Ἐ­πο­πτεί­α ἐ­πί τῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων - Ἀ­πό­φα­ση τοῦ Συμ­βου­λί­ου τῆς Ἐ­πι­κρα­τεί­ας 1067/2025

(Για να διαβάσετε το κείμενο σε μορφή PDF, επιλέξτε εδώ)

Πρωτ. 4028

Ἀριθ.   Διεκπ. 1919                                                              

 Ἀθήνησι, τῇ 5ῃ Σεπτεμβρίου 2025

 Πρός

τήν Ἱ­ε­ρά Ἀρ­χι­ε­πι­σκο­πή Ἀ­θη­νῶν

τίς Ἱ­ε­ρές Μη­τρο­πό­λεις τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος

τό Δι­ορ­θό­δο­ξο Κέν­τρο τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος

τήν Ἀ­πο­στο­λι­κή Δι­α­κο­νί­α τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος

τίς Ἱ­ε­ρές Συ­νο­δι­κές Μο­νές καί

τίς Ὑ­πη­ρε­σί­ες τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος

Κα­τό­πιν δη­μο­σι­εύ­σε­ως τῆς ἀ­πο­φά­σε­ως ὑ­π’ ἀ­ριθ. 1067/2025 τοῦ Συμ­βου­λί­ου τῆς Ἐ­πι­κρα­τεί­ας, ἡ ὁ­ποί­α ἀ­πέρ­ρι­ψε αἴ­τη­ση ἀ­κυ­ρώ­σε­ως κα­τά τοῦ ὑ­π’ ἀ­ριθ. 337/2021 Κα­νο­νι­σμοῦ τῆς Ἱ­ε­ρᾶς Συ­νό­δου τῆς Ἱ­ε­ραρ­χί­ας «Πε­ρί των Ι­ε­ρών Η­συ­χα­στη­ρί­ων της Εκ­κλη­σί­ας της Ελ­λά­δος» (ΦΕΚ Α΄ 37/28.2.2022), ἡ Δι­αρ­κής Ἱ­ε­ρά Σύ­νο­δος γνω­στο­ποι­εῖ κα­τω­τέ­ρω (κε­φά­λαι­ο Α) τό θε­σπι­σθέν δυ­νά­μει τοῦ ὑ­π’ ἀ­ριθ. 337/2021 Κα­νο­νι­σμοῦ «Πε­ρί των Ι­ε­ρών Η­συ­χα­στη­ρί­ων της Εκ­κλη­σί­ας της Ελ­λά­δος» κα­θε­στώς ἐ­πο­πτεί­ας ἐ­πί τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων, τό ὁ­ποῖ­ο ὀ­φεί­λουν πλέ­ον νά ἐ­φαρ­μό­ζουν οἱ ἐ­πι­χώ­ρι­οι Σε­βα­σμι­ώ­τα­τοι Μη­τρο­πο­λί­τες στίς πνευ­μα­τι­κές καί ἔν­νο­μες σχέ­σεις τους με­τά τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων τῆς μη­τρο­πο­λι­τι­κῆς ἐ­παρ­χί­ας τους (ὅρ. Κεφ. Α καί συ­νημ­μέ­νο ὑ­πό­δειγ­μα ἀ­πο­φά­σε­ως).

Πε­ραι­τέ­ρω ὑ­πό τό κα­τω­τέ­ρω κε­φά­λαι­ο Β΄ τί­θεν­ται εἰς γνῶσιν ὑμῶν, πε­ρι­λη­πτι­κῶς, οἱ κρί­σεις τῆς δι­κα­στι­κῆς ἀ­πο­φά­σε­ως ὑ­π’ ἀριθ. 1067/2025 τοῦ Συμ­βου­λί­ου τῆς Ἐ­πι­κρα­τεί­ας πε­ρί τῆς νο­μι­μό­τη­τας τοῦ Κα­νο­νι­σμοῦ τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος ὑ­π’ ἀ­ριθ. 337/2021 καί πε­ρί τῆς συν­ταγ­μα­τι­κό­τη­τας τοῦ ἄρ­θρου 50 τοῦ ν. 4559/2018 (στό ὁποῖ­ο ἐ­ρεί­δε­ται ὁ Κα­νο­νι­σμός).

Α. Πε­ρι­ε­χό­με­νο τῆς ἐ­πο­πτεί­ας τοῦ ἐ­πι­χω­ρί­ου Μη­τρο­πο­λί­τη ἐ­πί τῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων.

Κα­τά τό ἄρ­θρο 39 παρ. 6 τοῦ Κα­τα­στα­τι­κοῦ Χάρ­τη τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος (ν. 590/1977, ΦΕΚ Α΄ 146/1977), τοῦ ὁ­ποί­ου τό δεύ­τε­ρο ἐ­δά­φι­ο προ­στέ­θη­κε μέ τό ἄρ­θρο 50 παρ. 2 περ. β. τοῦ ν. 4559/2018 (ΦΕΚ Α΄ 142/3.8.2018) προ­βλέ­πε­ται ὅ­τι:

«6. Ὁ Μη­τρο­πο­λί­της ἀ­σκεῖ ἐ­πί τῶν Ἱ­ερῶν Μο­νῶν τῆς ἐ­παρ­χί­ας αὐτοῦ τήν κα­τά τούς Ἱ­ε­ρούς Κα­νό­νας πνευ­μα­τι­κήν ἐ­πο­πτεί­αν δι­ά τήν κα­νο­νι­κήν μνη­μό­νευ­σιν τοῦ ὀ­νό­μα­τος αὐ­τοῦ ἐν ταῖς Ἱ­ε­ραῖς Ἀ­κο­λου­θί­αις, τήν χει­ρο­θε­σί­αν τοῦ Ἡ­γου­μέ­νου, τήν ἔγ­κρι­σιν τῆς κου­ρᾶς τῶν μο­να­χῶν, τήν ἀ­νά­κρι­σιν τῶν κα­νο­νι­κῶν πα­ρα­πτω­μά­των, τήν μέ­ρι­μναν δι­ά τήν κα­τά τούς ἱ­ε­ρούς κα­νό­νας λει­τουρ­γί­αν τῆς Μο­νῆς καί τόν ἔλεγ­χον τῆς νο­μι­μό­τη­τος τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως αὐ­τῆς. Τά ἀνω­τέ­ρω ἰ­σχύ­ουν καί ὡς πρός τά Ἱ­ε­ρά Ἡ­συ­χα­στή­ρι­α ἀ­σχέ­τως νο­µ­ι­κῆς µ­ορ­φῆς».

Ἐ­πί­σης κα­τά τό ἄρ­θρο 50 παρ. 2 περ. γ τοῦ ν. 4559/2018 ὁ­ρί­ζε­ται ὅ­τι:

«γ. Ἡ δι­ά­τα­ξη τῆς προ­η­γού­με­νης πε­ρί­πτω­σης ἐ­φαρ­μό­ζε­ται καί στά ὑ­φι­στά­με­να Ἱ­ε­ρά Ἡ­συ­χα­στή­ρι­α ἀ­σχέ­τως ἀν­τί­θε­των προ­βλέ­ψε­ων στά ἱδρυ­τι­κά τους κεί­µ­ε­να καί τοῦ ἕ­ως σή­µ­ε­ρα κα­θε­στῶ­τος λει­τουρ­γί­ας τους».

