Aθήνα 1η Σεπτεμβρίου 2007
Αγαπητοί μου,
Όπως γνωρίζετε άριστα ο δρόμος του Εκπαιδευτικού είναι πολύ συχνά μοναχικός. Ο φωτισμός των ανθρώπων και κυρίως των νέων ανθρώπων δεν απαιτεί μόνο υπερβάσεις αλλά είναι δρόμος που περνά από τη μοναχικότητα που συνδέεται άμεσα με τη δημιουργία, την συναντίληψη, και τη διευκόλυνση της μάθησης.
Ο Γ.Σεφέρης συμβούλευε: « Αν θες να βγεις από τη μοναξιά σου, πρέπει να τραβήξεις προς το μέρος της μοναξιάς σου και όχι της πολυκοσμίας ή της συντροφιάς». Κυρίως επειδή ο πραγματικός δάσκαλος όχι σπάνια διαπιστώνει, σαν τον ταξιδιώτη του ποιήματος, ότι δεν υπάρχει δρόμος. Ο δρόμος φτιάχνεται καθώς περπατά».
Η μοναξιά στην περίπτωση αυτή δεν είναι βλαβερή αλλά προφητική. Παιδαγωγώντας εξερευνά, δημιουργεί, ανακαλύπτει. Τον βοηθά «να βρει μέσα στον εαυτό του, τα σκαλοπάτια με τα οποία θα ανέβει την κλίμακα που οδηγεί στο Θεό»(1). Αλλά τα σκαλοπάτια που οδηγούν στον Ουρανό αποκαλύπτουν, ψάχνοντας στα κατάβαθα της καρδιάς του, το δρόμο εκείνο που τον οδηγεί στις καρδιές των άλλων ανθρώπων επειδή θα έχει μάθει να ακούει τη δική του.
Αυτή η πορεία, αν και δύσκολη, είναι απαραίτητη εάν πραγματικά επιθυμούμε τα παιδιά μας να γίνουν ελεύθερες και δημιουργικές προσωπικότητες.
Βέβαια, όπως είναι σε όλους γνωστό, η εμμονή των εκπαιδευτικών συστημάτων στην παροχή εξειδικευμένων γνώσεων, αποτρέπει την εμβάθυνση με την ίδια σφοδρότητα που εμποδίζει την κριτική μόρφωση και την ανάπτυξη προσωπικοτήτων υποτάσσοντας την παιδεία του ανθρώπου στην «ανάγκη».
Αλλά όπως αναφέρει ένας μεγάλος σύγχρονος παιδαγωγός « Πρέπει να τολμάμε, με την πλήρη έννοια της λέξης, να μιλάμε για αγάπη χωρίς να φοβόμαστε μη μας πουν γελοίους, υπερβολικά συναισθηματικούς, αν όχι και αντιεπιστημονικούς…Τα κάνουμε όλα αυτά με συναίσθημα, πάθος, με επιθυμίες, με φόβο, με αμφιβολίες και κριτική σκέψη…Πρέπει να τολμάμε να μάθουμε πώς να τολμάμε, για να λέμε όχι στη γραφειοκρατικοποίηση του νου στην οποία είμαστε εκτεθειμένοι κάθε ημέρα. Πρέπει να τολμάμε, για να μπορούμε να συνεχίσουμε να το κάνουμε ακόμα και όταν από υλικής άποψης μας συμφέρει περισσότερο να πάψουμε να τολμάμε.»(2)
Σημειώσεις
1. Αγ.Ισαάκ ο Σύρος
2. Πάουλο Φρεϊρε «Δέκα επιστολές προς εκείνους που τολμούν να διδάσκουν»
