Μὲ ἀφορμὴ τὴ συμπλήρωση 100 ἐτῶν (1923-2023) ἀπὸ τὴν ἵδρυση καὶ συνεχῆ κυκλοφορία τοῦ περιοδικοῦ Θεολογία τὸ 2023, προγραμματίσθηκαν δύο ἐπετειακὰ συνέδρια:
Τὸ πρῶτο, τὸ Διεθνὲς Ἐπιστημονικὸ Συνέδριο μὲ γενικὸ θέμα: «Ἡ Ὀρθόδοξη Θεολογία ἐν πορείᾳ στήν “ἄυλη πραγματικότητα” τῆς ὕστερης νεωτερικότητας», τὸ ὁποῖο διοργάνωσε ἡ Διαρκὴς Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, πραγματοποιήθηκε στὴν Ἀθήνα, ἀπὸ 11 ἕως 14 Ὀκτωβρίου 2023. Τὰ Πρακτικά του ἤδη ἐξεδόθησαν σὲ τρία ἐπάλληλα τεύχη τοῦ περιοδικοῦ Θεολογία [τόμ. 95, τεύχ. 1, 2, καὶ 3 (2024)].
Τὸ δεύτερο ἔχει προγραμματισθεῖ ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Σύνοδο νὰ λάβει χώρα στὴ Θεσσαλονίκη, ἀπὸ 29 Σεπτεμβρίου ἕως 1 Ὀκτωβρίου 2025 μὲ γενικὸ θέμα: «Β΄ Διεθνὲς Ἐπιστημονικὸ Συνέδριο γιὰ τὰ 100 χρόνια τοῦ περιοδικοῦ Θεολογία. Ἡ συμβολή του στὰ Θεολογικὰ Γράμματα καὶ ἡ παρουσία τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας καὶ Θεολογίας στὴν ψηφιακὴ ἐποχή».
Ἡ Θεολογία εἶναι ἕνα ἐπιστημονικὸ περιοδικὸ ποὺ ἐκδίδεται ἀνελλιπῶς ἀπὸ τὸ 1923, μερίμνῃ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καὶ προνοίᾳ τοῦ ἑκάστοτε Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος. Σκοπὸς ἦταν καὶ συνεχίζει νὰ εἶναι ἡ δημοσίευση πρωτότυπων καὶ ἀνέκδοτων ἐπιστημονικῶν πραγματειῶν, μελετῶν ἄρθρων, δοκιμίων καὶ βιβλιοκρισιῶν γιὰ τὴν προαγωγὴ τῆς ἐπιστημονικῆς ἔρευνας. Ἡ Θεολογία, πέραν τῆς ἑλληνικῆς, δημοσίευε καὶ δημοσιεύει κείμενα καὶ στὴν ἀγγλική, γαλλική, γερμανική, ἰταλικὴ ἢ ἄλλη ξένη γλῶσσα.
Μὲ στόχο τὴν περαιτέρω διεθνῆ προβολὴ τοῦ περιοδικοῦ, μὲ τὴν ὑπ’ ἀριθμ. 101/15.3.2022 ἀπόφαση τῆς Ε.Μ.Υ.Ε.Ε., ξεκίνησε ἡ μετάφραση τῆς Θεολογίας στὴν ἀγγλικὴ γλῶσσα, ἀρχῆς γενομένης ἀπὸ τὸ τεῦχος 92, 3 (2021), τὸ ὁποῖο ἔχει ἤδη ἀναρτηθεῖ στὴν ἱστοσελίδα τοῦ περιοδικοῦ σὲ ἠλεκτρονικὴ μορφή, καὶ ἐφ᾽ ἑξῆς ἕκαστο τεῦχος θὰ ἀναρτᾶται μεταφρασμένο μετὰ ἀπὸ τὴν παρέλευση τριμήνου ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴ ἔκδοση.
Στὸ πλαίσιο αὐτό, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, ἀναλογιζόμενη τὴ μακρὰ καὶ πολύτιμη προσφορὰ τοῦ περιοδικοῦ στὴν καλλιέργεια τῆς Ὀρθόδοξης θεολογίας, μέσα ἀπὸ ἕνα εὐρὺ πεδίο γνωστικῶν ἀντικειμένων τῆς θεολογίας, ὅπως εἶναι ἐνδεικτικὰ ἡ Ἐκκλησιαστικὴ Ἱστορία, ἡ Δογματική, ἡ Πατερικὴ Γραμματεία, ἡ Ἁγιολογία, ἡ Οἰκουμενικὴ Κίνηση, ἡ Ἐκκλησιαστικὴ Τέχνη, ἡ Λειτουργική, ἡ Φιλοσοφία τῆς Θρησκείας, ἡ Κοινωνιολογία τῆς Θρησκείας, ἡ Ποιμαντική, ἡ Θρησκειολογία, τὸ Κανονικὸ Δίκαιο κ.ἄ.π., καθὼς ἐπίσης καὶ συναφῶν ἐπιστημονικῶν γνωστικῶν περιοχῶν, ὅπως τῆς φιλολογίας, τῆς φιλοσοφίας, τῆς ἐκδοτικῆς, τῆς ἱστορίας, τῆς κοινωνιολογίας, τῆς ψυχολογίας κ.ἄ., ἀποφάσισε τὸ δεύτερο ἐπετειακὸ Συνέδριο γιὰ τὰ 100 χρόνια τοῦ περιοδικοῦ Θεολογία νὰ εἶναι ἀφιερωμένο κατὰ τὸ ἕνα του μέρος στὴν ἱστορία καὶ τὴν προσφορὰ τοῦ περιοδικοῦ καὶ κατὰ τὸ ἄλλο στὴν παρουσία τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας καὶ Θεολογίας στὴν ψηφιακὴ ἐποχή. Στὸ Β΄ Διεθνὲς Ἐπιστημονικὸ Θεολογικὸ Συνέδριο θὰ συμμετάσχουν διακεκριμένοι θεολόγοι καὶ ἀκαδημαϊκοὶ ἀπὸ τὸν ὀρθόδοξο καὶ ὄχι μόνο κόσμο.
Τὸ Συνέδριο διαρθρώνεται σὲ δύο ἄξονες:
Α. Ὁ πρῶτος ἄξονας ἀφορᾶ τὴν ἱστορία τοῦ περιοδικοῦ Θεολογία μέχρι σήμερα (ἵδρυση, συνεργάτες, θεματικὲς περιοχές, ἐξέλιξη καὶ προοπτικές, κ.λπ.) καὶ τὴν ἀποτίμηση τῆς ἐν γένει προσφορᾶς του. Γιὰ τὸν θεματικὸ αὐτὸν ἄξονα, οἱ εἰσηγήσεις θὰ προκύψουν ἀπὸ τὶς προτάσεις ποὺ θὰ κατατεθοῦν βάσει τῆς Ἀνοικτῆς Προσκλήσεως ἐκδηλώσεως ἐνδιαφέροντος καὶ θὰ τεθοῦν ἀνωνύμως ὑπὸ τὴν κρίση τῆς Ἐπιστημονικῆς Ἐπιτροπῆς, ὅπως ἔγινε καὶ στὸ Α´ Διεθνὲς Συνέδριο τοῦ 2023.
Θεματικὲς περιοχές, θὰ μποροῦσαν –ἐνδεικτικὰ καὶ ὄχι περιοριστικά– νὰ εἶναι:
1. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος Χρυσόστομος Παπαδόπουλος καὶ ἡ γέννησις τῆς Θεολογίας (ἱστορικό, πολιτικὸ καὶ κοινωνικὸ πλαίσιο, συνιστῶσες διαμόρφωσης τῆς συγκυρίας)
2. Ἱστορία τοῦ περιοδικοῦ (ὕλη, ἀφιερωματικὰ τεύχη, ἐξελικτικὲς τάσεις ἀνὰ περιόδους διευθύνσεων συντάξεως, συνεργάτες, μορφή, κ.ἄ.) – Γλωσσικὲς ἐπιλογὲς καὶ ἐκδοτικὲς πρακτικὲς
3. Θεολογικὲς τάσεις καὶ ρεύματα – Τὸ περιοδικὸ ὡς ἐφαλτήριο σημαντικῶν θεολόγων ἤ/καὶ ἄλλων διανοητῶν
4. Ἡ παρουσία τοῦ περιοδικοῦ Θεολογία στὰ σύγχρονα ζητήματα, διεπιστημονικὲς προσεγγίσεις καὶ δράσεις.