Τό ἄρ­θρο 6 τοῦ Κα­νο­νι­σμοῦ τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος ὑ­π’ ἀ­ριθ. 337/2021 (ΦΕΚ Α΄ 37/2022) προ­βλέ­πει ὅ­τι:

«Ὁ Μη­τρο­πο­λί­της ἀ­σκεῖ ἐ­πί τῶν Ἱ­ερῶν Μο­νῶν τῆς ἐ­παρ­χί­ας του τήν κα­τά τούς Ἱ­ε­ρούς Κα­νό­νες πνευ­μα­τι­κή ἐ­πο­πτεί­α γι­ά τήν κα­νο­νι­κή μνη­μό­νευ­ση τοῦ ὀ­νό­μα­τός του στίς Ἱε­ρές Ἀ­κο­λου­θί­ες, τήν χει­ρο­θε­σί­α τοῦ Ἡ­γου­μέ­νου, τήν ἔγ­κρι­ση τῆς κου­ρᾶς τῶν μο­να­χῶν, τήν ἀ­νά­κρι­ση τῶν κα­νο­νι­κῶν πα­ρα­πτω­μά­των, τήν μέ­ρι­μνα γι­ά τήν κα­τά τούς ἱ­ε­ρούς κα­νό­νες λει­τουρ­γί­α τῆς Μο­νῆς καί τόν ἔλεγ­χο τῆς νο­μι­μό­τη­τας τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς δι­α­χει­ρί­σεώς τους (περ. β-γ τῆς παρ. 2 τοῦ ἄρ­θρου 50 τοῦ ν. 4559/2018, Α΄ 142).

2. Ὁ ἀ­νω­τέ­ρω ἔ­λεγ­χος νο­μι­μό­τη­τας τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως συ­νί­στα­ται σέ ἔ­λεγ­χο τη­ρή­σε­ως τοῦ ἱ­δρυ­τι­κοῦ Κα­νο­νι­σμοῦ τοῦ Ἱ­ε­ροῦ Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ου, τῶν Ἱ­ερῶν Κα­νό­νων καί τῆς κεί­με­νης νο­μο­θε­σί­ας. Εἰ­δι­κό­τε­ρα ὁ ἔ­λεγ­χος νο­μι­μό­τη­τας ἀ­σκεῖ­ται: α) κα­τα­σταλ­τι­κῶς, ἤ­τοι κα­τό­πιν λή­ψε­ως τῆς δι­α­χει­ρι­στι­κῆς ἀ­πο­φά­σε­ως τοῦ Ἱ­ε­ροῦ Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ου καί εἴ­τε πρίν εἴ­τε με­τά ἀ­πό τήν ὑ­λο­ποί­η­σή της, β) τα­κτι­κῶς ἤ ἐκτά­κτως, γ) ἀ­πό τόν Μη­τρο­πο­λί­τη ἤ ἀ­πό ὄρ­γα­νο πού ὁ­ρί­ζει ἤ συγ­κρο­τεῖ μέ ἀ­πό­φα­σή του ἤ ἀ­πό τήν Δι­εύ­θυν­ση Δη­μο­σι­ο­νο­μι­κοῦ Ἐ­λέγ­χου τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος κα­τό­πιν αἰ­τή­μα­τος τοῦ οἰ­κεί­ου Μη­τρο­πο­λί­τη (κα­τά τόν σχε­τι­κό Κα­νο­νι­σμό 210/2010 (Α΄ 135), καί πάν­τα τά ἀ­νω­τέ­ρω κα­τ’ ἐ­πι­λο­γή τοῦ ἐ­πι­χω­ρί­ου Μη­τρο­πο­λί­τη δι’ ἀ­πο­φά­σε­ώς του».

Οἱ κα­τά τό ἄρ­θρο 6 τοῦ Κα­νο­νι­σμοῦ 337/2021 ἁρ­μο­δι­ό­τη­τες ἐπο­πτεί­ας τοῦ ἐ­πι­χω­ρί­ου Μη­τρο­πο­λί­τη πε­ρι­λαμ­βά­νουν: α) τήν πνευ­μα­τι­κή ἐ­πο­πτεί­α γι­ά τήν κα­νο­νι­κή μνη­μό­νευ­ση τοῦ ὀ­νό­μα­τός του στίς Ἱ­ε­ρές Ἀ­κο­λου­θί­ες, β) τήν χει­ρο­θε­σί­α Ἡ­γου­μέ­νου/νης, γ) τήν ἔγ­κρι­ση τῆς κου­ρᾶς τῶν μο­να­χῶν, δ) τήν ἀ­νά­κρι­ση τῶν κα­νο­νι­κῶν πα­ρα­πτω­μά­των, ε) τήν μέ­ρι­μνα γι­ά τήν κα­τά τούς ἱ­ε­ρούς κα­νό­νες λει­τουρ­γί­α τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων, στ) τόν ἔ­λεγ­χο νο­μι­μό­τη­τας τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων.

Οἱ ἀ­νω­τέ­ρω ἐ­ξου­σί­ες ἰ­σχύ­ουν ἐ­πί τῶν ἤ­δη ὑ­φι­στα­μέ­νων καί τῶν ἱδρυ­θη­σο­μέ­νων στό μέλ­λον Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων. Ὁ Κα­νο­νι­σμός ὑ­π’ ἀριθ. 337/2021 (ἄρ­θρο 6) ἐ­πα­να­λαμ­βά­νει τήν ἀν­τί­στοι­χη δι­α­τύ­πω­ση πε­ρί τῶν ἐ­ξου­σι­ῶν τοῦ ἐ­πι­χω­ρί­ου Μη­τρο­πο­λί­τη, ἡ ὁ­ποί­α δι­α­λαμ­βά­νε­ται καί στό πρῶ­το ἐ­δά­φι­ο τοῦ ἄρ­θρου 39 παρ. 6 τοῦ ν. 590/1977 πε­ρί τῶν Ἱ­ε­ρῶν Μο­νῶν, πού εἶ­ναι νο­μι­κά πρό­σω­πα δη­μο­σί­ου δι­καί­ου, καί ἡ ὁ­ποί­α ἐ­πε­κτά­θη­κε ἐ­πί τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων (μέ τό ἄρ­θρο 50 παρ. 2 ἐ­δάφ. β-γ τοῦ ν. 4559/2018).

Εἰ­δι­κῶς ἐ­πί τοῦ θέ­μα­τος τῆς ἐ­πο­πτεί­ας ἐ­πί τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως, ὅ­πως ρυθ­μί­ζε­ται στό ἄρ­θρο 6 παρ. 2 τοῦ Κα­νο­νι­σμοῦ ὑ­π’ ἀριθ. 337/2021, λε­κτέ­α τά ἀ­κό­λου­θα:

α) Ὁ ἐ­πι­χώ­ρι­ος Μη­τρο­πο­λί­της ἀ­σκεῖ ἔ­λεγ­χο νο­μι­μό­τη­τας ἐ­πί τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων καί ὄ­χι ἔλεγ­χο σκο­πι­μό­τη­τας ἐ­πί τῶν οἰ­κο­νο­μι­κῶν ἀ­πο­φά­σε­ων καί τῶν συ­ναλ­λα­γῶν τῶν Ἱερῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων.

β) Εἰ­δι­κό­τε­ρα ὁ ἐ­πι­χώ­ρι­ος Μη­τρο­πο­λί­της ἐ­λέγ­χει μό­νον ἐ­άν ἡ οἰ­κο­νο­μι­κή δι­α­χεί­ρι­ση τῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων πα­ρα­βι­ά­ζει τρί­α κα­θε­στῶ­τα: i) τήν κεί­με­νη νο­μο­θε­σί­α, ii) τούς Ἱ­ε­ρούς Κα­νό­νες καί i­ii) τόν ἐν ἰ­σχύ­ι ἱ­δρυ­τι­κό κα­νο­νι­σμό τοῦ Ἱ­ε­ροῦ Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ου (π.χ. τόν ὀρ­γα­νι­σμό του, προ­ε­δρι­κό διά­ταγ­μα, ἄν εἶ­ναι ἵ­δρυ­μα ἤ τό κα­τα­στα­τι­κό του, ἄν εἶ­ναι σω­μα­τεῖ­ο ἤ ἀ­στι­κή ἑ­ται­ρεί­α).

