Εις Ημερίδα Υπευθύνων Εκκλησιαστικού Τύπου
Η επικοινωνία στην Εκκλησία είναι συνδεδεμένη με την ίδια Της την ύπαρξη. Από του Κυρίου μας Ιησού Χριστού μέχρι σήμερα και μέχρι συντελείας του αιώνος η Εκκλησία μας δεν κάνει τίποτε άλλο από το να επικοινωνεί με τον κόσμο, να διδάσκει και να εργάζεται για τη σωτηρία του. Οι Αγιοι Απόστολοι, εφαρμόζοντας τον λόγο του Κυρίου, εκήρυξαν ανά την Οικουμένη, βαπτίζοντες εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Ειδικότερα ο ιδρυτής της Εκκλησίας μας, Απόστολος Παύλος, θεωρείται και από τους κοσμικούς ανθρώπους ακόμη ως ο ιδρυτής της επικοινωνίας και της ιεραποστολής, αφού για τα μέτρα της εποχής εκείνης επετέλεσε το πραγματικό κατόρθωμα, να διατρέξει με κάθε προσφερόμενο συγκοινωνιακό μέσο χιλιάδες χιλιόμετρα ξηράς και θαλάσσης και όχι μόνο ίδρυσε τοπικές Εκκλησίες, αλλά έως το μαρτυρικό τέλος της ζωής του επικοινωνούσε συνεχώς μαζί τους, από το ενδιαφέρον και τη μέριμνα του για την πορεία τους.
Στη συνέχεια οι Πατέρες της Εκκλησίας επικοινωνούσαν με το ποίμνιο τους δι' επιστολών, δια κηρυγμάτων, δια συγγραμμάτων και δια κάθε άλλου προσιτού σ' αυτούς μέσου, πάντα με περισσή αγάπη και με σκοπό τη διακονία των συνανθρώπων τους και την βοήθεια προς αυτούς στο δρόμο της σωτηρίας. Η Εκκλησία πάντοτε χρησιμοποίησε την προσφερόμενη τεχνολογία για την σπορά του Λόγου Της. Ο μαρτυρικός Οικουμενικός πατριάρχης Κύριλλος Λούκαρις (1572 - 1638) από της ανόδου του στον θρόνο ως πρώτο μέλημα του είχε την ίδρυση ελληνικού τυπογραφείου στην Κωνσταντινούπολη, λίγες δεκαετίες μετά την εφεύρεση της Τυπογραφίας, της οποίας, ειρήσθω εν παρόδω, το πρώτο έργο ήταν η Αγία Γραφή. Σήμερα η Εκκλησία έχει στη διάθεση της την ηλεκτρονική και ψηφιακή τεχνολογία, την οποία χρησιμοποιεί, πάντα προς σωτηρία των ανθρώπων.
Επ' αυτού του έργου θα αναφέρω στην αγάπη σας ένα δεκάλογο σκέψεων:
Πρώτον. Ολοι όσοι ασχολούμεθα με την επικοινωνία με τον κόσμο, κληρικοί και λαϊκοί, πρέπει να έχουμε την ταπείνωση του τελώνου, την έμπρακτη αγάπη του σαμαρείτη, τη μετάνοια του ασώτου, την επίγνωση της αμαρτίας μας της ολίγον προ του Πάθους αλειψάσης με το μύρο τα πόδια του Κυρίου μας αμαρτωλής, την αγνότητα και την αγάπη του Ιωάννη, τον άδολο ιεραποστολικό ενθουσιασμό του Πέτρου, τον ιεραποστολικό ζήλο του Παύλου.
Να συνδυάζουμε δηλαδή τα τάλαντα που μας εμπιστεύθηκε ο Θεός με την Πίστη και τον πνευματικό αγώνα επί του παλαιού εαυτού μας.
Δεύτερον. Πρέπει να έχουμε βαθιά κατανοήσει ότι τα επικοινωνιακά μέσα της Εκκλησίας ( Εντυπα, Ραδιόφωνο, Ιντερνέτ, CD, DVD, κασέτες, και τα άλλα) αποτελούν προέκταση του λόγου της Εκκλησίας και μέσα για τη διασπορά του σε εκατομμύρια ανθρώπων. Η επίγνωση αυτή μας δημιουργεί το θετικό συναίσθημα της τεράστιας ευθύνης που έχουμε όταν λέμε ή γράφουμε κάτι απευθυνόμενοι προς τον λαό. Είτε το θέμα είναι ψυχαγωγικό, είτε είναι ενημερωτικό πάντα είναι στο πλαίσιο του έργου της Εκκλησίας και ποτέ δεν αυτονομείται.
