Συνῆλθε ὑπό τήν Προεδρία τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ἀπό 2ας ἕως 4ης Σεπτεμβρίου ἐ.ἔ., ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος τῆς 146ης Συνοδικῆς Περιόδου, μέ τήν ἑξῆς σύνθεση :
Ὁ Ἀθηνῶν Χ Ρ Ι Σ Τ Ο Δ Ο Υ Λ Ο Σ, Πρόεδρος
Ὁ Χίου, Ψαρῶν καί Οἰνουσσῶν Διονύσιος
Ὁ Νικοπόλεως καί Πρεβέζης Μελέτιος
Ὁ Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Νικόδημος
Ὁ Σερρῶν καί Νιγρίτης Μάξιμος
Ὁ Μηθύμνης Χρυσόστομος
Ὁ Ἐλευθερουπόλεως Εὐδόκιμος
Ὁ Ἄρτης Ἰγνάτιος
Ὁ Λαρίσης καί Τυρνάβου Ἰγνάτιος
Ὁ Νέας Ἰωνίας καί Φιλαδελφείας Κωνσταντῖνος
Ὁ Νικαίας Ἀλέξιος
Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱερόθεος
Ὁ Φθιώτιδος Νικόλαος
Ἀρχιγραμματεύς, ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Σαλώνων κ. Θεολόγος. Ἀπό τίς Συνεδρίες ἀπουσίαζε ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου κ. Νικόδημος.
Ὁ Μακαριώτατος Πρόεδρος, κατά τήν ἔναρξη τῆς πρώτης Συνεδρίας καί μετά τήν τέλεση τῆς εἰδικῆς Ἱερᾶς Ἀκολουθίας ἐπί τῇ ἐνάρξει τῶν ἐργασιῶν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, προσεφώνησε τά Μέλη τῆς Δ.Ι.Σ. καί ἀναφέρθηκε α) στήν ἱερότητα τῆς Συνάξεως, ἡ ὁποία συνίσταται ἀπό τόν Συνοδικό Θεσμό, β) στήν ὑπευθυνότητα μέ τήν ὁποία πρέπει νά ἀντιμετωπίζονται τά Ἐκκλησιαστικά ζητήματα καί, γ) στό δομικό στοιχεῖο τῆς Συνοδικότητας, πού εἶναι ἡ ἐλευθερία τοῦ λόγου μαζί μέ τό ἦθος τῆς Ἐκκλησίας.
Κατόπιν ἀντιφώνησε ὁ Ἀντιπρόεδρος τῆς Δ.Ι.Σ., Σεβασμιώτα-τος Μητροπολίτης Χίου, Ψαρῶν καί Οἰνουσσῶν κ. Διονύσιος, ὁ ὁποῖος τόνισε τήν ἀξία καί σπουδαιότητα τοῦ Συνοδικοῦ συστήματος διοικήσεως τῆς Ἐκκλησίας καί ὑπογράμμισε τήν ἀνάγκη νά ἀσχοληθεῖ ἡ Ἐκκλησία μέ τήν ἀντιμετώπιση τῶν αἱρέσεων, τήν Ὀρθόδοξη μαρτυρία στήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση καί τήν κατάθεση τῆς ἐκκλησιαστικῆς μαρτυρίας στό θέμα τῆς σύγχρονης γενετικῆς.
Κατά τίς Συνεδριάσεις :
Α. Ὁρίσθηκαν οἱ Συνοδικοί Σύνδεσμοι μέ τίς Συνοδικές Ἐπιτροπές γιά τήν Συνοδική Περίοδο 1.9.2002 ἕως 31.8.2003, πού ἔχουν ὡς ἑξῆς:
1. Ἐπί τῆς Ἀρχιγραμματείας :
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἐλευθερουπόλεως κ. Εὐδόκιμος.
2. Ἐπί τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Τέχνης καί Μουσικῆς :
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Χίου, Ψαρῶν καί Οἰνουσσῶν κ. Διονύσιος.
3. Ἐπί τῶν Δογματικῶν καί Νομοκανονικῶν Ζητημάτων :
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεος.
4. Ἐπί τῆς Θείας Λατρείας καί τοῦ Ποιμαντικοῦ Ἔργου :
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Ἰωνίας καί Φιλαδελφείας κ. Κωνσταντῖνος.
5. Ἐπί τοῦ Μοναχικοῦ Βίου :
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Πρεβέζης κ. Μελέτιος.
6. Ἐπί τῆς Χριστιανικῆς Ἀγωγῆς τῆς Νεότητος :
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου κ. Νικόδημος.