Ὅ­ταν ἀ­νω­τέ­ρω γί­νε­ται λό­γος γι­ά «κεί­με­νη νο­μο­θε­σί­α» ση­μει­ώ­νε­ται ὅ­τι, ἐ­πει­δή τά Ἱ­ε­ρά Ἡ­συ­χα­στή­ρι­α εἶ­ναι νο­μι­κά πρό­σω­πα ἰ­δι­ω­τι­κοῦ δι­καί­ου, ἡ οἰ­κο­νο­μι­κή δι­α­χεί­ρι­σή τους δέν δι­έ­πε­ται καί δέν ἐλέγ­χε­ται μέ βά­ση τήν κεί­με­νη νο­μο­θε­σί­α πε­ρί τῆς πε­ρι­ου­σί­ας τῶν Ἱ­ε­ρῶν Μο­νῶν, οἱ ὁ­ποῖ­ες εἶ­ναι νο­μι­κά πρό­σω­πα δη­μο­σί­ου δι­καί­ου π.χ. ἄρ­θρο τοῦ 47 παρ. 1 ν. 590/1977 (ἔγ­κρι­ση τῆς ΔΙΣ γι­ά ἐκ­ποί­η­ση ἀκί­νη­της πε­ρι­ου­σί­ας), βα­σι­λι­κό δι­ά­ταγ­μα τῆ­ς 12^ης/23^ης.2.1948 «Πε­ρί των ό­ρων και του τρό­που εκ­ποι­ή­σε­ως των α­κι­νή­των της δι­α­τη­ρου­μέ­νης πε­ρι­ου­σί­ας των μο­νών» (ΦΕΚ Α΄ 49/23.2.1948), προ­ε­δρι­κό δι­ά­ταγ­μα τῆς 1^ης/5^ης.3.1932 «Πε­ρί του τρό­που δι­οι­κή­σε­ως και δι­α­χει­ρί­σε­ως της κα­τά το άρ­θρ. 8 του Νό­μου 4684 δι­α­τη­ρου­μέ­νης πε­ρι­ου­σί­ας των Μο­νών» (Α΄ 61/5.3.1932), βα­σι­λι­κό δι­ά­ταγ­μα τῆς 28^ης.7/15^ης.9.1858 «Κα­νο­νι­σμός πε­ρί των μο­να­στη­ρί­ων» (ΦΕΚ 42/15.9.1858).

γ) Ὁ ἔ­λεγ­χος νο­μι­μό­τη­τας πού δι­ε­νερ­γεῖ ὁ ἐ­πι­χώ­ρι­ος Μη­τρο­πο­λί­της δέν εἶ­ναι προ­λη­πτι­κός (πρό τῆς λή­ψε­ως τῶν ἀ­πο­φά­σε­ων). Τά Ἱ­ε­ρά Ἡ­συ­χα­στή­ρι­α δέν ζη­τοῦν τήν ἔγ­κρι­σή του πρίν ἀ­πό τήν ἔκ­δο­ση ἀ­πο­φά­σε­ώς τους περί τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς δι­α­χει­ρί­σε­ώς τους.

δ) Ὁ ἐ­πι­χώ­ρι­ος Μη­τρο­πο­λί­της ἀ­σκεῖ μό­νον κα­τα­σταλ­τι­κό ἔλεγ­χο νο­μι­μό­τη­τας (τα­κτι­κῶς ἤ ἐ­κτά­κτως) καί δύ­να­ται νά ἐ­πι­λέ­ξει ὅ­τι θά ἐ­λέγ­χει τίς ἐκ­δο­θεῖ­σες δι­α­χει­ρι­στι­κές ἀ­πο­φά­σεις τοῦ Ἱ­ε­ροῦ Ἡσυ­χα­στη­ρί­ου: 

i) εἴ­τε με­τά τήν λή­ψη τους καί πρίν ἀ­πό τήν ὑ­λο­ποί­η­σή τους. Λ.χ. ὁ Μη­τρο­πο­λί­της δύ­να­ται νά ὁ­ρί­σει ὅ­τι ἡ ἀ­πό­φα­ση τοῦ Ἡγου­με­νο­συμ­βου­λί­ου πού κα­ταρ­τί­ζει τόν προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό ἐ­λέγ­χε­ται πρίν ἀρ­χί­σει νά ἐ­κτε­λεῖ­ται ὁ προ­ϋ­πο­λο­γι­σμός κα­τά τό προ­σε­χές ἔ­τος ἤ ὅ­τι οἱ ἀ­πο­φά­σεις με­τα­βι­βά­σε­ως κτη­μά­των Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ου θά ἐ­λέγ­χον­ται με­τά τήν λή­ψη τους, ἀλ­λά πρίν ἀ­πό τήν ὑ­πο­γρα­φή τοῦ σχε­τι­κοῦ συμ­βο­λαί­ου ἐκ­ποι­ή­σε­ως,

ii) εἴ­τε με­τά τήν λή­ψη τους καί με­τά τήν ὑ­λο­ποί­η­σή τους. Λ.χ. μπο­ρεῖ νά ζη­τη­θεῖ ἔ­λεγ­χος νο­μι­μό­τη­τας ἀ­πο­λο­γι­σμοῦ πα­ρελ­θόν­τος ἔ­τους με­τά τήν λή­ξη τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς χρή­σε­ως καί τήν κα­τάρ­τι­ση τοῦ ἀ­πο­λο­γι­σμοῦ ἤ ἔ­λεγ­χος σέ συγ­κε­κρι­μέ­νη συ­ναλ­λα­γή πού ἔ­χει ὁ­λο­κλη­ρω­θεῖ ἤ γι­ά τήν γε­νό­με­νη δι­α­χεί­ρι­ση συγ­κε­κρι­μέ­νων πε­ρι­ου­σι­α­κῶν στοι­χεί­ων ἤ γι­ά πα­ρελ­θόν χρο­νι­κό δι­ά­στη­μα,

i­ii) εἴ­τε συν­δυ­α­σμός τῶν ἀ­νω­τέ­ρω,

ε) πε­ραι­τέ­ρω ὁ κα­τα­σταλ­τι­κός ἔ­λεγ­χος νο­μι­μό­τη­τας δύ­να­ται νά εἶ­ναι:

i) τα­κτι­κός ἔ­λεγ­χος νο­μι­μό­τη­τας, μέ προ­κα­θο­ρι­σμέ­νη πε­ρι­ο­δι­κό­τη­τα κά­θε ἔ­τος. Δύ­να­ται νά ὁ­ρί­ζε­ται μέ τήν ἀ­πό­φα­ση τοῦ Μη­τρο­πο­λί­τη ὅ­τι π.χ. σέ συγ­κε­κρι­μέ­νες προ­θε­σμί­ες κά­θε ἔ­τους ὑ­πο­βάλ­λον­ται στήν οἰ­κεί­α Μη­τρό­πο­λη πρός ἔ­λεγ­χο ὁ κα­ταρ­τι­σθείς προ­ϋ­πο­λο­γι­σμός τοῦ ἑ­πο­μέ­νου ἔ­τους καί ὁ ἀ­πο­λο­γι­σμός τοῦ πα­ρελ­θόν­τος ἔ­τους ἤ ὅ­τι ὁ ἔ­λεγ­χος νο­μι­μό­τη­τας ἀ­σκεῖ­ται σέ δι­α­χει­ρι­στι­κές ἀ­πο­φά­σεις πού ἀ­πο­φα­σί­ζουν ἐκ­ποί­η­ση ἀ­κι­νή­του κ.λπ.,

ii) ἔ­κτα­κτος ἔ­λεγ­χος νο­μι­μό­τη­τας, ἤ­τοι χω­ρίς προ­κα­θο­ρι­σμέ­νη πε­ρι­ο­δι­κό­τη­τα, κα­θώς ἀ­πο­φα­σί­ζε­ται σέ ἔ­κτα­κτη πε­ρί­στα­ση καί ἀ­φο­ρᾶ συγ­κε­κρι­μέ­νη συ­ναλ­λα­γή ἤ δι­α­χεί­ρι­ση πε­ρι­ου­σι­α­κοῦ στοι­χεί­ου ἤ συγ­κε­κρι­μέ­νο χρο­νι­κό δι­ά­στη­μα.

