Συνήλθε σήμερα Πέμπτη, 5 Νοεμβρίου 2009, στην δεύτερη Συνεδρία Της η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, υπό την Προεδρία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου.
Κατά την σημερινή Συνεδρία :
Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος επικύρωσε τα Πρακτικά της προηγουμένης Συνεδρίας.
Στη συνέχεια η Διαρκής Ιερά Σύνοδος ασχολήθηκε με το υπό διαβούλευση «προσχέδιο νόμου» με τίτλο «Ενίσχυση κοινωνικής αλληλεγγύης και εισφορά κοινωνικής ευθύνης των μεγάλων επιχειρήσεων και της μεγάλης ακίνητης περιουσίας». Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος εξέτασε το προσχέδιο νόμου και τη σχετική έκθεση της Ε.Κ.Υ.Ο. και συμμετέχοντας στην δημόσια διαβούλευση, κατέληξε στα εξής συμπεράσματα :
1. Παρά τις αντίθετες εντυπώσεις, που ίσως κυκλοφορούν, κατά το κείμενο του προσχεδίου νόμου (άρθρο 3 παρ. 4), το ποσό εκ του τριπλασιασμού του συντελεστή του ενιαίου τέλους ακίνητης περιουσίας, ειδικά για τα νομικά πρόσωπα της Εκκλησίας της Ελλάδος, δεν προβλέπεται ως έκτακτη εισφορά της Εκκλησίας μόνον προκειμένου να καταβληθούν οι δύο δόσεις της έκτακτης ενίσχυσης κοινωνικής αλληλεγγύης σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, αλλά ως πάγια αύξηση της φορολογίας Της και για το μέλλον.
2. Η Εκκλησία της Ελλάδος δεν αρνήθηκε την φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας Της. Επιθυμεί όμως την ίση φορολογική μεταχείριση με τα υπόλοιπα νομικά πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου του Ελληνικού Κράτους, όποιο περιεχόμενο και εάν αυτή εκάστοτε έχει. Υπενθυμίζεται ότι κατά το σύστημα σχέσεων Εκκλησίας και Πολιτείας, η Εκκλησία κατά τις νομικές Της σχέσεις (άρθρο 1 παρ. 4 του Νόμου 590/1977 «Περί του Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας της Ελλάδος») είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, επιβάλλεται συνεπώς η ίση μεταχείρισή Της με τα λοιπά Ν.Π.Δ.Δ. Οποιαδήποτε νομοθετική μεταβολή του καθεστώτος σχέσεων Εκκλησίας και Πολιτείας δεν μπορεί να επιχειρείται με σποραδικές νομοθετικές παρεμβάσεις, αποτελεί κεφαλαιώδες ζήτημα διμερούς ενδιαφέροντος, και όπως όλα τα ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, εξυπακούουν προηγουμένως σοβαρό και υπεύθυνο διάλογο ως και πλήρη συζήτηση των σχετικών παραμέτρων μεταξύ των δύο πλευρών, όπως επιβεβαίωσαν κατά την πρόσφατη συνάντησή τους ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος και ο Εξοχώτατος Πρόεδρος της Κυβερνήσεως κ. Γεώργιος Παπανδρέου.
3. Ήδη από του έτους 2008 η Εκκλησία της Ελλάδος, οι Ιερές Μητροπόλεις, οι Ιερές Μονές και οι Ενορίες καταβάλλουν το Ε.Τ.Α.Κ., ακόμα και για ακίνητα, τα οποία έχουν δεσμευθεί με ρυμοτομικά βάρη και απαλλοτριώσεις, αλλά δεν έχουν καταβληθεί οι απαραίτητες αποζημιώσεις, οπότε παραμένουν στην κυριότητά τους, χωρίς να αποδίδουν κανένα μίσθωμα και χωρίς να είναι εφικτή η πώλησή τους στην πραγματική αξία τους. Ειδικά για την Εκκλησία της Ελλάδος, ποσοστό 60% των ακινήτων, για τα οποία καταβάλλει Ε.Τ.Α.Κ. είναι δεσμευμένα, και μολονότι εκδόθηκαν δεκάδες αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις, που διατάσσουν την αποδέσμευσή τους, το Ελληνικό Δημόσιο, παρά τις αντίθετες υποσχέσεις του, δεν έχει προβή σε συμμόρφωση προς αυτές. Εν όψει αυτής της χρονίζουσας εκκρεμότητας, παρακαλείται για άλλη μία φορά η Πολιτεία να προχωρήσει στην αποδέσμευση των εν λόγω ακινήτων, τόσο για να χρησιμοποιηθούν προς τον σκοπό ίδρυσης και λειτουργίας των συγκεκριμένων ιδρυμάτων (για αυτιστικά παιδιά, εξαρτημένα άτομα, ηλικιωμένους, καρκινοπαθείς, κατασκηνώσεις κ.λπ), την σύσταση των οποίων απεφάσισε προσφάτως η Διαρκής Ιερά Σύνοδος, όσο και για την αξιοποίησή τους, προς στήριξη του εν γένει φιλανθρωπικού Της έργου.
