(Για να διαβάσετε το κείμενο σε μορφή PDF, επιλέξτε εδώ)
Πρωτ. 4776
Ἀριθ. Διεκπ. 1995
Ἀθήνησι τῇ 15ῃ Ὀκτωβρίου 2020
Ε Π Ε Ι Γ Ο Ν
ΕΓΚΥΚΛΙΟΝ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Πρός
τήν Ἱερά Ἀρχιεπισκοπή Ἀθηνῶν καί
τίς Ἱερές Μητροπόλεις τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος,
Ἐκ Συνοδικῆς Ἀποφάσεως, ἡ ὁποία ἐλήφθη κατά τήν Συνεδρία τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς 14ης μηνός Ὀκτωβρίου ἐ.ἔ., σᾶς γνωρίζουμε ὅτι τήν 12η μηνός Ὀκτωβρίου ἐ.ἔ. δημοσιεύθηκε ὁ νόμος 4735/2020 (ΦΕΚ Α΄ 197/12.10.2020), στό ἄρθρο 56 παρ. 1 και 2 τοῦ ὁποίου ὑπό τόν τίτλο: «Διοίκηση και διαχείριση ορθοδόξων Ιερών Ναών εντός κοιμητηρίων και ρύθμιση θεμάτων Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών» ὁρίζονται τά ὡς κάτωθι:
«1. Η διοίκηση και η διαχείριση των μη ενοριακών ορθοδόξων Ιερών Ναών εντός των κοιμητηρίων, ασχέτως της νομικής τους μορφής, ασκείται είτε από το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο της οικείας Ενορίας, είτε από Συμβούλιο που ορίζει ο επιχώριος Μητροπολίτης. Τα έσοδα των Ναών διατίθενται πρωτίστως για τη συντήρηση και τις εν γένει ανάγκες καλής λειτουργίας τους και επικουρικώς για φιλανθρωπικούς σκοπούς της τοπικής Μητρόπολης. Από 1.12.2020 το πάσης φύσης προσωπικό των ανωτέρω Ναών καθίσταται αυτοδικαίως προσωπικό της οικείας Μητρόπολης, λαμβάνοντας υπόψη την προϋπηρεσία του για κάθε συνέπεια. Για την υπαγωγή εκδίδεται διαπιστωτική πράξη του επιχώριου Μητροπολίτη, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Οι θέσεις στους Οργανισμούς Εσωτερικής Υπηρεσίας των δήμων του προσωπικού που μεταφέρεται κατά τις διατάξεις της παρούσας, καταργούνται. H οικεία Μητρόπολη είναι καθολική διάδοχος όλων των συμβάσεων που έχουν συναφθεί από τους ΟΤΑ και τα νομικά τους πρόσωπα, στο πλαίσιο της εξυπηρέτησης των αναγκών των ανωτέρω Ναών, και υπεισέρχεται αυτοδικαίως, από τη δημοσίευση του παρόντος, σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτές. Απαγορεύεται η είσπραξη τελών ή δικαιωμάτων από τους ΟΤΑ και τα νομικά τους πρόσωπα για τις ιεροτελεστίες που τελούνται από θρησκευτικούς λειτουργούς εντός των νεκροταφείων.
2. Ο ν. 547/1977 (Α΄ 56) καταργείται».
Ὡς ἐκ τούτου, ἑκάστη Ἱερά Μητρόπολη καθίσταται: i) ἀπό 12ης Ὀκτωβρίου 2020, ὁ δικαιοῦχος καί ὑπόχρεως τῶν ἐσόδων καί ἐξόδων τῶν ὑπαρχόντων ἐντός τῶν ὁρίων Της (μή ἐνοριακῶν) κοιμητηριακῶν Ἱερῶν Ναῶν καί ii) ἀπό 1ης Δεκεμβρίου 2020, ὁ ἐργοδότης τῶν δημοτικῶν ὑπαλλήλων τῶν κοιμητηριακῶν Ναῶν.
