Ἀριθμ. Πρωτ. 2783
Διεκπ. 1274
Ἀθήνῃσι 11ῃ Ἰουνίου 2014
Ἐτέθη ἐν ἰσχύι ὁ νόμος 4235/2014 «Διοικητικά μέτρα, διαδικασίες και κυρώσεις στην εφαρμογή της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας στους τομείς των τροφίμων, των ζωοτροφών και της υγείας και προστασίας των ζώων και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων» (ΦΕΚ Α΄ 32/11.2.2014), διά τοῦ ἄρθρου 37 παρ. 9 τοῦ ὁποίου προσετέθησαν εἰς τό ἄρθρον 22 τοῦ ν. 4061/2012 «Διαχείριση και προστασία ακινήτων Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων - Ρύθμιση εμπραγμάτων δικαιωμάτων και λοιπές διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 66/22.3.2012) παράγραφοι 7 καί 8, αἱ ὁποῖαι ἔχουν ὡς ἀκολούθως :
«7. α) Το Ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει, επίσης, δικαιώματα κυριότητας σε ακίνητα, που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του νόμου αυτού, σύμφωνα με το άρθρο 1, εφόσον :
αα) Κατέχονται από Δήμους για την εξυπηρέτηση αναγκών τους, και συγκεκριμένα για στέγαση δημαρχιακών μεγάρων, σχολείων και κοινωφελών εγκαταστάσεων. Μετά από αίτημα του οικείου Δήμου, η αρμόδια υπηρεσία της οικείας Περιφέρειας, στην οποία βρίσκεται το ακίνητο, διενεργεί αυτοψία και συντάσσει έκθεση, με την οποία βεβαιώνεται ότι το ακίνητο χρησιμοποιείται για τους παραπάνω σκοπούς.
ββ) Έχουν σε αυτά ανεγερθεί χώροι θρησκευτικής λατρείας, για όσο χρόνο διαρκεί η χρήση αυτή, απαγορευομένης κάθε άλλης χρήσης. Τα ακίνητα αυτά περιέρχονται στο οικείο εκκλησιαστικό νομικό πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένου του αναγκαίου προαύλιου χώρου. Η Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της οικείας Περιφέρειας προσδιορίζει τον αναγκαίο προαύλιο χώρο κατά θέση, εμβαδόν και συντεταγμένες στο ελληνικό γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς.
β) Εφόσον τα κτίσματα της παρούσας παραγράφου έχουν ανεγερθεί σε τμήμα ευρύτερου ακινήτου, ο Περιφερειάρχης εκδίδει πράξη κατάτμησης του ακινήτου.
γ) Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ορίζεται ο τύπος του παραχωρητηρίου για τα ακίνητα της παρούσας παραγράφου.»
Κατά τήν ἀνωτέρω διάταξιν τό Δημόσιον παραιτεῖται τῶν ἰδιοκτησιακῶν δικαιωμάτων του ἐπί ἐκτάσεων τοῦ ἄρθρου 1 τοῦ νόμου 4061/2012 (ὡς τοῦτο ἔχει τροποποιηθῆ διά τοῦ ν. 4235/2014), ἤτοι :
«1. Τα ακίνητα των οποίων η διαχείριση ανήκει στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι:
α) Οι διαθέσιμες εκτάσεις και τα διαθέσιμα οικόπεδα, δηλαδή όσες εκτάσεις και οικόπεδα έμειναν αδιάθετα μετά την ολοκλήρωση της απαλλοτριωτικής διαδικασίας για την αποκατάσταση ακτημόνων γεωργών και γεωργοκτηνοτρόφων, καθώς και όσες επανήλθαν στην κυριότητα του Ελληνικού Δημόσιου, λόγω έκπτωσης του δικαιούχου και ανάκλησης του σχετικού παραχωρητηρίου.
β) Οι συνεταιρικές εκτάσεις του άρθρου 31 του β.δ. 29.10/6.12.1949 «Αγροτικός Κώδικας» (Α΄ 342/1952) και αυτές που αναγράφονται ως κοινόχρηστες στα κυρωμένα κτηματολογικά στοιχεία των διανομών αγροκτημάτων.
γ) Οι αποστραγγιζόμενες γαίες, όπως ιδίως των διατάξεων του β.δ. 19.3/24.3.1941 «Κώδικας αποστραγγιζόμενων γαιών» (Α΄ 84/1941).
δ) Τα μπασταινουχικά κτήματα του άρθρου 290 του Αγροτικού Κώδικα.
ε) Οι εκτάσεις οι οποίες απετέλεσαν αντικείμενο κτηνοτροφικής αποκατάστασης βάσει πράξεων απαλλοτριώσεων που εκδόθηκαν κατ' εφαρμογή του ν.δ. 203/1969 «Κτηνοτροφικός Κώδικας» (Α΄ 368/1941) και 31/11.2.2014) και του άρθρου 28 του ν. 2185/1952 (Α΄ 217/1952).
