Ευρωπαϊκές ταυτότητες

Αρ. Πρωτ.: 10

Τῃ 28ῃ Ἰουνίου 2004


Μακαριώτατε,

Διά τοῦ παρόντος εὐσεβάστως προαγόμεθα, ἵνα γνωρίσωμεν τῇ Ἱερᾷ Συνόδῳ, ὅτι ἡ καθ' ἡμᾶς Εἰδική Συνοδική Ἐπιτροπή Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων ἐν τῇ Συνεδρίᾳ Αὑτῆς τῆς 15ης Ἰουνίου ἐ.ἔ. ἠσχολήθη μέ « Τό ὑπ’ ἀριθμ. 1171/762/2242004, μετά τῶν συνημμένων αὐτῷ, Συνοδικόν ἔγγραφον περί τῆς μελέτης δημοσιεύματος τῆς ἱστοσελίδος www.Eupolitix.com ἀναφερομένου εἰς τήν χρῆσιν συγχρόνου ὑψηλῆς τεχνολογίας ὑπό τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως διά τόν ἔλεγχον τῆς ταυτότητος τῶν πολιτῶν ».

Ἐν τῇ Συνεδρίᾳ ταύτῃ ἡ Εἰδική Συνοδική Ἐπιτροπή ἤκουσε τάς εἰσηγήσεις τῶν ἐκ τῶν μελῶν αὐτῆς κ.κ. Ἀναστασίου Μαρίνου καί Γεωργίου Κρίππα ἐχούσας οὕτω :


«Κατά τήν διάρκειαν ἐκτάκτου Συνόδου τῶν Ὑπουργῶν Δικαιοσύνης τῶν Κρατῶν Μελῶν τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως ἐκρίθη ὅτι εἶναι θέμα ὑψίστης προτεραιότητος ἡ δημιουργία βάσεως δεδομένων μέ τά στοιχεῖα τῶν ταυτοτήτων αἱ ὁποῖαι θά συντάσσονται μέ “βιομετρικήν” τεχνολογίαν, θά ἔχουν δηλαδή "ψηφιοποιημένας" φωτογραφίας καί δακτυλικά ἀποτυπώματα (βλ. ἱστοσελίδα www.Europolitix.com).

Ἡ ἀντιμετώπισις τοῦ θέματος προϋποθέτει τήν προηγουμένην παράθεσιν τῶν σχετικῶν ἐπί τοῦ θέματος διατάξεων τοῦ κειμένου δικαίου, αἱ ὁποῖαι εἶναι αἱ ἑξῆς:

1. Ἡ ἀπό 28.1.1981 Σύμβασις ἡ καταρτισθεῖσα ὑπό τῶν Κρατῶν Μελῶν τοῦ Συμβουλίου τῆς Εὐρώπης καί μετατραπεῖσα ἐν Ἑλλάδι εἰς ἐσωτερικόν δίκαιον διά τοῦ Ν. 2068/29.7.1992 (Φ.Ε.Κ. Α118).

Τό ἄρθρον 6 τῆς ὡς ἄνω Συμβάσεως ἀναφερόμενον εἰς τά λεγόμενα "εὐαίσθητα προσωπικά δεδομένα" (donnees sensibles) τουτέστιν δεδομένα τά ὁποῖα ἀναφέρονται εἰς τήν φυλετικήν καταγωγήν, τάς πολιτικάς, θρησκευτικάς ἤ ἄλλας πεποιθήσεις τοῦ προσώπου, τήν ὑγείαν, τήν ἐρωτικήν ζωή αὐτοῦ ὡς καί τάς ποινικάς καταδίκας τάς ὁποίας ἔχει ὑποστεῖ δέν ἐπιτρέπεται νά τύχουν ἐπεξεργασίας, ἄρα οὔτε καί νά καταχωρηθοῦν εἰς ἀρχεῖον, διότι κατ' ἄρθρον 2 περιπτ. 6 τῆς Συμβάσεως καί ἡ καταχώρησις συνιστᾶ ἐπεξεργασίαν, ἐάν τό ἐσωτερικόν δίκαιον τῶν ΚρατῶνΜελῶν δέν προβλέπει τάς καταλλήλους ἐγγυήσεις. Ἐξ ἄλλου μέ τό ἄρθρον 9 τῆς Συμβάσεως θεσπίζεται μέν ἀπαγόρευσις ἐξαιρέσεων ἀπό τό ἄρθρον 6 παρ. 1, παρέχεται ὅμως (βλ. παρ. 2 περιπτ. α´) δυνατότητα ἐξαιρέσεων καί δυνατότητα ἐπεξεργασίας τοιούτων εὐαισθήτων δεδομένων ὅταν ἠ ἐπεξεργασία αὔτη ἀποβλέπῃ εἰς τήν ἀσφάλειαν τοῦ Κράτους ἤ τήν δημοσίαν ἀσφάλειαν.