Β. Ὁ δεύτερος θεματικὸς ἄξονας ἀφορᾶ τὸ θέμα: «Ἡ παρουσία τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας καὶ θεολογίας στὴν Ψηφιακὴ ἐποχή». Δηλαδή, πόσο ἡ νέα ψηφιακὴ πραγματικότητα καὶ οἱ ἐφαρμογές της, ἀνεξαρτήτως τῆς καλῆς ἢ κακῆς χρήσεως, ἐπηρεάζουν τὴ φύση, τὴν οὐσία καὶ τὴν ἀποστολὴ τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῆς θεολογίας της, μὲ ποιόν τρόπο, σὲ ποιούς τομεῖς (λειτουργική, ἀνθρωπολογία, ποιμαντική, ἱεραποστολὴ κ.λπ.). Εἰδικότερα, ἡ θεματικὴ στοχεύει νὰ ἀναζητήσει κατὰ πόσον ἡ ψηφιακότητα καὶ ἐξαΰλωση τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος ἀλλοιώνει τὴν ταυτότητα τῆς Ἐκκλησίας. Ἐν προκειμένῳ, τὸ ζητούμενο εἶναι νὰ διερευνηθεῖ ἡ παρουσία τῆς Ὀρθόδοξης Θεολογίας στὸν σημερινὸ εἰκονικὸ καὶ ἀσώματο κόσμο τῆς τεχνολογίας καὶ τῆς τεχνητῆς νοημοσύνης, ποὺ προάγει τὴν ἀσώματη κοινωνία ὅταν π.χ. ὁ χῶρος καὶ ὁ χρόνος δὲν ὑπάρχουν στὶς πραγματικές τους διαστάσεις, ὅταν φαίνεται νὰ ἀναιρεῖται τὸ εὐαγγελικό: «οὗ γάρ εἰσιν δύο ἢ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα, ἐκεῖ εἰμι ἐν μέσῳ αὐτῶν» (Ματθ. 18, 20). Πρόκειται τρόπον τινὰ γιὰ ἕνα εἶδος «ἐπέκτασης» τῶν ἐργασιῶν τοῦ πρώτου Συνεδρίου καὶ γιὰ περαιτέρω ἐμβάθυνση στοὺς παραπάνω τιθέμενους προβληματισμούς. Γιὰ τὸν θεματικὸ αὐτὸν ἄξονα, μέρος τῶν εἰσηγήσεων θὰ προέλθει ἀπὸ προσκεκλημένους ὁμιλητὲς καὶ οἱ λοιπὲς θὰ προκύψουν ἀπὸ τὶς προτάσεις ποὺ θὰ ὑποβληθοῦν βάσει τῆς Ἀνοικτῆς Προσκλήσεως ἐκδηλώσεως ἐνδιαφέροντος καὶ θὰ ἐγκριθοῦν ἀνωνύμως ἀπὸ τὴ Ἐπιστημονικὴ Ἐπιτροπή.
Στὴ φιλοσοφία καὶ τὸ σκεπτικὸ τοῦ Συνεδρίου εἶναι νὰ δοθεῖ βῆμα καὶ γιὰ μία διεπιστημονικὴ διερεύνηση τοῦ μόλις προαναφερθέντος θέματος, ὥστε νὰ προκύψει μία ὅσο τὸ δυνατὸν πληρέστερη καὶ σφαιρικὴ ἐξέταση τῆς ἐξαΰλωσης καὶ τῆς προώθησης μιᾶς εἰκονικῆς ψηφιακῆς «πραγματικότητας» καὶ τὶς ἐπιπτώσεις τους στὴν Ἐκκλησία καὶ τὴ θεολογία της κυρίως, καὶ κατ᾽ ἐπέκταση σὲ κάθε πτυχὴ τοῦ ἀνθρωπίνου βίου ἀλλὰ καὶ σὲ ἄλλες θρησκεῖες. Ὡς ἐκ τούτου, θὰ προσκληθοῦν εἰδικοὶ ἐπιστήμονες ἐγνωσμένου διεθνοῦς κύρους, ἀπὸ διαφορετικὲς ἐπιστημονικὲς εἰδικεύσεις, οἱ ὁποῖοι ἔχουν ἀσχοληθεῖ μὲ τὴ μεγάλη ἀξία τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος καὶ τῆς σωματικῆς παρουσίας ἐν γένει στὶς ἀνθρώπινες σχέσεις, καθὼς ἐξ αἰτίας τῆς τεχνολογικῆς ἀναπτύξεως τὸ σῶμα διαρκῶς ὑποβαθμίζεται, ἡ φυσικὴ παρουσία ἀπομειώνεται καὶ ἡ ἀνθρώπινη δημιουργικότητα ὑποχωρεῖ. Ἐνδιαφέρουσα γιὰ τὴ στόχευση τοῦ Συνεδρίου εἶναι ἡ μελέτη τῆς σημασίας καὶ τῆς ἀξίας ποὺ οἱ ἐρευνητὲς αὐτοὶ ἀποδίδουν στὴ φυσικὴ παρουσία, γεγονὸς ποὺ συναντᾶ τὴν ἀδιαπραγμάτευτη θεολογικὴ ἀξία ποὺ ἔχει δώσει ἡ Ὀρθόδοξη Θεολογία στὸ σῶμα, ὅπως αὐτὴ ἐκφράζεται στὸ δόγμα περὶ Ἐνανθρωπήσεως καὶ περὶ Ἀναστάσεως.
