Συνῆλθε σήμερα Πέμπτη, 15 Ὀκτωβρίου 2009, στήν τέταρτη τακτική Συνεδρία Της ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ὑπό τήν Προεδρία τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου, στήν Αἴθουσα Συνεδριῶν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας.
Μετά τήν προσευχή ἀνεγνώσθη ὁ Κατάλογος τῶν συμμετεχόντων Ἱεραρχῶν καί διεπιστώθη ἡ ἀπουσία τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν Λαγκαδᾶ κ. Σπυρίδωνος, Μαρωνείας καί Κομοτηνῆς κ. Δαμασκηνοῦ, Μυτιλήνης, Ἐρεσσοῦ καί Πλωμαρίου κ. Ἰακώβου καί Γουμενίσσης, Ἀξιουπόλεως καί Πολυκάστρου κ. Δημητρίου, οἱ ὁποῖοι ἀπουσίασαν ᾐτιολογημένα.
Κατόπιν ἐπικυρώθηκαν τά Πρακτικά τῆς χθεσινῆς Συνεδρίας.
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεος εἰσηγήθηκε τό θέμα : «Ἡ λειτουργία τοῦ Συνοδικοῦ Πολιτεύματος στήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος». Στήν ἀρχή ἀναλύθηκε ἡ ἄποψη ὄτι ἡ συνοδικότητα συνδέεται μέ τήν ἱεραρχικότητα, δηλαδή ἡ συνύπαρξη πολλῶν μελῶν γίνεται ἀνάλογα μέ τά χαρίσματα κάθε μέλους, ὅπως φαίνεται ἐκφραστικά στήν Θεία Λειτουργία.
Στή συνέχεια ἐξέτασε τό συνοδικό καί ἱεραρχικό πολίτευμα τῆς Ἐκκλησίας κατά τήν λειτουργία τῆς Ἱεραρχίας, τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου καί τῶν ἄλλων Συνοδικῶν Ὀργάνων. Ἐντόπισε τίς παρατηρούμενες δυσλειτουργίες στά Συνοδικά αὐτά Ὄργανα καί ἐπρότεινε τρόπους γιά τήν καλύτερη λειτουργία τους, σύμφωνα μέ τό συνοδικό καί ἱεραρχικό πολίτευμα τῆς Ἐκκλησίας.
Στό τελευταῖο μέρος τῆς Εἰσήγησης ἀνέπτυξε τόν ἀντισυνοδικό τρόπο ζωῆς, ὅπως ἐκφράζεται στίς αἱρέσεις, στά σχίσματα καί τίς παρασυναγωγές.
Ἐπί τῆς εἰσηγήσεως ἀκολούθησε διεξοδική συζήτηση, στήν ὁποία ἔλαβαν μέρος οἱ Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Ξάνθης καί Περιθεωρίου κ. Παντελεήμων, Περιστερίου κ. Χρυσόστομος, Φθιώτιδος κ. Νικόλαος, Δημητριάδος καί Ἁλμυροῦ κ. Ἰγνάτιος, Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος, Φιλίππων, Νεαπόλεως καί Θάσου κ. Προκόπιος, Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας κ. Ἰωήλ, Θεσσαλονίκης κ. Ἄνθιμος, Ἠλείας κ. Γερμανός, Σιδηροκάστρου κ. Μακάριος, Καρυστίας καί Σκύρου κ. Σεραφείμ, Καλαβρύτων καί Αἰγιαλείας κ. Ἀμβρόσιος, Ἀλεξανδρουπόλεως κ. Ἄνθιμος καί Ζακύνθου κ. Χρυσόστομος.
Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας ἀποφάσισε νά ἐξουσιοδοτηθεῖ ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος, ὥστε νά συγκροτήσει μία Ἐπιτροπή γιά τήν μελέτη τῶν θεμάτων σέ πρακτική βάση, γιά τήν καλύτερη ὀργάνωση καί λειτουργία, σύμφωνα μέ τό συνοδικό καί ἱεραρχικό πολίτευμα τῆς Ἐκκλησίας, τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας, τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου, τῶν Συνοδικῶν Ἐπιτροπῶν καί τῶν ἄλλων Συνοδικῶν Ὀργάνων.
Στή συνέχεια ἀνέγνωσε τήν Εἰσήγησή του ὁ Μακαριώτατος Πρόεδρος, μέ θέμα : «Ἐκκλησιαστική περιουσία. Ἱστορική ἀναδρομή. Νέα πρόταση». Ὁ Μακαριώτατος ἀνέφερε ἐπί λέξει ὅτι : «Ἡ περιουσία τῆς Ἐκκλησίας μας στήν πορεία τοῦ Γένους μας καί ἰδιαίτερα στίς ἀμέτρητες ἐθνικές περιπέτειες, στάθηκε πέρα ἀπ’ ὅλα τά ἄλλα, καί οἰκονομικός αἱμοδότης τοῦ Ἔθνους. Ἐλάχιστη ἀνταπόδοσις καί ἔνδειξις τῶν αὐθαιρέτων ἤ συμβατικῶν ἀπαλλοτριώσεων ἤ συμπεφωνημένων ἀποφάσεων εἶναι ἡ μισθοδοσία τοῦ Κλήρου καί ἡ λειτουργία τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Σχολείων γιά τήν σπουδήν, ἐκπαίδευσιν τῶν ὑποψηφίων καί τήν ἐπιμόρφωσιν τῶν Κληρικῶν τῆς Ἐκκλησίας μας. Τά ἐγκληματικά λάθη τοῦ παρελθόντος, οἱ ἀστοχίες, ἡ ἀσυνέπεια καί ἡ ἰδιοτέλεια στήν πορεία τῶν δύο αἰώνων πού πέρασαν δέν πρέπει νά ἐπαναληφθοῦν ἀλλά νά γίνουν μάθημα. Τά ἔξοδα τῶν λειτουργικῶν ἀναγκῶν τοῦ Διοικητικοῦ καί Ποιμαντικοῦ ἔργου τῆς Ἐκκλησίας εἶναι τεράστια καί εἶναι φυσικό νά αὐξάνουν μπροστά στίς σύγχρονες ἀπαιτήσεις. Ἡ ἔντιμη συνεργασία Ἐκκλησίας καί Πολιτείας στό κεφάλαιο αὐτό γεννᾶ μία ἐλπίδα στήν κοινωνία μας γιά καλύτερες μέρες σέ ἀνθρώπους πού ἀντιμετωπίζουν εἰδικά ποβλήματα».
