Πρωτ. 3302
Αθήνα 2 Αυγούστου 2013
Διεκπ. 1428
Προαγόμεθα νά θέσωμεν εἰς γνῶσιν τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων, Ἱερῶν Μονῶν καί Ἐνοριῶν τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐλλάδος, ὅτι κατά τήν 1ην Αὐγούστου ἐ.ἔ. ἐψηφίσθη ὑπό τῆς Ἐθνικῆς Ἀντιπροσωπείας ὁ νόμος «Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης - Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις», αἱ διατάξεις τῶν ἄρθρων 16 καί 53 τοῦ ὁποίου εἰσάγουν σημαντικάς ῥυθμίσεις ἐνδιαφέροντος τῶν ἐκκλησιαστικῶν νομικῶν προσώπων.
Κατά τόν νέον νόμον (ἄρθρα 7 παρ. 1 και 8) προβλέπεται ἡ δυνατότης ἐξαιρέσεως ἀπό τῆς κατεδαφίσεως καί ἡ ἀναστολή τῆς εἰσπράξεως προστίµων καί τῆς ἐπιβολῆς κυρώσεων διά τάς ὑφισταμένας ἕως τῆς 28ης Ἰουλίου 2011 αὐθαίρετους κατασκευάς ἤ χρήσεις ἐπί πληρωμῇ προστίμου καί παραβόλου πεντακοσίων εὐρώ.
Ὡστόσον, κατ’ ἄρθρον 16 τοῦ νόμου περιγράφονται αἱ κατασκευαί, διά τάς ὁποίας, προκειμένης τῆς ἐξαιρέσεώς των ἐκ τῆς κατεδαφίσεως, δέν ἀπαιτεῖται νά καταβληθῇ ὁποιοδήποτε πρόστιμον και παράβολον, περιλαμβάνονται δέ ῥητώς καί τά κτίρια καί ἐγκαταστάσεις :
«γ) που στεγάζουν υπηρεσίες των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου ή ιδιωτικού δικαίου που ανήκουν στο Δημόσιο, και τα οποία εποπτεύονται από το Κράτος και επιχορηγούνται από τον τακτικό προ υπολογισμό,
δ) που χρησιμοποιούνται ως λατρευτικοί χώροι των γνωστών θρησκειών και δογμάτων, που έχουν νομική μορφή νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και των νομικών προσώπων του άρθρου 4 του ν. 3647/2008 (Α΄ 37).»
Ἐπί πλέον, δυνάμει τοῦ ἄρθρου 53 τοῦ νόμου, συνιστῶνται παρά τῇ Ἐκκλησίᾳ τῆς Ἑλλάδος μία Ὑπηρεσία Δομήσεως (ΥΔΟΜ) καί ἕν Κεντρικόν Συμβούλιον Ἐκκλησιαστικῆς Ἀρχιτεκτονικῆς (ΚΕΣΕΑ) μέ τοπικήν ἁρμοδιότητα διά πάσας τάς Ἱ. Μητροπόλεις, Ἱ. Μονάς, Ἐνορίας ἐν τοῖς ὁρίοις χωρικῆς δικαιοδοσίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.
Ὑπό τήν ἄχρι τοῦδε διατύπωσιν τοῦ νόμου 4030/2011, οἱ Υ.ΔΟΜ. τῶν Δήμων ἐξέδιδον τήν «ἔγκρισιν δομήσεως» καί, κατόπιν ἐλέγχου τῶν μελετῶν, τελικῶς τήν «ἄδεια δομήσεως». Δι’ εἰδικά κτίρια, ὡς οἱ Ναοί, ἀπῃτεῖτο πρό τῆς ἐγκρίσεως δομήσεως ἡ ἔγκρισις τῆς ἀρχιτεκτονικῆς μελέτης ὑπό τοῦ τοπικοῦ Συμβούλιου Ἀρχιτεκτονικῆς τῆς οἰκείας Περιφερείας.
Μέ τό ἄρθρον 53 τοῦ νέου νόμου:
1) ἱδρύεται Κεντρικόν Συμβούλιον Ἐκκλησιαστικής Ἀρχιτεκτονικής (ΚΕ.Σ.Ε.Α.) παρά τῇ Ἐκκλησίᾳ τῆς Ἑλλάδος μέ τήν συμμετοχήν κληρικοῦ ὡς Προέδρου, ἐκπροσώπου τοῦ Ὑπουργείου Περιβάλλοντος, Ἐνεργείας καί Κλιματικῆς Ἀλλαγῆς, ἐκπροσώπου τοῦ Τεχνικοῦ Ἐπιμελητηρίου Ἑλλάδος καί Καθηγητῶν Πολυτεχνικῶν Σχολῶν, μηχανικῶν, ἀρχιτεκτόνων, καλλιτεχνῶν μέ εἰδικάς γνώσεις. Τό Συμβούλιον τοῦτο, πρό τῆς ἐγκρίσεως δομήσεως, ἐλέγχει τάς ἀρχιτεκτονικάς μελέτας δι’ ἁπάσας τάς Ἱ. Μητροπόλεις, Ἱ. Μονάς καί Ἐνορίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἀντί τῶν τοπικῶν Συμβουλίων Ἀρχιτεκτονικῆς.
