(Για να διαβάσετε το κείμενο σε μορφή PDF, επιλέξτε εδώ)
Πρωτ. 3078
Διεκπ. 1438.
Αθηνησι τη‚ 21ῃ Ἰουνίου 2023
Ε Γ Κ Υ Κ Λ Ι Ο Σ 3 0 7 6
Πρός
τόν Ἱερό Κλῆρο
τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος
(Διά τῶν κατά τόπους Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν)
Εὐλαβέστατοι Κληρικοί,
Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἐπαγρυπνῶντας γιά τόν κατά Θεόν καταρτισμό τῶν πιστῶν, ἐπιθυμεῖ ὅλοι νά διάγουν τόν βίο τους ἐν πνεύματι Θεοῦ καί εὐσεβείᾳ. Ἰδιαιτέρως, ὅμως, ἐπιζητεῖ νά διαφυλάσσονται τά ὁρισμένα ἀπό τούς Θεοφόρους Πατέρες στήν λατρευτική ζωή τῆς Ἐκκλησίας «εἰς οἰκοδομήν τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ» . Ὅπως εἶναι φυσικό, λοιπόν, ἡ Ἱερά Σύνοδος εἶναι ἐπιφορτισμένη νά ἐπιβλέπει, νά ἐπιτηρεῖ, νά συμβουλεύει καί νά καθοδηγεῖ ἀκαταπόνητα Κλῆρο καί Λαό, ὥστε νά τηρεῖται ἡ χριστιανική διδασκαλία, νά ἀποτρέπονται αἱρετικές διδασκαλίες, νά ἐφαρμόζονται οἱ Ἱεροί Κανόνες καί ἡ Ἱερά Παράδοση, ὅπως οἱ Ἅγιοι καί Θεοφόροι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μᾶς παρέδωσαν, κυρίως ὅμως ἔχει ἱερώτατο χρέος νά ἀγωνίζεται γιά νά καλλιεργηθεῖ ἡ ὑγιής πίστη καί νά ἀποτραποῦν ἄτοπες καί ἀντιχριστιανικές ἐκκοσμικευμένες ἐνέργειες καί ἐκδηλώσεις κατά τήν τέλεση τῶν Ἱερῶν Μυστηρίων καί Ἀκολουθιῶν στούς Ἱερούς Ναούς.
Γι' αὐτούς τούς λόγους, ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος, κατά τίς συνεδριάσεις Αὐτῆς τῆς 11ης μηνός Μαΐου καί 13ης μηνός Ἰουνίου 2023, ἀποφάσισε νά προβεῖ στήν ἔκδοση τῆς παρούσας Ἐγκυκλίου ἀφ' ἑνός μέ ἀθυμία καί θλίψη, καταγγέλλοντας ἀσεβήματα πρός τά ἱερά στήν Λατρεία τῆς Ἐκκλησίας, ἀφ' ἑτέρου προτρέποντας νά ἐφαρμόζονται τά δέοντα.
Εἰδικότερα, ἔχει γίνει γνωστό σέ ὅλους ὅτι συμβαίνουν ποικίλα καί ὄχι λίγα ἀσεβήματα, ἄτοπα καί ἔκτροπα, ἀπό τήν ἄποψη τῆς λειτουργικῆς τάξεως, τά ὁποῖα ἀπάδουν πρός τήν ἱεροπρέπεια καί τήν σοβαρότητα καί καταστρατηγοῦν πασιφανῶς τίς τυπικές διατάξεις τῆς Θείας Λατρείας τῆς Ἐκκλησίας μέ θλιβερές συνέπειες τήν διακωμώδηση ἤ καί τόν ἐμπαιγμό τῶν Ἱερῶν Μυστηρίων καί μάλιστα διά τῶν ποικίλων καί πολλῶν μέσων κοινωνικῆς δικτυώσεως, ἡ ἄκριτη χρήση τῶν ὁποίων ἐκ μέρους ἀρκετῶν Κληρικῶν ἔχει, δυστυχῶς, «γιγαντωθεῖ», ἀλλοιώνοντας τήν ἀποστολή καί τήν μαρτυρία τοῦ Ἱεροῦ Κλήρου.