στ) Ὁ τα­κτι­κός καί ὁ ἔ­κτα­κτος ἔ­λεγ­χος νο­μι­μό­τη­τας δι­ε­νερ­γοῦν­ται εἴ­τε ἀ­πό τόν ἴ­δι­ο τόν Μη­τρο­πο­λί­τη εἴ­τε ἀ­πό ὄρ­γα­νο πού ὁ­ρί­ζει ὁ Μη­τρο­πο­λί­της (π.χ. Πρω­το­σύγ­κελ­λο ἤ ἄλ­λο ὑ­πάλ­λη­λο λα­ϊ­κό ἤ κλη­ρι­κό τῆς Ἱ. Μη­τρο­πό­λε­ως ἤ τυ­χόν βο­η­θό Ἐ­πί­σκο­πο) ἤ ἀ­πό ὄρ­γα­νο πού συγ­κρο­τεῖ ὁ Μη­τρο­πο­λί­της μέ ἀ­πό­φα­σή του (π.χ. ἐ­πι­τρο­πή) ἤ σέ ἔ­κτα­κτες πε­ρι­πτώ­σεις ἐ­λέγ­χου ἀ­πό τήν Δι­εύ­θυν­ση Δη­μο­σι­ο­νο­μι­κοῦ Ἐ­λέγ­χου τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος κα­τό­πιν αἰ­τή­μα­τος τοῦ οἰ­κεί­ου Μη­τρο­πο­λί­τη «καί πάν­τα τά ἀ­νω­τέ­ρω κα­τ’ ἐ­πι­λο­γή τοῦ ἐ­πι­χω­ρί­ου Μη­τρο­πο­λί­τη δι’ ἀ­πο­φά­σε­ώς του» (ἄρ­θρο 6 παρ. 2 ἐδ. β Κα­νο­νι­σμοῦ ὑ­π’ ἀ­ριθ. 337/2021).

Συ­νε­πῶς, δέ­ον οἱ ἐ­παρ­χι­οῦχοι Σε­βα­σμι­ώ­τα­τοι Μη­τρο­πο­λίτες (ἡ ἁρ­μο­δι­ό­τη­τα ἐ­πο­πτεί­ας ἐ­πί τῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων, ὅ­πως καί ἐ­πί τῶν Ἱ­ε­ρῶν Μο­νῶν, ἀ­νή­κει προ­σω­πι­κῶς στούς Σεβ. Μη­τρο­πο­λί­τες καί ὄ­χι στά Μη­τρο­πο­λι­τι­κά Συμ­βού­λι­α) νά ἐκ­δώ­σουν ἀ­πό­φα­σή τους καί νά τήν κοι­νο­ποι­ή­σουν σέ ὅ­λα τά Ἱ­ε­ρά Ἡ­συ­χα­στή­ρι­α τῶν κα­τ’ αὐ­τούς Ἱε­ρῶν Μη­τρο­πό­λε­ων μέ τήν ὁ­ποί­α θά τά ἐ­νη­με­ρώ­νουν ὅ­τι ἐ­φαρ­μό­ζε­ται πλέ­ον (κα­τα­σταλ­τι­κός) ἔ­λεγ­χος νο­μι­μό­τη­τας στήν οἰ­κο­νο­μι­κή τους δι­α­χεί­ρι­ση καί θά ὁ­ρί­ζουν γι­ά ὅ­λα τά Ἱ­ε­ρά Ἡ­συ­χα­στή­ρι­α τῆς πε­ρι­ο­χῆς τους πῶς ἀ­σκεῖ­ται ὁ τα­κτι­κός ἔ­λεγ­χος πε­ρι­ο­δι­κῶς (π.χ. κά­θε ἔ­τος καί σέ ποι­ές προ­θε­σμί­ες) καί τό ἀν­τι­κεί­με­νο τοῦ ἐ­λέγ­χου (π.χ. προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό ἑ­πο­μέ­νου ἔ­τους, ἀ­πο­λο­γι­σμό πα­ρελ­θόν­τος ἔτους, ἀ­πο­φά­σεις Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων γι­ά με­τα­βι­βά­σεις ἀ­κι­νή­των, δα­πά­νες ἐ­κτός προ­ϋ­πο­λο­γι­σμοῦ) καί πάν­τα τά ἀ­νω­τέ­ρω κα­τ’ ἐ­πι­λο­γήν τοῦ οἰ­κεί­ου Μη­τρο­πο­λί­τη.

Συ­στή­νε­ται ὅ­πως μέ τήν ἀ­πό­φα­ση τοῦ ἐ­πι­χω­ρί­ου Μη­τρο­πο­λί­τη (ὅρ. συ­νημ­μέ­νο ὑ­πό­δειγ­μα ἀ­πο­φά­σε­ως): 

α) καθιερωθεῖ γι­ά λό­γους ἴ­σης με­τα­χει­ρί­σε­ως, ἑ­νι­αῖ­ο κα­θε­στώς ἐ­λέγ­χου νο­μι­μό­τη­τας γι­ά ὅ­λα τά Ἡ­συ­χα­στή­ρι­α τῆς ἴ­δι­ας Ἱ­ε­ρᾶς Μη­τρο­πό­λε­ως, 

β) κα­θι­ε­ρω­θεῖ ἔ­λεγ­χος νο­μι­μό­τη­τας πα­ρα­πλή­σι­ος πρός τόν ἰσχύ­ον­τα ἐ­πί τῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως τῶν Ἱ­ε­ρῶν Μο­νῶν (ὄρ. ἄρ­θρο 11 περ. στ΄ τοῦ Κα­νο­νι­σμοῦ ὑ­π’ ἀριθ. 39/1972 ΦΕΚ Α΄ 103), ἤ­τοι ἔ­λεγ­χος νο­μι­μό­τη­τας i) ἐ­πί τοῦ προ­ϋ­πο­λο­γι­σμοῦ πρίν ἀ­πό τήν ἔ­ναρ­ξη τοῦ ἑ­πο­μέ­νου ἔ­τους (ἔ­ναρ­ξη ἐ­κτε­λέ­σε­ώς του) ἤ τρο­πο­ποι­ή­σε­ως τῶν προ­ϋ­πο­λο­γι­σμῶν, ii) ἐ­πί τοῦ ἀ­πο­λο­γι­σμοῦ κα­τό­πιν λή­ξε­ως τῆς χρή­σε­ως, iii) ἐ­πί ἀπο­φά­σε­ων με­τα­βι­βά­σε­ως ἀ­κι­νή­των πρίν ἀπό τήν ὑ­πο­γρα­φή συμ­βο­λαι­ο­γρα­φι­κῆς πρά­ξε­ως, iv) ἐ­πί ἀ­πο­φά­σε­ων λή­ψε­ως δα­νεί­ων καί ἀ­να­λή­ψε­ως δα­πα­νῶν ἐ­κτός προ­ϋ­πο­λο­γι­σμοῦ. 