Εἰδικότερα, μέ τίς παραπάνω διατάξεις τῶν παραγράφων 1 καί 2 προβλέπεται ὅτι:
α) Ἀπό τίς 12 Ὀκτωβρίου 2020 (ἔναρξη ἰσχύος τοῦ νόμου), ἡ διοίκηση καί ἡ διαχείριση, ἑπομένως καί ἡ κατοχή τῶν Ἱερῶν Ναῶν, ἀποκτᾶται ἀπό τήν οἰκεία Ἱερά Μητρόπολη.
Ἡ διοίκηση καί διαχείριση τοῦ κοιμητηριακοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ γίνεται εἴτε ἀπό τό Ἐκκλησιαστικό Συμβούλιο τῆς πλησιόχωρης Ἐνορίας εἴτε ἀπό εἰδικό Ἐκκλησιαστικό Συμβούλιο, πού συνιστᾷ μέ ἀπόφασή του ὁ ἐπιχώριος Μητροπολίτης.
Πρός ἐφαρμογή τῶν ἀνωτέρω, ἕκαστος ἐπιχώριος Μητροπολίτης ὑποχρεοῦται νά ἐκδώσει ἀπόφαση (ἑνιαία ἤ κατά Ἱ. Ναό) μέ τήν ὁποία: α) εἴτε ὁρίζεται εἰδικό Ἐκκλησιαστικό Συμβούλιο, πού ὁ ἴδιος συγκροτεῖ, β) εἴτε ὁρίζεται ὅτι ὁ κοιμητηριακός Ναός διοικεῖται ἀπό τό Ἐκκλησιαστικό Συμβούλιο τῆς οἰκείας Ἐνορίας.
Στήν πρώτη περίπτωση, ὁ ἐπιχώριος Μητροπολίτης ταὐτοχρόνως μέ τήν ἀπόφασή του συγκροτεῖ εἰδικό Ἐκκλησιαστικό Συμβούλιο τοῦ (μή ἐνοριακοῦ) κοιμητηριακοῦ Ναοῦ.
Στήν δεύτερη περίπτωση ὁ (μή ἐνοριακός) κοιμητηριακός Ἱερός Ναός διοικεῖται ἀπό τό Ἐκκλησιαστικό Συμβούλιο τῆς πλησιόχωρης Ἐνορίας, ἡ ὁποία κατονομάζεται στήν ἀπόφαση καί προβαίνει σέ ὅλες τίς πράξεις διαχειρίσεως τοῦ Ναοῦ (καταμέτρηση ἐσόδων κ.λπ.), ἐνεργεῖ τίς συναλλαγές μετά ἀπό ἔγκριση τοῦ Μητροπολιτικοῦ Συμβουλίου καί λειτουργεῖ ὡς ὄργανο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, στήν ὁποία ἀποδίδει τά ἔσοδα τῶν ἐν λόγῳ Ἱερῶν Ναῶν.
Οἱ κατά τά ὡς ἄνω κοιμητηριακοί Ναοί θά λειτουργοῦν ὡς μητροπολιτικά Παρεκκλήσια τῆς οἰκείας Ἱερᾶς Μητροπόλεως, θά συναλλάσσονται μέ τόν Α.Φ.Μ. τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως καί τά ἔσοδα καί ἔξοδά τους θά ἐντάσσονται στόν προϋπολογισμό καί ἀπολογισμό τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.