2. Ἡ αὐτή ρύθμισις θεσπίζεται καί μέ τόν Ν. 2472/97 ὁ ὁποῖος ἐξεδόθη εἰς συμμόρφωσιν πρός τήν ὡς ἄνω Σύμβασιν (Φ.Ε.Κ. Α) καί ἀναφέρεται εἰς τήν προστασίαν τοῦ ἀτόμου ἀπό τήν ἐπεξεργασία δεδομένων προσωπικοῦ χαρακτῆρος.

Οὕτω μέ τό ἄρθρο 2 περιπτ. β´ τοῦ ὡς ἄνω Νόμου "εὐαίσθητα δεδομένα" εἶναι ἐκεῖνα τά ὁποῖα ἀναφέρονται εἰς τήν φυλετικήν ἤ ἐθνικήν καταγωγήν, τά πολιτικά φρονήματα, τάς θρησκευτικάς ἤ φιλοσοφικάς πεποιθήσεις, τήν συμμετοχήν εἰς ἕνωσιν, σωματεῖον καί συνδικαλιστικήν ὀργάνωσιν, τήν ὑγείαν, τήν κοινωνικήν πρόνοιαν καί τήν ἐρωτικήν ζωήν, καθώς καί τά σχετικά μέ ποινικάς διώξεις ἤ καταδίκας. Καί ἐνώ μέ τήν παρ. 1 τοῦ ἄρθρου 7 τοῦ ὡς ἄνω Νόμου ἀπαγορεύεται κατ' ἀρχήν ἡ ἐπεξεργασία εὐαισθήτων προσωπικῶν δεδομένων ἐν τούτοις ἐπιτρέπεται ἡ ἐπεξεργασία κατ' ἐξαίρεσιν κατόπιν ἀδείας τῆς εἰδικῆς 'Αρχῆς καί εἰς ὁρισμένας ὑπό τῆς αὐτῆς διατάξεως προβλεπομένας περιπτώσεις ὅπως, ὅταν ἡ ἐπεξεργασία εἶναι ἀπαραίτητος διά τήν ἐξυπηρέτησιν τῶν ἀναγκῶν τῆς ἐθνικῆς ἀσφάλειας, τήν ἐξυπηρέτησιν τῶν ἀναγκῶν τῆς ἐγκληματολογικῆς ἤ σωφρονιστικῆς πολιτικῆς, τήν διακρίβωσιν ὑπό δημοσίας 'Αρχῆς ἐγκλημάτων ἤ ὅταν ἀφορᾶ ποινικάς καταδίκας καί μέτρα ἀσφαλείας.