Γιὰ νὰ γίνουν ὅμως ἀντιληπτὰ τὰ ἀνωτέρω, χρειάζεται νὰ ἐξετασθεῖ κατὰ πόσον τὰ περί «οὐδετερότητας» τῆς τεχνολογίας εἶναι ἕνα ἰδεολόγημα (ὅπως ἔχουν ὑποστηρίξει ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰ. φιλόσοφοι, κοινωνιολόγοι καὶ λογοτέχνες), τὸ ὁποῖο μεταθέτει ὅλα τὰ προβλήματα, πραγματικὰ ἢ ἀναμενόμενα, στὸ πεδίο τῆς καλῆς ἢ τῆς κακῆς χρήσεως. Τὸ τυπικὸ ἐπιχείρημα αὐτῆς τῆς προσέγγισης εἶναι ὅτι τὸ μαχαῖρι μπορεῖ νὰ χρησιμοποιηθεῖ γιὰ νὰ κόψει ψωμὶ καὶ γιὰ νὰ σκοτώσει, ἑπομένως ὁ τρόπος χρήσης του εἶναι αὐτὸς ποὺ καθορίζει τὸ ἐπωφελὲς ἢ τὸ βλαπτικὸ ἀποτέλεσμα, καὶ ὄχι ἡ ὀντολογία του. Παραθεωρεῖται ὅμως ὅτι τὸ μαχαῖρι ἐξ ἀρχῆς κατασκευάζεται γιὰ νὰ κόβει. Ἀλλὰ ἀκόμη κι ἂν ὑποτεθεῖ ὅτι τὸ ζήτημα τῆς καλῆς ἢ τῆς κακῆς χρήσεως ἔχει ἐφαρμογὴ στὴν περίπτωση τοῦ μαχαιριοῦ ἢ ἄλλων ἀντικειμένων, τί θὰ λέγαμε π.χ. γιὰ τὴν ἀτομικὴ βόμβα, γιὰ τὸ Καλάζνικωφ ἢ γιὰ τὸ Οὔζι;
Ὡστόσο, ἤδη ἀπὸ τὸν 19ο αἰ. καὶ κυρίως ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20οῦ αἰ., συγγραφεῖς καὶ φιλόσοφοι (π.χ. Samuel Butler, Carpenter, Tolstoy, Russell κ.ἄ.) ἐπεσήμαναν ὅτι τὸ πρόβλημα τῆς τεχνολογίας δὲν ἔγκειται στὴν καλὴ ἢ τὴν κακὴ χρήση της, ἀλλὰ στὴν ἴδια τὴν οὐσία της, ποὺ δὲν εἶναι κάτι τὸ τεχνικό, ἀλλὰ μᾶλλον μιὰ συγκεκριμένη κοσμοθεωρία καὶ φιλοσοφία. Δηλαδή, ἡ τεχνολογία βασίζεται σέ, προκύπτει ἀπό, καὶ ἀναπαράγει μιὰν ὁρισμένη στάση ἀπέναντι στὸν κόσμο/φύση, τὸν ἄνθρωπο καὶ τὸν Θεό. Ἐπιπλέον, ἐφ᾽ ὅσον ἐμπεριέχει ἕνα σκοπό, δὲν μποροῦμε νὰ μιλᾶμε γιὰ οὐδετερότητα. Δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι αὐτὴ ἡ ἐπισήμανση διατυπώθηκε μετὰ τὴ Βιομηχανικὴ Ἐπανάσταση, καθὼς τότε πραγματικὰ ἔχουμε μιὰ τομή, τὴν εἰσαγωγὴ τῆς μηχανῆς, ἡ ὁποία ἄλλαξε ριζικὰ τὴ σχέση τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν ἔννοια τοῦ ἐργαλείου, τῆς χειρωνακτικῆς ἐργασίας, τοῦ χρόνου, τῆς ἀπόστασης κ.λπ.