β) Πρέπει ἀμελλητί νά συνταχθεῖ πρωτόκολλο παραδόσεως – παραλαβῆς γιά κάθε (μή ἐνοριακό) κοιμητηριακό Ἱερό Ναό μέ ἐκπρόσωπο τοῦ οἰκείου Δήμου καί τόν ὑπεύθυνο κληρικό καί Πρόεδρο τοῦ κατά τά ἀνωτέρω ὁρισθέντος Ἐκκλ. Συμβουλίου, πού θά διοικεῖ τόν Ἱερό Ναό, ὡς ἐκπρόσωπο τῆς οἰκείας Ἱερᾶς Μητροπόλεως. Οἱ Ναοί ἀπό τίς 12.10.2020 ἀνήκουν κατά διοίκηση καί διαχείριση στίς Ἱερές Μητροπόλεις. Σημειώνεται ὅτι μέ τήν ἀνωτέρω διάταξη δέν μετατίθεται στίς Ἱερές Μητροπόλεις ἡ ἰδιοκτησία, οἱ ὁποῖοι δέν τούς ἀνῆκαν κατά κυριότητα.
Ταὐτοχρόνως θά γίνει καταμέτρηση παγκαριοῦ ἀπό τούς ἐκπροσώπους τοῦ Δήμου καί τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως καί τό ἀνευρεθησόμενο ποσό θά παραμείνει στόν Ἱερό Ναό.
γ) Τυχόν εἰσπράξεις τῶν Ἱερῶν Ναῶν ἀπό τίς 12 Ὀκτωβρίου 2020 καί ἕως τῆς ἡμερομηνίας συντάξεως τοῦ πρωτοκόλλου δέν παρακρατοῦνται ἀπό τούς Δήμους, ἀλλά ἀποδίδονται στίς Ἱερές Μητροπόλεις.
δ) Ἀπό 12ης Ὀκτωβρίου 2020, ἡ οἰκεία Ἱερά Μητρόπολη καθίσταται καθολικός διάδοχος ὅλων τῶν συμβάσεων πού ἔχουν συναφθεῖ ἀπό τούς Δήμους καί τά νομικά τους πρόσωπα, στό πλαίσιο τῆς ἐξυπηρετήσεως τῶν ἀναγκῶν τῶν ἀνωτέρω Ἱερῶν Ναῶν (ὄχι γενικῶς τῶν κοιμητηρίων, ἀλλά εἰδικῶς τῶν Ἱερῶν Ναῶν) καί ὑπεισέρχεται αὐτοδικαίως σέ ὅλα τά δικαιώματα καί τίς ὑποχρεώσεις πού ἀπορρέουν ἀπό αὐτές.
Ἡ προαναφερθεῖσα διάταξη ἀφορᾷ συμβάσεις πού ἔχουν συναφθεῖ πρό τῆς 12ης Ὀκτωβρίου 2020 ἀπό τούς Δήμους καί θυγατρικά νομικά τους πρόσωπα (ὄχι ἄλλα νομικά πρόσωπα π.χ. Περιφέρειες).
Συνεπῶς, πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀπό τούς οἰκείους Δήμους ἐπικυρωμένα ἀντίγραφα ὅσων τυχόν συμβάσεων ἔχουν συνάψει οἱ Δῆμοι μέ τρίτους γιά ἀνάγκες (π.χ. ἐπισκευές) τῶν Ναῶν πρό τῆς 12ης Ὀκτωβρίου 2020, τῶν ἀποφάσεων ἀναθέσεώς τους καί τῶν τυχόν πρωτοκόλλων παραλαβῆς ἐργασιῶν ἤ προμηθειῶν ἤ ὑπηρεσιῶν τῶν τρίτων καί νά παραδοθοῦν μέ διαβιβαστικό ἔγγραφο τοῦ Δήμου, στό ὁποῖο θά βεβαιώνεται ποιές συμβάσεις εἶναι ἐν ἰσχύϊ κατά τήν 12η Ὀκτωβρίου 2020.