Δι­ευ­κρι­νί­ζε­ται ὅ­τι ὁ κα­θο­ρι­σμός τα­κτι­κοῦ ἐ­λέγ­χου δέν ἀ­πο­κλεί­ει τήν ἐκ τοῦ Κα­νο­νι­σμοῦ ὑ­π’ ἀριθ. 337/2021 ἰ­σχύ­ου­σα δυ­να­τό­τη­τα ἐ­κτά­κτου ἐ­λέγ­χου (π.χ. νά ἐ­λεγ­χθεῖ ἡ νο­μι­μό­τη­τα τῆς ἐ­κτε­λέ­σε­ως ἔρ­γου), κα­θ’ ὅ­σον δύ­να­ται νά ἀ­να­κύ­ψει ἀ­νά πᾶ­σα στιγ­μή ἀ­νάγ­κη δι­ε­ξα­γω­γῆς του (π.χ. δι­α­χει­ρι­στι­κή πα­ρά­βα­ση σέ βά­ρος τῆς πε­ρι­ου­σί­ας τοῦ Ἱ­ε­ροῦ Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ου). Σέ καμ­μί­α πε­ρί­πτω­ση ὅ­μως ὁ ἔκτα­κτος ἔ­λεγ­χος δέν δύ­να­ται νά πε­ρι­λά­βει δι­α­χει­ρι­στι­κές πρά­ξεις ἤ χρο­νι­κά δι­α­στή­μα­τα πρό τῆς ἐ­νάρ­ξε­ως ἰ­σχύ­ος τοῦ ν. 4559/2018 (ἤ­τοι πρό τῆς 3ης.8.2018).

Β. Κρί­σεις τῆς ἀ­πο­φά­σε­ως τοῦ Συμ­βου­λί­ου τῆς Ἐ­πι­κρα­τεί­ας ὑ­π’ ἀριθ. 1067/2025.

Με­τά τήν θε­τι­κή ἀ­πό­φα­ση ὑ­π’ ἀριθ. 1067/2025 τοῦ Συμ­βου­λί­ου τῆς Ἐ­πι­κρα­τεί­ας ἐ­πί τῆς νο­μι­μό­τη­τας τοῦ Κα­νο­νι­σμοῦ τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος ὑ­π’ ἀριθ.  337/2021 «Πε­ρί των Ι­ε­ρών Η­συ­χα­στη­ρί­ων της Εκ­κλη­σί­ας της Ελ­λά­δος» (ΦΕΚ Α΄ 37/28.2.2022) καί συν­ταγ­μα­τι­κό­τη­τας τοῦ ἄρ­θρου 50 τοῦ ν. 4559/2018, δι­ά τοῦ πα­ρόν­τος τί­θε­ται εἰς γνῶ­σιν ὑ­μῶν ὅ­τι τό Συμ­βού­λι­ο τῆς Ἐ­πι­κρα­τεί­ας ἔ­κρι­νε μέ τήν ἀ­νω­τέ­ρω δι­κα­στι­κή ἀ­πό­φα­ση, ἀ­πο­δε­χό­με­νο τίς σχε­τι­κές ἀ­πό­ψεις τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος, ὅ­τι:

1) ἡ δι­ά τοῦ νό­μου 4559/2018 (ἄρ­θρο 50) ἔν­τα­ξη τῶν σή­με­ρα ὑφι­στα­μέ­νων Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων στά ἐκ­κλη­σι­α­στι­κά νο­μι­κά πρό­σω­πα ἰ­δι­ω­τι­κοῦ δι­καί­ου τοῦ ἄρ­θρου 1 παρ. 4 τοῦ ν. 590/1977 δέν ἐ­πά­γε­ται σέ κα­μί­α πε­ρί­πτω­ση κα­τάρ­γη­ση ἤ ἀ­πο­στέ­ρη­ση τῆς –δυ­νά­μει τοῦ ἱδρυ­τι­κοῦ τους κα­νο­νι­σμοῦ– ἐ­ξου­σί­ας τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων νά ἀ­πο­φα­σί­ζουν ἐ­πί κά­θε ζη­τή­μα­τος σχε­τι­ζό­με­νου μέ τήν ἐν γέ­νει δι­οί­κη­ση, δι­α­χεί­ρι­ση καί ἀ­ξι­ο­ποί­η­ση τῆς πε­ρι­ου­σί­ας τους,

2) ἡ δι­ά τοῦ ἄρ­θρου 50 τοῦ νό­μου 4559/2018 ἔν­τα­ξη τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων στό ἄρ­θρο 1 παρ. 4 τοῦ ν. 590/1977 δέν ἐ­πι­σύ­ρει τήν ἐ­φαρ­μο­γή ἐ­πί τῶν Ἱερῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων τῆς δι­α­τά­ξε­ως τοῦ ἄρ­θρου 46 παρ. 2 τοῦ ν. 590/1977 καί ἡ Δι­αρ­κής Ἱ­ε­ρά Σύ­νο­δος δέν ἀ­πο­κτᾶ τήν ἐ­ξου­σί­α νά ἐκ­δί­δει κα­νο­νι­σμούς γι­ά τήν πε­ρι­ου­σί­α - οἰ­κο­νο­μι­κή δι­α­χεί­ρι­ση τῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων,

3) ἡ προ­βλε­πό­με­νη στό ἄρ­θρο 39 παρ. 6 τοῦ ν. 590/1977 ἐ­πο­πτεί­α τοῦ ἐ­πι­χώ­ρι­ου Μη­τρο­πο­λί­τη ἐ­πί τῶν Ἱ­ε­ρῶν Μο­νῶν, μέ πε­ρι­ε­χό­με­νο ἀν­τί­στοι­χο πρός τό πε­ρι­ε­χό­με­νο τῆς ἐ­πο­πτεί­ας τοῦ ἄρ­θρου 6 παρ. 1 τοῦ 39/1972 Κα­νο­νι­σμοῦ γι­ά τίς Ἱ­ε­ρές Μο­νές, ἐ­πε­κτά­θη­κε στά νε­ο­ϊ­δρυ­ό­με­να καί στά ὑ­φι­στά­με­να Ἱ­ε­ρά Ἡ­συ­χα­στή­ρι­α μέ τό ἄρ­θρο 50 παρ. 2 περ. β καί γ τοῦ ν. 4559/2018 στό πλαί­σι­ο ἑ­νι­αί­ας ρύθ­μι­σης τοῦ κα­θε­στῶ­τος ἐκ­κλη­σι­α­στι­κῆς ἐ­πο­πτεί­ας πού δι­έ­πει τίς Ἱ­ε­ρές Μο­νές καί τά Ἱ­ε­ρά Ἡ­συ­χα­στή­ρι­α ὅ­σον ἀ­φο­ρᾶ εἰ­δι­κό­τε­ρα στό (δι­οι­κη­τι­κῆς φύ­σε­ως) ζή­τη­μα τοῦ ἐ­λέγ­χου τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς δι­α­χεί­ρι­σής τους,

4) οἱ ρυθ­μί­σεις τοῦ ἄρ­θρου 50 τοῦ ν. 4559/2018 εἶ­ναι συν­ταγ­μα­τι­κῶς δι­και­ο­λο­γη­μέ­νες δι­ό­τι καί τά Ἱ­ε­ρά Ἡ­συ­χα­στή­ρι­α ἀ­νή­κουν στό κλί­μα τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος καί ἀ­πο­τε­λοῦν Ἱ­ε­ρές Μο­νές ἰ­δι­ω­τι­κοῦ δι­καί­ου, οἱ ὁ­ποῖ­ες ἀ­πό νο­μο­κα­νο­νι­κῆς ἀ­πό­ψε­ως δέν δι­α­φέ­ρουν ἀ­πό τίς Ἱ­ε­ρές Μο­νές δη­μο­σί­ου δι­καί­ου, κα­θ’ ὅ­σον ἔ­χουν ἑ­νι­αί­α ἐκ­κλη­σι­ο­λο­γι­κή ταυ­τό­τη­τα προσ­δι­ο­ρι­ζό­με­νη ἀ­πό τόν ταυ­τό­ση­μο σκο­πό καί τήν ἄ­σκη­ση τοῦ κοι­νο­βι­α­κοῦ μο­να­χι­κοῦ βί­ου,