Ἐν τούτοις, ἡ θέση περὶ οὐδετερότητας καὶ καλῆς ἢ κακῆς χρήσεως τῆς τεχνολογίας ὄχι μόνο δὲν ἐγκαταλείφθηκε, ἀλλὰ προβλήθηκε μὲ ἀκόμη μεγαλύτερη ἔνταση μετὰ τὴ ρίψη τῆς πυρηνικῆς βόμβας (1945). Καὶ ἐξακολουθεῖ νὰ χρησιμοποιεῖται καὶ σήμερα, παρὰ τὴν ἐνδελεχῆ ἀνάλυση τοῦ τεχνικοῦ πνεύματος ἀπὸ φιλοσόφους ὅπως ὁ Χάιντεγκερ, ὁ Σπ. Κυριαζόπουλος, κ.ἄ., καὶ παρὰ τὸ ὅτι εἶναι πλέον γνωστὸ ὅτι ἡ τεχνολογικὴ ἀνάπτυξη χρηματοδοτεῖται ἀπὸ ἰδιῶτες, ἑταιρεῖες κ.λπ., γιὰ τὴν ἐπίτευξη συγκεκριμένων σκοπῶν – συνήθως, ὄχι πρὸς ὄφελος τῆς ἀνθρωπότητας, ὅπως διαφημίζεται, ἀλλὰ πρὸς τὴ μεγιστοποίηση τοῦ κέρδους, τῆς ἐξουσίας, τῆς ἐπιρροῆς κ.λπ. Ὅλος αὐτὸς ὁ προβληματισμὸς προβάλλει ἀκόμη πιὸ ἐπιτακτικὸς σήμερα, μὲ τὴν ἀνάπτυξη τῆς ψηφιακῆς τεχνολογίας, ἡ ὁποία ἀνατρέπει ἐντελῶς τὶς παλαιότερες βεβαιότητές μας, δημιουργώντας τὴν ψευδαίσθηση ὅτι τὰ ὅρια τῶν ἀνθρώπινων δυνατοτήτων ἔχουν ὑπερβαθεῖ. Οἱ κάθε φύσεως αὐτοματισμοί, ἡ Τεχνητὴ Νοημοσύνη, ἀκόμη καὶ ἡ διαφημιζόμενη «ἀνάσταση τῶν νεκρῶν» (deathbots, griefbots κ.τ.τ.) δημιουργοῦν ἕναν πρωτόγνωρο κόσμο, τοῦ ὁποίου τὴν ἐξέλιξη δὲν εἶναι εὔκολο νὰ προβλέψουμε.
Θὰ μποροῦσε νὰ θεωρηθεῖ ὅτι ἡ ἀντίληψη περὶ οὐδετερότητας καὶ καλῆς/κακῆς χρήσεως εἶναι μιὰ συμβιβαστικὴ θέση μεταξὺ τεχνοφοβίας καὶ τεχνολατρίας. Ὁ σκοπός τοῦ Συνεδρίου ὅμως δὲν εἶναι νὰ ἐμπλακεῖ σ᾽ αὐτὸ τὸ δίπολο, διότι ὁ ρόλος τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας καὶ Θεολογίας εἶναι νὰ εἰκονίζει τὰ Ἔσχατα μέσα στὴν Ἱστορία καὶ νὰ ὑπενθυμίζει ὅτι δὲν μπορεῖ νὰ ἀντλεῖ ταυτότητες ἀπὸ κτιστὲς βεβαιότητες. Γιὰ νὰ συμβεῖ ὅμως αὐτό, ἡ Ἐκκλησία καὶ ἡ Θεολογία της πρέπει νὰ μὴ χάσουν τὴν ἀντίληψη περὶ προσώπου, σχέσεως, ἐνσώματης κοινωνίας.