Τρίτον. Η επίγνωση της ευθύνης μας οδηγεί στο να βελτιώνουμε συνεχώς και εν πλήρει ψυχική ελευθερία τον εαυτό μας και να έχουμε μεγάλη προσοχή στη ζωή μας, γιατί εκ του περισσεύματος της καρδίας γράφουμε, ενεργούμε και λαλούμε.
Τέταρτον. Δεν πρέπει ποτέ να μας διαφεύγει το γεγονός ότι ο ρόλος όλων όσοι εργάζονται με οποιοδήποτε τρόπο στην Εκκλησία και ιδιαίτερα εκείνοι οι οποίοι έχουν ως έργο τους την επικοινωνία της Εκκλησίας με τον λαό, δεν είναι να προσαρμόζουν το Λόγο του Θεού στις αντιλήψεις τους, αλλά να υποτάσσουν το εγώ τους και να προσφέρουν τον εαυτό τους στην υπηρεσία του συνανθρώπου μας. Όποτε άνθρωποι της Εκκλησίας, ακόμη και για αιτιολογημένες αιτίες, θέλησαν να επιβάλουν το ίδιο θέλημα τους στο πλήρωμα Της,
ο Θεός τους στέρησε από την Χάρη Του και οδήγησαν την Εκκλησία στην παρακμή.
Πέμπτον. Παρακμιακό είναι και το φαινόμενο στην Εκκλησία όταν εργαζόμενοι σ' αυτήν ως στελέχη, κληρικοί και λαϊκοί, αισθάνονται ότι απέκτησαν κάποια εξουσία, με την κοσμική έννοια. Δεν υπάρχει χειρότερη, πιο αμαρτωλή αίσθηση. Όλοι οι άνθρωποι της ποιμαινούσης Εκκλησίας, από του Επισκόπου κάθε τοπικής Εκκλησίας μέχρι του νεότερου υπαλλήλου της, μόνο βιώματα αγάπης, διακονίας και θυσίας για το λαό οφείλουμε να τρέφουμε. Δεν έχει κανείς το δικαίωμα να προδίδει τη Ζωή και το Εργο του Κυρίου μας, δεν έχει κανείς το δικαίωμα εξ αιτίας του να υβρίζεται και να λοιδορείται ο Κύριος, δεν έχει κανείς το δικαίωμα να αποτελεί ζωντανή δυσφήμηση της κατά Χριστόν ζωής. Δεν συζητώ βεβαίως την αγυρτία και την εκμετάλλευση της ευσεβείας του λαού, που είναι έγκλημα κατά της Πίστεως και όποιος φτάνει στην κατάντια αυτή δείχνει ότι έχει διεφθαρμένη ψυχή, που δεν μπορεί να έχει φυσικά καμία σχέση με την Εκκλησία.
Έκτον. Εννοείται ότι οι εργαζόμενοι στα μέσα επικοινωνίας της Εκκλησίας με την προϋπόθεση της βίωσης της Ορθόδοξης πνευματικότητας εφαρμόζουν με αυστηρότητα τον κώδικα της δεοντολογίας. Αυτό το πιστοποιεί και ο Απόστολος Παύλος, όταν τόνισε στον μαθητή Του Τιμόθεο, ότι "δικαίω νόμος ου κείται, αλλά αυτός είναι για τους ανόμους και ανυπότακτους" ( Α' Τιμ. α' 9). Ο Απόστολος Παύλος αναφέρεται στον Μωσαϊκό Νόμο, αλλά, κατ' επέκταση, ο σωστός άνθρωπος δεν χρειάζεται να διαβάζει τον Νόμο για να ξέρει πώς θα συμπεριφερθεί. Το ίδιο και εμείς όταν αγαπάμε και σεβόμεθα τον κάθε άνθρωπο δεν μπορούμε να τον αδικήσουμε, ούτε να του προκαλέσουμε δυσάρεστα συναισθήματα.
Έβδομον. Η επικοινωνία της ποιμαίνουσας Εκκλησίας με τον λαό πρέπει να αποπνέει χριστιανικό ήθος και συναισθήματα ελπίδας και ελευθερίας. Εμείς πιστεύουμε ότι μόνο κατά Χριστό υπάρχει ελευθερία. Όλα τα υποκατάστατα της κατά Χριστόν ελευθερίας εμπεριέχουν δεσμά και εκμετάλλευση.