5) ἡ κα­τ’ ἄρ­θρον 39 παρ. 6 τοῦ ν. 590/1977 ἐ­πο­πτεί­α ἐ­πί τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων συ­νί­στα­ται σέ ἔλεγ­χο νο­μι­μό­τη­τας καί ὄ­χι σέ ἔ­λεγ­χο σκο­πι­μό­τη­τας τῶν ἀ­πο­φά­σε­ών τους καί εἰ­δι­κό­τε­ρα στόν ἔ­λεγ­χο τη­ρή­σε­ως ἐκ μέ­ρους τῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων α) τῶν ἱ­ε­ρῶν κα­νό­νων, β) τῆς ἐκ­κλη­σι­α­στι­κῆς-πο­λι­τει­α­κῆς νο­μο­θε­σί­ας, γ) τοῦ ἱ­δρυ­τι­κοῦ τους κα­νο­νι­σμοῦ. Ἡ ἐ­πο­πτεί­α νο­μι­μό­τη­τας ἐ­φαρ­μό­ζε­ται ὄ­χι μό­νο σέ πε­ρί­πτω­ση συγ­κε­κρι­μέ­νης ὑ­πό­νοι­ας τε­λέ­σε­ως κα­νο­νι­κοῦ πα­ρα­πτώ­μα­τος,

6) ἡ κα­τά τό ἄρ­θρο 39 παρ. 6 τοῦ ν. 590/1977 (ὅ­πως συμ­πλη­ρώ­θη­κε μέ τό ἄρ­θρο 50 παρ. 2 περ. β καί γ τοῦ ν. 4559/2018), ἐκ­κλη­σι­α­στι­κή ἐ­πο­πτεί­α ἐ­πί τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως τῶν ὑ­φι­στα­μέ­νων Ἱερῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων δέν θί­γει τήν οἰ­κο­νο­μι­κή αὐ­το­τέ­λει­ά τους, δι­ό­τι: α) δέν ἐ­πι­φέ­ρει με­τα­βο­λή στήν ἐ­ξου­σί­α τους, βά­σει τοῦ οἰ­κεί­ου ἱδρυ­τι­κοῦ κα­νο­νι­σμοῦ, νά ἀ­πο­φα­σί­ζουν δι’ ἰ­δί­ων ὀρ­γά­νων γι­ά τήν δι­οί­κη­ση καί δι­α­χεί­ρι­ση τῶν οἰ­κο­νο­μι­κῶν τους, β) δέν συ­νε­πά­γε­ται πα­ρέμ­βα­ση ἤ ἐ­πέμ­βα­ση τοῦ Ἐ­πι­σκό­που ἐ­π’ αὐ­τῶν ἤ συν­δι­α­χεί­ρι­ση τοῦ Ἐπι­σκό­που, γ) δέν πα­ρα­βι­ά­ζει τήν συν­ταγ­μα­τι­κῶς κα­το­χυ­ρω­μέ­νη (ἄρ­θρο 3 παρ. 1) καί προ­βλε­πό­με­νη στόν Κα­τα­στα­τι­κό Χάρ­τη τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος (ν. 590/1977 ἄρ­θρο 1 παρ. 2-4) αὐ­το­δι­οί­κη­ση τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος, στό σῶ­μα τῆς ὁ­ποί­ας ἀ­νή­κουν καί τά Ἱε­ρά Ἡ­συ­χα­στή­ρι­α,­  δ) ἡ ρύθ­μι­ση αὐ­τή ὑ­πα­γο­ρεύ­θη­κε ἀ­πό πρό­δη­λο σκο­πό δη­μο­σί­ου καί γε­νι­κό­τε­ρου συμ­φέ­ρον­τος ἀ­να­γό­με­νου στήν πε­ρι­φρού­ρη­ση τοῦ κύ­ρους καί τῆς ἀ­ξι­ο­πι­στί­ας τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας, κα­θώς καί στή δι­α­φύ­λα­ξη τῆς τά­ξε­ως στήν Πο­λι­τεί­α,

7) τό ἄρ­θρο 39 παρ. 6 τοῦ ν. 590/1977, ὅ­πως τρο­πο­ποι­ή­θη­κε μέ τό ἄρ­θρο 50 τοῦ ν. 4559/2018, δέν ἀν­τί­κει­ται στίς συν­ταγ­μα­τι­κές δι­α­τά­ξεις τῶν ἄρ­θρων 13 παρ. 1 καί 2, 12 παρ. 1 καί 3, 17 παρ. 2, στίς δι­α­τά­ξεις τῶν ἄρ­θρων 9, 11 παρ. 1 τῆς Ε.Σ.Δ.Α. καί 1 τοῦ Πρώ­του Πρό­σθε­του Πρω­το­κόλ­λου τῆς Εὐ­ρω­πα­ϊ­κῆς Συμ­βά­σε­ως Ἀν­θρω­πί­νων Δι­και­ω­μά­των, οὔ­τε πα­ρα­βι­ά­ζει τήν συν­ταγ­μα­τι­κή δι­ά­τα­ξη τοῦ ἄρ­θρου 13 παρ. 3 καί τίς συν­ταγ­μα­τι­κές ἀρ­χές τῆς ἰ­σό­τη­τας ἐ­νώ­πιον τοῦ νό­μου καί τῆς ἀ­να­λο­γι­κό­τη­τας (ἄρ­θρα 4 παρ. 1 καί 25 παρ. 1 ἐδ. τέ­ταρ­το τοῦ Συν­τάγ­μα­τος),

8) τό ἄρ­θρο 50 παρ. 2 περ. γ τοῦ ν. 4559/2018 πού προ­βλέ­πει ὅ­τι ὁ ἔ­λεγ­χος νο­μι­μό­τη­τας ἐ­πί τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως «ἐ­φαρ­μό­ζε­ται καί στά ὑ­φι­στά­με­να Ἱ­ε­ρά Ἡ­συ­χα­στή­ρι­α ἀ­σχέ­τως ἀν­τί­θε­των προ­βλέ­ψε­ων στά ἱ­δρυ­τι­κά τους κεί­με­να καί τοῦ ἕ­ως σή­με­ρα κα­θε­στῶτος λει­τουρ­γί­ας τους», δέν εἶ­ναι γνη­σί­ως ἀ­να­δρο­μι­κή δι­ά­τα­ξη, ἀλ­λά μή γνη­σί­ως ἀ­να­δρο­μι­κή (δέν κα­τα­λαμ­βά­νει οἰ­κο­νο­μι­κές χρή­σεις τοῦ πα­ρελ­θόν­τος), καί δέν ἀν­τί­κει­ται στή συν­ταγ­μα­τι­κή ἀρ­χή τοῦ κρά­τους δι­καί­ου, στίς ἀρ­χές τῆς ἀ­σφά­λει­ας δι­καί­ου καί τῆς προ­στα­τευ­ό­με­νης ἐμ­πι­στο­σύ­νης τοῦ δι­οι­κου­μέ­νου, δι­ό­τι μέ τήν ἐν λό­γῳ ρύθ­μι­ση ἐ­πέρ­χε­ται με­τα­βο­λή γι­ά τό μέλ­λον τοῦ ἰ­σχύ­ον­τος κα­θε­στῶ­τος τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων κα­τά τρό­πο γε­νι­κό, ἀ­πρό­σω­πο καί ἀν­τι­κει­με­νι­κό καί σύμ­φω­να μέ τίς ἐ­πι­τα­γές τοῦ συν­τρέ­χον­τος, κα­τά τήν ἐ­κτί­μη­ση τοῦ τυ­πι­κοῦ νο­μο­θέ­τη, δη­μο­σί­ου καί γε­νι­κό­τε­ρου συμ­φέ­ρον­τος σκο­ποῦ,

