Πρός
Τόν Ἐξοχώτατον
κ. Πέτρον Εὐθυμίου.
Ὑπουργόν Ἐθνικῆς Παιδείας καί Θρησκευμάτων.
Ἐ ν τ α ῦ θ α.
16 Αὐγούστου 2000
Ἐξοχώτατε κύριε Ὑπουργέ,
Ὡς πληροφορούμεθα ἐσχάτως ἐκ πολλῶν δημοσιευμάτων τοῦ Τύπου, τό καθ' ὑμᾶς Ὑπουργεῖον, μελετᾶ πρότασιν τοῦ «Κέντρου Ἐκπαιδευτικῆς Ἔρευνας» (Κ.Ε.Ε.) περί ἐξαιρέσεως τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν ἀπό τάς ἐξετάσεις τῆς Β´ καί Γ´ Λυκείου, ὁμοῦ μετά τριῶν ἤ τεσσάρων ἄλλων μαθημάτων. Ὡς κύριον ἐπιχείρημα διά τήν πρότασιν τοῦ Κ.Ε.Ε. προβάλλεται ἡ ἄποψις ὅτι «... ὁ βιωματικός χαρακτήρας τῆς πίστης δέν ἐπιτρέπει τήν γνωσιολογική ἐξέταση τοῦ μαθήματος». Καί βεβαίως εἶναι ἀληθές ὅτι ἡ πίστις ἔχει χαρακτῆρα προσωπικόν καί βιωματικόν καί ὑπό οὐδενός κρίνεται ἤ βαθμολογεῖται αὕτη, εἰ μή μόνον ὑπό τοῦ Καρδιογνώστου Θεοῦ. Εἰς τήν προκειμένην, ὅμως περίπτωσιν, τό ἐξεταζόμενον δέν εἶναι ἡ πίστις τοῦ μαθητοῦ, ἡ ὁποία βεβαίως καί δέν βαθμολογεῖται, ἀλλ' ἡ ἐπίδοσις τούτου εἰς τό διδασκόμενον μάθημα. Ὡς δέ γνωρίζετε, κύριε Ὑπουργέ, μάλιστα καί ὑπό τήν ἰδιότητα τοῦ πεπειραμένου Ἐκπαιδευτικοῦ Λειτουργοῦ, ἀλλά καί ὡς ἡ μαθησιακή διαδικασία καί πρᾶξις ἔχει ἀποδείξει, οὐδέποτε ἐδόθη ἰδιαιτέρα σημασία ὑπό τῶν μαθητῶν εἰς μή ἐξεταζόμενα μαθήματα, ἤ εἰς μαθήματα τῶν ὁποίων ὁ βαθμός δέν συνυπολογίζεται εἰς τήν ἐξαγωγήν τοῦ γενικοῦ μέσου ὅρου· ἀντιθέτως δέ ταῦτα ὑποτιμῶνται καί παραθεωροῦνται ὑπό πάντων. Διά τήν ὑποβάθμισιν, ὅμως τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν, ἐπιστρατεύεται καί ἕν ἀκόμη ἐπιχείρημα. Διαμαρτύρονται, ὡς λέγεται, πολλοί ὑποστηρίζοντες, ὅτι εἰς τόν φόρτον ἐργασίας καί προετοιμασίας τῶν μαθητῶν διά τάς Πανελληνίους Ἐξετάσεις, προστίθεται ἐπί πλέον βάρος ἀπό τήν ἐξέτασιν ἑνός μαθήματος τό ὁποῖον οὐδεμίαν σχέσιν ἔχει μέ πλείστους ὅσους κλάδους σπουδῶν, πρακτικῆς κυρίως κατευθύνσεως. Τό ἐπιχείρημα ὅμως τοῦτο καταρρίπτεται ἐξ αὐτοῦ καί μόνον τοῦ σκεπτικοῦ τοῦ ἰσχύοντος Νόμου, πού ἀποβλέπει εἰς τήν διεύρυνσιν τοῦ γνωσιολογικοῦ ὁρίζοντος τοῦ μαθητοῦ, ἀποφευγομένης οὕτω τῆς ἀπολύτως μονομεροῦς μαθήσεως. Ἐξ ἄλλου, τίς δύναται νά ἰσχυρισθῇ, ὅτι ἐπειδή δέν ὑπάρχει γνωσιολογική συνάφεια τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν πρός τά ἐνδιαφέροντα ἑνός ὑποψηφίου τοῦ Πολυτεχνείου ἤ ἄλλης τινος Σχολῆς, δέον ὅπως τοῦτο καταργηθῇ; Μήπως ἔχουν σχέσιν πρός τό μάθημα τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν τά ἐνδιαφέροντα ἑνός ὑποψηφίου τῆς Μαθηματικῆς ἤ Φυσικῆς ἤ ἄλλης παρεμφεροῦς Σχολῆς; Ἤ ἀντιστρόφως ἔχουν σχέσιν πρός τά ἐνδιαφέροντα ἑνός ὑποψηφίου τῆς Φιλοσοφικῆς ἤ τῆς Νομικῆς ἤ ἄλλης παρεμφεροῦς Σχολῆς, τά μαθήματα τῆς Φυσικῆς, τῶν Μαθηματικῶν, τῆς Χημείας κ.