στ) Τα ακίνητα που περιήλθαν ή περιέρχονται στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σύμφωνα με το άρθρο 4 του ν. 3147/2003 (Α' 135), όπως συμπληρώθηκε με την παράγραφο 19 του άρθρου 12 του ν. 3208/2003 (Α΄ 303) και αντικαταστάθηκε με τις παραγράφους 12, 33α και 33β του άρθρου 20 του ν. 3399/2005 (Α΄ 255), την παράγραφο 9 του άρθρου 13 του ίδιου νόμου, την παράγραφο 3 του άρθρου 4 του ν. 2215/1994 (Α΄ 77), καθώς και με πράξεις δωρεάς ή κληρονομιάς.
2. Τα ακίνητα αυτά ανήκουν κατά κυριότητα στο Ελληνικό Δημόσιο και η διαχείρισή τους ασκείται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και τις Περιφέρειες, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 4 έως 12.
2.α. Οι Δήμοι ασκούν τη διαχείριση στα τμήματα των ακινήτων της παραγράφου 1, όπου έχουν διανοίξει γεωτρήσεις για αρδευτικούς ή υδρευτικούς σκοπούς. Ο Δήμος υποβάλλει στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της οικείας Περιφερειακής Ενότητας και στον ΟΠΕΚΕΠΕ απόσπασμα χάρτη (1:5.000) ή απόσπασμα ορθοφωτοχάρτη σε προβολικό σύστημα ΕΓΣΑ '87, όπου απεικονίζεται το τμήμα του ακινήτου, το οποίο χρησιμοποιεί για τον παραπάνω σκοπό. Η διαχείριση του ακινήτου αίρεται αυτοδικαίως, εφόσον ο Δήμος αλλάξει τη χρήση ή παύσει να το χρησιμοποιεί για το σκοπό αυτόν.
3. Οι διατάξεις του παρόντος νόμου δεν εφαρμόζονται σε ανταλλάξιμες εκτάσεις, δάση, δασικές ή αναδασωτέες εκτάσεις, στις ζώνες απόλυτης προστασίας της φύσης και προστασίας της φύσης των προστατευόμενων περιοχών των άρθρων 18 και 19 του ν. 1650/1986 (Α΄ 160), χώρους και ζώνες μνημείων που προστατεύονται από την αρχαιολογική υπηρεσία, αιγιαλό και παραλίες, όπως ορίζονται από τις διατάξεις του ν. 2971/2001 (Α' 285), καθώς και σε άλλες προστατευόμενες, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, περιοχές.»
Κατά συνέπειαν, ἐφ' ὅσον ἔχουν ἀνεγερθῆ Ναοί ἤ Μοναί (ἤ Ἡσυχαστήρια) ἐπί δημοσίων ἐκτάσεων καί οἰκοπέδων, πού ἐντάσσονται εἰς ὁποιανδήποτε ἐκ τῶν κατηγοριῶν ἀκινήτων τοῦ ἄρθρου 1 παρ. 1 τοῦ νόμου 4061/2012 (καί ἐφ' ὅσον δέν εἶναι δάση, δασικαί ἤ ἀναδασωτέαι ἐκτάσεις, προστατευόμεναι περιοχαί, χῶροι καί ζῶναι μνημείων, αἰγιαλός, παραλία κατά τήν παρ. 3 τοῦ ἄρθρου 1) προβλέπεται κατά τό ἄρθρον 22 παρ. 7 τοῦ ν. 4061/2012 ὅτι : «Τα ακίνητα αυτά περιέρχονται στο οικείο εκκλησιαστικό νομικό πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένου του αναγκαίου προαύλιου χώρου», ἤτοι Ἱεράν Μητρόπολιν, Ἐνορίαν, Ἱεράν Μονήν (ἤ Ἡσυχαστήριον), Ἱερόν Προσκύνημα, Ἐκκλησιαστικόν Ἵδρυμα.
Πρός τόν σκοπόν τοῦτον ὁ Περιφερειάρχης ἐκδίδει παραχωρητήριον (ἀπομένει κατά τόν παρόντα χρόνον νά ὁρισθῇ ὁ τύπος τοῦ παραχωρητηρίου διά Ὑπουργικῆς Ἀποφάσεως τοῦ Ὑπουργοῦ Ἀγροτικῆς Ἀναπτύξεως). Ἐπίσης, ἡ Διεύθυνσις Περιβάλλοντος καί Χωρικοῦ Σχεδιασμοῦ (ΠΕ.ΧΩ.) τῆς οἰκείας Περιφέρειας προσδιορίζει τόν ἀναγκαῖον προαύλιον χῶρον κατά θέσιν, ἐμβαδόν καί συντεταγμένας, ὁ ὁποῖος περιλαμβάνεται εἰς τό παραχωρητήριον τῆς ἐκτάσεως. Ἐάν ὁ Ναός ἤ ἡ Μονή (ἤ τό Ἡσυχαστήριον) ἔχει ἀνεγερθῆ ἐπί μείζονος δημοσίου ἀκινήτου, ὁ Περιφερειάρχης ἐκδίδει, ἐπί πλέον, καί πρᾶξιν κατατμήσεως τοῦ μείζονος δημοσίου ἀκινήτου, προσδιορίζων τό τμῆμα του, τό ὁποῖον παραχωρεῖται εἰς τό ἐκκλησιαστικόν νομικόν πρόσωπον.
