Ἐν Ἀθήναις, τῇ 6ῃ Ἀπριλίου 2005
Εἰς ἀπάντησιν ἐρωτημάτων διὰ τὴν πρότασιν στρατεύσεως ὑποψηφίων κληρικῶν ἡ Δ.Ι.Σ. διευκρινίζει:
α) Ἡ στρατιωτική θητεία σήμερον δέν διαρκεῖ ὅσον εἰς τό παρελθόν διότι ἔχει ἐλαττωθῆ εἰς τούς δώδεκα (12) μῆνας καί γίνεται λόγος περί σταδιακῆς μειώσεως εἰς τό ἄμεσον μέλλον ἕως καί τούς ἕξ (6) μῆνας.
β) Οἱ ὑποψήφιοι κληρικοί μέ τήν στράτευσίν των ἔχουν τήν εὐκαιρίαν νά ἀπογαλακτιστοῦν ἐκ τοῦ οἰκογενειακοῦ των περιβάλλοντος, νά σκληραγωγηθοῦν καί νά ὡριμάσουν περισσότερον.
γ) Ἐφ' ὅσον ἡ Δ.Ι.Σ. ἔχει ὁρίσει ὡς κατώτερον ὅριον ἡλικίας τό 24ον ἔτος διά τήν εἰσαγωγήν εἰς τόν κλῆρον ἡ στράτευσις δέν ἀποτελεῖ ἐμπόδιον εἰς τόν ὑποψήφιον διά τήν χειροτονίαν του, ἀλλ' ἀντιθέτως ἀποτελεῖ ἕν εἶδος δοκιμασίας εἰς τήν ὑπακοήν καί τήν ὑποταγήν ἔναντι τῶν ἀνωτέρων του, πρός καλλιέργειαν τοῦ χαρακτῆρος του καί ἄσκησιν εἰς τήν ἀρετήν τῆς ταπεινώσεως.
δ) Οἱ ἔχοντες ἐκτελέσει τάς στρατιωτικάς των ὑποχρεώσεις δέν θά αἰσθάνωνται μειονεκτικῶς ἔναντι τῶν ἄλλων συνομηλίκων των οἱ ὁποῖοι θά ἔχουν ὑπηρετήσει καί θά καυχῶνται διά τήν πρός τήν πατρίδα των προσφοράν.
ε) Ἐάν καταργηθῇ τό εὐεργέτημα τῆς ἀπαλλαγῆς ἐκ τῆς στρατεύσεως τῶν θρησκευτικῶν λειτουργῶν, ἡ στράτευσις τῶν ὑποψηφίων θά παύσῃ νά ἀποτελῇ αἰτίαν δ’ ἐσπευσμένας χειροτονίας ἤ κουράς καί ἡ ἀπόφασις διά τήν ἱερωσύνην θά ἀποτελῇ καρπόν ὡριμοτέρας σκέψεως.
στ) Πολλοί ἐπικαλοῦνται τό ἐπιχείρημα ὅτι ἡ στρατιωτική θητεία ἐμπερικλείει κινδύνους σχετιζομένους μέ τήν σωματικήν ἀκεραιότητα, τήν ψυχικήν ἰσορροπίαν καί τήν ἠθικήν καθαρότητα τοῦ στρατευομένου νέου καί ἐνίοτε ὁδηγεῖ εἰς μαρασμόν τῆς ἱερατικῆς κλίσεως τοῦ ὑποψηφίου.
Ἀφοῦ θεωρήσωμεν ὡς ὑπερβολικήν τήν ἄποψιν ταύτην δεδομένου ὅτι ἡ στρατιωτική θητεία ἀποτελεῖ μίαν πραγματικότητα, ἔστω ὑπό τήν μορφήν «δοκιμασίας», διά πάντα ἄρρενα Ἕλληνα πολίτην, νομίζομεν ὅτι εἶναι προτιμότερον νά ἐκδηλωθοῦν κατά τήν διάρκειαν τῆς στρατιωτικῆς θητείας τά ἐνδεχόμενα προβλήματα εἰς τήν συμπεριφοράν ἤ τήν προσωπικότητα ἑνός νέου, οὕτως ὥστε ἐγκαίρως νά ἀποκλεισθῇ τῆς Ἱερωσύνης, παρά νά ἐκδηλωθοῦν τά προβλήματα αὐτά κατά τήν διάρκειαν τῶν πρώτων ἐτῶν τοῦ ἱερατικοῦ βίου ἑνός νέου Κληρικοῦ, χειροτονηθέντος εἰς νεαράν ἡλικίαν καί ἄνευ τῆς ἀναλόγου ὡριμότητος.
ζ) Ὑποστηρίζεται ἐπίσης ἡ ἄποψις ἀπό ὡρισμένους ὅτι πρέπει νά ἀπαλλάσσωνται τῆς στρατεύσεως μόνον οἱ μοναχοί καί οἱ δόκιμοι μοναχοί διότι αὕτη κρίνεται ὡς περιττή ἐπειδή οἱ ἐν λόγῳ τυγχάνουν διά βίου στρατιῶται Χριστοῦ.