Ὑπενθυμίζεται ὅτι γιά τό κῦρος τῶν συμβάσεων ἀπαιτεῖται οἱ ἀποφάσεις ἀναθέσεως – κατακυρώσεως τῶν Δήμων νά ἔχουν ἀναρτηθεῖ στούς ἱστοτόπους «ΚΗΜΔΗΣ» («Κεντρικό Ἠλεκτρονικό Μητρῷο Δημοσίων Συμβάσεων»), γιά συμβάσεις ἀξίας ἄνω τῶν 1.000 εὐρώ (χωρίς ΦΠΑ), νά ἔχουν ΑΔΑΜ Ἀριθμό Διαδικτυακῆς Ἀναρτήσεως Μητρῴου) καί «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» (νά ἔχουν ΑΔΑ – Ἀριθμό Διαδικτυακῆς Ἀναρτήσεως, ἀνεξαρτήτως ἀξίας) καί νά ἔχουν ἀνατεθεῖ σέ προμηθευτές σύμφωνα μέ τήν διαδικασία τοῦ νόμου 4412/2016 καί ἀναλόγως τῆς ἀξίας τους, καθώς ὁ ν. 4412/2016 διέπει τούς Δήμους καί τά νομικά τους πρόσωπα. Γιά συμβάσεις ἀξίας μέχρι 2.500 εὐρώ (χωρίς ΦΠΑ) ἐπιτρέπεται νά μήν ὑπάρχει ἔγγραφο συμφωνητικό (ἀπαιτεῖται ὅμως ἀπόφαση ἀναθέσεως τῆς συμβάσεως ἀναρτημένη στήν «ΔΙΑΥΓΕΙΑ», ἀνεξαρτήτως ἀξίας, καί στό «ΚΗΜΔΗΣ» γιά συμβάσεις ἀξίας ἄνω τῶν 1.000 εὐρώ χωρίς ΦΠΑ). Γιά συμβάσεις προμηθειῶν ἤ ὑπηρεσιῶν ἀξίας μέχρι 20.000 εὐρώ (χωρίς ΦΠΑ) ἐπιτρέπεται ἡ ἀπ’ εὐθείας ἀνάθεση ἀνά κωδικό ἀριθμό ἐξόδου (ΚΑΕ) τοῦ προϋπολογισμοῦ τοῦ Δήμου. Γιά συμβάσεις προμηθειῶν ἤ ὑπηρεσιῶν ἀξίας ἀπό 20.001 εὐρώ ἕως καί 60.000 εὐρώ (χωρίς ΦΠΑ) ἐπιτρέπεται συνοπτικός διαγωνισμός, μετά ἀπό δημοσίευση προκηρύξεως (χωρίς ΦΠΑ). Γιά συμβάσεις προμηθειῶν ἤ ὑπηρεσιῶν ἀξίας ἀπό 60.001 εὐρώ ἕως καί 209.000 εὐρώ (χωρίς ΦΠΑ) προβλέπεται ἀνοικτός διαγωνισμός, μετά ἀπό δημοσίευση προκηρύξεως στό ΕΣΗΔΗΣ (χωρίς ΦΠΑ) καί γιά συμβάσεις προμηθειῶν ἤ ὑπηρεσιῶν ἄνω τῶν 221.000 εὐρώ ἀπό 1.1.2018 (χωρίς ΦΠΑ) ἤ ἄνω τῶν 209.000 εὐρώ (χωρίς ΦΠΑ) ἕως 31.12.2017) προβλέπεται διεθνής διαγωνισμός, μετά ἀπό δημοσίευση προκηρύξεως στό ΕΣΗΔΗΣ καί στήν Ἐπίσημη Ἐφημερίδα τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως (ΕΕΕΕ). Γιά τίς συμβάσεις ἔργων ἰσχύουν τά ἀνωτέρω μέ τήν διαφορά ὅτι μεταξύ 60.001 εὐρώ καί 5.548.000 εὐρώ (χωρίς ΦΠΑ) γίνεται ἀνοικτός διαγωνισμός, κατά τά ἀνωτέρω, καί ἀπό 5.548.001 εὐρώ (χωρίς ΦΠΑ) καί ἄνω διεθνής διαγωνισμός, κατά τά ἀνωτέρω.
Κατά συνέπεια, πρέπει νά γίνει νομικός ἔλεγχος τῶν συμβάσεων ἀπό τούς νομικούς συμβούλους καί λογιστές τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων.
