ΑΡΙΘ. ΠΡΩΤ. 644
18η Φεβρουαρίου 2003
ΑΡΙΘ. ΔΙΕΚΠ. 340
Πρός
Τήν Ἐρίτιμον
κ. Θεοδώραν Μπακογιάννη.
Δήμαρχον Ἀθηναίων.
Ἐνταῦθα.
Ἐρίτιμε κυρία Δήμαρχε,
Μετ' ἰδιαιτέρας ἱκανοποιήσεως ἐπληροφορήθημεν τήν συμμετοχήν ὑμῶν εἰς τήν Στρογγύλην Τράπεζαν τῆς Ὁμάδος Ἐργασίας "Dream Team" τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἐπιτροπῆς, μετά ἀπό προσωπικήν πρόσκλησιν τοῦ Προέδρου τῆς Ἑπιτροπῆς κ. Romano Prodi, δι' ὅ καί ὁλοθύμως συγχαίρομεν ὑμῖν. Εἴμεθα βέβαιοι ὅτι καί ἐκ τῆς θέσεως αὐτῆς θά ἔχητε τήν δυνατότητα νά παρεμβαίνητε, εὐεργετικῶς διά τήν Πατρίδα ἡμῶν, εἰς τάς ἐξελίξεις εἰς τό Εὐρωπαϊκόν γίγνεσθαι. Τό γεγονός αὐτό δίδει εἰς ἡμᾶς τήν εὐκαιρίαν νά καταστήσωμεν ὑμᾶς μέτοχον ἐνίων ἡμετέρων σκέψεων καί προτάσεων ἀφορωσῶν εἰς τήν ἤδη διαγραφομένην Εὐρωπαϊκήν προοπτικήν.
Τό κοινωνικόν καί οἰκονομικόν πρότυπον διά τήν Εὐρώπην ἀποτελεῖ μίαν εἰσέτι πρόκλησιν διά τό μέλλον τῆς Γηραιᾶς Ἠπείρου. Ὁ τέως Πρόεδρος τῆς ὡς εἴρηται Ἐπιτροπῆς κ. Jacque Delors εὐστόχως ἐπεσήμανε ὅτι οἱ πολῖται τῆς Ευρωπαϊκῆς Ἑνώσεως ὀφείλουν "νά δώσουν μίαν ψυχήν εἰς τήν Εὐρώπην", ἐφ' ὅσον ἐπιθυμοῦμεν ἡ προοπτική τῆς Εὐρώπης νά εἶναι βιώσιμος καί λειτουργική.
Ἡ Ἡνωμένη Εὐρώπη, ὡς γνωστόν, ἱδρύθη ἀπό τούς Χριστιανοδημοκράτας πολιτικούς Ἀντενάουερ, Μονέ, Ντέ Γκάσπερι καί Σπάακ ὡς μία οἰκονομική κοινότης, μέ τήν προοπτικήν, ὅμως, νά ἀποβῇ μία πολιτισμική καί οἰκονομική ὀντότης μέ βάσιν τόν Εὐρωπαϊκόν Πολιτισμόν, τόν τεθεμελιωμένον εἰς τόν Χριστιανισμόν, κυρίως, καί ἐκ δευτέρου εἰς τούς ἀρχαίους πολιτισμούς τῶν Ἑλλήνων καί τῶν Ρωμαίων, μέ ὅ,τι ὠφέλιμον οἱ πολιτισμοί αὐτοί ἀνέδειξαν. Παρά ταῦτα διαπιστώνομεν καθημερινῶς ὅτι εἰς τήν Εὐρώπην ἀπογυμνώνεται ὁ ἀνθρώπινος λόγος ἀπό τήν πίστιν, καί ἀφήνει πολλάκις ὡς ἀπόλυτον κριτήριον τῶν ἀποφάσεων τόν ἀνθρώπινον ἀτομικισμόν, ἀποκόπτων αὐτόν ἀπό τήν ἀνθρωπίνην ἠθικήν.
Δυστυχῶς εἰς τούς ἐσχάτους καιρούς ὑπάρχουν ἁπτᾶ δείγματα ὅτι αἱ εἰρημέναι βάσεις τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ ἀμφισβητοῦνται. Ἠκούσθη προσφάτως, διά πρώτην φοράν, ἡ θεωρία ὅτι πλήν τοῦ Χριστιανισμοῦ εἰς τούς Εὐρωπαϊκούς Λαούς ἐπέδρασαν πολιτισμικῶς καί κατ' ἴσην μετοχήν τό Ἰσλάμ, ὁ Ἰουδαϊσμός, ὡς καί ὁ Διαφωτισμός καί κατ' ἐπέκτασιν αὐτοῦ ἡ ἀθεΐα. Ὑπάρχει ἀκόμη καί ρεῦμα εἰς τό ὁποῖον κυριαρχεῖ ἡ ἄποψις ὅτι ἡ Ἐκκλησία πρέπει κοινωνικῶς νά περιθωριοποιηθῇ, νά μήν ἔχῃ φωνήν, νά μήν κάνῃ κοινωνικάς καί πνευματικάς παρεμβάσεις.
Ἡμεῖς δέν συμφωνοῦμεν μέ αὐτάς τάς ἀπόψεις καί ἐπιδιώκομεν ὥστε νά ἀκουσθοῦν αἱ ἡμέτεραι, ὅσον γίνεται εὐρύτερον καί εἰς τό ἀνώτερον δυνατόν ἐπίπεδον. Πιστεύομεν καί ὁμολογοῦμεν πρός πᾶσαν κατεύθυνσιν ὅτι χωρίς τόν Χριστόν δέν ὑπάρχει οὐδένα ἐπιτυχές κοινωνικόν καί οἰκονομικόν πρότυπον, διότι οἱ ἄνθρωποι μετατρέπονται ἀπό πρόσωπα εἰς ἄτομα, ἄνευ οὐσιαστικοῦ καί ὑπαρξιακοῦ προορισμοῦ.