7. Ἐπί τῶν Διορθοδόξων καί Διαχριστιανικῶν Σχέσεων :
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σερρῶν καί Νιγρίτης κ. Μάξιμος.
8. Ἐπί τῆς Ἐκλησιαστικῆς Ἐκπαιδεύσεως καί τῆς Ἐπιμορφώσεως τοῦ Ἐφημεριακοῦ Κλήρου :
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Νικόλαος.
9. Ἐπί τοῦ Τύπου, τῶν Δημοσίων Σχέσεων καί τῆς Διαφωτίσεως :
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μηθύμνης κ. Χρυσόστομος.
10. Ἐπί τῶν Αἱρέσεων :
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λαρίσης καί Τυρνάβου κ. Ἰγνάτιος.
11. Ἐπί τῆς Κοινωνικῆς Προνοίας καί Εὐποιΐας :
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νικαίας κ. Ἀλέξιος.
12. Ἐπί τῶν Οἰκονομικῶν τῆς Ἐκκλησίας :
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἄρτης κ. Ἰγνάτιος.
Β. Συγκροτήθηκαν ἐπίσης τά Ἐκκλησιαστικά Δικαστήρια, τά Ὑπηρεσιακά Συμβούλια καί οἱ Ἐπιτροπές.
Κατόπιν ἀναγνώσθηκε ὁ Κανονισμός Ἐργασιῶν τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου.
Γ. Ὁ Μακαριώτατος Πρόεδρος, ἐνημέρωσε τά μέλη τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου σχετικά μέ :
- Τήν μελετώμενη ἀπό τήν πολιτεία θέσπιση τῆς καύσης τῶν νεκρῶν.
- Τήν ἵδρυση μουσουλμανικοῦ τεμένους στήν Ἀθήνα.
- Τό ἐνδιαφέρον ἀπό μέρους τῆς κυβερνήσεως τοῦ Ἰράν νά ἐπισκεφθεῖ ὁ Μακαριώτατος τή χώρα αὐτή.
- Τήν ἐπιδότηση τοῦ τρίτου παιδιοῦ τῶν οἰκογενειῶν τῆς Θράκης ἀπό τήν Ἐκκλησία.
- Τήν ὑπογραφή μνημονίου γιά τήν Συνεργασία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί Ὀργανισμοῦ 2004 γιά τούς Ὀλυμπιακούς Ἀγῶνες.
- Τά σεμινάρια Ἐπιμόρφωσης Κληρικῶν στά θέματα Ἐκκλησιαστικῆς Δικαιοσύνης.
- Τήν ἵδρυση ἀπό τήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος Τηλεοπτικοῦ Σταθμοῦ.
- Τά προβλήματα τά ὁποῖα σχετίζονται μέ τήν ἐκκλησιαστική περιουσία.
- Τήν ἔκδοση Τόμου γιά τήν προσφορά ἀπό τήν Ἐκκλησία γαιῶν της προκειμένου νά ἀνεγερθοῦν ἐπ' αὐτῶν κοινωφελῆ Ἱδρύματα. Ὁ τόμος αὐτός θά εἶναι ὁ τρίτος στή σειρά μετά τόν τόμο γιά τήν συμμετοχή τῆς Ἐκκλησίας στό Ἔπος τοῦ '40 καί τήν Κατοχή καί τήν Εὐποιΐα τῆς Ἐκκλησίας.
Δ. Ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος ἀποφάσισε :
- Νά ἐπεκταθεῖ τό εὐεργετικό μέτρο γιά τήν ἐπιχορήγηση Ἱερῶν Μητροπόλεων γιά τήν ἵδρυση Βρεφονηπιακῶν Σταθμῶν. Συγκεκριμένα ἀπεφασίσθη ἡ χρηματοδότηση Ἱερῶν Μητροπόλεων γιά τήν μετατροπή ὑπαρχόντων ἀκινήτων σέ Βρεφονηπιακούς Σταθμούς. Θά ἐπιχορηγοῦνται κατ' ἔτος τρεῖς Ἱερές Μητροπόλεις μέ τό ποσό τῶν 20.000.000 δραχμῶν (58.694 ₠) γιά τόν προαναφερθέντα σκοπό, ἐφ' ὅσον βεβαίως ὑπάρχουν οἱ ἀπαραίτητες προϋποθέσεις.
- Νά ἐγκρίνει τό τελικό σχέδιο ἀναμορφώσεως τοῦ ὑπ' ἀριθμ. 116/1999 Κανονισμοῦ «Περί ἐπιχορηγήσεως τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων καί τῶν Ἱερῶν Μονῶν».