Ἀμοιβές τρίτων (π.χ. προμηθευτῶν) πού προκύπτουν ἀπό συμφωνίες, πού συνήφθησαν πρό τῆς 12ης Ὀκτωβρίου 2020 καί ἔχουν τιμολογηθεῖ ὡς πληρωτέες πρίν ἀπό τήν ἡμερομηνία αὐτήν (12.10.2020), δέν βαρύνουν τίς Ἱερές Μητροπόλεις, ἀλλά τούς Δήμους.
ε) Ἀπό 1ης Δεκεμβρίου 2020, οἱ ἐργαζόμενοι τῶν Ἱερῶν Ναῶν καθίστανται αὐτοδικαίως ὑπάλληλοι τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων. Ἡ διάταξη ἀφορᾷ ἐργαζομένους μέ κάθε εἴδους ἔννομη σχέση, ἤτοι μονίμους, ἰδιωτικοῦ δικαίου ἀορίστου χρόνου (ΙΔΑΧ) ἤ ἰδιωτικοῦ δικαίου ὁρισμένου χρόνου (ΙΔΟΧ). Οἱ τελευταῖοι συνεχίζουν τίς συμβάσεις τους μέχρι τήν λήξη τους καί δέν καθίστανται ὑπάλληλοι μόνιμοι ἤ ἀορίστου χρόνου (ΙΔΑΧ) τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων.
Πρός τόν σκοπό αὐτόν, πρέπει ἀμελλητί οἱ Ἱερές Μητροπόλεις νά ζητήσουν ἀπό τίς Διευθύνσεις Προσωπικοῦ καί Οἰκονομικῶν τῶν Δήμων νά τούς παραδοθοῦν κατάλογοι ἐργαζομένων στούς ἐν λόγῳ Ἱερούς Ναούς, ὑπηρεσιακοί φάκελοι (ἐπικυρωμένα ἀντίγραφα), βεβαιώσεις ὑπηρεσιακῆς καταστάσεως, στίς ὁποῖες θά ἀναφέρεται ὁπωσδήποτε ἡ ἀπόφαση (καί τά στοιχεῖα τοῦ ΦΕΚ, ἐάν δημοσιεύθηκε) καί ἡ ἡμερομηνία διορισμοῦ ἤ προσλήψεως, ἡ ὀργανική θέση πού κατεῖχαν (κλάδος/κατηγορία), κατηγορία καί κλάδος, βαθμός, χρόνος προϋπηρεσίας ἕως καί τίς 30.11.2020, μισθολογικό κλιμάκιο, Ἀριθμός Βεβαιώσεως Ἐγγραφῆς τους στό Μητρῷο Ἀνθρώπινου Δυναμικοῦ τοῦ Ἑλληνικοῦ Δημοσίου, τυχόν πειθαρχικές ποινές, βεβαιώσεις μισθοδοσίας γιά κάθε ἐργαζόμενο, ἐπικυρωμένα ἀντίγραφα τῶν πράξεων διορισμοῦ τους (ἐάν εἶναι μόνιμοι ὑπάλληλοι) ἤ τῶν ἰσχυουσῶν συμβάσεων ἐργασίας τους (ἐάν εἶναι προσωπικό ἰδιωτικοῦ δικαίου ἀορίστου ἤ ὁρισμένου χρόνου).