λπ.; Πρέπει λοιπόν καί αὐτά νά ἐξαιρεθοῦν ἀντιστοίχως, συμφώνως πρός τήν ὡς ἄνω λογικήν διά τήν ἀποφυγήν φόρτου ἐργασίας τῶν μαθητῶν; Διατί ὅμως τότε ὑποστηρίζεται ἡ ἀνάγκη τῆς ἐπιλεκτικῆς ἐξαιρέσεως τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν;
Ἤδη, κύριε Ὑπουργέ, τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν ὑπέστη πρό ὀλίγων ἐτῶν καίριον πλῆγμα διά τῆς μειώσεως τῶν ὡρῶν διδασκαλίας εἰς τάς τάξεις τοῦ Λυκείου. Διά τῆς κυοφορουμένης νέας ρυθμίσεως θά ὑποβαθμισθῇ ἔτι περισσότερον, γεγονός ὅπερ ὡς φρονοῦμεν, πρωτίστως θά βλάψῃ αὐτούς τούτους τούς μαθητάς, οἵτινες τά μέγιστα ὠφελοῦνται ἐκ τῆς διδασκαλίας τούτου, διότι ἀφ' ἑνός μέν ἐμπλουτίζουν τάς γνώσεις αὐτῶν καί ἐμπειρίας ἐκ τοῦ ἀνεξαντλήτου πλούτου τῶν ὑπερόχων μηνυμάτων τῆς Ἁγίας Γραφῆς, περί ἀγάπης, εἰρήνης καί καταλλαγῆς, ἤ ἐπί θεμάτων τῆς Ὀρθοδόξου πνευματικότητος καί ζωῆς, ὡς καί ἐπί τῶν πολιτισμικῶν ἐπιρροῶν τῆς Ὀρθοδοξίας ἐπί τῆς ζωῆς τῶν Ἑλλήνων, ἀφ' ἑτέρου δέ τούς δίδεται τόσον ἡ μοναδική εὐκαιρία τῆς γνώσεως καί ὅλων τῶν ἄλλων θρησκειῶν, μέ διάθεσιν σεβασμοῦ καί συμβιώσεως, ὅσον καί ἡ δυνατότης προφυλάξεως ἐκ τῶν παντοειδῶν αἱρετικῶν παραφυάδων καί καταστροφικῶν λατρειῶν τῶν ἐξόχως ἐπικινδύνων διά τήν εὐαίσθητον καί εὐάλωτον ἐφηβικήν καί νεανικήν ψυχήν.
Βέβαιοι ὄντες, Ἐξοχώτατε κύριε Ὑπουργέ, ὅτι θά ἐκτιμήσητε δεόντως τήν ἀγωνίαν τῆς Ἐκκλησίας διά τήν καλυτέραν καί ἀποδοτικωτέραν διδασκαλίαν καί προσφοράν τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν εἰς τά Λύκεια τῆς Πατρίδος ἡμῶν, ἐπ' ὠφελείᾳ καί προόδῳ τῶν νέων βλαστῶν Αὑτῆς καί δέν θά θελήσητε νά ἐπιβαρύνητε, εἰς περίπτωσιν ἀποδοχῆς τῆς ὑποβληθείσης εἰς ὑμᾶς προτάσεως, τήν ἤδη βαρεῖαν ἀτμόσφαιραν ἕνεκα τοῦ θέματος τῶν ταυτοτήτων, ἔχομεν δι' ἐλπίδος, ὅτι θά ἐξετάσητε μετά τῆς δεούσης προσοχῆς τάς παρατηρήσεις ἡμῶν ὥστε νά μήν ἐξαιρεθῇ τελικῶς τό μάθημα τοῦτο τῶν Πανελλαδικῶν Ἐξετάσεων τῆς Β´ καί Γ´ Λυκείου.
Ἐπί πᾶσι δέ τούτοις, ἐπικαλούμενοι ἐφ' ὑμᾶς δαψιλῆ τήν εὐλογίαν τοῦ Θεοῦ, εὐχόμεθα, ὅπως ὁ Δοτήρ παντός ἀγαθοῦ κρατύνῃ καί ἐνισχύῃ τήν ὑμετέραν Ἐξοχότητα ἐν πᾶσι καί διατελοῦμεν μετά τῆς ἐν Κυρίῳ ἀγάπης.
