Μετά πολλῆς χαρᾶς καί ἐξιδιασμένου ἐνδιαφέροντος ἐπληροφορήθημεν ὑπό τοῦ Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου ὑμῶν, Μητροπολίτου Κεφαλληνίας κ. Σπυρίδωνος, τήν σύγκλησιν τοῦ Δ´ Ἐπιστημονικοῦ Συνεδρίου διά τήν ταυτοποίησιν τῆς νήσου Κεφαλληνίας πρός τήν καινοδιαθηκικήν νῆσον Μελίτην τῶν Πράξεων τῶν Ἀποστόλων. Ὁ ἐν λόγῳ ἀγαπητός ἐν Χριστῷ ἀδελφός, ἀφ’ ἧς ἀνέλαβε τήν διαποίμανσιν τῆς μεγαλονήσου τοῦ Ἰονίου, ἐπέδειξεν ἰδιαίτερον ζῆλον διά τήν προβολήν τοῦ ὡς εἴρηται θέματος, συνεργασθείς ἀποδοτικώτατα μετά τῶν ἐπαϊόντων, διά τήν σύγκλησιν τῶν κατά καιρούς Συνεδρίων.
Ἤδη τά προηγηθέντα Συνέδρια, τά ὁποῖα εἶχον τό αὐτό θέμα, ἤνοιξαν νέας ὁδούς διά τήν μελέτην τῆς ἱστορίας τῆς διαδόσεως τῆς πίστεως ἡμῶν ἀλλά καί ἔθεσαν μετά παρρησίας καί γνώσεως ἕν μεῖζον ἱστορικόν ζήτημα. Παραλλήλως ἡ ἔκδοσις τῶν Πρακτικῶν τῶν Συνεδρίων αὐτῶν ἀποτελεῖ πλέον σημεῖον ἀναφορᾶς διά τούς ἐνασχολουμένους περί τόν βίον καί τήν διδασκαλίαν καί τάς δραστηριότητας τοῦ Ἁγίου Πρωτοκορυφαίου Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν, Παύλου, τοῦ καί Ἱδρυτοῦ τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἁγιωτάτης Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.
Ἡ μελέτη, ἡ ἀνάλυσις τοῦ ἔργου τοῦ Ἀποστόλου Παύλου καί ἡ ἐμβάθυνσις εἰς τοῦτο διά ἐκδόσεων καί συνεδρίων ἀπό πολλῶν δεκαετιῶν ἔχει παρουσιάσει σημαντικώτατα στοιχεῖα διά τήν διασαφήνισιν προβλημάτων, τά ὁποῖα ἀφοροῦν εἰς ποικίλους τομεῖς τόσον ἐπιστημονικοῦ ὅσον καί κοινωνικοῦ ἐνδιαφέροντος, ἡ κατανόησις τῶν ὁποίων ἐχρόνιζεν. Παραλήλλως ἔχει θέσει ἐπί νέων βάσεων ἀπόψεις καί τοποθετήσεις ἐπί ὡρισμένων καιρίων σημείων τῆς παραδόσεως περί τῶν γεγονότων τοῦ βίου τοῦ Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν, ἡ ἐξιστόρησις τῶν ὁποίων λόγῳ τῆς ἐντόνου καί πολυσχιδοῦς δραστηριότητος τοῦ θείου Παύλου ἔχρηζεν ἐπιστημονικῆς ἐρεύνης.
Εἰδικῶς ἡ περίπτωσις τῆς Μελίτης ἀπετέλει δύσκολον καί εἰδικῆς μελέτης χρῆζον κεφάλαιον τοῦ βίου τοῦ ἀποκληθέντος «πρώτου μετά τόν Ἕνα». Τό 1987 ὁ Γερμανός ἐρευνητής H. Warnecke διά τῆς διατριβῆς του εἰς τήν Φιλοσοφικήν Σχολήν τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Βρέμης ἀπέδειξε πειστικῶς, μεθοδικῶς καί ἐπιστημονικῶς ὅτι ἡ Μελίτη τῶν Πράξεων τῶν Ἀποστόλων εἶναι ἡ Κεφαλληνία, ἀνατρέπων οὕτω καθιερωμένας θέσεις καί πρακτικάς, αἱ ὁποῖαι ἀπεδείχθηκαν ἄνευ ἐρείσματος.
Ἡ μελέτη αὕτη παρουσιάζει μεγαλύτερον ἐνδιαφέρον καί ἔχει μεγαλυτέραν ἀξίαν καθ’ ὅσον προέρχεται ἀπό μή Ἕλληνα ἐρευνητήν, γεγονός τό ὁποῖον ἀναιρεῖ πᾶσαν ὑπόνοιαν ὅτι λόγοι τοπικιστικοί ἤ ἄλλοι ἀνάλογοι ὤθησαν εἰς τήν ἐξαγωγήν τῶν σχετικῶν συμπερασμάτων.
Εἶναι γνωστόν ὅτι ἡ πρώτη προσπάθεια ταυτίσεως τῆς Μελίτης πρός συγκεκριμένην νῆσον τῆς Μεσογείου Θαλάσσης ἔγινε ἀπό τόν αὐτοκράτορα Κωνσταντῖνον τόν Πορφυρογέννητον κατά τόν 10ο αἰῶνα. Τότε ἐθεωρήθη ὅτι ἡ νῆσος Μελένια, σημερινή Μλιέτ πλησίον τῶν ἀκτῶν τῆς Δαλματίας ἐπλήρει τάς ἱστορικάς προϋποθέσεις διά νά εἶναι ἡ Μελίτη τῶν Πράξεων.
