Στή Δήλωση σχετικά μέ τό μέλλον τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης στό Εὐρωπαϊκό Συμβούλιο τῆς Νίκαιας, τόν Δεκέμβριο τοῦ 2000, προεβλέπετο μεταξύ ἄλλων ἡ κατοχύρωση στήν τελική πράξη τῆς Διακυβερνητικῆς Διάσκεψης, ἡ ὕπαρξη ἑνός εὐρύτερου διαλόγου γιά τό μέλλον τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης καί «... ἡ διεξαγωγή εὑρείας συζήτησης στήν ὁποία θά συμμετάσχουν ὅλοι οἱ ἐνδιαφερόμενοι : ἐκπρόσωποι τῶν ἐθνικῶν κοινοβουλίων καί ὅλοι ὅσοι ἀπηχοῦν τήν κοινή γνώμη, πολιτικοί, οἰκονομικοί καί πανεπιστημιακοί κύκλοι, ἐκπρόσωποι τῆς κοινωνίας τῶν πολιτῶν κ.λπ. ...».
Στό Συμβούλιο Κορυφῆς, στό Λάκεν τοῦ Βελγίου, ἕνα χρόνο ἀργότερα, τόν Δεκέμβριο τοῦ 2001, τίθενται 65 ἐρωτήσεις σχετικά μέ τίς προκλήσεις καί τίς μεταρρυθμίσεις τίς ὁποῖες ἀντιμετωπίζει ἡ Εὐρωπαϊκή Ἕνωση ἐν ὄψει τῆς διεύρυνσης, μέ τήν νομική ὑπόσταση τῆς Ἕνωσης, τήν ἁπλούστευση τῶν Συνθηκῶν καί τήν ἐνσωμάτωση τῆς Χάρτας τῶν Θεμελιωδῶν Δικαιωμάτων, ἀλλά καί ἐρωτήσεις φιλοσοφικοῦ, ἠθικοῦ καί ὀντολογικοῦ περιεχομένου, ὅπως ὁ προσδιορισμός τῶν κοινῶν ἀξιῶν της, τά θεμελιώδη δικαιώματα καί καθήκοντα τοῦ πολίτη, καθώς καί οἱ σχέσεις τῶν κρατῶν - μελῶν στό πλαίσιο τῆς Ἕνωσης.
Γιά τό σκοπό αὐτό ἀποφασίστηκε στό Λάκεν ἡ σύγκληση τῆς Εὐρωπαϊκῆς Συνέλευσης γιά νά ὀργανώσει τή συζήτηση τῶν οὐσιαστικῶν αὐτῶν ζητημάτων μέ ἕνα μεγάλο ἀριθμό συμμετεχόντων. Ἐν συνεχείᾳ, μετά τήν ἀκρόαση τῶν παραγόντων, θά ἐπεξεργαστεῖ τίς διάφορες θέσεις καί θά ὁλοκληρώσει τίς ἐργασίες της ἕνα χρόνο ἀργότερα, δηλαδή τόν Μάρτιο τοῦ 2003, καταθέτοντας πρόταση στήν ἑπόμενη Διακυβερνητική Διάσκεψη, τό 2004.
Σχετικά μέ τήν μέθοδο πού θά ἀκολουθήσει πρέπει νά τονιστεῖ ὅτι ἡ Συνέλευση δέν θά λάβει ἀποφάσεις, ἀλλά θά περιοριστεῖ σέ προτάσεις. Τά συμπεράσματα τῶν ἐργασιῶν θά ἔχουν συμβουλευτικό καί ὄχι ὑποχρεωτικό χαρακτήρα, θά καταγράφονται ὅλες οἱ διαφορετικές προτάσεις καί μάλιστα θά ἀναφέρεται τό εὗρος τῆς ὑποστήριξης καί ἀποδοχῆς πού αὐτές ἔτυχαν ἀνάμεσα στά μέλη τῆς Συνέλευσης.