Όγδοο. Όσοι επικοινωνούμε με τον λαό λέμε πάντα με παρρησία την αλήθεια, όσο κι αν αυτό κοστίζει. Χωρίς να μας λείπει η διάκριση και η επίγνωση του τί εκπροσωπούμε δεν μας επιτρέπεται να κάνουμε πολιτική, ή, πολύ περισσότερο δεν μπορούμε να αισθανόμαστε έναντι οποιουδήποτε εμπάθεια. Ο λόγος του Κυρίου μας είναι σαφής: " αγαπάτε τους εχθρούς υμών, ευλογείτε τους καταρωμένους υμάς, καλώς ποιείτε τοις μισούσιν υμάς και προσεύχεσθε υπέρ των επηρεαζόντων υμάς και διωκόντων υμάς, όπως γένησθε υιοί του πατρός υμών του εν ουρανοίς, ότι τον ήλιον αυτού ανατέλλει επί πονηρούς και αγαθούς και βρέχει επί δικαίους και αδίκους" (Ματθ. ε' 44-45). Διάβασα προ ημερών στους Τάϊμς του Λονδίνου ότι στη Μεγ. Βρετανία παραιτήθηκε εφημέριος της Αγγλικανικής Εκκλησίας από το υπούργημα του, γιατί δεν μπορούσε να ξεπεράσει τη δολοφονία της θυγατέρας του, 24 ετών, κατά την τρομοκρατική επίθεση στο Λονδίνο, τον περασμένο Ιούλιο, και δεν μπορούσε να συγχωρήσει τους δολοφόνους της. Και διερωτήθηκα όλοι εμείς που κοινωνούμε των Αχράντων Μυστηρίων προσερχόμεθα με τη συνείδηση ότι έχουμε συγχωρήσει όλους όσοι μας αδίκησαν και μας έβλαψαν και επιτελούμε το διακόνημα του ο καθένας μας έχοντας τη συνείδηση της συγγνώμης προς όλους; Όμως, επαναλαμβάνω, δεν διστάζουμε να λέμε την αλήθεια προς κάθε κατεύθυνση, με αγάπη, με αυτοσεβασμό, με αντικειμενικότητα, με μετριοπάθεια.
Ένατο. Δεν ξεχνάμε ποτέ ότι είμαστε μια τοπική αυτοκέφαλη Εκκλησία, η οποία ανήκει στην Οικουμενική Εκκλησία, αφού κοινωνούμε του κοινού Αγίου Ποτηρίου με όλους τους ανά τον κόσμο Ορθοδόξους και μετέχουμε όλοι του ιδίου Σώματος, του οποίου κεφαλή είναι ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός. Θεωρούμε όλους τους όπου Γης ανθρώπους παιδιά του Θεού, που αγαπάμε και σεβόμαστε τις παραδόσεις τους, και όποτε χρειάζεται, οφείλουμε να υπηρετούμε. Παράλληλα μένουμε πιστοί στα όσα "εμάθομεν και επιστώθημεν", αγαπάμε την Πατρίδα μας, και σεβόμαστε τις αρχές και τις Αξίες της Παραδόσεως μας, τις οποίες μεριμνάμε να μεταλαμπαδεύσουμε στους νεότερους μας, για να υπάρχει η συνέχεια του Γένους μας. Εχουμε προνόμιο ευθύνης και διακονίας εμείς οι Ελληνες, λόγω της πλούσιας σε πνευματικούς καρπούς Κληρονομιάς μας και γι' αυτή την κληρονομιά δεν έχουμε το δικαίωμα να αδιαφορήσουμε. Και
Δέκατο. Η Εκκλησία είναι ο μόνος θεσμός στην κοινωνία που έχει ανοικτή την αγκαλιά της προς όλους τους πολίτες, χωρίς καμία διάκριση. Οι θύρες της είναι ανοικτές για τους συνανθρώπους μας κάθε επαγγέλματος, κάθε μορφώσεως, κάθε εισοδήματος, κάθε φυλής, κάθε ιδεολογίας, κάθε κομματικής τοποθετήσεως, κάθε ηλικίας. Όταν κατά Χριστόν αγαπάς δεν βάζεις χρωματιστά γυαλιά, ούτε παραμορφωτικούς φακούς, ούτε