Σύμφωνα μὲ τὰ ἀνωτέρω, θεματικὲς περιοχὲς γιὰ τὸν δεύτερο ἄξονα τοῦ Συνεδρίου θὰ μποροῦσαν –ἐνδεικτικὰ καὶ ὄχι περιοριστικά– νὰ εἶναι:
1. Ποιά εἶναι ἡ φιλοσοφία καὶ ἡ ὀντολογία τῆς τεχνολογίας, πῶς μεταδίδεται μέσα ἀπὸ τὰ τεχνολογικὰ ἐπιτεύγματα καὶ τὴ χρήση τῶν τεχνολογικῶν καινοτομιῶν;
2. Ὁ ρόλος καὶ ἡ θέση τοῦ σώματος στὸν νέο τεχνολογικὸ κόσμο: συγκρίσεις, συγκλίσεις καὶ ἀποκλίσεις στὶς διάφορες φάσεις τῆς ἱστορίας τῆς τεχνολογίας.
3. Δαιμονοποίηση vs. ἐξιδανίκευση τῆς τεχνολογίας: ἀγγίζει τὸ δίπολο τὸ πρόβλημα;
4. Ἡ ἀντίληψη περὶ οὐδετερότητας τῆς τεχνολογίας καὶ τὸ ἀποπροσανατολιστικό (;) δίλημμα περὶ καλῆς καὶ κακῆς χρήσεως.
5. Ἀπὸ τὴν ἐκκοσμίκευση/ἀπομάγευση/ἀπο-ιεροποίηση στὸν ψηφιακὸ μετασχηματισμὸ Ἐκκλησίας καὶ θεολογίας.
6. Πῶς ἡ ψηφιακὴ τεχνολογία ἐπηρεάζει στὴν πράξη πτυχὲς τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, τῆς λατρείας καὶ τῆς Θεολογίας;
7. Ψηφιακὴ Ἐνορία καὶ ψηφιακὸς μοναστικὸς βίος: ἡ ἀναίρεση τῆς ὀρθόδοξης ἀνθρωπολογίας – Οἱ συνέπειες τῆς ἀποσωματοποίησης γιὰ τὴν Ἐκκλησία καὶ τὴ θεολογία.
8. Οἱ συνέπειες τῆς ψηφιακῆς «πραγματικότητας» σὲ ἄλλες θρησκεῖες καὶ πτυχὲς τοῦ δημοσίου βίου.
Μὲ βάση τὸ σκεπτικό (ratio) αὐτό, ἡ Διαρκὴς Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, μέσῳ τῆς Ὀργανωτικῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Συνεδρίου καὶ τοῦ Τμήματος Συντάξεως τοῦ περιοδικοῦ Θεολογία, θέλοντας νὰ τιμήσει τὴν ὑπὲρ τοῦ αἰῶνος συμβολή του στὰ θεολογικὰ Γράμματα, καλεῖ ὅσους ἐνδιαφέρονται νὰ συμμετάσχουν μὲ εἰσήγηση (κατόχους τοὐλάχιστον διδακτορικοῦ τίτλου σπουδῶν) νὰ ὑποβάλουν στὴ Γραμματεία τοῦ Συνεδρίου, στὴ διεύθυνση ἠλεκτρονικοῦ ταχυδρομείου:
Ἡ ἐπίσημη ἔναρξη τοῦ Συνεδρίου θὰ γίνει τὴ Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου 2025 τὸ ἀπόγευμα, παρουσίᾳ τῶν μελῶν τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καὶ ἄλλων ἐπισήμων ἐκκλησιαστικῶν καὶ πολιτειακῶν προσώπων ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικό, μὲ ἐναρκτήρια κεντρικὴ διάλεξη στὸν Καθεδρικὸ Ἱερὸ Ναὸ τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας, ἐνῶ οἱ κύριες ἐργασίες του θὰ διεξαχθοῦν τὴν Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου στὸ Μέγαρο Μουσικῆς Θεσσαλονίκης καὶ τὴν Τετάρτη 1 Ὀκτωβρίου 2025 στὸ Ἀμφιθέατρο τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Α.Π.Θ. Ἐπίσημες γλῶσσες τοῦ Συνεδρίου θὰ εἶναι ἡ ἑλληνικὴ καὶ ἡ ἀγγλική.
Γιὰ ὁποιαδήποτε πληροφορία, οἱ ἐνδιαφερόμενοι μποροῦν νὰ ἀπευθύνονται στὴν ἠλεκτρονικὴ διεύθυνση:
Ἐκ τῆς Ὀργανωτικῆς Ἐπιτροπῆς