Πρέπει νά διενεργηθεῖ νομικός καί λογιστικός ἔλεγχος τῶν διορισμῶν ἤ συμβάσεων ἐργασίας ἀπό τίς Μητροπόλεις καί διασταύρωση τῶν πράξεων διορισμοῦ ἤ συμβάσεων τῶν ἐργαζομένων καί μέ τήν συνδρομή τῶν ἐφημερίων τῶν (μή ἐνοριακῶν) κοιμητηριακῶν Ναῶν (οἱ ὁποῖοι πρέπει νά ἐλέγξουν τόν κατάλογο ἐργαζομένων ὡς πρός κάθε κοιμητηριακό Ἱερό Ναό καί νά βεβαιώσουν ὅτι πράγματι πρόκειται γιά ἐργαζομένους πού ἀπασχολοῦντο στούς κοιμητηριακούς Ἱ. Ναούς). Σε περίπτωση διαφωνίας (π.χ. δημοτικός ὑπάλληλος πού κατέχει ὀργανική θέση νεωκόρου στό ὀργανόγραμμα Ὀργανισμό Ἐσωτερικῆς Ὑπηρεσίας τοῦ Δήμου, ἀλλά οὐδέποτε ἀπασχολήθηκε σέ κοιμητηριακό Ναό), πρέπει νά εἰδοποιοῦνται σχετικῶς οἱ Δῆμοι ὅτι δέν θά ἐκδοθεῖ διαπιστωτική πράξη Μητροπολίτη γιά τόν ὑπάλληλο αὐτόν, ὥστε νά ἐξακολουθήσει ἡ μισθοδοσία του ἀπό τόν Δῆμο.
Ἀκολούθως, ὁ ἐπιχώριος Μητροπολίτης θά ἐκδώσει Διαπιστωτική Πράξη μέ τήν ὁποία θά διαπιστώνει ὅτι οἱ ἐν λόγῳ ἐργαζόμενοι ἀπό 1.12.2020 καθίστανται πλέον ἐργαζόμενοι τῆς οἰκείας Ἱερᾶς Μητροπόλεως, ἡ ὁποία ἀναλαμβάνει πλέον τήν μισθοδοσία τους.
Πρός βοήθεια τῶν ὑπηρεσιῶν σας, σᾶς διαβιβάζουμε συνημμένως σχέδιο Διαπιστωτικῆς Πράξεως, πρός συμπλήρωση καί ἐν συνεχείᾳ ἀποστολή του στήν Ἐφημερίδα τῆς Κυβερνήσεως καί κοινοποίηση πρός τήν Ἱερά Σύνοδο.
Ἀπό 1ης Δεκεμβρίου 2020 πρέπει νά γίνει μεταβολή στοιχείων καί νά δηλωθεῖ ἡ οἰκεία Ἱερά Μητρόπολη ὡς ἐργοδότης στό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ», νά ἀναληφθεῖ ἡ μισθοδοσία τοῦ νέου προσωπικοῦ καί ἡ ἀσφάλισή του.
στ) Ἀπό 12ης Ὀκτωβρίου 2020 ἀπαγορεύεται στούς Δήμους νά χρεώνουν δημοτικά τέλη καί πάσης φύσεως δικαιώματα γιά τίς ἱεροπραξίες πού τελοῦνται στά κοιμητήρια γενικῶς (ὄχι μόνον ἐντός των κοιμητηριακῶν Ναῶν).
Πρέπει νά τονισθεῖ καί πρός τίς τοπικές Ἑνώσεις Γραφείων Τελετῶν κάθε μητροπολιτικῆς ἐπαρχίας ὅτι διά νόμου πλέον ἀπαγορεύεται νά εἰσπράττουν ἀπό τούς συγγενεῖς τῶν κεκοιμημένων τέλη ἤ δικαιώματα ὑπέρ τῶν Δήμων γιά ἱεροπραξίες πού τελοῦν λειτουργοί κάθε βαθμίδας (πρεσβύτεροι, Ἐπίσκοποι κ.λπ.) στά κοιμητήρια, ἀλλά ὀφείλουν πλέον νά ἀπευθύνονται στά ἁρμόδια ἐκκλησιαστικά συμβούλια.