μέτρο. Δεν υπάρχουν στην Εκκλησία "δικοί" και "ξένοι", δεν υπάρχουν στην Εκκλησία "αντίπαλοι". Και δεν αναμιγνυόμαστε στην πολιτική. Εμείς οι Ορθόδοξοι εφαρμόζουμε πλήρως στην εκκλησιολογία μας τον λόγο του Κυρίου "απόδοτε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ". Εκείνο που ορισμένοι δεν αντιλαμβάνονται στην Ελλάδα είναι η σχέση κλήρου και λαού στην Ελλάδα, είναι ότι η Εκκλησία συνέβαλλε επί αιώνες στη διατήρηση της ιδιοπροσωπίας και της ταυτότητας του Γένους και ότι σήμερα συμβάλλει στη συνοχή και στην ενότητα της κοινωνίας ολόκληρης, και στην ανεκτικότητα του διαφορετικού. Αυτός είναι ο πολιτισμός μας, έστω κι αν ορισμένοι, εν ονόματι του δήθεν εκσυγχρονισμού, επιδιώκουν να τον αλλάξουμε μιμούμενοι κοινωνικά και ιδεολογικά ξένα πρότυπα όχι αντάξια της κληρονομιάς μας. Πρέπει πάντως να προσθέσω ότι από της ανεξαρτησίας του Ελληνικού Κράτους και μέχρι σήμερα όλοι οι πολιτικοί μας σέβονται τη σμιλευμένη επί αιώνες σχέση κλήρου και λαού και την Παράδοση μας και εμείς το εκτιμάμε δεόντως αυτό. Γνωρίζουν ότι δεν αναμιγνυόμαστε στην πολιτική, γνωρίζουν ότι τηρούμε απαρέγκλιτα τον διακριτό ρόλο μας, γνωρίζουν ότι αυτά που ζητούμε είναι προς διακονία του λαού, γνωρίζουν ότι φιλοδοξία μας μόνη είναι η πρόοδος και η ευτυχία του λαού μας. Και όταν λέμε τις απόψεις μας το κάνουμε με αγάπη και πόνο γι' αυτόν τον τόπο, για την ελευθερία του οποίου έχουν χυθεί ποταμοί αιμάτων κι έχουν θυσιαστεί χιλιάδες μαρτύρων.
Και μετά από τον δεκάλογο των γενικών θεωρητικών αρχών που εξέθεσα και που πρέπει να διακρίνουν όλους όσοι από την ποιμαίνουσα Εκκλησία έχουν επικοινωνία με το λαό, θα ήθελα να αναφέρω με συντομία στην αγάπη σας ένα δεκάλογο πρακτικών παραινέσεων.
Πρώτον. Να μας διακρίνει ένας σωστός επαγγελματισμός. Πρέπει ό,τι αναλαμβάνουμε να προσπαθούμε να το κάνουμε με επιμέλεια και κατάλληλη προετοιμασία και όσο καλύτερα μπορούμε. Να είμαστε αφοσιωμένοι στην εργασία μας και να μην διασπώμεθα και μάλιστα με ευκολία.
Δεύτερον. Κατά την εκτέλεση της εργασίας μας να μας διακρίνει η αγάπη προς όλους και μεταξύ μας να έχουμε ομαδικό πνεύμα. Γνωρίζετε την ιστορία με τα κλήματα που περιγράφει ο Λέων Μελάς στο βιβλίο του "Ο Γέρο Στάθης". Το δεμάτι από τα κλήματα είναι πολύ ισχυρότερο από ένα αδύναμο κλήμα. Η εργασία στο Ραδιόφωνο κυρίως έχει πολλούς πειρασμούς. Ο εγωισμός είναι πολύ κακός σύμβουλος. Όμως με βάση τις αρχές που αναφέρθηκαν προηγουμένως διαγκωνισμοί, κατακρίσεις, υπονομεύσεις, συκοφαντίες, ανέντιμες ενέργειες είναι παρακμιακές καταστάσεις και πρέπει να είναι ξένες προς εμάς. Θα με λυπούσε ιδιαίτερα το ενδεχόμενο να μη συμπεριφέρεσθε ως μέλη μιας οικογένειας και με πνεύμα διακονίας και κένωσης ο ένας προς τον άλλο.