Αἱ λογικοκρατούμεναι ἀντιλήψεις αἱ ὁποῖαι κυριαρχοῦν κατά τάς τελευταίας δεκαετίας εἰς τήν Εὐρωπαϊκήν Ἕνωσιν ὡδήγησαν αὐτήν εἰς ποικίλα ἀδιέξοδα.
Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία, κατανοοῦσα τάς συγχρόνους ἀναζητήσεις διά τό μέλλον τῆς Εὐρώπης καί ἀποβλέπουσα εἰς τήν ἀποτύπωσιν τῆς διαχρονικῆς συνειδήσεως καί πνευματικῆς κληρονομίας τῶν Εὐρωπαϊκῶν Λαῶν, καταθέτει τάς ἑπομένας προτάσεις, ἀφορώσας εἰς θεμελιώδεις ἀρχάς, ἀπό τάς ὁποίας θεωρεῖ ὅτι πρέπει νά διέπηται ἑκάστη κοινωνία :
α) Πλήρης καί ρητή κατοχύρωσις τῆς ἀρχῆς τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας καί τῶν θεμελιωδῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων καί ἀπαγόρευσις τοῦ κακοπίστου προσηλυτισμοῦ ὅπως αὐτά διεκηρύχθησαν εἰς τήν Σύμβασιν τῆς Ρώμης καί βεβαιώνονται διά τῶν θεσμικῶν λειτουργιῶν τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως.
β) Σεβασμός τῆς κοινῆς συνειδήσεως τῶν Εὐρωπαϊκῶν Λαῶν διά τάς χριστιανικάς ρίζας τῆς διαχρονικῆς καί συγχρονικῆς πνευματικῆς των κληρονομίας, χωρίς νά θίγεται μέ τόν τρόπον αὐτόν ἡ ἀρχή τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας δι' ὅλας τάς Θρησκείας ἤ Ὁμολογίας.
γ) Ἀναγνώρισις τῆς δυνατότητος νά ἀφεθοῦν αἱ σχέσεις Ἐκκλησίας καί Πολιτείας, αἱ ὁποῖαι ἔχουν ἱστορικόν διαχρονικόν βάθος δι' ἕκαστον συγκεκριμένον λαόν, εἰς τό ἐσωτερικόν Ἐθνικόν Δίκαιον ἑκάστου Κράτους, ἐντός τῶν πλαισίων τῆς ἀρχῆς τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας, ὅπως τοῦτο σαφῶς προβλέπεται ἀπό τήν Δήλωσιν ὑπ' ἀριθμ. 11 τῆς Συνθήκης τοῦ Ἄμστερνταμ, ὥστε νά ἀποφευχθοῦν ἀνεπιθύμητοι ἤ ἀλυσιτελεῖς ἐντάσεις εἰς εὐαίσθητα ζητήματα θρησκευτικῶν παραδόσεων τῶν Λαῶν, τά ὁποῖα προσδιώρισαν ἤ προσδιορίζουν τήν ἐθνικήν των ταυτότητα.
Ἐρίτιμε κυρία Δήμαρχε,
Δέν εἶναι εἰς τάς προθέσεις ἡμῶν νά ἐνεργῶμεν μέ πνεῦμα ἀντίθετον καί ἀπόλυτον. Δέν θέλομεν νά ἀντικαταστήσωμεν τούς θεσμούς, μήτε καί νά ἐπιβάλωμεν τήν γνώμην ἡμῶν. Ἀλλ' ὅμως δέν πρέπει νά λησμονῶμεν τήν εὐρωπαϊκήν ἱστορίαν ἡμῶν καί τάς κοινάς χριστιανικάς ρίζας αὐτῆς. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία εἶναι πάντοτε ἀνοικτή εἰς τόν διάλογον μεταξύ τῶν πολιτισμῶν καί τῶν θρησκειῶν διότι πιστεύει εἰς τήν ἠθικήν καί πνευματικήν διάστασιν τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ. Ἔχομεν τήν πεποίθησιν ὅτι ἀπό τό ἐξεταζόμενον ὑπό τῆς ὡς ἄνω Ὁμάδος Ἐργασίας κοινωνικόν καί οἰκονομικόν πρότυπον δέν πρέπει νά ἀπουσιάζῃ ὁ πνευματικός προσανατολισμός τῆς Εὐρώπης καί κυρίως δέν πρέπει νά ἀπουσιάζῃ ἡ Ὀρθόδοξος Χριστιανική Παράδοσις ἡ ὁποία βλέπει ἕκαστον ἄνθρωπον ὡς «εἰκόνα Θεοῦ». Ἐλπίζομεν ὅτι ἡ ὑμετέρα συμμετοχή εἰς τήν Ὁμάδα αὐτήν θά συμβάλῃ ἀποτελεσματικῶς πρός τήν ἐπίτευξιν καί αὐτοῦ τοῦ σκοποῦ.
Ἐπί δέ τούτοις, συγχαίροντες, καί αὖθις, ὑμῖν διά τήν εἰς ὑμᾶς γενομένη τοιαύτη τιμή καί ἐπικαλούμενοι ἐν τοῖς ἀγαθοῖς ἔργοις ὑμῶν δαψιλεστάτην τήν εὐλογίαν τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ, διατελοῦμεν μετά πατρικῶν εὐχῶν καί τιμῆς ἐξαιρέτου.