9) ἡ ἐ­ξου­σι­ο­δο­τι­κή δι­ά­τα­ξη τοῦ ἄρ­θρου 39 παρ. 10 τοῦ ν. 590/1977 γι­ά τήν θέ­σπι­ση κα­νο­νι­σμοῦ πε­ρί τῶν Ὀρ­θό­δο­ξων Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων στήν πε­ρι­ο­χή τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος, εἶ­ναι εἰ­δι­κή καί ὁ­ρι­σμέ­νη κα­τά τήν ἔν­νοι­α τοῦ ἄρ­θρου 43 παρ. 2 τοῦ Συν­τάγ­μα­τος καί ἐ­πι­τρε­πτῶς ἐ­ξου­σι­ο­δο­τεῖ τήν Δι­αρ­κῆ Ἱ­ε­ρά Σύ­νο­δο νά προ­βεῖ σέ ἐ­ξει­δί­κευ­ση τοῦ ἐ­πο­πτι­κοῦ ἐ­λέγ­χου τῆς νο­μι­μό­τη­τας τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως τῶν ὑ­φι­στα­μέ­νων Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων (ὡς «εἰ­δι­κό­τε­ρο θέ­μα», κα­τά τήν ἔν­νοι­α τοῦ ἄρ­θρου 43 παρ. 2 ἔδ. δεύ­τε­ρο τοῦ Συντάγ­μα­τος). Ἡ νο­μο­θε­τι­κή ἐ­ξου­σι­ο­δό­τη­ση δέν θί­γει τήν δι­οι­κη­τι­κή καί δι­α­χει­ρι­στι­κή αὐ­το­τέ­λει­α τῶν Ἱερῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων πε­ρί τά οἰ­κο­νο­μι­κά τους καί δέν ἐ­πι­φέ­ρει νο­μι­κή ἀλ­λοί­ω­ση τοῦ αὐ­το­δι­οί­κη­του χα­ρα­κτή­ρα τους, ἐν ὄ­ψει καί τῶν ἀ­νω­τέ­ρω γε­νο­μέ­νων δε­κτῶν πε­ρί τῆς ἔν­νοι­ας τῶν δι­α­τά­ξε­ων τῶν ἄρ­θρων 1 παρ. 4 καί 46 παρ. 2 τοῦ ν. 590/1977,

10) τό ἄρ­θρο 6 παρ. 2 τοῦ ὑ­π’ ἀριθ. 337/2021 Κα­νο­νι­σμοῦ τῆς Ἱε­ρᾶς Συ­νό­δου τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος δι­α­λαμ­βά­νει ρυθ­μί­σεις, μέ τίς ὁ­ποῖ­ες προσ­δι­ο­ρί­ζε­ται ὅ­τι ὁ ἔ­λεγ­χος νο­μι­μό­τη­τας τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως τῶν ὑ­φι­στα­μέ­νων Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων εἶ­ναι κα­τα­σταλ­τι­κός καί ὄ­χι προ­λη­πτι­κός, ἀ­σκού­με­νος «εί­τε κα­τό­πιν λή­ψε­ως της δι­α­χει­ρι­στι­κής α­πο­φά­σε­ως του Ι­ε­ρού Η­συ­χα­στη­ρί­ου και εί­τε πριν εί­τε με­τά α­πό την υ­λο­ποί­η­σή της» καί ὅ­τι δι­ε­νερ­γεῖ­ται «τα­κτι­κώς ή ε­κτά­κτως», πα­ραλ­λή­λως δέ, ἀ­πο­σα­φη­νί­ζε­ται ὅ­τι ἡ κα­τ’ ἄρ­θρο 39 παρ. 6 τοῦ ν. 590/1977 ἐ­πο­πτεί­α τῶν οἰ­κο­νο­μι­κῶν «συ­νί­στα­ται σε έ­λεγ­χο τη­ρή­σε­ως του ι­δρυ­τι­κού Κα­νο­νι­σμού του Ι­ε­ρού Η­συ­χα­στη­ρί­ου, των Ι­ε­ρών Κα­νό­νων και της κεί­με­νης νο­μο­θε­σί­ας»,

11) προ­βλέ­πε­ται ἀ­πό τόν Κα­νο­νι­σμό ὑ­π’ ἀριθ. 337/2021 ὅ­τι ὁ κα­τα­σταλ­τι­κός αὐ­τός ἔ­λεγ­χος ἀ­σκεῖ­ται εἴ­τε ἀ­πό τόν ἐ­πι­χώ­ρι­ο Μη­τρο­πο­λί­τη εἴ­τε, κα­τό­πιν ἀ­πο­φά­σε­ώς του, «ἀ­πό ὄρ­γα­νο πού ὁ­ρί­ζει ἡ συγ­κρο­τεῖ … ἤ ἀ­πό τήν Δι­εύ­θυν­ση Δη­μο­σι­ο­νο­μι­κοῦ Ἐ­λέγ­χου τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος», ἡ ὁ­ποί­α ἐ­πι­λαμ­βά­νε­ται ὕστερα ἀ­πό αἴ­τη­ση τοῦ ἐ­πι­χω­ρί­ου Μη­τρο­πο­λί­τη γι­ά τήν δι­ε­νέρ­γει­α κα­τα­σταλ­τι­κοῦ ἔκτα­κτου ἐ­λέγ­χου ἐ­πί ἐκ­κλη­σι­α­στι­κῶν νο­μι­κῶν προ­σώ­πων ἰ­δι­ω­τι­κοῦ δι­καί­ου κα­τά τό ἄρ­θρο 3 παρ. 1 περ. β τοῦ 210/2010 Κα­νο­νι­σμοῦ τῆς Ἱ­ε­ρᾶς Συ­νό­δου, στόν ὁ­ποῖ­ο ρη­τῶς πα­ρα­πέμ­πει τό ὡς ἄ­νω ἄρ­θρο 6 παρ. 2 τοῦ ὑ­π’ ἀριθ. 337/2021 Κα­νο­νι­σμοῦ. Οἱ ρυθ­μί­σεις τοῦ ἄρ­θρου 6 παρ. 2 τοῦ ὑ­π’ ἀριθ. 337/2021 Κα­νο­νι­σμοῦ, μέ τίς ὁ­ποῖ­ες προσ­δι­ο­ρί­ζε­ται τό εἶ­δος καί ἡ δι­α­δι­κα­σί­α τοῦ ἀ­σκού­με­νου ἐ­πί τῶν ὑ­φι­στα­μέ­νων Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων ἐκ­κλη­σι­α­στι­κοῦ ἐ­πο­πτι­κοῦ ἐ­λέγ­χου, ἀ­φο­ροῦν «εἰ­δι­κό­τε­ρο θέ­μα» κα­τά τήν ἔν­νοι­α τοῦ ἄρ­θρου 43 παρ. 2 ἐδ. δεύ­τε­ρο τοῦ Συν­τάγ­μα­τος καί εὑ­ρί­σκουν νό­μι­μο ἐ­ξου­σι­ο­δο­τι­κό ἔ­ρει­σμα ἐν­τός τῶν ὁρί­ων τῆς ἐ­ξου­σι­ο­δο­τι­κῆς δι­α­τά­ξε­ως τοῦ ἄρ­θρου 39 παρ. 10 τοῦ ν. 590/1977,

12) ἡ πα­ρα­πομ­πή τοῦ ἄρ­θρου 6 παρ. 2 τε­λευ­ταῖ­ο ἐ­δά­φι­ο τοῦ ὑπ’ ἀριθ. 337/2021 Κα­νο­νι­σμοῦ τῆς Ἱ­ε­ρᾶς Συ­νό­δου τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος στόν ὑ­π’ ἀριθ. 210/2010 Κα­νο­νι­σμό τῆς Ἱ­ε­ρᾶς Συ­νό­δου τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος ἀ­φο­ρᾶ μό­νο στήν προ­βλε­πό­με­νη ἀ­πό τό ἄρ­θρο 3 παρ. 1 περ. β΄ ἁρ­μο­δι­ό­τη­τα τῆς Δι­ευ­θύν­σε­ως Δη­μο­σι­ο­νο­μι­κοῦ Ἐ­λέγ­χου νά δι­ε­νερ­γεῖ, δι­ά τοῦ Τμή­μα­τος Ἐκ­κλη­σι­α­στι­κοῦ Κα­τα­σταλ­τι­κοῦ Ἐ­λέγ­χου, κα­τα­σταλ­τι­κό ἔ­κτα­κτο ἔ­λεγ­χο νο­μι­μό­τη­τας ἐ­πί τῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων κα­τό­πιν αἰ­τή­μα­τος τοῦ ἐ­πι­χώ­ρι­ου Μη­τρο­πο­λί­τη. Δέν θε­με­λι­ώ­νει ὁ­ποι­α­δή­πο­τε ἄλ­λη ἁρ­μο­δι­ό­τη­τα τῆς Δι­ευ­θύν­σε­ως Δη­μο­σι­ο­νο­μι­κοῦ Ἐ­λέγ­χου τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος νά δι­ε­νερ­γεῖ προ­λη­πτι­κό ἤ τα­κτι­κό οἰ­κο­νο­μι­κό ἔ­λεγ­χο ἐ­πί τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων,