Τέλος, ὁ Μακαριώτατος ἐπεσήμανε πώς «μιά σοβαρή συνεργασία Ἐκκλησίας καί Πολιτείας στό θέμα τῆς ἀξιοποίησης τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας, μέ εἰλικρίνεια, τιμιότητα, διαφάνεια, συνέπεια καί δεσμευτικές ἐγγυήσεις τῆς Πολιτείας γιά τήν ἀξιοποίησή της, θά ἦταν ἐπωφελής καί ἡ ἐνδεδειγμένη μπροστά στή σημερινή κοινωνική πραγματικότητα. Στόχος τῆς συνεργασίας αὐτῆς θά τεθεὶ ἐξ ἀρχῆς ὄχι ἡ μονομερής ὠφέλεια τοῦ Οἰκονομικοῦ Ὀργανισμοῦ τῆς Ἐκκλησίας, οὔτε ἡ αὔξησις τῶν ἐσόδων τῶν ταμείων τοῦ Κράτους, ἀλλά ἡ σύστασις τοῦ Ταμείου Ἐκκλησιαστικῆς Προνοίας. Σκοπός, ἡ δημιουργία ἑνός δικτύου προνοιακῶν ἔργων μέ συγχρονες προδιαγραφές, πού λείπουν ἐμφανέστατα ἀπό τήν κοινωνία μας πρός διακονίαν τῶν συνανθρώπων μας».
Ἤδη ἡ Ἱερά Σύνοδος ἔχει προγραμματίσει τήν ἀνοικοδόμηση τριῶν Κέντρων φροντίδος ἡλικιωμένων ἀτόμων, ἕνα Κέντρο φροντίδας πασχόντων ἀπό νεοππλαστικά νοσήματα (καρκίνος) μετά τίς διάφορες ἐπεμβάσεις, ἕνα Κέντρο φροντίδας αὐτιστικῶν παιδιῶν σχολικῆς ἡλικίας, ἕνα Κέντρο κοινωνικῆς ἐπανένταξης νέων μετά τήν ἀπεξάρτηση ἀπό παραισθησιογόνες οὐσίες, Κατασκηνώσεις νέων καί Ξενῶνες.
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἰωαννίνων κ. Θεόκλητος, μετά τό πέρας τῆς εἰσηγήσεως τοῦ Μακαριωτάτου ἀνέπτυξε τό θέμα : «Ἡ σημερινή κατάσταση τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας». Ἀναφέρθηκε στό τί ἐννοεῖται ἐκκλησιαστική περιουσία, στήν ἱστορία τῆς κατά καιρούς ἀφαίμαξής της, μέ τή διάλυση Ἱερῶν Μονῶν καί τήν ἀναγκαστική ἀπαλλοτρίωση, χωρίς τίς περισσότερες φορές ἀντάλλαγμα καί στή σύγχρονη κατάσταση. Ἡ περιουσία αὐτή ἀνήκει στά Ν.Π.Δ.Δ. καί ἡ διοίκηση καί διαχείρισή της γίνεται ἀπό τά κανονικά καί νόμιμα ἐλεγκτικά ὄργανα. Ὑπόκειται δηλαδή σέ οἰκονομικό καί διαχειριστικό ἔλεγχο. Ἡ ἐκκλησιαστική περιουσία θεωρεῖται ὡς μεγάλη ἀλλά ἀνέρχεται στό 4% τῆς ἀρχικῆς της καταστάσεως καί εἶναι ἀναξιοποίητη λόγῳ διαφόρων δυσκολιῶν.
Λόγῳ ἐλλείψεως χρόνου δέν ἐπακολούθησε συζήτηση, ἡ ὁποία θά γίνει στήν αὐριανή Συνεδρίαση.
Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας θά συνεχίσει τίς ἐργασίες Της σήμερα τό απόγευμα, στίς 5.30, γιά νά μελετήσει τό θέμα τῆς συμμετοχῆς τῆς Ἐκκλησίας μας στούς διορθοδόξους καί διαχριστιανικούς διαλόγους. Ὁ Πρόεδρος καί τά μέλη τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Διορθοδόξων καί Διαχριστιανικῶν θεμάτων, θά ἐνημερώσουν τήν Ἱεραρχία σχετικά μέ τό θέμα αὐτό.
