Μακαριώτατε,
Ευχαριστώ για την επιστολή σας με την οποία μοιράζεστε μαζί μας τις αναλύσεις της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος για την κρίση, τις αιτίες, τις πιθανές θεραπείες και το αντίκτυπό της στον Ελληνικό Λαό.
Πρώτα απ' όλα επιτρέψατέ μου να καλωσορίσω θερμά την αναφορά σας στο διάλογο, όπως προβλέπεται από το άρθρο 17 της Συνθήκης της Λισσαβόνας. Πράγματι, το πνεύμα και ο σκοπός του εν λόγω διαλόγου είναι να δημιουργήσει ευκαιρίες για μια ειλικρινή και καρποφόρα ανταλλαγή απόψεων μεταξύ Εκκλησιών και Ευρωπαϊκών θεσμών, πάνω σε θέματα που ενδιαφέρουν τους Ευρωπαίους πολίτες. Τα θέματα που θίγετε είναι πράγματι εκείνα που έχουν το περισσότερο ενδιαφέρον για την πλειοψηφία του Λαού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πολύ σωστά υπογραμμίζετε ότι η παρούσα κρίση θέτει ευρύτερα θέματα πέραν της οικονομίας. Αυτή συνεπάγεται μιας αυξανόμενης πρόκλησης για την νομιμότητα των πολιτικών θεσμών, εφ' όσον δοκιμάζεται η εμπιστοσύνη που έχουν οι πολίτες στους πολιτικούς εκπροσώπους τους. Όπως ασφαλώς θα γνωρίζετε, οι Ευρωπαϊκοί ηγέτες και ιδίως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, λαμβάνουν οριστικά μέτρα να συγκρατήσουν την υπέρτατη κρίση ελλείμματος και να ενδυναμώσουν την Ευρωζώνη, για να ενισχύσουν την άμυνά τους. Σήμερα, όπως ποτέ άλλοτε, είναι υψίστης σημασίας όλοι οι πολιτικοί θεσμοί, συμπεριλαμβανόμενοι και εκείνοι σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, να στείλουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα εμπιστοσύνης και ελπίδας στους συμπολίτες τους, αλλιώς η Δημοκρατία θα κινδυνεύσει και μόνον λαϊκιστικά κινήματα θα ωφεληθούν.
Μέσα σ' αυτή τη συνάφεια, η υπό της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεχιζόμενη στήριξη της Ελλάδας, αποτελεί χειροπιαστή απόδειξη της αποφασιστικότητάς μας να συμπαρασταθούμε σε μια από τις δικές μας (χώρες) που βρίσκεται τώρα σε ανάγκη. Θέλω να επαναλάβω την εκτίμησή μου για τη μεγάλη προσπάθεια που κάνει ο Ελληνικός λαός και να εκφράσω την πεποίθησή μου, ότι η διαδικασία της προσαρμογής θα συνεχίσει με την αταλάντευτη δέσμευση όλων των θεσμών, συμπεριλαμβανομένης και της Εκκλησίας. Πιστεύω βαθύτατα, ότι η Ευρώπη μπορεί να μετατρέψει την πρόκληση αυτή σε μια νέα αρχή και είμαι πεπεισμένος, ότι το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα μπορεί να εξέλθει από την κρίση περισσότερο δυναμωμένο και αναζωογονημένο.
Συμμερίζομαι πλήρως την άποψή σας ότι τώρα, όπως ποτέ άλλοτε, πρέπει να εμβαθύνουμε στις αξίες πάνω στις οποίες ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση. Όπως πολύ σωστά υπογραμμίζετε, η παρούσα οικονομική κρίση είναι κατά βάθος μια ηθική κρίση και οφείλουμε να επανεξετάσουμε τα ηθικά θεμέλια των οικονομικών και πολιτικών προσπαθειών μας.
Στην αρχή που ανέλαβα την θέση που κατέχω, πριν επανεκλεγώ από την Ευρωβουλή, μου δόθηκε η ευκαιρία να υπογραμμίσω στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές μου την ίδια με σας βασική άποψη, ότι η Ευρώπη και οι Ευρωπαίοι πρέπει να επιστρέψουν και να μελετήσουν εκ νέου την δομή των βασικών αξιών επάνω στις οποίες στηρίζεται το Ευρωπαϊκό μας μοντέλο: “Η Ευρώπη κατάφερε να αναπτύξει μια κοινωνική οικονομία και ένα μοντέλο κοινωνίας που υπερβαίνει την καταστροφική διχοτομία μη ρυθμισμένων αγορών ή παντοδύναμων πολιτειών. Οι απαντήσεις πρέπει να λαμβάνονται από την κοινωνία ούτως ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των ανθρώπων. Πρέπει να βάλουμε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια στην καρδιά των προσπαθειών μας.
Αυτή η αρχή υπήρξε για μένα μια βασική έμπνευση κατά τη διάρκεια της δημόσιας ζωής μου. Γίναμε μάρτυρες της λήξης ορισμένων ιδεολογιών που απετέλεσαν τα πλαίσια της πολιτικής κουλτούρας του εικοστού αιώνα. Ο “ριζοσπαστικός καπιταλισμός” των ανεξέλεγκτων αγορών και ο ακραίος κολεκτιβισμός ήσαν ιδεολογίες απάνθρωπες. Ο σκοπός τους δεν ήταν να προάγουν την αξιοπρέπεια του πολίτη, και είμαι αποφασισμένος να πράξω ότι πρέπει, ώστε αυτό το ιστορικό λάθος να μην επαναληφθεί. Ταυτόχρονα, τούτο αποτελεί και την έμπνευση που θα μας βγάλει από αυτήν την κρίση.
Και πάλι σας ευχαριστώ για τα ευγενή και εμπνευσμένα λόγια σας κατ' αυτό το κρίσιμο σταυροδρόμι που βρισκόμαστε, και για την κοινωνική σας ευαισθησία, ως και για το εντυπωσιακό έργο που έχει αναλάβει η Εκκλησία της Ελλάδος στον τομέα των κοινωνικών υπηρεσιών για την φροντίδα των πλέον αναξιοπαθούντων.
Προσβλέπω να συνεργασθώ μαζί σας προσωπικά και με το Γραφείο της Αντιπροσωπείας σας στις Βρυξέλλες, για να προωθήσουμε τις κοινές μας προσπάθειες σε αυτούς τους γεμάτους από προκλήσεις καιρούς.
Πιστά υμέτερος,
José Manuel BARROSO
Η επιστολή στα αγγλικά