Ἡ σύνδεσις τῆς νήσου Μάλτας μετά τῆς Μελίτης ἀνάγεται εἰς τόν 16ο αἰῶνα καί προῆλθε ἀπό τούς Ἰωαννίτας Ἰππότας, τούς μετέπειτα Ἰππότας τῆς Μάλτας, χωρίς τήν ὕπαρξιν συγκεκριμένων στοιχείων. Ἀργότερα, ὅταν ἡ Μάλτα ἀνεδείχθη ναυτική βάσις μεγάλης δυνάμεως εἰς τήν Μεσόγειον, ἐπεβλήθη ὡς ἡ «Μελίτη τῶν Πράξεων», θά ἠδύνατο νά εἴπῃ τις, ἄνευ οὐδεμιᾶς ἀμφισβητήσεως, ἕνεκα ἐλλείψεως πληροφορήσεως.
Ὁ H. Warnecke προσεκόμισε πλεῖστα ὅσα στοιχεῖα ἀποδεικτικά, τά ὁποῖα εἶναι σαφῆ καί λογικά, πέραν ἀπό τό γεγονός ὅτι τεκμηριώνονται ἐπιστημονικῶς καί ἀπό πολλάς πλευράς καί τά ὁποῖα οἱ ἐκλεκτοί ἐπιστήμονες οἱ ὁποῖοι συμμετέχουν εἰς τό παρόν Συνέδριον γνωρίζουν καλῶς καί δέν εἶναι ἀπαραίτητος ἡ ἀναφορά των. Ἐκεῖνο τό ὁποῖον ἔχει ἰδιαιτέραν σημασίαν, ὅμως, εἶναι τό γεγονός ὅτι ἡ πρότασίς του ἔχει γίνει πλέον ἀποδεκτή ὑφ’ ὅλων σχεδόν τῶν εἰδικῶς ἐνασχολουμένων καί τά προαναφερθέντα Συνέδρια διά τό ἐν λόγῳ θέμα ἔχουν διευρύνει τό πεδίον τῆς γνώσεως περί αὐτοῦ.
Εἰς ἐποχάς κατά τάς ὁποίας ἀγωνιζόμεθα νά καταστήσωμεν κατανοητά τά αὐτονόητα, ἤτοι τάς χριστιανικάς ρίζας τῆς Εὐρώπης, εἴμεθα ὑποχρεωμένοι ὅπως ἡμεῖς πρῶτοι ἐχώμεθα στερρῶς τῇ διδασκαλίᾳ τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, διότι τά ἴχνη τῶν βημάτων αὐτοῦ εἰς τό ἔδαφος τῆς Πατρίδος ἡμῶν παραμένουν περί τάς δυό χιλιετίας νωπά. Ἡ διάβασις αὐτοῦ εἰς τόν Ἑλλαδικόν χῶρον καί ὁ εὐρύς ἐξ ἐπόψεως ἐκτάσεως, στενός δέ ἐξ ἐπόψεως στερεότητος δεσμός αὐτοῦ πρός τούς Ἕλληνας καί τήν Ἐκκλησίαν ἡμῶν, καθιστᾶ πάντας ἡμᾶς, ἐκτός τῶν ἄλλων, καί ὑπευθύνους ὄχι μόνον διά τήν τήρησιν τῆς διδασκαλίας αὐτοῦ, τήν διάδοσιν καί τήν ἐμβάθυνσιν εἰς αὐτήν, ἀλλά καί τήν τήρησιν μέχρις κεραίας τῆς ἱστορικῆς ἀληθείας περί τόν βίον καί τήν πολιτείαν αὐτοῦ. Ἑρμηνεῖαι σχέσιν ἔχουσαι πρός βλέψεις τοπικιστικάς διά παντός εἴδους ἐκμετάλλευσιν, ἐσκεμμένην ἡ μή, δέν εἶναι δυνατόν νά ὑπεισέρχωνται εἰς τοιαῦτα ζητήματα καί ἀσφαλῶς λάθη καί παρερμηνεῖαι τοῦ παρελθόντος δέν εἶναι ἐπιτρεπτόν νά παραμένουν ἐν ἰσχύι ἐς ἀεί.
Ὅθεν χαιρετίζων μετά πατρικῆς ἀγάπης τούς παρισταμένους καί συμμετέχοντας εἰς τάς ἐργασίας τοῦ τόσον καιρίου καί ἐνδιαφέροντος Συνεδρίου ἡμῶν, εἰς ὅ ἐκπροσωπεῖται ἡ Ἁγιωτάτη ἡμῶν Ἐκκλησία ὑπό τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καλαβρύτων καί Αἰγιαλείας κ. Ἀμβροσίου, εὔχομαι ὁλοκαρδίως εὐόδωσιν τῶν ἐργασιῶν αὐτοῦ, ὥστε ἐκ τῶν μετά φόβου Θεοῦ ἐμβριθῶν καί πολυτίμων πορισμάτων τῆς παρούσης συνάξεως ἑδραιωθῇ ἔτι περισσότερον ἡ ἱστορική ἀλήθεια περί τῆς ταυτίσεως τῆς Μελίτης τῶν Πράξεων τῶν Ἀποστόλων πρός τήν Κεφαλληνίαν καί προσεύχομαι, ὅπως Κύριος ὁ Θεός ἡμῶν, ταῖς πρεσβείαις τοῦ Ἱδρυτοῦ τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν Ἁγίου Ἐνδόξου Πρωτοκορυφαίου Ἀποστόλου Παύλου, εὐλογῇ καί φωτίζῃ ἡμᾶς εἰς τό ἔργον σας.