4. Διευκρινίζεται επίσης ότι στα εκκλησιαστικά ακίνητα η Εκκλησία της Ελλάδος δεν ασκεί «επιχειρηματική δραστηριότητα», αλλά στην καλύτερη περίπτωση εισπράττει από αυτά μισθώματα αναγκαία για την συντήρηση των πολυάριθμων κοινωφελών ιδρυμάτων και φιλανθρωπικών υπηρεσιών Της, την καθημερινή παροχή συσσιτίων σε απόρους κάθε εθνικότητος και θρησκείας, οι οποίοι δεν έχουν τύχει της αναγκαίας κρατικής μέριμνας. Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος έχει ζητήσει σχετικώς ενημέρωση από τις Ιερές Μητροπόλεις, ώστε να υπολογισθεί με συγκεκριμένα οικονομικά μεγέθη, ο εκ της ενδεχομένης αυξήσεως του Ε.Τ.Α.Κ. περιορισμός των πόρων τους, οι οποίοι διατίθενται για την λειτουργία των κοινωφελών ιδρυμάτων και δράσεων.
Είμεθα βέβαιοι ότι η Πολιτεία και οι τοπικές κοινωνίες γνωρίζουν την μεγάλη συμβολή και προσφορά της Εκκλησίας για την ανακούφιση των ευπαθών κοινωνικών ομάδων, η οποία έχει καθημερινό και όχι έκτακτο η εποχικό χαρακτήρα. Για τον λόγο αυτό προτείνεται στην Πολιτεία να αναλογισθεί τις άμεσες και δυσμενείς επιπτώσεις στην εύρυθμη λειτουργία των ιδρυμάτων και των προνοιακών δράσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος από τον μελετούμενο τριπλασιασμό του Ε.Τ.Α.Κ.
Ενδεικτικώς αναφέρονται εν συνόλω τα Φιλανθρωπικά Ιδρύματα και οι κοινωνικές δραστηριότητες που λειτουργούνται και συντηρούνται από την Εκκλησία της Ελλάδος, τις Ιερές Μητροπόλεις, τις Ιερές Μονές και τις Ενορίες :
20 Βρεφονηπιακοί - Παιδικοί Σταθμοί.
84 Γηροκομεία - Στέγες Γερόντων.
13 Θεραπευτήρια χρονίως πασχόντων.
30 Διάφορα Ιδρύματα.
8 Ιδρύματα για Άτομα με ειδικές ανάγκες.
54 Κατασκηνωτικά Κέντρα.
33 Ιδρύματα Νεότητος.
10 Νοσοκομεία - Ιατρεία.
6 Ξενώνες.
36 Οικοτροφεία - Ορφανοτροφεία.
195 Συσσίτια - Τράπεζες Αγάπης.
44 Σχολές Αγιογραφίας.
136 Σχολές Βυζαντινής και Ευρωπαϊκής Μουσικής.
47 Διάφορες Σχολές.
35 Τράπεζες Αίματος.
1 Οίκος Τυφλών.
13 Φοιτητικές Εστίες.
7 Ιδρύματα Ψυχικής Υγείας.
Ενδεικτικώς αναφέρεται ότι για το έτος 2008 δαπανήθηκαν τα εξής ποσά για το γενικό φιλανθρωπικό και προνοιακό έργο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών και των Ιερών Μητροπόλεων Ηλείας και Νικαίας :
- Η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών, για την ενίσχυση απόρων, από το Γενικό Φιλόπτωχο Ταμείο της και τα Ενοριακά, την σύτισση αστέγων και για την λειτουργία των ιδρυμάτων της, δηλαδή για όλο το φιλανθρωπικό και προνοιακό της έργο, το ποσό των 10.914.844,56 ₠.
- Η Ιερά Μητρόπολη Ηλείας, το ποσό των 8.430.291,07 ₠.
- Η Ιερά Μητρόπολη Νικαίας, το ποσό των 2.038.732 ₠.
Τέλος η Δ.Ι.Σ. συζήτησε και έλαβε αποφάσεις σχετικά με τρέχοντα υπηρεσιακά ζητήματα.
