Με την δέουσα εκκλησιαστική λαμπρότητα εόρτασε και εφέτος η Εκκλησία της Ελλάδος την ιερά μνήμη του Αποστόλου των Εθνών Παύλου, Ιδρυτού της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Την Τετάρτη 28 Ιουνίου 2023, στον Καθεδρικό Ιερό Ναό Αποστόλου Παύλου Κορίνθου, τελέσθηκε Μέγας Πανηγυρικός Συνοδικός Εσπερινός, με την συμμετοχή του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, Μελών της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου και άλλων Μητροπολιτών, επ’ ευκαιρία των εορταστικών εκδηλώσεων υπό τον τίτλο «ΙΖ’ Κορίνθου Παύλεια 2023». Στην Ακολουθία του Εσπερινού χοροστάτησε ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος. Συμμετείχαν οι Σεβασμιώτατοι Συνοδικοί Μητροπολίτες Ζιχνών και Νευροκοπίου κ. Ιερόθεος, Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμος, Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβας, Μάνης κ. Χρυσόστομος, Φθιώτιδος κ. Συμεών, Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερώνυμος και Περιστερίου κ. Γρηγόριος, οι προσκεκλημένοι του επιχωρίου Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κορίνθου κ. Διονυσίου Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου κ. Δημήτριος, Ηλείας κ. Αθανάσιος, Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρας, Μεγάρων και Σαλαμίνος κ. Κωνσταντίνος, Καρπενησίου κ. Γεώργιος, Θήρας, Αμοργού και Νήσων κ. Αμφιλόχιος, Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ. Νικηφόρος, οι Θεοφιλέστατοι Επίσκοποι Λευκουπόλεως (Μπελογκραντσίκ) κ. Πολύκαρπος, εκ του Πατριαρχείου Βουλγαρίας, Ωρεών κ. Φιλόθεος, Αρχιγραμματεύς της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και Κεγχρεών κ. Αγάπιος.
Κατά την Ακολουθία του Εσπερινού ομίλησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών, ο οποίος αναφέρθηκε στην κατά Θεόν λύπη κατά τον Άγιο Απόστολο Παύλο, λαμβάνοντας αφορμή από την φράση του Αποστόλου: «ἡ γὰρ κατὰ Θεὸν λύπη μετάνοιαν εἰς σωτηρίαν ἀμεταμέλητον κατεργάζεται· ἡ δὲ τοῦ κόσμου λύπη θάνατον κατεργάζεται» (Β´ Κορινθίους 7,10). Ο Σεβασμιώτατος, στην αρχή της ομιλίας του χαρακτήρισε τον παύλειο αυτό λόγο ως ζωντανό, επίκαιρο, καίριο, παρηγορητικό, παρακλητικό και επιστηρικτικό. Ως μία πυξίδα για την κατανόηση πειρασμών, δοκιμασιών, θλίψεων και παθημάτων του παρόντος βίου. Ως ένα πλοηγό μετάνοιας, ένα δείκτη για το πώς μπορεί η μετάνοια και η αναγέννηση να ανθίσει ακόμη και μέσα στα πιο δύσβατα μονοπάτια μιας σκληροτράχηλης καθημερινότητας. Ως ένα λόγο διά του οποίου ο Απόστολος Παύλος φωτίζει την λύπη μας και μας προσφέρει τον θησαυρό τής κατά Θεόν λύπης, η οποία καλλιεργείται μόνο με την εν Χριστώ ζωή.
Ακολούθως, ο Σεβασμιώτατος ομιλητής αναφέρθηκε στους δύο εκ διαμέτρου διαφορετικούς δρόμους που μπορεί ένας άνθρωπος να ακολουθήσει: την λύπη κατά Θεόν και την λύπη κατά κόσμον. Ο πρώτος δρόμος «σωτηρίαν ἀμεταμέλητον κατεργάζεται», ενώ ο δεύτερος «θάνατον κατεργάζεται». Αυτοί οι δύο δρόμοι, τόνισε χαρακτηριστικά, αποτελούν επιλογές καίριες για την ζωή μας, για την ευτυχία μας, για το εγκόσμιο, αλλά και για το ουράνιο αιώνιο μέλλον μας.