2) τήν ἔγκρισιν δομήσεως διά τά Μητροπολιτικά κτίρια, κτίρια τῶν Ἱ. Μονῶν καί Ἐνοριῶν, ἐκδίδει ἡ Διεύθυνσις Οἰκοδομικοῦ καί Κτιριοδομικοῦ Κανονισμοῦ (Δ.Ο.Κ.Κ.) τοῦ Υ.ΠΕ.Κ.Α.
3) διά τούς ἰδιωτικούς Ναούς τήν ἔγκρισιν δομήσεως καί τήν ἄδειαν δομήσεως ἐκδίδει ἡ κατά τόπον ἀρμοδία Υ.ΔΟΜ. τοῦ Δήμου. Ἀπαιτεῖται πάντως, καί διά τούς ἰδιωτικούς Ναούς, ἡ κατάθεσις ἐγγράφου συμφώνου γνώμης τοῦ ἐπιχωρίου Μητροπολίτου ὑπό του ἐνδιαφερομένου ἰδιώτου εἰς τήν Υ.ΔΟΜ. τοῦ οἰκείου Δήμου ἄνευ τῆς ὁποίας ἀπαγορεύεται ἡ ἔκδοσις τῆς ἐγκρίσεως καί τῆς ἀδείας δομήσεως.
4) συνιστᾶται Ὑπηρεσία Δομήσεως παρά τῇ Ἐκκλησίᾳ τῆς Ἑλλάδος, ἡ ὁποία δέν θά ἐκδίδῃ τήν ἔγκρισιν δομήσεως, εἰ μή μόνον τήν ἄδειαν δομήσεως.
5) ἡ Ὑπηρεσία Δομήσεως τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἐκδίδει ἐπί πλέον καί τήν «ἄδειαν καθιερώσεως» ἤ «ἄδειαν χρήσεως», ὡς νόμιμον προϋπόθεσιν διά τήν ἐκκίνησιν τῶν ἐργασιῶν κατασκευῆς.
6) ἡ Ὑπηρεσία Δομήσεως τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος δέν ἔχει ἁρμοδιότητα νά ἀσκήσῃ ἐλεγχον διά τυχόν αὐθαιρεσίας ἐκκλησιαστικῶν κτιρίων. Ὁ ἔλεγχος ἀνήκει εἰς τούς Ἐλεγκτάς Δομήσεως κατά τόν νόμον 4030/2011.
7) προβλέπεται ὅτι διά πᾶσαν Ἱ. Μονήν ἤ Ἱ. Ναόν, ἐφ’ ὅσον ἀκο¬λουθεῖ τό δόγμα τῆς Ἀνατολικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ πρέπει νά ὑπάρχῃ ἡ ἔγγραφος σύμφωνος γνώμη τοῦ ἐπιχωρίου Μητροπολίτου, πρίν ὑποβληθῇ ἡ αἴτησις διά τήν ἔκδοσιν τῆς ἐγκρίσεως δομήσεως.
8) προβλέπεται ὅτι τά ἐκκλησιαστικά κτίρια εἶναι εἰδικά δημόσια κτίρια καί ὡς τοιαῦτα δικαιοῦνται κατά παρέκκλισιν ὄρους δομήσεως
9) ἐπεκτείνεται καί ὑπέρ τῶν Ἱ. Μητροπόλεων, Μονῶν καί Ἐνοριῶν τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἡ ῥύθμισις τοῦ νέου Γ.Ο.Κ. (ν. 4067/2012 ἄρθρον 24 παρ. 2) διά τά μουσουλμανικά βακούφια, ὅτι δύνανται νά λαμβάνουν ἄδειαν δομήσεως, ἄν δέν ἔχουν τίτλον ἰδιοκτησίας διά τά ἀκίνητά των, ἐφ’ ὅσον ὑποβάλουν τοπογραφικόν διάγραμμα, συμβολαιογραφικήν πρᾶξιν περιγραφῆς τοῦ ἀκινήτου, καί πιστοποιητικόν περί μή διεκδικήσεως τοῦ ἀκινήτου ὑπό τοῦ Δημοσίου ἤ Ο.Τ.Α. (ἐκδίδεται βάσει τῶν ἐγγραφῶν εἰς τά βιβλία διεκδικήσεων τοῦ Ὑποθηκοφυλακείου).
Ταῦτα γνωρίζομεν πρός ἐνημέρωσιν ὑμῶν, κατόπιν δέ δημοσιεύσεως τοῦ νόμου εἰς τό σχετικόν Φ.Ε.Κ. καί τῆς ἐνάρξεως ἰσχύος του, μέλλει ὅπως ἀκολουθήσῃ ἀναλυτική Ἐγκύκλιος περί τῆς διαδικασίας ἀδειοδοτήσεως ὑπό τῆς Υ.ΔΟΜ. της Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.