- Νά ἐγκρίνει τό σχέδιο ἀπαντητικῆς Ἐπιστολῆς πρός τήν Ὑπηρεσία τοῦ State Department, σχετικά μέ τήν τελευταία Ἔκθεσή του (Μάρτιος 2002), πού ἀναφέρεται στίς θρησκευτικές ἐλευθερίες στήν Ἑλλάδα
- Νά πραγματοποιηθεῖ στήν Ἀθήνα ἀπό 16 ἕως 17 Ὀκτωβρίου 2002 σεμινάριο Ἐκκλησιαστικῆς Ραδιοφωνίας, στό ὁποῖο θά συμμετάσχουν παραγωγοί ἐκπομπῶν καί συντάκτες Ἐκκλησιαστικῶν εἰδήσεων ἀπό τήν Ἀθήνα καί ἀπό περιφερειακούς σταθμούς.
- Νά διοργανωθεῖ ἐπετειακή ἐκδήλωση κατά τό ἔτος 2003 μέ ἀφορμή τήν συμπλήρωση 80 ἐτῶν ἀπό τήν ἔκδοση τοῦ Περιοδικοῦ «ΕΚΚΛΗΣΙΑ», κατά τήν διάρκεια τῆς ὁποίας θά τιμηθεῖ ὁ ὁμότιμος καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Ἀθηνῶν κ. Εὐάγγελος Θεοδώρου, γιά τίς πολύτιμες ὑπηρεσίες πού προσέφερε στήν Ἐκκλησία καί στό Περιοδικό «ΕΚΚΛΗΣΙΑ».
- Νά προκηρύξει θέση Ἕλληνα Κληρικοῦ γιά τόν Ἱερό Ναό Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου τῆς Ἑλληνικῆς Πρεσβείας στό Βουκουρέστι.
- Νά ἐγκρίνει τό προκαταρκτικό γνωμοδοτικό κείμενο πού περιέχει τίς βασικές προτάσες τῆς Ἐκκλησίας γιά τό θέμα τῆς εὐθανασίας.
- Νά ἀπονείμει τήν εὐαρέσκειά Της στούς ἐκλεκτούς συνεργάτες Της κ. Κωνσταντῖνο Πυλαρινό, Διευθυντή τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Κεντρικῆς Ὑπηρεσίας Οικονομικῶν, κ. Ἀρίστον Κασμίρογλου, Διευθυντή τοῦ Ραδιοφωνικοῦ Σταθμοῦ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί κ. Ἀναστάσιο Μαρῖνο, Εἰδικό Ἐπιστημονικό Σύμβουλο παρά τῇ Ἱερᾷ Συνόδῳ καί τ. Ἀντιπρόεδρο τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας, διότι ἐργάζονται μέ ἀφοσίωση καί ἀνιδιοτελῶς γιά τήν προώθηση καί ἐπιτυχία τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔργου.
- Νά ἐγκρίνει τόν Κανονισμό γιά τήν σύσταση καί λειτουργία «Εἰδικῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος περί γυναικείων θεμάτων». Ὁ Κανονισμός θά παραπεμφθεῖ στήν Ἱεραρχία γιά τελική ἔγκριση.
- Νά ἐγκρίνει τό ἀποτέλεσμα τῆς διεξαχθείσης δημοπρασίας γιά τήν ἐπισκευή τοῦ Συνοδικοῦ Μεγάρου, ἡ ὁποία πρόκειται νά ἀρχίσει ἐντός τοῦ μηνός Σεπτεμβρίου ἐ.ἔ.
- Νά ἐνισχύσει οἰκονομικῶς τό ἔργο τῆς Πανελληνίου Ἑνώσεως Γονέων μέ τό ποσόν τῶν 9.000 Εὐρώ.
Ε. Ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος συνεζήτησε ἐπαρκῶς τό θέμα τό ὁποῖον προέκυψε ἀπό τήν ἀπόφαση τῆς Ἀρχῆς Προστασίας Δεδομένων Προσωπικοῦ Χαρακτῆρος, σχετικά μέ τήν ἀπαλλαγή μαθητῶν ἀπό τήν διδασκαλία τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν. Τό θέμα αὐτό περιλαμβάνει δύο πλευρές. Πρῶτον τήν ἀπόφαση τῆς ἀνωτέρω Ἀρχῆς καί δεύτερον τήν τοποθέτηση τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως, ὅπως ἐξεφράσθη μέ τήν ἀνακοίνωση τοῦ Ὑπουργοῦ Ἐθνικῆς Παιδείας καί Θρησκευμάτων κ. Πέτρου Εὐθυμίου. Ὡς πρός τήν πρώτη πλευρά ἡ Δ.Ι.Σ. ἐξέφρασε τήν ἀντίθεσή της πρός τήν ἀπόφαση τῆς Ἀρχῆς. Ἐπί τοῦ θέματος αὐτοῦ τό Σεπτόν Σῶμα τῆς Δ.Ι.Σ., ἀφοῦ ἔλαβε ὑπ' ὄψη καί τήν ἐμπεριστατωμένη Γνωμοδότηση τοῦ Εἰδικοῦ Ἐπιστημονικοῦ Συμβούλου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου κ. Ἀναστασίου Μαρίνου, ἐξέφρασε τήν ἑξῆς ἄποψη :
Ἡ Ἀπόφαση τῆς Ἀρχῆς Δεδομένων Προσωπικοῦ Χαρακτῆρος ἔχει δύο σημεῖα.