13) ἡ πα­ρα­πομ­πή τοῦ ὑ­π’ ἀριθ. 337/2021 Κα­νο­νι­σμοῦ τῆς Ἱ­ε­ρᾶς Συ­νό­δου τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος στόν ὑ­π’ ἀριθ. 210/2010 Κα­νο­νι­σμό δέν κα­θι­στᾶ τά Ἡ­συ­χα­στή­ρι­α ἐκ­κλη­σι­α­στι­κούς ὑ­πο­λό­γους ὑπό τήν ἔν­νοι­α τοῦ ἄρ­θρου 5 παρ. 2 ἐδ. δεύ­τε­ρο τοῦ Κα­νο­νι­σμοῦ ὑ­π’ ἀριθ. 210/2010,

14) ὁ προ­βλε­πό­με­νος στό ἄρ­θρο 6 παρ. 2 τοῦ ὑ­π’ ἀριθ. 337/2021 Κα­νο­νι­σμοῦ κα­τα­σταλ­τι­κός (τα­κτι­κός ἤ ἔ­κτα­κτος) ἔ­λεγ­χος ἐ­πί τῆς νο­μι­μό­τη­τας τῆς οἰ­κο­νο­μι­κῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως τῶν ὑ­φι­στα­μέ­νων Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων δι­ε­ξά­γε­ται ἀ­νε­ξαρ­τή­τως τῆς ὑ­πάρ­ξε­ως ἤ μή ὑ­πό­νοι­ας τελέ­σε­ως κα­νο­νι­κοῦ πα­ρα­πτώ­μα­τος καί εἶ­ναι σύμ­φω­νος μέ τήν ἔν­νοι­α τῆς κα­θι­ε­ρού­με­νης στό ἄρ­θρο 39 παρ. 6 τοῦ ν. 590/1977 ἐ­πο­πτεί­ας τοῦ ἐ­πι­χω­ρί­ου Μη­τρο­πο­λί­τη,

15) μέ τά ἄρ­θρα 6 παρ. 2 (ἐ­πο­πτεί­α ἐ­πί τῆς δι­α­χει­ρί­σε­ως) καί 15 παρ. 3 (ὅ­τι ὑ­πε­ρι­σχύ­ουν οἱ ρυθ­μί­σεις τῶν κα­νο­νι­σμῶν τῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων ἐ­κτός ἄν πρό­κει­ται γι­ά ἐ­πο­πτεί­α Μη­τρο­πο­λί­τη) τοῦ ὑ­π’ ἀριθ. 337/2021 Κα­νο­νι­σμοῦ δέν προ­κα­λεῖ­ται πα­ρέμ­βα­ση ἤ ἐ­πέμ­βα­ση τοῦ ἐ­πι­χω­ρί­ου Μη­τρο­πο­λί­τη στήν ὀρ­γά­νω­ση καί λει­τουρ­γί­α τῶν ὑφι­στα­μέ­νων Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων καί κα­τάρ­γη­ση τοῦ αὐ­το­δι­οί­κη­του χα­ρα­κτῆ­ρα τους,

16) ἡ ἔν­τα­ξη μέ τό ἄρ­θρο 50 τοῦ ν. 4559/2018 τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων στά ἐκ­κλη­σι­α­στι­κά νο­μι­κά πρό­σω­πα ἰ­δι­ω­τι­κοῦ δι­καί­ου τοῦ ἄρ­θρου 1 παρ. 4 τοῦ ν. 590/1977, σέ συν­δυ­α­σμό μέ τίς προ­βλέ­ψεις του πε­ρί ἐκ­κλη­σι­α­στι­κῆς πε­ρι­ου­σί­ας ἄρ­θρου 46 παρ. 2 τοῦ ἴ­δι­ου Κα­τα­στα­τι­κοῦ Χάρ­τη τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος, δέν πα­ρέ­χουν τήν δυ­να­τό­τη­τα στόν ἐ­πι­χώ­ρι­ο Μη­τρο­πο­λί­τη ἤ σέ ἑ­τέ­ρα ἐκ­κλη­σι­α­στι­κή ἀρ­χή νά προ­βεῖ ἐ­ρή­μην τῶν ὑ­φι­στα­μέ­νων Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων σέ ὁ­ποι­α­δή­πο­τε τρο­πο­ποί­η­ση καί συμ­πλή­ρω­ση τῶν ἱδρυ­τι­κῶν κα­νο­νι­σμῶν τους μέ κα­νο­νι­σμό τῆς Δι­αρ­κοῦς Ἱ­ε­ρᾶς Συ­νό­δου.

Συμ­πλη­ρω­μα­τι­κῶς, ἡ ὡς ἄ­νω ἀ­πό­φα­ση τοῦ Συμ­βου­λί­ου τῆς Ἐπι­κρα­τεί­ας ὑ­π’ ἀριθ. 1067/2025 δι­έ­ψευ­σε κά­θε ἰ­σχυ­ρι­σμό ὅ­τι ἡ προ­βλε­πό­με­νη ἐκ τοῦ Κα­νο­νι­σμοῦ ὑ­π’ ἀριθ. 337/2021 καί τοῦ ἄρ­θρου 39 παρ. 6 ἐ­δαφ. β τοῦ ν. 590/1977 ἐ­πο­πτεί­α τοῦ ἐ­πι­χω­ρί­ου Μη­τρο­πο­λί­τη στήν οἰ­κο­νο­μι­κή δι­α­χεί­ρι­ση τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων δῆ­θεν ἀ­ναι­ρεῖ τήν αὐ­το­δι­οί­κη­ση τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων ἤ ὑ­πο­κρύ­πτει δυ­να­τό­τη­τα μο­νο­με­ροῦς ἐ­πεμ­βά­σε­ως ἤ τρο­πο­ποι­ή­σε­ως τῶν ἱδρυ­τι­κῶν κει­μέ­νων τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἡ­συ­χα­στη­ρί­ων καί ἐ­πι­βε­βαί­ω­σε ὅ­τι, ἀν­τι­θέ­τως, ἀ­πο­βλέ­πει ἀ­πο­κλει­στι­κῶς στόν ἔ­λεγ­χο τη­ρή­σε­ως τῶν δι­κῶν τους ὀρ­γα­νι­σμῶν/κα­τα­στα­τι­κῶν, τῆς ἰ­σχύ­ου­σας νο­μο­θε­σί­ας καί τῶν Ἱ­ε­ρῶν Κα­νό­νων, γι­ά τόν λό­γο ὅ­τι καί τά Ἱ­ε­ρά Ἡ­συ­χα­στή­ρι­α ἀ­πο­τε­λοῦν μο­να­στι­κά κα­θι­δρύ­μα­τα ἐν­τασ­σό­με­να στό σῶ­μα τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος.

Ἐν­το­λῇ καί Ἐ­ξου­σι­ο­δο­τή­σει τῆς Ἱ­ε­ρᾶς Συ­νό­δου

Ὁ Ἀρ­χι­γραμ­μα­τε­ύς

Ἀρ­χιμ. Ἰ­ω­άν­νης Κα­ρα­μού­ζης