Τρίτον. Η Εκκλησία διατηρεί και σήμερα ακέραιη την Παράδοση της γλώσσας μας. Όμως χωρίς καθόλου δική σας ευθύνη, η καλοδουλεμένη επί 3000 χρόνια αυτή γλώσσα έχει υποστεί μεγάλη ζημιά τα τελευταία χρόνια. Αποτέλεσμα να μας ξεφεύγουν λάθη γραμματικά, συντακτικά και νοηματικά. Η συμβουλή μου είναι να εμβαθύνετε περισσότερο στη γλώσσα μας και να μην χρησιμοποιείτε λέξεις, των οποίων δεν γνωρίζετε το ακριβές νόημα. Επίσης να ακούτε τί είπατε, ή να ξαναδιαβάζετε αυτά που γράψατε και να ρωτάτε άλλους που γνωρίζουν καλύτερα από εσάς τους κανόνες και τα νοήματα της γλώσσας μας. Τα λάθη στη γλώσσα πρέπει να αποφεύγονται με κάθε τρόπο.
Τέταρτον. Ανεξάρτητα από την εκπομπή ή το κείμενο το περιεχόμενο πρέπει να εμπνέει το χριστιανικό ήθος. Είτε είναι είδηση, είτε συζήτηση, είτε επιστημονική εκπομπή, είτε εκκλησιαστική εκδήλωση, όσοι έχουν την ευθύνη τους πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα στην πνευματική ποιότητα της προσφοράς τους. Η χρήση εκφράσεων αγοραίων δεν προσιδιάζει στο εκκλησιαστικό θος.
Ο παρεκτρεπόμενος επισύρει την αποδοκιμασίαν των ακροατών.
Πέμπτον. Παράλληλα με το ήθος είναι και το κύρος των όσων λέγονται και γράφονται από εμάς. Βασικότατο στοιχείο για το πέρασμα του μηνύματος μας είναι η εγκυρότητα όσων γράφουμε και λέμε. Πάντα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι η εργασία μας εκφράζεται μέσα από τις στήλες ή τα ραδιοφωνικά κύματα της Εκκλησίας της Ελλάδος. Και ο,τιδήποτε ανακριβές έχει αντίκτυπο σ' αυτήν.
Έκτον. Μαζί με το ήθος και το κύρος πηγαίνει και η αντικειμενικότητα. Δεν είναι δυνατό να εργαζόμαστε στην Εκκλησία και να έχουμε εμπάθεια κατά οποιουδήποτε ή να εκφράζουμε προσωπικές μας αντιλήψεις. Αυτές τις αφήνουμε στο σπίτι μας. Στην Εκκλησία και πιο συγκεκριμένα στο Ναό, και σε οποιονδήποτε άλλο χώρο Της, είμαστε γεμάτοι από Χριστό και έχουμε αποθέσει κάθε άλλη κοσμική μέριμνα, που μπορεί να δράσει σε βάρος της αντικειμενικότητας και της αλήθειας. Προσωπικές αντεγκλήσεις, φιλονικίες και μίση δεν έχουν θέση στα ΜΜΕ της Εκκλησίας. Οφείλουμε να διδάσκουμε συνεχώς την ευπρέπεια.
Έβδομον. Ένα από τα ζητήματα που μας έχει συστήσει ο Κύριος μας να προσέχουμε είναι ο σκανδαλισμός των συνανθρώπων μας. Και ο Απόστολος Παύλος το ίδιο μας συνιστά και το εφάρμοζε αυστηρότατα στον εαυτό του. Πρέπει να προσέχουμε το τι λέμε και το τι γράφουμε για να μην σκανδαλίσουμε ποτέ κανένα. Στο ραδιόφωνο πρέπει να προσέχουμε τη μουσική που βάζουμε, ακόμη και τη Δημοτική μουσική. Πολλοί πιστοί ακούνε τα λόγια και στενοχωρούνται μαζί μας, γιατί τα θεωρούν άσεμνα. Θέλει προσοχή και σ' αυτούς τους ευαίσθητους συνανθρώπους μας. Βεβαίως θέλει προσοχή και η προσωπική μας ζωή, ώστε να μην σκανδαλίζουμε με κάποια απροσεξία μας και να μη μειώνεται η αξία του μηνύματος που εκπέμπουμε.