Επίσης, την ίδια ημέρα και ώρα, στον Ιερό Ναό Αγίου Παύλου επί της οδού Ψαρών της πόλεως των Αθηνών, τελέσθηκε Πανηγυρικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ελευθερουπόλεως κ. Χρυσοστόμου, κατά τον οποίον ομίλησε ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Σεραπίων Μιχαλάκης, Α’ Γραμματεύς της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος. Στην ομιλία του ο π. Σεραπίων ανέπτυξε το θέμα: «Απόστολος Παύλος, ο χειραγωγός της Ελλάδος στο Ευαγγέλιο του Ενανθρωπήσαντος Θεού».
Η έναρξη του εκχριστιανισμού της Ελλάδος, ανέφερε ο ομιλητής, κυρίως και πρωταρχικώς οφείλεται στον Απόστολο Παύλο. Έκτοτε ο,τιδήποτε απέρρευσε χριστιανικό στην Ελλάδα, έχει ρίζα το έργο του θείου Παύλου, ο οποίος κοπίασε περισσότερο από όλους τους εργάτες του Ευαγγελίου. Χάρις στην ζύμη του κηρύγματος του Παύλου, όλη η Ελλάδα έγινε φύραμα Χριστού και, κατά την παύλεια φράση, απέβη «ὀσμή ζωῆς εἰς ζωήν» (Β’ Κορ. 2,16). Στην πορεία των ετών δι’ ενός σοφού και ακίνδυνου συνδυασμού του αρχαίου ελληνικού πνεύματος με την εξ αποκαλύψεως χριστιανική θρησκεία, απετελέσθη ο ελληνοχριστιανικός πολιτισμός, η ευεργετική επίδραση του οποίου επί της πνευματικής πορείας όλης της ανθρωπότητας μαρτυρείται από την ανθρώπινη ιστορία. Ό,τι είναι σήμερα η ένδοξη αυτή χώρα, τόνισε ο π. Σεραπίων, οφείλεται εν πολλοίς και στον Παύλο. Ο ελληνικός πολιτισμός μαζί με τον χριστιανισμό αποτέλεσαν το λίκνο του νέου δυτικού πολιτισμού, του χριστιανικού πολιτισμού, ο οποίος μεταμόρφωσε τον κόσμο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο πραγματοποιήθηκε το θαύμα της επιβίωσης του ελληνοδυτικού πολιτισμού, όταν διά του Παύλου το πρόσωπο του Χριστού έγινε ο άξονας της ιστορίας.
Το πρωί της εορτής, Πέμπτη 29 Ιουνίου 2023, στον προαναφερθέντα Ιερό Ναό Αγίου Παύλου, τελέσθηκε ο Όρθρος και η Θεία Λειτουργία, ιερουργούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ζιχνών και Νευροκοπίου κ. Ιεροθέου με την συμμετοχή των Σεβασμιωτάτων Συνοδικών Μητροπολιτών Ελευθερουπόλεως κ. Χρυσοστόμου, Αλεξανδρουπόλεως κ. Ανθίμου, Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα, Μάνης κ. Χρυσοστόμου, Φθιώτιδος κ. Συμεών, Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερωνύμου, Περιστερίου κ. Γρηγορίου και του Αρχιγραμματέως της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Ωρεών κ. Φιλοθέου. Συμπροσευχόμενος εκ του Ιερού Βήματος παρέστη ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος.
Κατά την Θεία Λειτουργία ομίλησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως κ. Χρυσόστομος, ο οποίος απάντησε στο ερώτημα, γιατί η Εκκλησία τιμά ιδιαιτέρως τους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο, χρησιμοποιώντας αρχικά μια πρόταση από την υμνολογία της εορτής: «τόν μέν ὡς τόν Ἀποστόλων προεξάρχοντα, τόν δέ ὡς ὑπέρ τούς ἄλλους κοπιάσαντα».