Οἱ Ἱερές Μητροπόλεις πρέπει νά προϋπολογίσουν τά ἔξοδα τοῦ Ναοῦ μέ βάση τίς πάγιες καί ἔκτακτες δαπάνες λειτουργίας του (μισθοδοσία, ἀσφάλιση προσωπικοῦ κ.λπ.) καί τά Ἐκκλησιαστικά Συμβούλια πού θά διοικοῦν τούς κοιμητηριακούς Ναούς νά συντάξουν καί νά ὑποβάλουν στά Μητροπολιτικά Συμβούλια τόν ἐτήσιο προϋπολογισμό τῶν ἐξόδων καί ἐσόδων τους, ὁ ὁποῖος ὅμως θά ἐντάσσεται, ὡς προελέχθη, στόν προϋπολογισμό τοῦ νομικοῦ προσώπου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.
Ὑπενθυμίζεται ἡ γενική ἀρχή ἡ ὁποία ἐκφράζεται γιά τούς Ἐνοριακούς Ναούς στό ἄρθρο 5 περ. α΄ καί γ΄ τοῦ Κανονισμοῦ 8/1979 (ΦΕΚ Α΄ 1/1980) καί ἰσχύει κατ᾿ ἀναλογίαν καί γιά τούς κοιμητηριακούς Ναούς: «α) Τά διά τάς Ἱεροπραξίας προσφερόμενα ἀποτελοῦν προαιρετικάς τῶν πιστών εἰσφοράς. Προκειμένου περί ἀπόρων ἐνοριτῶν αἱ Ἱεροπραξίαι τελοῦνται δωρεάν, ... γ) Αἱ ἐκ τῆς τελέσεως Ἱεροπραξιῶν συνεισφοραί τῶν πιστῶν εἰσπράττονται ὑπό τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ διά διπλότυπου γραμματίου εἰσπράξεως ἐκ στελέχους θεωρουμένου ὑπό τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως».
ζ) Κατά τό ἄρθρο 56 παρ. 1 τοῦ νόμου, τά ἔσοδα τῶν κοιμητηριακῶν Ναῶν διατίθενται πρωτίστως γιά τήν συντήρηση καί τίς ἐν γένει ἀνάγκες καλῆς λειτουργίας τους καί ἐπικουρικῶς γιά φιλανθρωπικούς σκοπούς τῆς οἰκείας Μητροπόλεως.
η) Ἑκάστη Ἱερά Μητρόπολη ὀφείλει, ἕως τῆς 30ῆς Νοεμβρίου ἐ.ἔ., νά ἐνημερώσει τήν Ἱερά Σύνοδο γιά τούς (μή ἐνοριακούς) κοιμητηριακούς Ναούς καί τούς ὑπηρετοῦντες κληρικούς καί λαϊκούς ὑπαλλήλους, πού περιῆλθαν στήν διοίκηση καί διαχείρισή τους, ἀναφέροντας ἐάν εἶναι μόνιμοι, ἰδιωτικοῦ δικαίου ἀορίστου χρόνου (ΙΔΑΧ) ἤ ὁρισμένου χρόνου (ΙΔΟΧ).
Ἐπιπλέον, στήν περίπτωση πού πρόκειται γιά μονίμους ἤ ἰδιωτικοῦ δικαίου ἀορίστου χρόνου δημοτικούς ὑπαλλήλους, οἱ ὁποῖοι κατεῖχαν ὀργανική θέση στόν οἰκεῖο Δῆμο, πρέπει νά τροποποιηθεῖ τό ὀργανόγραμμα ἐκκλησιαστικῶν ὑπαλλήλων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως (Κανονισμός 156/2002, ΦΕΚ Α΄ 338) καί νά προστεθοῦν οἱ νέες ὀργανικές θέσεις, κατόπιν εἰσηγήσεως τοῦ ἐπιχωρίου Μητροπολίτη.
Ταῦτα πάντα γνωρίζοντες ὑμῖν, παρακαλοῦμεν διά τά καθ᾿ ὑμᾶς.
Ἐντολῇ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου
Ὁ Ἀρχιγραμματεύς
† Ὁ Ὠρεῶν Φιλόθεος