Τέτοια ἀπαράδεκτα φαινόμενα εἶναι, ἐπί παραδείγματι, ἡ ἐντός τοῦ ἱεροῦ ναοῦ «λιτάνευση» τῆς περιστερᾶς κατά τήν ἑορτή τῶν Θεοφανείων, ἡ ἐντός τοῦ Ἱεροῦ Βήματος ἀπαράδεκτη κρούση διαφόρων ἀντικειμένων, σέ συνδυασμό μέ ἀλαλάζουσες φωνές ἐκ μέρους ἱεροπαίδων κατά τό «Ἀνάστα ὁ Θεός» τῆς Θείας Λειτουργίας τοῦ Μεγάλου Σαββάτου, ἡ κατά τήν ἀκολουθίαν τοῦ Ὄρθρου ἔνδυση Ἱερέως ἐκτός τοῦ Ἱεροῦ Βήματος στό μέσον τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ, ἡ ἐντός τοῦ Ἱεροῦ Βήματος κρούση ταλάντων καί κωδώνων μεσούσης τῆς Θείας Λειτουργίας, ἡ ψαλμώδηση τῶν Χαιρετισμῶν τῆς Θεοτόκου, ἀντίθετα μέ τά παραδεδομένα, σέ μέλος πού θυμίζει λαϊκά ἄσματα, ἡ ψαλμώδηση καλάντων ὄπισθεν τῆς Ἁγίας Τραπέζης καί, μάλιστα, τήν ὥρα πού ὁ Ἱερεύς καταλύει τό Ἅγιο Ποτήριο, καί ἄλλα τινά. Ὅλα αὐτά τά ἄτοπα καί ἀπαράδεκτα φαινόμενα πρέπει ἀμέσως νά σταματήσουν καί νά μήν ἐπαναληφθοῦν.
Ἐπιβάλλεται νά τονιστεῖ ἐν προκειμένῳ ὅτι ἡ Ἁγία Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ γιά κανένα λόγο δέν ἔχει ἀνάγκη θεατρικῶν παραστάσεων, ἐκδηλώσεων κοσμικοῦ τύπου, ἐντυπωσιασμοῦ καί αὐθαιρέτων ἐνεργειῶν Πρεσβυτέρων καί Διακόνων, καί μάλιστα χωρίς τήν γνώμη τοῦ οἰκείου αὐτῶν Ἱεράρχου. Σέ καμμία περίπτωση δέν θερμαίνεται ἡ πίστη οὔτε αὐξάνεται ἡ προσέλευση τῶν πιστῶν οὔτε καί ἡ νεώτερη γενιά ἑλκύεται μέ τέτοιου εἴδους ἐξωεκκλησιαστικές μιμητικές ἐνέργειες, οἱ δέ πιστοί οὐδόλως οἰκοδομοῦνται πνευματικά ὅταν ἡ Λατρεία, ἀντί, ὅπως γράφει ὁ Ἱερός Παῦλος, νά εἶναι «ἀληθής καί λογική λατρεία εὐάρεστος τῷ Θεῷ» , καταντᾶ θέαμα καί ἀκρόαμα. Κάθε φορά πού ὑπάρχουν τέτοιες παρεκτροπές, λυπᾶται καί θλίβεται τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἀντί νά ἀγαλλιάζει, ἐνῶ βλάπτεται καί διασύρεται τό κῦρος τῆς Ἐκκλησίας, ἰδίως ὅσον ἀφορᾶ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι εὑρίσκονται μακριά ἀπό τήν ζωή καί τήν Λατρεία Της. Ἡ ἐπιπόλαιη «ἱκανοποίηση» τῶν πιστῶν στούς Ἱερούς Ναούς, ἡ ὁποία ἐπιζητεῖται ἀπό ὁρισμένους Κληρικούς, κρίνεται ὡς παντελῶς ὑποκριτική καί ψευδής καί δέν ἐπιφέρει στήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη τίποτα τό ὠφέλιμο.
