπουλος στὴν ἐναρκτήρια ὁμιλία του ὅταν ἀνέλαβε Πρόεδρος τῆς Ἑλληνικῆς Χειρουργικῆς Ἑταιρείας τὸ 2005. Ζήτησε τότε ἀπὸ τοὺς χειρούργους «νὰ παραμείνουν σταθεροὶ καὶ ἀκλόνητοι στὶς ἠθικὲς ἀξίες ποὺ δίδαξαν ὁ πατέρας τῆς ἰατρικῆς Ἱπποκράτης καὶ οἱ δάσκαλοί μας καὶ νὰ κωφεύουν στὶς σειρῆνες ποὺ ὁδηγοῦν σὲ πράξεις ἄσχετες μὲ τὶς διδαχὲς τῆς ἰατρικῆς ἐπιστήμης καὶ ἰατρικῆς δεοντολογίας. Ὁ χειρουργὸς μὲ συναίσθημα συμπάσχει μὲ τὸν ἄρρωστο, καταλαβαίνει τὸν πόνο (...) καὶ τὰ ἠθικὰ διλήμματα ποὺ ἀνακύπτουν ἀπὸ τὴν ἄσκηση τῆς ἐπιστήμης του.»(5) Αὐτὲς τὶς ὑποθῆκες εἶμαι βέβαιος ὅτι τὶς συμμερίζεται καὶ ὁ νέος Πρόεδρός σας, ὁ ἀληθῶς διακεκριμένος ἐπιστήμων καὶ ἄνθρωπος κ. Κωνσταντῖνος Καραλιώτας.
Ζητοῦμε ἀπὸ σᾶς ὡς χειροῦργοι νὰ βλέπετε στὸ ἀνθρώπινο σῶμα τὸ χέρι τοῦ Δημιουργοῦ, καθὼς ἕνας ἀπὸ τοὺς μεγάλους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἰατρὸς ὁ ἴδιος ἔγραψε: «βλέποντας ὅσῃ σοφίᾳ κατεσκευάσθη μου τὸ σῶμα (...) τὸν μέγαν δημιουργὸν ἐνενόησα».(6) Ὁ ἴδιος αὐτὸς Πατήρ, ὁ Γρηγόριος Νύσσης, ὁ καὶ συνάδελφός σας, ἐξηγεῖ «πόσας περὶ τῆς ἔνδοθεν ἡμῶν κατασκευῆς ἐν ταῖς ἀνατομικαῖς ἐγχειρήσεσιν» βρῆκε, πῶς εἶδε τὴν ἀφανῆ «σύμπνοιαν τοῦ σώματος»(7) καὶ αἰσθάνθηκε τὴν μυστικὴ παρουσία τοῦ Δημιουργοῦ. Τίποτε σπουδαιότερο δὲν μπορῶ νὰ σᾶς ζητήσω καὶ νὰ εὐχηθῶ γιὰ σᾶς.
Ὡς πνευματικὸς πατέρας ἐπιτρέψτε μου κλείνοντας νὰ ἐπαναλάβω τὴν ὅλο τρυφερότητα παραίνεση ἑνὸς ἁγίου πρὸς τὸν ἰατρό: «Ἀγαπητέ͵ ἐὰν ἔμπειρος ᾖς τῆς ἰατρικῆς καὶ θεραπεύῃς͵ νηφάλιος (:ὑπεράνω παθῶν) γίνου͵ μήποτε ἄλλους θεραπεύων σεαυτὸν ἐμπαθῆ (:δοῦλο τῶν παθῶν) ἀποδείξεις· ἀκούων τοῦ Ἀποστόλου λέγοντος͵ μὴ βλασφημείσθω ὑμῶν τὸ ἀγαθόν. Ἔβαλες καλὰς ἀρχάς͵ ἀγωνίζου καλῶς ἐκτελέσαι͵ ἵνα μισθὸν πλήρη ἀπολάβῃς.»(8)
Σημειώσεις
1. Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου, Ἐπιστολὴ Προκοπίῳ μονάζοντι, 002 69.26-28
2. Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, Εἰς Καισάριον, 005 7.3.1-2
3. Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, Εἰς τὸν Μέγαν Βασίλειον, 006 23.6.1-4
4. Θεία Κωμωδία, Κόλαση, ἄσμα 3
5. Βλέπε τὸ πλῆρες κείμενο στὴν ἱστοσελίδα τῆς Ἑταιρείας.
6. Γρηγορίου Νύσσης, Περὶ τῆς γενέσεως τοῦ ἀνθρώπου, α΄, 2
7. Ὅπ.π.
8. Ἐφραὶμ τοῦ Σύρου, Κατὰ μίμησιν τῶν Παροιμιῶν, 006 257.2 -6