του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Χριστοδούλου εις την Ημερίδα της Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων.
Θέμα: «Οι επιπτώσεις του Δημογραφικού προβλήματος στην Εθνική Άμυνα, την Παιδεία και το Ασφαλιστικό σύστημα της Χώρας».
Αμφιθέατρο Πολεμικού Μουσείου-Σάββατο 15 Ιανουαρίου 2005
Αδελφοί μου,
Ευχαριστώ θερμώς την Πανελλήνιο Ένωση Θεολόγων, η οποία διοργάνωσε τη σημερινή Ημερίδα, για την πρόσκλησή Της να παραστώ και να απευθύνω σε όλους εσάς σχετικό χαιρετισμό. Και πρέπει να συγχαρώ τον ελλογιμότατο Πρόεδρο και τα ελλογιμότατα μέλη του ΔΣ της ΠΕΘ για την επιλογή του θέματος της Ημερίδος, το τόσο κρίσιμο για το μέλλον του Έθνους μας.
Στο πρόγραμμα της σημερινής Ημερίδας, το οποίο ασφαλώς όλοι έχετε στα χέρια σας, είναι γραμμένο το εξής απόσπασμα από το Πόρισμα της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής της Βουλής των Ελλήνων (Φεβρουάριος 1993, σελ. 32): «Η δημογραφική γήρανση του πληθυσμού οδηγεί σε κοινωνική υποβάθμιση με τη χαλάρωση και εκφυλισμό πολλών θεσμών (οικογένεια-παιδί-μητρότητα) και εμφάνιση των κοινωνικών ασθενειών, με έξαρση της εγκληματικότητας, των ναρκωτικών και γενικά πράξεων βίας και αυθαιρεσίας». Το κείμενο εγράφη το 1993. Διερωτώμαι: εμείς όλοι, Εκκλησία, Πολιτεία και φορείς, σε αυτά τα 12 χρόνια κάναμε όλα όσα θα έπρεπε να κάνουμε για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος; Από το αποτέλεσμα φαίνεται πως όσα κάναμε δεν ήσαν επαρκή. Αυτό οδηγεί στη δυσοίωνη προοπτική ότι, αν εξακολουθήσει η έως και σήμερα κατάσταση σε λίγα χρόνια θα είναι πλέον μη αναστρέψιμο το δημογραφικό πρόβλημα και ο Ελληνισμός θα συρρικνώνεται με αυξανόμενο ρυθμό και θα αποδεκατίζεται όχι από βαρβάρους κατακτητές, αλλά από ευθύνη ημών των ιδίων.
Είπα προηγουμένως ότι όλοι μας πρέπει να αναλογιζόμαστε το τι πράξαμε και κυρίως τί θα μπορούσαμε να πράξουμε και δεν πράξαμε και να δώσουμε προτεραιότητα στην ύπαρξη μας ως Γένους. Θα μου επιτρέψετε να πω ότι η Εκκλησία της Ελλάδος ανάλογα με τις δυνατότητές Της καθιέρωσε το χρηματικό επίδομα στις οικογένειες που αποκτούν τρίτο παιδί στην περιοχή της Θράκης. Σήμερα οι οικογένειες αυτές έχουν φτάσει τις 900, από τις 250 που ήσαν προ τετραετίας. Είναι μια εκ μέρους της Εκκλησίας ηθική και υλική αμοιβή στις οικογένειες αυτές. Επίσης έχουμε σε εξέλιξη ένα πρόγραμμα δημιουργίας παιδικών σταθμών σε όλες τις Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος, ώστε οι μητέρες να μπορούν να εμπιστευθούν τα παιδιά τους στην Εκκλησία και με την εργασία τους να συνεισφέρουν στα οικονομικα της οικογένειας.
Πέραν αυτού η Εκκλησία νουθετεί και διδάσκει τους νέους και τις νέες πρώτον πώς ό,τι κι αν τους λένε οι διάφοροι καλοθελητές η αλήθεια είναι πως οι εκτρώσεις τους πληγώνουν ψυχικά και σωματικά και είναι φόνος κατά των ανήμπορων και αθώων εμβρύων. Δεύτερον πως η οικογένεια είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να δημιουργήσει ο άνθρωπος στη ζωή του. Η γαλήνη της οικογενειακής εστίας, η ευθύνη για την ανατροφή και την αγωγή των παιδιών και ο αγώνας για την επιβίωση της οικογένειας αποτελούν στοιχεία ψυχικής ειρήνης και γνήσιας πνευματικής χαράς και δίνουν νόημα στη ζωή. Και τρίτον χωρίς να το αναμένουν όμως έχουν εκ μέρους των παιδιών τους ανταπόκριση στα συναισθήματά τους και αμοιβή από το Θεό. Ο Ιερός Χρυσόστομος μας λέει: «Ακούσατε ταύτα πατέρες και μητέρες, ως ουκ άμισθος υμίν έσται η παιδοτροφία» (ΕΠΕ 23,264).