Ὑπό τά ὡς ἄνω δεδομένα ἡ δημιουργία ἀρχείου προσωπικῶν δεδομένων "βιομετρικῆς" τεχνολογίας καί δή "ψηφιακῶν φωτογραφιῶν" (digitalised photographs) καί "δακτυλικῶν ἀποτυπωμάτων" (fingerprints) οὔτε ὑπό τῆς ὡς ἄνω Διεθνοῦς Συμβάσεως, οὔτε ὑπό τοῦ ὡς ἄνω ἑλληνικοῦ νόμου φαίνεται νά ἀπαγορεύηται διότι ἡ ψηφιακή φωτογραφία καί τά δακτυλικά ἀποτυπώματα δέν ἀποτελοῦν "εὐαίσθητα" προσωπικά δεδομένα, ἀλλά εἶναι ἁπλῶς (μή εὐαίσθητα) προσωπικά δεδομένα προσδιοριστικά τῆς ταυτότητος τοῦ προσώπου καί ἡ ἐπεξεργασία τούτων, ἄρα καί ἡ καταχώρησίς των εἰς ἀρχεῖον οὔτε ὑπό τῆς Διεθνοῦς Συμβάσεως, οὔτε ὑπό τοῦ ἑλληνικοῦ νόμου ἀπαγορεύεται, ἀρκεῖ βεβαίως νά τηρῶνται αἱ διατάξεις τοῦ ἄρθρου 5 τῆς Συμβάσεως καί τῶν ἄρθρων 4 καί 5 τοῦ ἑλληνικοῦ Νόμου, τά ὁποῖα ὁρίζουν ὑπό ποίας προυποθέσεως ἐπιτρέπεται ἡ ἐπεξεργασία μή εὐαισθήτων προσωπικῶν δεδομένων.

'Αλλά καί ὑπό τήν ἐκδοχήν ὅτι τά ὡς ἄνω προσωπικά δεδομένα (ψηφιακαί φωτογραφίαι καί δακτυλικά ἀποτυπώματα) ἀποτελοῦν "εὐαίσθητα προσωπικά δεδομένα” καί πάλι δέν εἶναι ἀντίθετoς πρός τήν Διεθνῆ Σύμβασιν καί τόν ἑλληνικόν Νόμον ἡ ἐπεξεργασία των διά τῆς δημιουργίας ἠλεκτρονικοῦ ἀρχείου, διότι σκοπός τοῦ ἀρχείου αὐτοῦ εἶναι ἡ πρόληψις καί ἡ καταπολέμησις τῆς τρομοκρατίας τουτέστιν ἡ προστασία τῆς ἀσφαλείας τοῦ Κράτους ἤ τῆς δημοσίας ἀσφαλείας.

Ἄλλωστε ὡς πρός τήν φωτογραφίαν, κατ’ οὐσίαν, δέν ὑπάρχει διαφοροποίησις ἀπό τά ἰσχύοντα ἐν Ἑλλάδι. Σήμερον ἡ φωτογραφία προσκομίζεται ὑπό τοῦ αἰτοῦντος καί ἐπικολλᾶται ἐπί τοῦ δελτίου ταυτότητος ἤ τοῦ διαβατηρίου, ὁπότε ὑπάρχει ὁ κίνδυνος τῆς πλαστότητος. Διά τοῦ νέου συστήματος τοῦτο καθίσταται ἀδύνατον, διότι ἡ φωτογραφία πλέον δέν θά ἐπικολλᾶται ἀλλά θά ἐνσωματοῦται εἰς τό δελτίον ταυτότητος ἤ τό διαβατήριον, ἤτοι ἁπλῶς μεταβάλλεται ἡ τεχνολογία.

Καί εἶναι μέν ἀληθές ὅτι διά τῆς δημιουργίας τοῦ συγκεκριμένου ἀρχείου "ἀστυνομεύεται" καί παρακολουθεῖται τό ἄτομον ἐξ ἀποστάσεως τοῦθ' ὅπερ ἀποτελεῖ περιορισμόν τῆς ἐλευθερίας του, πλήν ἡ συνέπεια αὕτη ὀφείλεται εἰς τήν πρόοδον τῆς ἠλεκτρονικῆς τεχνολογίας τήν ὁποίαν δέν εἶναι δυνατόν, οὔτε καί λογικόν νά ἀποκρούσωμεν διότι ἡ ἐκ μέρους τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου ἀπόκρουσις τῆς ἠλεκτρονικῆς τεχνολογίας θά ἐσήμαινε τραγικήν ὀπισθοδρόμησιν καί τότε θά ἀπεκρούαμεν κάθε προσπάθειαν προόδου».