Ὡς ἐκ τούτου, ἐπειδή ἡ Ἱερά Σύνοδος ἐπιθυμεῖ καί ἡ κανονική τάξη τῆς Ἐκκλησίας νά τηρεῖται ἐπακριβῶς καί νά διορθωθοῦν οἱ ἀταξίες, ὅπου αὐτές γίνονται, ἀποβλέποντας συνάμα στήν ἱεροπρεπέστερη τέλεση τῶν Ἱερῶν Μυστηρίων, συνιστᾶ, ἐντέλλεται καί προτρέπει ὅλους ὥστε νά ἀποφεύγονται νεωτερισμοί, θεατρινισμοί καί λοιπές ἐκδηλώσεις «τελετουργικοῦ στόμφου», ψαλμωδίες κοσμικοῦ ὕφους, στολισμοί ξένοι πρός τήν ἐκκλησιαστική παραδοσιακή εὐπρέπεια καί σοβαρότητα, καί ὅλως ἰδιαιτέρως ἐφιστᾶ τήν προσοχή γιά νά μή συντελεῖται σκανδαλισμός τῶν συνειδήσεων, καθότι «οὐαί τῷ ἀνθρώπῳ δι’ οὗ τό σκάνδαλον ἔρχεται» .
Κατά συνέπεια, ἡ προσήλωση ὅλων τῶν Κληρικῶν μας στά παραδεδομένα ἀπό τήν Ἁγία μας Ἐκκλησία εἶναι ἱερό καθῆκον καί πρέπει ὁ καθένας νά τό ἐπιτελεῖ μέ πλήρη ἀφοσίωση, ἐπιμέλεια καί σοβαρότητα πρός δόξαν Κυρίου τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, καθότι ὁ λειτουργός τῶν Ἱερῶν Μυστηρίων καί οἰκονόμος τῆς Χάριτος τυγχάνει ποιμένας ἀνθρώπων, «κατ' εἰκόνα Θεοῦ» πλασμένων καί «αἵματι Χριστοῦ ἐξηγορασμένων» .
Ἐν κατακλεῖδι, τονίζεται ἡ ἀνάγκη, γιά ὅλα τά ἀνωτέρω ζητήματα, ὁ κάθε Ἱερεύς νά εὑρίσκεται σέ διαρκῆ ἀναφορά πρός τόν οἰκεῖο Μητροπολίτη, στήν πνευματική σύνεση καί ἔμφρονα κρίση τοῦ ὁποίου ἐπαφίεται ἡ ἀντιμετώπισή τους, ὥστε νά ἐπικρατεῖ ὁμοιομορφία καί τάξη στήν Θεία Λατρεία τῆς Ἐκκλησίας μας.
† Ὁ Ἀθηνῶν Ι Ε Ρ Ω Ν Υ Μ Ο Σ, Πρόεδρος
† Ὁ Ζιχνῶν καί Νευροκοπίου Ἱερόθεος
† Ὁ Ἐλευθερουπόλεως Χρυσόστομος
† Ὁ Σερβίων καί Κοζάνης Παῦλος
† Ὁ Ἀλεξανδρουπόλεως Ἄνθιμος
† Ὁ Νεαπόλεως καί Σταυρουπόλεως Βαρνάβας
† Ὁ Χίου, Ψαρῶν καί Οἰνουσσῶν Μᾶρκος
† Ὁ Σταγῶν καί Μετεώρων Θεόκλητος
† Ὁ Μάνης Χρυσόστομος
† Ὁ Φθιώτιδος Συμεών
† Ὁ Λαρίσης καί Τυρνάβου Ἱερώνυμος
† Ὁ Καλαβρύτων καί Αἰγιαλείας Ἱερώνυμος
† Ὁ Περιστερίου Γρηγόριος
Ὁ Ἀρχιγραμματεύς
† Ὁ Ὠρεῶν Φιλόθεος