Πρέπει να πω ότι οι περισσότεροι από εσάς που παρευρίσκεσθε στη σημερινή Ημερίδα όχι μόνο αγωνιάτε για τη σημαντική μείωση των γεννήσεων, αλλά και δεν σταματάτε εδώ και δεκαετίες να κρούετε τον κώδωνα του κινδύνου για την επίκινδυνη μείωση του αριθμού των Ελλήνων, έστω κι αν τις περισσότερες φορές οι φωνές σας είναι ως των «βοώντων εν τη ερήμω». Θα έπρεπε να σφίξω το χέρι όλων σας και όλων εκείνων που λείπουν για ένα θερμό ευχαριστώ. Από τη θέση αυτή σήμερα θα ήθελα να συγχαρώ θερμά τον Πρόεδρο κ. Βας. Θεοτοκάτο και τα μέλη της Ανωτάτης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδος, τον μοναχό Νικόδημο Μπιλάλη και την Πανελλήνια Ένωση Φίλων των Πολυτέκνων, η οποία και εκδίδει το διαφωτιστικό όσο και ενημερωτικό περιοδικό «Ελληνορθόδοξη Πολύτεκνη Οικογένεια» για τους αγώνες τους, τον καθηγητή Πανεπιστημίου και πρ. Υπουργό κ. Εμμ. Δρεττάκη για τις σπουδαίες επιστημονικές όσο και εξαιρετικά διαφωτιστικές μελέτες του, άλλους πολιτικούς που πρόβαλαν το θέμα, όπως ο κ. Στ. Παπαθεμελής και προ πάντων όλους τους ανώνυμους και ηρωϊκούς πολυτέκνους, οι οποίοι κόντρα στο ρεύμα αγωνίζονται να αναθρέψουν και να δώσουν την πρέπουσα αγωγή στα παιδιά τους.
Με προσοχή σήμερα θα ακούσω τις ειδικές εισηγήσεις των Υφυπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων και Εθνικής Αμύνης κ.κ. Γ. Καλού και Βασ. Μιχαλολιάκου και του βουλευτού κ. Ιωάννη Μανώλη και τις προτάσεις τους για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Είναι προς τιμήν τους που βρίσκονται εδώ κι εύχομαι αυτά που θα μας πουν να είναι και κυβερνητικές δεσμεύσεις.
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Από τις επιπτώσεις του δημογραφικού προβλήματος στον πνευματικό, στον εθνικό και στον κοινωνικό τομέα θα πρέπει όλοι μας να προβληματισθούμε, πώς δηλαδή είναι δυνατό από εδώ και πέρα να προλάβουμε την περαιτέρω επιδείνωσή του. Δεν σας αποκρύπτω ότι το μέλλον του Γένους μας είναι ένα από τα κύρια θέματα της προσευχής μου. Και η προσευχή μου δίνει δύναμη και ακόμα και σήμερα έχω ακλόνητη την Πίστη και όρθια την Ελπίδα ότι ο Θεός θα βοηθήσει να ξεπεράσει το Έθνος μας τη σημερινή δυσκολία.
Για να διορθωθεί η κατάσταση το πρώτο επαναλαμβάνω πως είναι να ομολογήσουμε ότι για το δημογραφικό φταίμε εμείς, οι μεγαλύτεροι στην ηλικία. Είμαι βέβαιος ότι τα ελληνόπουλα είναι καλά παιδιά. Αυτό δεν είναι απόρροια δικών μας εντυπώσεων, αλλά πόρισμα πανευρωπαϊκών επιστημονικών ερευνών, που αποδεικνύουν ότι πιστεύουν στην οικογένεια περισσότερο από όλους τους νέους και τις νέες των χωρών-μελών της Ε.Ε., ότι πιστεύουν σε ιδανικά, πιστεύουν στην Ελληνορθόδοξη Παράδοση και Κληρονομιά μας. Αλλά, λόγω της κοινωνικής σκληρής πραγματικότητας δυσκολεύονται να δημιουργήσουν οικογένεια και να αποκτήσουν παιδιά.
Θα αναφέρω στην αγάπη σας τη δική μου ποιμαντική εμπειρία. Έρχονται πολλοί νέοι και πολλές νέες να με δουν και μου λένε, Μακαριώτατε θέλουμε να παντρετούμε, θέλουμε να συγκροτήσουμε οικογένεια, θέλουμε να αποκτήσουμε παιδιά, αλλά πείτε μας πώς να παντρευτούμε όταν δεν βρίσκουμε εργασία, ή κι όταν με χίλες δυσκολίες τη βρούμε είμαστε υποχρεωμένοι να εργαζόμαστε από το πρωί έως το βράδυ για να ικανοποιήσουμε τους εργοδότες μας και να εξασφαλίσουμε τη θέση εργασίας μας; Κι ακόμη δυσκολεύομαι να τους απαντήσω όταν μου λένε ότι οι μισθοί είναι χαμηλοί και επειδή η αγορά ή και η ενοικίαση αυτών είναι σε υψηλές τιμές δεν βλέπουν να είναι ικανοί να συντηρήσουν σπίτι, ή να ξεπληρώσουν ένα δάνειο και προτιμούν να μένουν με τους γονείς τους έως τα 30 και τα 35 τους χρόνια για να συγκεντρώσουν κάποια χρήματα, αφού εκείνοι σηκώνουν έως τό γάμο τους το βάρος των περισσότερων δαπανών τους.
