Προσερχόμεθα με συγκίνησι σήμερα εις την μεγαλοπρεπή Βασιλικήν ταύτην την φέρουσαν το όνομα του Αγίου Ιερομάρτυρος Κλήμεντος, Επισκόπου Ρώμης, επισκοπεύσαντος κατά τον Ευσέβιον από του δωδεκάτου έτους της βασιλείας Δομιτιανού έως του τρίτου του Τραϊανού (92-101 μ.Χ.), τοῦ τρίτου κατά σειράν Επισκόπου της πρώτης και πρεσβυτέρας Ρώμης, μαθητού του Αποστόλου Παύλου και πιθανώς κατά τινας και συνεργού αυτού, αναφερομένου δύο φορές εις την προς Φιλιππησίους Επιστολήν του (β 25 και δ 3).
Δυό είναι οι αιτίες της πνευματικής χαράς μας.
Η πρώτη, ότι επισκεπτόμενοι την Βασιλικήν ταύτην ευρισκόμεθα προ της σεβασμίας μορφής ενός αποστολικού ανδρός ανήκοντος εις την χορείαν εκείνων, περί ων έγραψεν ο Απόστολος Παύλος, «υμίν εχαρίσθn το υπέρ Χριστού, ου μόνον το εις αυτόν πιστεύειν, αλλά και το υπέρ αυτού πάσχειν» (προς Φιλιππησίους α 29).
• Ούτος ο θεσπέσιος και ιερός Πατήρ κατέλιπεν μνημείον της αποστολικής παρακαταθήκης την προς Κορινθίους Επιστολήν του, εις ην διευθετεί το επισυμβάν ολέθριον σχίσμα της εκκλnσιαστικής κοινότητος των Κορινθίων εξ εξεγερθέντων κατά των πρεσβυτέρων της Εκκλησίας αυθαδών και φιλονείκων, τονίζων την απαραίτητον ανάγκην της εκκλησιαστικής τάξεως και υπακοής, άνευ της οποίας η εκκλησιαστική υπόστασις διασαλεύεται και το μεταξύ των ανθρώπων έργον του Χριστού ματαιούται. Εις αυτήν καταγράφει την «άπαξ παραδοθείσαν τοις Αγίοις πίστιν» (Ιούδα 3) περί του Ιησού Χριστού, ότι είναι ο Υιός του Θεού και το απαύγασμα της μεγαλωσύνης αυτού• ότι έγινε τέλειος άνθρωπος και έχυσε το αίμα του υπέρ της απαλλαγής μας από της αμαρτίας και της σωτηρίας παντός του κόσμου ότι ανέστη εκ νεκρών•
• περί Θεού, ότι τρία είναι τα πρόσωπα της αληθινής θεότητος•
• περί αναστάσεως, ότι επίκειται ανάστασις και κρίσις•
• περί Εκκλησίας, ότι Εκκλησία είναι το σώμα του Χριστού μολονότι δε Ούτος παραμένει κεφαλή και αρχηγός της Εκκλησίας, Αυτός ο Ίδιος εγκατέστησεν ιεραρχίαν εις την Εκκλησίαν, ο προς την οποίαν σεβασμός είναι καθήκον των αληθινών χριστιανών και τέλος,
περί της Αγίας Γραφής, ότι είναι Θεόπνευστος δοθείσα δια Πνεύματος Αγίου.
Δια της επισκέψεώς μας ενταύθα μας παρέχεται η ευκαιρία να επιβεβαιώσωμεν την πνευματικήν πορείαν και ιεραποστολικήν μας διακονίαν με όσα μας παρέδωσεν ο αρχέγονος Χριστιανισμός.
Η δευτέρα αιτία της πνευματικής χαράς μας είναι το Προσκύνημά μας εις τον εν τη Βασιλική ταύτη και εν κρύπτη ευρισκόμενον τάφον του εκ γένους Έλληνος Αγίου Κυρίλλου († 869 μ.Χ.) του Θεσσαλονικέως, ο οποίος μετά του αδελφού αυτού Αγίου Μεθοδίου († 855 μ.Χ.) εγένοντο οι φωτισταί των Σλαύων. Ούτοι οι μεγάλοι και πεπνυμένοι Έλληνες Ιεραπόστολοι δεν προσέφερον μόνον την ευαγγελικήν αλήθειαν εις τους λαούς των Βαλκανίων και της Μεσευρώπης, αλλά, ως ο μέγας νομοθέτης του Ισραήλ έδωσε δομές και αρχές καταρτίσας τον «ου λαόν» εις λαόν, ούτως και οι αυτάδελφοι ούτοι κατήρτισαν αλφάβητον και έθεσαν τα θεμέλια της συγκροτήσεως των εις έθνη και λαούς. Το έργον των και η προσφορά των είναι θαυμαστά και επαινετά υπό τε των ημετέρων και των θύραθεν, διότι δεν εξηφάνισαν τους λαούς, αλλά τους εβοήθησαν να αναδειχθούν και να προοδεύσουν κατά τις εκκλησιαστικές αρχές, την παράδοσιν και την πνευματικότητα του ανατολικού χριστιανισμού.
Προσκυνούμεν εις τον τάφον του ευγενούς και ευσεβούς τέκνου της Ελληνικής Μακεδονίας και εξαιρέτου προγόνου μας και αποδίδομεν δι’ αυτού του προσκυνήματος εκ προσώπου της καθ’ Ελλάδα Εκκλησίας και του φιλοχρίστου ευσεβούς Ελληνικού λαού την οφειλομένην και προσήκουσαν τιμήν εις εκείνον, όστις υπηρέτησεν τον Χριστόν και συνεφιλίωσεν και συνήνωσεν λαούς δια της ενοποιού δυνάμεως της εις Χριστόν πίστεως και της εις αλλήλoυς αγάπης, ην και ο Απόστολος Παύλος εχρήσατo γράφων: «Παρακαλώ ουν υμάς εγώ ο δέσμιος εν Κυρίω αξίως περιπατήσαι της κλήσεως ης εκλήθητε μετά πάσης ταπεινοφροσύνης και πραότητος, μετά μακροθυμίας, ανεχόμενοι αλλήλων εν αγάπη, σπουδάζοντες τηρείν την ενότητα του Πνεύματος εν τω συνδέσμω της ειρήνnς• εν σώμα και εν Πνεύμα, καθώς και εκλήθητε εν μια ελπίδι της κλήσεως υμών• εις Κύριος, μία πίστις, εν βάπτισμα• εις Θεός και Πατήρ πάντων, και δια πάντων, και εν πάσιν ημίν» (προς Εφεσίους δ , 1-6).
Αναγνωρίζοντες την μεγάλην προσφοράν του ιεραποστολικού και εκκλησιαστικού Έλληνος τούτου ανδρός και εις μαρτύριον της ενταύθα επισκέψεως ημών εναποθέτομεν ευγνωμόνως το έργον τούτο, το φιλοτεχνηθέν ψηφιδωτόν των σεπτών μορφών αυτών, ίνα κηρύττουν τον σεβασμόν και την τιμήν της Εκκλησίας της Ελλάδος και των Πανελλήνων προς τους Άγίους Ισαποστόλους Κύριλλον και Μεθόδιον, τους Έλληνας Θεσσαλονικείς, τους φωτιστάς των Σλαύων.