Χρησιμοποιώντας φράσεις από έργα του μεγάλου ερμηνευτή και εγκωμιαστή του Αποστόλου, Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, ο Σεβασμιώτατος ομιλητής χαρακτήρισε τον Άγιο Παύλο ως αντιπρόσωπο του άνθους του ανθρώπινου γένους, ως τον πρώτο μετά τον Ένα, τον αγιώτερο των ανθρώπων μετά Χριστόν, ύστερα από την υπερευλογημένη Θεοτόκο. Επίσης ο Απόστολος των εθνών αποτελεί το στόμα του Χριστού στον κόσμο, την λυδία λίθο, το μέτρο, την ζυγαριά της ανθρώπινης αξίας, την κορυφή της ανθρώπινης αξίας, αλλά και το αδιαμφισβήτητο πρότυπο πίστεως και αγάπης και ήθους του κάθε ανθρώπου. Κλείνοντας την ομιλία του ο κ. Χρυσόστομος εξέφρασε την ευχή να δώσει ο πανάγαθος Θεός να γνωρίσουμε καλύτερα τον Απόστολο Παύλο, τουλάχιστον φιλοτιμούμενοι να μελετούμε καθημερινά με ζήλο και προθυμία την άφθαστη θεϊκή σοφία του στις αθάνατες επιστολές του.
Το απόγευμα της ιδίας ημέρας στις 7.00 μ.μ., στον Ιερό Βράχο του Αρείου Πάγου των αρχαίων Αθηνών, εις ανάμνησιν του κηρύγματος του Αποστόλου Παύλου προς τους Αθηναίους, τελέσθηκε Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, κατά τον οποίο ομίλησε ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Επιφάνιος Καραγεώργος, Πρόεδρος του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου του Ι. Ν. Αγίου Αντωνίου Άνω Πατησίων.
Ο π. Επιφάνιος έκανε ιδιαίτερη μνεία στην αναφορά του Αποστόλου Παύλου στην Ανάσταση των νεκρών κατά την ομιλία του στον Άρειο Πάγο των Αθηνών και την αρνητική εντύπωση που προκάλεσε αυτή στους Αθηναίους. Ο αρχαίος κόσμος είχε υιοθετήσει εύκολα την πίστη για την φυσική αθανασία της ψυχής, αλλά η έννοια της αθανασίας ή αλλιώς της ανάστασης του σώματος ήταν αδιανόητη και ανήκουστη για αυτόν. Αντίθετα για την ορθόδοξη Θεολογία και Εκκλησία είναι σαφές ότι το σώμα δεν είναι κάτι το κατώτερο. Όμως σε κάθε εποχή συναντούμε φαινόμενα και τάσεις που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο υποτιμούν το ανθρώπινο σώμα και την ύλη ευρύτερα και προσπαθούν να διασπάσουν την ανθρώπινη ενότητα και να προβάλουν το πνευματικό στοιχείο του ανθρώπου, υποτιμώντας το σωματικό και υλικό μέρος του. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές σήμερα, τόνισε ο ομιλητής, στην εποχή της ψηφιακής πραγματικότητας, κατά την οποία με διάφορες διαδικασίες περιορίζεται η σωματική συμμετοχή στις ανθρώπινες δράσεις και ο υλικός κόσμος αντικαθίσταται από εικονικές αναπαραστάσεις. Κλείνοντας την ομιλία του ο π. Επιφάνιος ανέφερε ότι η αντίληψη της Εκκλησίας περί της αξίας του σώματος και της ύλης είναι σήμερα ταυτόχρονα η ελπίδα, το καινούργιο που προβάλλει η Εκκλησία σε ένα κόσμο που ολοένα και περισσότερο γοητεύεται από τις δυνατότητες της εξ αποστάσεως επικοινωνίας, από την μη φυσική παρουσία.
Ομοίως εόρτασαν και οι κατά τόπους Ιερές Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος και κυρίως εκείνες, εκ της περιοχής των οποίων διέβη και κήρυξε ο Απόστολος Παύλος.
Εκ της Ιεράς Συνόδου
της Εκκλησίας της Ελλάδος