Σας τα λέγω αυτά γιατί ορισμένοι μας λένε η Εκκλησία να μην ομιλεί για τα κοινωνικά ζητήματα. Και διερωτώμαι, όταν ζούμε αυτά τα προβλήματα των νέων μας μπορούμε να μένουμε αμίλητοι; Μα τότε θα είμαστε ασυνείδητοι και ανάξιοι της αποστολής μας! Διότι όταν οι νέοι και οι νέες θέλουν, αλλά έχουν να αντιμετωπίσουν πραγματικά εμπόδια για να δημιουργήσουν οικογένεια το πρόβλημα πέραν του εθνικού, οικονομικού και κοινωνικού τομέα είναι και ηθικό και πνευματικό.
Αλλά το δημογραφικό πρόβλημα δεν είναι ακραιφνώς οικονομικό θέμα. Είναι κατά βάση πνευματικό, καρπός και παράγωγο του πνεύματος του ευδαιμονισμού που κυριαρχεί στη ζωή πολλών ανθρώπων και είναι και αποτέλεσμα της ευρείας διασποράς υλιστικών και ανεύθυνων αντιλήψεων για τη ζωή, τη γέννηση των παιδιών, την έκτρωση, την αποφυγή αναλήψεως υποχρεώσεων, την αναίρεση του αγωνιστικού φρονήματος του κοινωνικού ανθρώπου.
Αδελφοί μου,
Είστε οι θεράποντες της θεολογικής επιστήμης και πολλοί από εσάς έχετε αναλάβει το ευθυνοφόρο έργο της μεταδόσεως της θρησκευτικής αγωγής στα παιδιά μας, μέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Έχετε τη μοναδική ευκαιρία, αλλά και το προνόμιο να προετοιμάζετε τους αυριανούς παραγωγικούς πολίτες, τους μελλοντικούς οικογενειάρχες, για τα προβλήματα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η σύγχρονη Ελληνική οικογένεια και να προτείνετε τρόπους αντιμετώπισης, μέσα από την ορθή πνευματική καλλιέργεια, που δημιουργεί υπεύθυνες προσωπικότητες, ικανές να οριοθετήσουν σωστά τις προτεραιότητες της ζωής τους, ικανές να μη το βάζουν κάτω κάθε φορά που η ζωή φαίνεται σκληρή μαζί τους. Έχετε όμως και χρέος να ενισχύσετε την πίστη των παιδιών μας στο Θεό, η ελπίδα στον οποίο είναι ικανή να μετατρέψει το πικρό σε γλυκό, το πρόβλημα σε ευλογία, τις φαινομενικά ανυπέρβλητες δυσκολίες σε επίσκεψη Θεού, η είσοδος του οποίου στην καθημερινότητά μας μπορεί να βοηθήσει στη λύση όλων των προβλημάτων μας.
Και ο καθένας στον τομέα της ευθύνης του, καλούμεθα να βοηθήσουμε τα παιδιά να δημιουργήσουν οικογένειες και να τους δημιουργήσουμε συνθήκες για να αποκτήσουν περισσότερα από δύο παιδιά. Και με την αγωγή μας οφείλουμε να δημιουργήσουμε στους νέους και τις νέες ψυχές γεμάτες δυναμισμό και με αντισώματα, ώστε να μην υποταγούν σε ένα τρόπο ζωής που τους επιβάλλεται και που είναι χωρίς αγάπη, χωρίς ανθρωπιά, χωρίς ενδιαφέρον. Χαίρομαι τους νέους και τις νέες που δέν υποδουλώνονται στην Κίρκη της αφθονίας, της καλοπέρασης, του εγωκεντρισμού και του καταναλωτισμού, που δεν βάζουν σε απόλυτη προτεραιότητα την καριέρα σε βάρος της οικογένειας. Πάντοτε ισχύει το «και τούτο έδει ποιείσαι κακείνο μη αφιέναι».
Εύχομαι ο νέος χρόνος 2005 να φέρει καλύτερες ημέρες σε όλους τους Έλληνες και συνθήκες τέτοιες που να δούμε στην Πατρίδα μας περισσότερες και πετυχημένες οικογένειες με πολλά παιδιά.
Σας ευχαριστώ.