Ὡς πρός τό πρῶτο σημεῖο, ἤτοι τῆς ἀπαλλαγῆς τῶν μαθητῶν ἐκ τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν μέ ἁπλή δήλωση τῶν πεποιθήσεων, ἀορίστως καί ὄχι μέ τήν ἐπίκληση τοῦ γεγονότος ὅτι εἶναι «ἄθεοι, ἑτερόδοξοι ἤ ἑτερόθρησκοι», εἶναι ἀντίθετη πρός τό Σύνταγμα καί τήν Νομολογία τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας.
Ὡς πρός τό δεύτερο σημεῖο, ἤτοι τῆς μή ἀναγραφῆς τοῦ Θρησκεύματος στό ἀπολυτήριο τοῦ ἀποφοίτου, διότι τοῦτο ἀπαγορεύει ἡ ἀρχή τῆς ἀναγκαιότητος, ἡ ἀπόφαση τῆς Ἀρχῆς Δεδομένων Προσωπικοῦ Χαρακτῆρος εἶναι μή νόμιμη, διότι ἡ ἀρχή τῆς ἀναγκαιότητος δέν ἰσχύει ὅταν ὁ ἀπόφοιτος συναινεῖ στήν ἀναγραφή τοῦ Θρησκεύματος. Εἶναι ὅμως γνωστόν ὅτι οἱ ἀποφάσεις τίς ὁποῖες ἔλαβε στό παρελθόν ἡ Ἀρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικοῦ Χαρακτῆρος ἀνεκλήθησαν ὕστερα ἀπό παρέμβαση εὐρωπαϊκῶν παραγόντων.
Ὡς πρός τήν δεύτερη πλευρά ἡ Δ.Ι.Σ. ἐκφράζει τήν ἱκανοποίησή της γιά τήν ἀνακοίνωση τοῦ Ὑπουργοῦ Ἐθνικῆς Παιδείας καί Θρησκευμάτων κ. Πέτρου Εὐθυμίου.
Ἡ Ἱερά Σύνοδος ἐκτιμᾶ τήν εὐαισθησία τοῦ κ. Ὑπουργοῦ νά προβῆ στίς γνωστές ἀνακοινώσεις καθώς ἐπίσης καί τήν συμβολή τῶν Βουλευτῶν καί ἄλλων φορέων, ὅπως τοῦ Προεδρείου τῆς ΟΛΜΕ, γονέων καί ἄλλων, οἱ ὁποῖοι προέβησαν σέ δηλώσεις, οἱ ὁποῖες εἶναι νηφάλιες καί ἀποδεκτές ἀπό τό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας.
ΣΤ. Ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. Χριστόδουλος καί τά Μέλη τῆς Δ.Ι.Σ. ἐδέχθησαν τήν 4ην Σεπτεμβρίου ἐκτός Συνεδριάσεως τόν Γενικό Γραμματέα Θρησκευμάτων κ. Ἰωάννη Κονιδάρη, ὕστερα ἀπό ἐκφρασθεῖσα ἐπιθυμία του. Ὁ κ. Ἰωάννης Κονιδάρης ἐξέφρασε τήν ἐκτίμηση καί ἀγάπη του πρός τήν Ἐκκλησία καί ἐνημέρωσε τήν Ἱερά Σύνοδο γιά τήν ἀνακοίνωση τοῦ Ὑπουργοῦ Παιδείας.
Ζ. Ἀκολούθως ἡ Δ.Ι.Σ., ἐξέτασε διάφορα ἄλλα ὑπηρεσιακά θέματα, ὅπως ἀποσπάσεις Κληρικῶν σέ Ἱερές Μητροπόλεις τοῦ ἐξωτερικοῦ, διορισμούς μελῶν Ἐπισκοπικῶν δικαστηρίων σέ διάφορες Ἱερές Μητροπόλεις κ.λπ.