Όγδοο. Η εκκλησιαστική ενημέρωση σήμερα, στο Ραδιόφωνο κυρίως, περιορίζεται στα όσα επισήμως η Εκκλησία ανακοινώνει. Γίνονται και αξιόλογες εκπομπές με αφιερώματα γενικότερου ενδιαφέροντος και με πληροφορίες στην πνευματική και εκκλησιαστική ζωή της Πατρίδος μας. Μπορούμε ακόμη να ενισχύσουμε τον τομέα αυτό και με δικά μας ρεπορτάζ και με ευρύτερη ενημέρωση για το τι συμβαίνει στις άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες, αλλά και στους ετερόδοξους και σε άλλα κράτη και αυτά σε καθημερινή βάση.
Ένατο. Να παρακολουθούμε την εξέλιξη της τεχνολογίας και να είμαστε πάντοτε στην πρωτοπορία της, ώστε να μην υστερούμε από τα άλλα Μέσα Επικοινωνίας σε προσφορά προς τους αναγνώστες και ακροατές μας. Άλλωστε η συνεργασία μας με τα άλλα ΜΜΕ για κοινωνικά ζητήματα ή στα πλαίσια κάθε πρωτοβουλίας που ενισχύει την κοινωνική αλληλεγγύη, ή προβάλλει τον πλούτο της εθνικής μας κληρονομιάς, είναι επωφελής για όλους.
Δέκατο. Ως επιστέγασμα όλων αυτών που σας είπα και ως βάση για την πραγματοποίηση τους πρέπει να έχουμε την κατά Χριστόν διάκριση που μας διδάσκουν οι Πατέρες της Εκκλησίας. Την θεωρούν ως την "μείζονα των αρετών", γιατί με την καλλιέργεια της αξιολογούμε σωστά το κύριο από το δευτερεύον, το όμορφο από το άσχημο, το υγιές από το βλαβερό. Και η διάκριση μας βοηθάει να γνωρίζουμε το σωστό και να το εφαρμόζουμε και όχι να κάνουμε αυτό που έγραψε ο Έρασμος, ότι ο άνθρωπος συνήθως γνωρίζει το καλό αλλά πράττει το κακό.
Σεβαστοί πατέρες, αγαπητά μου παιδιά,
Σας κούρασα ίσως με την παράθεση των σκέψεων μου, αλλά να γνωρίζετε ότι επιθυμώ να έχουμε την όσο το δυνατόν ποιοτικά καλύτερη επικοινωνία με τον λαό και να προσεγγίζουμε κατά το δυνατόν περισσότερους συνανθρώπους μας, για να τους στέλνουμε το μήνυμα της Σωτηρίας. Ζούμε σε μιαν εποχή που ονομάζεται της παγκοσμιοποίησης και στην οποία η επικοινωνία παίζει μεγάλο ρόλο. Εκατοντάδες είναι οι τηλεοπτικοί σταθμοί και χιλιάδες οι ραδιοφωνικοί σταθμοί και οι ιστοσελίδες. Μέσα από τα ΜΜΕ ο καθένας προσπαθεί να περάσει τις ιδέες του και τα βιώματα του. Εμείς, με τις δυνάμεις που μας έδωσε ο Θεός, αντιστεκόμαστε στην ισοπέδωση αρχών και αξιών που επί 2000 χρόνια στολίζουν τις χριστιανικές χώρες και στην κατάργηση εθνικών και θρησκευτικών παραδόσεων, εν ονόματι κάποιων ακατανόητων λογικών, που στην ουσία τους υποκρύπτουν την βούληση των ισχυρών του κόσμου τούτου, την οποία θέλουν να επιβάλλουν με την κοσμική ισχύ τους. Η ιστορία έχει αποδείξει ότι τελικά νικά πάντοτε ο Χριστός. Κι εμείς αυτό το μήνυμα θέλουμε να το περνάμε προς κάθε κατεύθυνση. Αυτό βέβαια μας καθιστά στόχους επιθέσεων, αλλά εκείνο που οφείλουμε στον Κύριο μας και στην Εκκλησία είναι πρώτον να έχουμε ζώσα και ζέουσα πίστη, δεύτερον βίο διαφανή και ανεπίληπτο και τρίτον ταπείνωση και πνεύμα διακονίας προς τον λαό. Αν τα έχουμε αυτά δεν φοβόμαστε μπόρες, και τρικυμίες. Αυτές δεν μας αφορούν, γιατί έχουμε την εσωτερική πληροφόρηση της επιτέλεσης του καθήκοντος μας. Καθήκοντος και χρέους που κανένας εκτός από εμάς τους ίδιους δεν μπορεί να μας κάνει να το ακυρώσουμε. -
Σας ευχαριστώ.