Οὐδείς ἀντιλέγει περί τούτου, ἀντιθέτως οὐ μόνον στρατιώτης «παρατάξεως Κυρίου» τυγχάνει ὁ ἀληθής Μοναχός ἀλλά «οὐράνιος ἄνθρωπος καί ἐπίγειος ἄγγελος», ὅ,τι δηλαδή ὡραιότερον καί ἱερώτερον ἔχει νά ἐπιδείξῃ ἐν κόσμῳ ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία. Διατί ὅμως νά ἀποφεύγῃ εἷς «διά βίου στρατιώτης» μίαν ὀλιγόμηνον ἤ ἔστω δωδεκάμηνον στρατιωτικήν θητείαν ἡ ὁποία σύν τοῖς ἄλλοις θά ἀποτελέσῃ δι' αὐτόν οὐ μόνον μίαν πρόγευσιν τῆς ἐν τῇ Ἱερᾷ Μονῇ τῆς μετανοίας του αὐστηρᾶς ἀσκητικῆς ζωῆς περιλαμβανούσης πρόγραμμα ἀνάλογον μέ αὐτό τῆς στρατιωτικῆς θητείας, ἥτις προβλέπει διά τούς ὑπηρετοῦντας πρωϊνόν ἐγερτήριον, σωματικήν ἄσκησιν, κοινήν τράπεζαν ἄνευ διακρίσεων, ἔνδυσιν τῆς αὐτῆς στολῆς, ὑπακοήν ἄνευ ἀντιλογίας, καθημερινήν, ἐν ἐγρηγόρσει, ἀγρυπνίαν εἰς τάς σκοπιάς καί τά φυλάκια, αὐτοεξυπηρέτησιν καί καθαριότητα τῶν χώρων εὐθύνης, ἀπό κοινοῦ ἐκτέλεσιν ἐργασιῶν κ.ἄ., ἀλλά καί ἕν οὐσιαστικώτατον πρόκριμα διά τήν ἐνίσχυσιν τῆς ἐπιθυμίας του ἤ καί τῆς κλίσεώς του νά ἀκολουθήσῃ τόν ἀνάντην δρόμον τῆς μοναχικῆς πολιτείας; Θά ἀποτελῇ δέ μίαν θαυμασίαν εὐκαιρίαν νά σταθμίζῃ τάς δυνάμεις του καί νά προβαίνῃ εἰς τάς καταλλήλους διά τόν χαρακτῆρα καί τήν ἰδιοσυγκρασίαν του ἀποφάσεις. Ἔστω καί ἄν διετηρεῖτο τό εὐεργέτημα τῆς ἀπαλλαγῆς στρατεύσεως, θά ἔπρεπε πρός μεῖζον πνευματικόν συμφέρον αὐτῶν, αὐτοβούλως νά στρατεύωνται οἱ ὑποψήφιοι μοναχοί ἤ ὑποψήφιοι ἄγαμοι ἐν τῷ κόσμῳ Κληρικοί (ὡς πολλοί πράττουν μέχρι σήμερον) οἱ ὁποῖοι σύν τοῖς ἄλλοις καλοῦνται εἰς μεγαλύτερον βαθμόν νά ἀντιμετωπίσουν καί τούς ἐκ τῆς ἐπιλογῆς αὐτῶν προερχομένους ποικίλους πειρασμούς ἀλλά καί τάς «μεθοδείας τοῦ διαβόλου» ἀγωνιζομένου λυσσωδῶς καί παντοιοτρόπως νά παγιδεύσῃ καί νά ρίψῃ εἰς τόν ὄλεθρον τάς ἀφιερωμένας τῷ Θεῷ ψυχάς.
Ταῦτα λαβοῦσα ὑπ’ ὄψιν ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, κατά τήν Ἔκτακτον Σύγκλησιν Αὐτῆς τοῦ μηνός Φεβρουαρίου ἐ.ἔ., ἤχθη εἰς τήν μετ’ ηὐξημένης πλειονοψηφίας ἀπόφασιν τῆς ἐν λόγῳ ρυθμίσεως, ἐν τοῖς πλαισίοις τῆς ὑπερψηφίσεως τῶν ληπτέων μέτρων πρός ἀντιμετώπισιν τῆς ἀνακυψάσης κρίσεως, σκοποῦσα εἰς τήν μετά περισσοτέρας προσοχῆς καί μεγαλυτέρας ὡριμότητος εἰσόδου τῶν ὑποψηφίων εἰς τάς τάξεις τοῦ Ἱεροῦ Κλήρου ἤ τῆς Μοναχικῆς πολιτείας.
Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος ἐπ’ αὐτοῦ διευκρινίζει ὅτι εἰς τὴν Δ.Ι.Σ. ὑπεβλήθη ὑπό τινων Καθηγουμένων ὑπόμνημα, εἰς τὸ ὁποῖον περιέχεται ἡ πρότασις: «Τό ὡς ἄνω μέτρον τῆς καταργήσεως τῆς ἀπαλλαγῆς στρατεύσεως ἄς ἐφαρμοσθῇ διά τούς ἐν τῷ κόσμῳ ἐργαζομένους ἀγάμους Κληρικούς, οἱ ὁποῖοι χειροτονοῦνται ἀρχιμανδρῖται εἰς νεαράν καί παρά τούς ἱερούς κανόνας ἡλικίαν καί συναγελάζονται ἐν τῷ κόσμῳ, περιρρίπτοντες ἑαυτούς εἰς πλείστους ὅσους κινδύνους πνευματικούς τε καί σωματικούς».
Οἱ ἐν τῷ κόσμῳ διακονοῦντες ἄγαμοι Κληρικοί ἐκ τῆς τάξεως τῶν ὁποίων προέρχεται ἡ συντριπτική πλειονότης τῶν Ἁγίων Ἀρχιερέων) προσφέρουν μεγίστην ἐκκλησιαστικήν ὑπηρεσίαν διά τῆς πλήρους ἀφιερώσεως καί τῆς ποιμαντικῆς προσφορᾶς αὐτῶν, ἀνταποκρινόμενοι εἰς τάς πολλάς καί ἀδηρίτους ἀνάγκας. Τά ἐλάχιστα ἀρνητικά παραδείγματα Κληρικῶν ἐπιλησμόνων τοῦ ἱεροῦ των καθήκοντος ἀποτελοῦν τήν ἐξαίρεσιν τοῦ κανόνος καί εἶναι ἀποδοκιμαστέα ὑπό πάντων. Ὡς ἐκ τούτου τυγχάνει ἄκρως μειωτική καί ἄδικος ἡ φράσις ἡ ἀναφερομένη εἰς τούς ἐν τῷ κόσμῳ διακονοῦντας Κληρικούς ὅτι «συναγελάζονται ἐν τῷ κόσμῳ». Ἀποροῦμεν δέ διά τό Ὀρθόδοξον Ἐκκλησιαστικόν ἦθος τῶν Ἡγουμένων τό ὁποῖον τούς ἐπιτρέπει νά θεωροῦν ὡς προσ?άδουσαν τῇ Ὀρθοδόξῳ Θεολογίᾳ τήν χρῆσιν τοῦ ρήματος «συναγελάζομαι» (τό ὁποῖον κατά κυριολεξίαν σημαίνει «ζῶ ἀγεληδόν» ἤ «πορεύομαι ἐν ἀγέλῃ» καί μεταφορικῶς «συγχρωτίζομαι μέτ’ ἀνθρώπων κατωτέρων» ἤ «συναναστρέφομαι μέ ἀνθρώπους τῆς ἐσχάτης ὑποστάθμης») ἐν ἀναφορᾷ πρός πρόσωπα, εἰκόνας τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ ἡμῶν, εἰ καί στίγματα φέροντα πταισμάτων καί μάλιστα ἔχοντα ἐνδυθῆ τήν πάντιμον Χάριν τῆς Ἱερωσύνης.
Ἤ μήπως ἡ ἐν τῷ κόσμῳ ποιμαντική διακονία τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ καί ἀφορῶσα εἰς πάντα τά γεγονότα καί τάς ἐκδηλώσεις τοῦ βίου του ἀποτελεῖ «συναγελασμόν», ἤτοι συναναστροφήν καί συγχρωτισμόν μετ’ ἀνθρώπων κατωτέρου ἐπιπέδου; Ὁποία τιμή πρός τούς εὐσεβεῖς καί Ὀρθοδόξους Χριστιανούς μας, οἱ ὁποῖοι μέ περισσήν ἀγάπην καί πολύν σεβασμόν μᾶς περιβάλλουν !
Τέλος, (τό καί ἐπικινδυνότερον πνευματικῶς), διαφαίνεται σαφῶς, ἐκ τοῦ περιεχομένου τοῦ κοινοποιηθέντος ἡμῖν ὑπομνήματος, μία διάθεσις ἀπαραδέκτου διαχωρισμοῦ καί μεροληπτικῆς συμπεριφορᾶς, ἥτις ἐάν θά ἐγίνετο δεκτή περισσότερα προβλήματα θά ἐδημιούργει παρά θά ἐπέλυε ἀλλά καί μία αἴσθησις πνευματικῆς αὐταρκείας καί ὑπεροχῆς ἔναντι τῶν λοιπῶν ἐν Χριστῷ ἀδελφῶν, στοιχεῖα ἀπᾴδοντα πρός τήν Μοναχικήν ἰδιότητα καί διά τά ὁποῖα ὑπομιμνήσκομεν καί ἐπαναλαμβάνομεν τήν ρῆσιν Οὐρανοβάμονος Παύλου «ὁ δοκῶν ἑστάναι βλεπέτω μή πέσῃ» (Α΄ Κορ. 10,12).