Ἐνώπιον αὐτῶν τῶν ἐξελίξεων ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος προβαίνει σέ μιά σειρά οὐσιαστικῶν ἐκδηλώσεων πρός ἐνημέρωση τῶν πιστῶν καί καταθέτει ἕνα πρῶτο Κείμενο - Δήλωση σχετικά μέ τό μέλλον τῆς Εὐρώπης. Ἡ Δήλωση αὐτή ἀπευθύνεται πρός τό Εὐρωπαϊκό Κοινοβούλιο καί εἰδικότερα πρός τό εἰδικό ὄργανο τῆς Συνέλευσης, τό ὁποῖο ἔχει ὡς ἔργο τή σύνταξη ἑνός «Εὐρωπαϊκοῦ Συντάγματος» πού θά ἰσχύει γιά τούς πολίτες ὅλων τῶν Κρατῶν - Μελῶν. Ἔχοντας ὑπ' ὄψη :
1. ὅτι ὁ σύγχρονος εὐρωπαϊκός πολιτισμός διέρχεται κρίση, μιά κρίση ἀξιοπιστίας τῆς πολιτικῆς καί τῶν πολιτικῶν προσώπων, μιά κρίση στίς σχέσεις ἐμπιστοσύνης τῶν πολιτῶν ἔναντι τῶν θεσμῶν,
2. τήν ἔλλειψη μέτρων σχετικά μέ τήν ἀντιμετώπιση τῆς ἔκνομης δραστηριότητας τῶν σεκτῶν καί τῶν παραθρησκευτικῶν ὀργανώσεων, οἱ ὁποῖες δροῦν ἀνεμπόδιστα στίς εὐρωπαϊκές κοινωνίες,
3. ὅτι ἡ Εὐρώπη ἐνῶ ἐδῶ καί δέκα χρόνια, ἀπό τό 1992, ὁραματιζόταν νά δώσει μία ψυχή καί πνευματικότητα στό ὅραμά της, ἀμφισβητεῖ καί ἀντιμάχεται τόν συνεκτικό της ἰστό, πού ὑπῆρξε γιά αἰῶνες ὁ Χριστιανισμός,
ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος φρονεῖ ὅτι ἡ βία καί ἡ κακοποίηση παιδιῶν καί γυναικῶν καθώς καί ἡ προάσπιση τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων, ἡ προστασία τοῦ περιβάλλοντος καί τά θέματά της Βιοηθικῆς δέν ἀντιμετωπίζονται μόνο μέ ὀρθολογικά προγράμματα, ἀλλά καί μέ ἕνα ἦθος πού διαμορφώνει ἡ χριστιανική παράδοση.
Προτείνει τήν ἀναφορά στό συνταγματικό κείμενο, ἡ Ἕνωση νά σεβαστεῖ τό συνταγματικό καθεστώς τῶν θρησκευτικῶν ἑνώσεων στά Κράτη - Μέλη ὡς ἐκδήλωση τῆς ταυτότητός τους καί τῶν πολιτιστικῶν τους παραδόσεων, καί ὡς τμῆμα τῆς κοινῆς πολιτισμικῆς κληρονομιᾶς.
Συμφωνεῖ μέ τήν πρόταση τῆς Οἰκονομικῆς καί Κοινωνικῆς Ἐπιτροπῆς γιά διάκριση μεταξύ «διαλόγου τῶν πολιτῶν» καί «κοινωνικοῦ διαλόγου» καί προτείνει μιά νέα μορφή «διαλόγου περί ἀρχῶν», ὅπου ἐνδεχομένως οἱ Ἐκκλησίες θά μποροῦσαν νά ἔχουν μιά συστηματική συμμετοχή, συμβουλευτικοῦ χαρακτήρα.
Ἐπιδιώκει νά προβάλει ἕνα νέο κοινωνικό μοντέλο τῆς προστασίας τοῦ ἀνθρωπίνου «προσώπου», προσδίδοντας ἠθικό καί πνευματικό περιεχόμενο στήν διαδικασία παγκοσμιοποίησης.
Στήν ἱστοσελίδα τῆς Ἐκκλησίας οἱ πιστοί καλοῦνται νά ἀπαντήσουν σέ μιά σειρά ἐρωτημάτων πού τό περιεχόμενό τους ἑστιάζεται στά ἑξῆς :
Ι. Μᾶς ἀρκεῖ ἡ ταυτότητα τοῦ πολιτικοῦ πολιτισμοῦ τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης ;
ΙΙ. Μᾶς καλύπτουν οἱ δημοκρατικές ἀξίες καί οἱ ἀνθρωπιστικές ἀρχές πού ἐμπεριέχονται σ' αὐτήν ;
ΙΙΙ. Ποιά εἶναι ἡ βαθιά πολιτιστική ἑνότητα τῆς Εὐρώπης ;
ΙV. Εἶναι ἐφικτή ἡ εὐρωπαϊκή ἑνότητα χωρίς ἀναφορά στό πνευματικό χριστιανικό κεκτημένο της ;
Ἀκόμα ἔχει ἑτοιμαστεῖ εἰδικός φάκελλος καί Ἐγκύκλιο Σημείωμα πρός ὅλες τίς Μητροπόλεις καί εἰδικό φυλάδιο πρός τόν Λαό, γιά τήν ἐνημέρωσή του, ὡς πρός τίς πρωτοβουλίες καί τίς δραστηριότητες πού ἀναλαμβάνει ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἐν ὄψει τῶν σημαντικῶν αὐτῶν ἐξελίξεων στό χῶρο τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης.
Ὡς Ἐκκλησία δέν ζητοῦμε συμμετοχή στίς ἀποφάσεις ἀλλά συμμετοχή στήν συζήτηση γιά τό μέλλον τῆς Εὐρώπης, τόσο σέ ἐθνικό ὅσο καί σέ εὐρωπαϊκό ἐπίπεδο. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος στέκεται πάντα δίπλα στούς ἀνθρώπους πού λαμβάνουν τίς ἀποφάσεις γιά τό μέλλον τῆς Εὐρώπης καί τοῦ κόσμου καί θά σταθεῖ δίπλα στήν Ἑλληνική Προεδρία, ὥστε νά μπορέσουμε νά ἀντιμετωπίσουμε μέ πνεῦμα ἀγάπης καί καταλλαγῆς τά κρίσιμα προβλήματα πού θά προκύψουν (διεύρυνση, εὐρωστρατός, κυπριακό κ.λπ.).
